Katalog

16 KASIM 2007 CUMA bilim/vaziyet Kıtalar 250 milyon yıl sonra yeniden birleşecek! Reyhan OKSAY Eğer geleceğin Dünya'sını ziyaret edebilseydik, karşımıza bugünkünden çok farklı bir manzara çıkacaktı. Kıtalar birbirine çarparak dev boyutlarda tek bir kıta oluşturmuş; bu devasa kıta kocaman bir okyanus ile kuşatılmış; karaların büyük bir kısmı canlıların yaşayamayacağı kadar vahşileşmiş; kıyılar çok şiddetli fırtınaların insafına terkedilmiş; okyanuslar yüzeyde çalkantılı, derinlerde sakin, oksijen ve besin açısından son derece fakir bir hale gelmiş olacaktı. İnsanları ve başka canlı türleri büyük bir olasılıkla hastalıklar ve savaş nedeniyle ortadan kalkmıştı. NE DE SON PANGAEA 250 MİLYON YIL ÖNCE BUGÜN 250 milyon yıl önce PANGAEA adında bir kutuptan diğerine uzanan, birleşik tek bir kıta vardı. 250 milyon yıl içinde kıtalar yeniden bir araya gelecek. Burada kıtaların üç farklı şekilde bir araya gelişini görüyoruz. Yağmur Ekim C Nükleer Bizi nereden bulduklarını da ertesi gün öğrendik; Sabah sabah Ankara’dan Başbakanlık’tan bir yetkili telefon etti ve firmanın adını vererek ‘geldiler mi’ diye sordu! Olayı, o günlerde bu gibi konularda ‘kulağı delik’ olan bir müteahhit dostuma anlattım. Hemen yanıtladı: Meğer konu, bu gibi işlerin kurtları arasında biliniyor ve yakından izleniyormuş. Çünkü böyle bir santralın tesisi işinin sadece kuruluş maliyeti 3.5 milyar dolarmış. Bunun asgari komisyonu da yüzde 10, yani 350 milyon dolar olurmuş. Bu yağlı komisyonu kapmak için ortalarda dolaşan epeyce açıkgöz yerli aracı varmış. Dostum, bunlar arasında en çok şanslı olanın, devlet olanakları ile işi yakından Evlilik ciddi bir müessesedir. Lütfen somurtmaya devam ediniz! 17 Artık protokol kuralları yok... Protokol kralları var! BİRLEŞİK TEK KITA NE İLK NOVOPANGAEA 250 MİLYON YIL Jeologlar artık Dünya'daki kıta hareketlerinin döngüsel olduğunu ve her 500 ile 700 milyon yılda bir birleşen tek bir kıta oluşturduklarını düşünüyor. Bu süreç doAMASIA ğanın en görkemli döngülerinden biridir. 250 MİLYON Bu döngüye neyin yol açtığı ve kıtaların yeYIL niden birleşmesi durumunda yaşamın nasıl bir şekil alacağı konusunda ortaya atılan görüşler farklı. Kıtalar, yedi ana tektonik levhanın altında yer alan Dünya mantosunun dairesel hareketlerine bağlı olarak hareket halindedir. Levhalar, birleştikleri noktalarda, dalmabatma denilen bir sürece bağlı olarak birbirlerinin altına doğru itilir. Levhaların gerilimi, kabukta yarılmalara yol PANGAEA açar. Böylece ortaya çıkan yarığı eriyik haPROXIMA 250 lindeki kayalar doldurur. Bu süreç, okyaMİLYON YIL nus kabuğunun sürekli olarak yeniden yapılandığı ve yok edildiği anlamına gelir. Fakat kıtaları oluşturan kayaçların yoğunçarpabilir. Bir diğer seçenek de Atlantik'te nin bunun yanlış olduğunu kanıtlayamaluğu, okyanus tabanını oluşturan kabukbir dalmabatma bölgesinin açılması, domasıdır” diyor. tan daha az olduğu için, kıtalar mantonun layısıyla Amerika ve Avrupa'nın birbirine Bu doğru olabilir, fakat diğer bilim daha üst kısmında hareket eder ve böyledoğru itilmesidir. Bu da Pangaea'nın yeadamları gezegenin ilerde nasıl görünecece dalmabatma hareketinden kurtulmuş niden oluşmasının yolunu açacaktır. ği konusunda farklı düşünüyorlar. Scoteolur. se, mesleki yaşamının büyük bir kısmını 1992 yılında Güney Afrika'da Cape Sonuç olarak kıtalar, gezegenin çevresibugün kıtaların yerleşim şekillerini inceTown Üniversitesi'nden jeolog Chris ni yavaş yavaş dolanırken, kendi şekillelemeye ve bu bilgilerin ışığı altında kıtalaHartnady bundan sonraki birleşik tek kırini yüz milyonlarca yıl boyunca korurlar. rın gelecekte nasıl hareket edeceğini hetanın nasıl oluşacağı konusunu araştırdı. Ne var ki bu hareketin sonucunda kaçınılsaplamaya ayırdı. Scotese'ye göre gezegeHartnady, Atlantik genişlemeye devam etmaz olarak kıtalar birbiriyle çarpışır ve banin geleceği Hoffman ve Livermore'un tikçe “Kuzeydoğu Sibirya ekseninin etrazen de çarpışmanın şiddetiyle kenetleneprojeksiyonlarından çok farklı olacak. fında, saat yönünde salınım yapan Amerek tek bir birleşik kıta oluştururlar. En Hoffman ve Livermore gibi Scotese'de rika kıtaları, geleceğin tek kıtasına doğu son Pangaea 300 milyon yıl önce oluştu. bundan sonraki 50 milyon yıl sonra Afrikıyısından kaynayacak gibi gözüküyor” 100 milyon yıl sonra dinozorların evrimi ka'nın kuzeye doğru ilerleyeceğini, Akdediye konuşuyor. Harvard Üniversitesırasında ayrılmaya başladı. 1.1 milyar yıl niz'i kapatarak güney Avrupa'da Himalaönce Rodinia adı verilen yine tek bir biryalar gibi bir sıradağlar oluşturacağını önleşik kıta oluşmuştu ve 250 milyon yıl songörüyor. Avustralya dönecek ve Borneo ra bu kıtada da ayrılmalar başlamıştı. ve güney Çin ile çarpışacak. Fakat Bu tarihten önce, daha başka bir200 milyon yıl sonra her şeyin leşik kıtaların da oluştuğu tahdeğişeceğini söyleyen Scotese, min ediliyor ancak bu tek Atlantik'in batı kıyılarında kıtaların herbiri kendindalmabatmanın başlayaden öncekilerin izlerini cağını, genişlemenin yok ettiği için önceBirleşik kıtanın sahip olduğu kara kütlesinin çok geniş olması da aşırı iklim duracağını ve Atlanden kaç tane birlekoşullarını tetikleyebilir. Valdes bu konuda şunları söylüyor: “Kara ve deniz aratik'in daralmaya şik kıtanın oluştusındaki sıcaklık farklarına bağlı olarak Mason yağmurları çok şiddetlidir. Çok geniş başlayacağını ileri ğu konusunda bir kara kütlesine sahipseniz, kara çok ısınır ve mega masonları tetikler.”Bir sonraki sürüyor. Bunun kesin bir şey söybirleşik kıtada hava koşulları daha da aşırıya kaçabilir. Eğer birleşik kıtaların oluşumu sonucunda dünlemek mümkün aktif bir volkanik dönemin sonuna rastlarsa, sıcak yüzey suları aşırı tayfunları davet eder. yanın kara kütledeğil. Ortak göBu devasa iklim sistemleri, karaları saatte 400 kilometre hız ile döver.Okyanuslarda da yasinin büyük bir rüş, Dünya üzeşam giderek zorlaşır. Bugünkü okyanusları oksijen ve besin açısından besleyen akıntıların kısmı bir araya rindeki tüm kakonveyör sistemi okyanus havzalarının şekline ve boyutlarına göre değişir. Dolayısıyla bu gelecek. Birleşik ra parçalarını bağlamda kıtaların yerleşimi de önemlidir. Kıtaları yerinden oynattığınız zaman bu konAvrupaAfrika kapsayan gerveyör sistemi de temelinden bozulur. Sonuç olarak suların birkaç metre altında oksikuzey Amerika ile çek iki büyük jen ve besin kalmayacağı için yaşam şekillerinin çok azı buralarda barınabilir.Ancak çarpışacak. Sonuçbirleşik kıta Panekvatorun yakınlarındaki kıyılarda yaşam çok zengin olsa da koşullar zorlayıcıdır. ta ortaya çıkan birlegaea ve RodiniaKıtalar birbirine sokuldukça sığ kıyıların miktarında büyük azalma olur. Bu şik kıtaya önce Panolduğu yönünde. da bazı türlerin kütlesel olarak yok olmasının yolunu açar; hayatta kalmayı gaea Ultima adını veDaha öncesinde de başaranlar çok küçük alanlarda tıkış tıkış yaşamaya çalışırlar. Ve buren Scotese, bugün bu iskısmi veya bütünleşik ralarda yiyecek için çok acımasız bir mücadele sürer. Aynı komi Pangaea Proxima olakıtaların Pannatia, Coşullar karalar için de geçerlidir. Pangaea'nın oluşumuyrak değiştirdi. “Ultima ismi lumbia, Kenorland ve Ur la birlikte ortaya Permian kütlesel yok oluşubeni rahatsız etti, çünkü bu, bir (Bknz: şekil) olma olasılığı da nun çıkması rastlantı değildir. daha başka birleşik kıta olmayacağı yüksektir. anlamına geliyordu” diye konuşan Scotese, bu döngünün birkaç milyar yıl daha ÖNGÜNÜN devam edeceğini ileri sürüyor. NERESİNDEYİZ? si'nden jeolog Paul Hoffman bu kıtayı “Amasia” olarak İMİN MODELİ DOĞRU? Şu anda döngünün tam orta noktasınisimlendiriyor. Geleceğin bu yeni kıtasında olduğumuz söylenebilir. Pasifik yavaş da, Avustralya kuzeye doğru ilerlerken, yavaş kapanırken, okyanus kabuğu kuzey Şu anda kimin modelinin doğru olduAfrika bugünkü yerini koruyacak. AnPasifik'te dalmabatma bölgelerinde batığunu kimse bilemiyor. Ancak herkesin ortarktika bu tek kıtayla birleşmeyecek ve yor. Bu arada Amerika kıtaları, Avrupa ve tak fikri bir sonraki birleşik kıtada yaşam Güney Kutbu'nda varlığını sürdürecek. Afrika'dan uzaklaşırken, AtlantikOrtasıkoşullarının çok sert geçeceği. “Birleşik Hoffman, “Antarktika herhangi bir dalSırtı yeni bir okyanus tabanı oluşumunu kıtalarda koşullar hep aşırı boyutlardadır” mabatma bölgesine bağlı olmadığı için besliyor. Afrika ise kuzeye doğru ilerleyediye konuşan İngiltere'de Bristol Üniverhareket etmesi için nedeni yoktur” diyor. rek Avrupa'nın güney kıyılarına yaklaşısitesi'nden klimatolog Paul Veldes, PanCambridge Üniversitesi'nden Roy Liyor. Avustralya kuzeye doğru, güneydogaea'nın hava koşullarının ancak jeolojik vermore da aynı modele destek veriyor. ğu Asya'ya doğru kayıyor. Kıtaların harekanıtlardan elde edilebileceğini söylüyor. 1990'lı yılların sonunda Amasia'yı biraz ket hızı yılda 15 mm bu da el tırnaklarıÖrneğin sıcak ve ıslak koşullarda oluşan değiştirerek yeniden yaratan Livermore nın uzama hızına eşittir . kömürün, veya sıcak iklimlerde kuruyan kendi versiyonuna Novopangaea adını Zamanı 50 ile 100 milyon yıl ileriye çegöl çökellerinin oluşturduğu mineral torverdi. “Hint Okyanusu ve Kuzey Atlankersek, bu sürecin nasıl ilerlediği konutularının konumu iklimler hakkında doğtik arasında yeni bir rift (yarık, çatlak) yasunda daha net bir görüntü elde edebiliru bilgi verebilir. Bu kanıtlardan yola çırattım” diye konuşan Livermore, “Doğu riz. Ancak Dünya'nın geleceği ile ilgili tahkarak ileride hava koşullarının nasıl olacaAfrika Rift'inin aktif olduğunu biliyoruz. minlerde bulunmak için yalnızca kıtalağına ilişkin bilgisayar modelleri yapılabiDolayısıyla gelecekte küçük bir okyanus rın bugünkü hareketlerine bakmak yeterlir. Bu modellere göre birleşik kıtalarda açmamız yanlış olmaz. Doğu Afrika ve li değildir. Texas Üniversitesi'nden Chrissert iklimler hüküm sürecek. Madagaskar Hint Okyanusu'ndan ilerletopher Scotese bu problemi otobanda yol “Pangaea'da tropikal enlemlerde hava yerek Asya ile çarpışırken, Avustralya'nın almaya benzetiyor: “5 veya 10 dakika sonoldukça sıcak olabilir. 44 derecede (sangüney doğu Asya ile daha önceden birleşra nerede olacağınıza ilişkin bir tahminde tigrat) sıcaklığa yükselmiş olabilir. Orta miş durumda olacak. Bu arada bugün bulunabilirsiniz. Ancak her zaman kazaenlemlerde kışlar çok soğuk, yazlar çok Hindistan olarak bildiğimiz güney Asları, insanların şerit değiştirmesini veya yosıcak geçebilir. Kar yağışı çok yoğundur” ya'da bir dağ sırası, yeni bir dalmabatma lun ikiye ayrılma olasılığını göz önünde diye konuşan Valdes, “Yaz aylarında bu bölgesi boyunca denizden yükselerek orbulundurmanız gerekir. Bu gibi durumlarkarlar eriyerek şiddetli sellere yol açabilirtaya çıkacak” diyor. da seçim yapma zorunluluğu ile karşılaşaler. Ancak iç kısımlarda şiddetli kuraklık Livermore'un geleceğinde, bugün vabilirsiniz.” görülebilir, çünkü yağmur bulutlarının iç rolan bütün kıtalar hazır bulunacak. “Ankısımlara geçme şansı kalmayacak. Böyle tarktika'nın güney kutbunda kalacağını İRLEŞME YOLLARI aşırı koşullarda karaların çok küçük bir düşünmüyorum” diye konuşan Livermokısmı canlıları barındırabilir. Pangaea'da re, “Bunun kuzeye gelmesini istiyorum. Bugünkü kıtaların birbiriyle birleşmesi yaşanılacak tek yer tropiklerin hemen dıBunun için yeni bir dalmabatma bölgesi için iki yol vardır. Atlantik genişlemeye şındaki dar bölgeydi” diyor. ortaya çıkabilir ve Antarktika'yı sürükledevam ederse, Amerika kıtaları Asya'ya Kaynak: New Scientist, 20 Ekim 2007 yebilir. Bu tablonun en güzel yanı, kimse ISACA “Nükleer Yasası” denilen yasa TBMM’de kabul edildi ve Prof. Dr. Aydın Aydın yakın geçmişte yaşananları anımsatma gereği duydu: “Şimdi, ellerinde çantalar dolusu tanıtım broşürleri ile ‘topatan tüccar malı’ olarak ‘elde kalmış’ santralları gelişmemiş ülkelere ‘sokuşturacak bezirgânlar harekete geçmek üzeredir. Bu serüveni 1015 yıl önce de yaşamıştık. O tarihlerde de yasanın çıkmak üzere olduğu haberi çıkınca sözü geçen bezirgân takımı hemen ‘sahaya çıkmışlar’dı. Bunlardan bir takım da bizim avukatlık bürosuna gelmişlerdi. Broşürlerini serip ‘mal’larının ne kadar iyi ve yararlı olduğunu anlatmışlardı.Anlattıklarından pek bir şey anlamadık ama arada ‘sebebi ziyaret’lerini sorduk, Buradaki temas ve hukuksal işleri için kendilerine hizmet verecek bir hukuk bürosu arıyorlarmış. K izleyen, o zamanın iktidarında tepede oturan bir siyasetçinin çokçok yakını bir zat olduğuna ilişkin ilginç ve yayın ‘tevatür’den de bahsettiydi. Şimdi, yine aynı oyun sahneye konulmaktadır. Çıkarılan yasanın geleceğe ait enerji ihtiyacını karşılamak için kabul edildiği, tıpkı evvelce olduğu gibi, tekrartekrar ileri sürülmektedir. Ne ki, konunun ciddi ve bilgili kimi uzmanları, geleceğe ait enerji açığı tahminlerinin hem yanlış olduğunu hem de nükleer santralların neden olacağı olası olaylar ve zorlukları açıklamışlardır, açıklamaktadırlar.” Ama neyse ki, en tepesinden en dibine kadar bugünkü iktidarın yakınları namazında niyazında olduğu ve ticaret işiyle, mal pazarlamayla, devlet ihaleleriyle hiç ama hiç ilgilenmedikleri için nükleer santral işinde bezirgânlık asla söz konusu olmayacaktır! Yüksek Yerilim Hattı erdincutku?yahoo.com Düzen Kaan Bür: “AKP’nin, ikinci cumhuriyetçilerin desteği ile kurmaya çalıştığı düzenin adını koyalım: 3. Meşrutiyet!” Ekstra BÜYÜK otellerde çocuğuna görkemli düğünler yapan sonradan görme zenginleri bilirsiniz. Ünlü şarkıcıların, bu tür düğünlere çağrılmasının özel bir tarifesi vardır. İstenen parayı bastırırsan, şarkıcı “ekstra”ya çıkıp düğünde en güzel şarkıları söyler. AKP tarafından 11. Cumhurbaşkanı seçilen Abdullah Gül’ün, Ankara’ya uğrayan Suudi Arabistan Kralı Abdullah’ın huzuruna çıkması üzerine, nedense sonradan görme zengin düğünleri aklıma geldi. Aklıma geldi çünkü, bizim Abdullah’ın, öteki Abdullah’ın kaldığı otelde huzuruna çıkış gerekçesi olarak son dönemde dünya ham petrol fiyatlarındaki artış nedeniyle Suudi Arabistan’ın elde ettiği 1.5 trilyon dolarlık “ekstra” parayı Türkiye’de yatırıma dönüştürmesinin yattığı yorumları yapıldı. Demek ki, Türkiye’yi pazarlama “misyonu”nun “ekstra”ya gitme tarifesi buymuş; 1.5 trilyon dolardan koparılacak birkaç milyon ya da milyar dolar! İşin şaka götürür yanı yok! Kaddafi’nin çadırında bağdaş kuran, Hikmetyar’ın önünde dizini kırıp oturan kafa, şimdi de BİRLEŞİK KITALARDA İKLİM KOŞULLARI Türkiye Cumhuriyeti’nin başkentinde kabile kültürüne teslim olmuştur. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin onuru ayaklar altına alınmıştır. İsterse dünyanın “kral”ı olsun, Ankara’da bir otel odasına yerleştirilmiş “saltanat koltuğu”nun iki yanına, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin devlet başkanının ve hükümet başkanının oturması, “huzura çıkması”, bahanesi ne olursa olsun kabul edilebilir bir durum değildir; bunun “ekstraya çıkmak”tan farkı yoktur. Böylece Abdullah Gül, kendisini cumhurbaşkanı seçen AKP’nin yani siyasi iktidarın cumhurbaşkanı olduğunu, cumhurun başkanı olmadığını göstermiştir. Abdullah Gül, İslamcı hükümetin bir parçası gibi davranarak, kabinenin bir “bakan”ı durumuna düşmüştür. Kendisine bundan böyle “Çankaya Bakanı” dense yeridir! Çankaya Köşkü’nde düzenlenen “eşsiz” törenler, Hollywood artistlerini devlet protokolünün içine katmalar, bir yandan kadını yok sayarken öte yandan türbanlı karısıyla ve türbanlı kadınlarla poz vermeler, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin genleriyle oynamaktır. Zaten, genlerle oynanan son birkaç ay içinde ortaya bir “ucube” çıkmaya başlamıştır. Son “ekstra” bunun tuzu biberi olmuştur. Çankaya Ümit Sengel: “Çankaya Köşkü’nde milyonlarca dolarlık tadilat yapacaklarmış. Köşkü, eski çağdaş düzenine dönüştürmek kaça mal olacak, onu da hesaplamak gerek!” Bayrak Yaşar Şengel: “Ulusal birikimler mirasyedi gibi satılırken, bayrak asmakla yetiniliyorsa; Erzurumlunun dediği gibi, ört ki ölem!” İcazet İlker Çamkır: “Ordusu, Irak’ta 140 bin silah kaybetmiş bir ülkeden ‘icazet’ almak caiz midir?” İftira Uğur Bilge: “RTE için ‘çok geziyor’ diyorlar. İftira. Külliyen iftira. Çok gezse arada Türkiye’ye de uğrardı!” Yenik Ahmet Önen: “Tam da bedel ödettirilecek zamanda 11. Cumhurbaşkanı kürsüye çıkıp, ‘bedel ödemeye hazırız’ diyorsa, sonucu bilinen maça 10 yenik başlıyoruz demektir!” Secde Mustafa Yılmaz: “Dışarıda hamdolsun diyen aymaz, içeride etek öpüp secde etmiştir!” D K Genç bir Türk mimarı anayii Nefise Mektebi Âlisi’nde birinci defa olarak açılan Avrupa mimari tarzı müsabakasında mimar Nazmi Yaver Bey birinciliği kazanmıştır. Nazmi Yaver Bey, memleketimizin güzide (seçkin) sanatkârlarından biridir. Kendisi altı senelik tahsil müddeti esnasında her defa birinciliği ihraz etmiş (kazanmış) ve çeşitli mükâfatlar almıştır. Bu genç mimar evvelce Ankara Şehremaneti S evleri ile Haydarpaşa Garı’nın bahçesi projesi için açılan müsabakalarda da birinciliği kazanmıştı. Nazmi Yaver Bey şimdi muallimi mimar Monceri ile beraber Ankara Ziraat Bankası’nın projesini hazırlamakla meşguldür. Kendisi yakın bir zamanda tahsilini tamamlamak üzere Avrupa’ya gidecektir. 5 Kasım 1927 Cumartesi Hayvanları ıslah Paris Koşu gazeteleri, İsmet Paşa tarafından Fransa’dan süvari ve topçu beygirleri satın alınmasına memur edilmiş olan Türk heyetinin Britonya’da birçok at pazarlarından min haysil mecmu (toptan) 20.290 frank mukabilinde 47 beygir ve bunlardan başka Ankara haraları için halisüddem (saf kan) birkaç beygir satın aldığını yazıyorlar. Gazeteler mensup olduğu ırk itibariyle mükemmel bir sportmen olduğu mütalaasında bulundukları İsmet Paşa hakkında takdirlerini beyan etmekte ve İsmet Paşa’nın beygir cinslerinin ıslahı meselelerine karşı büyük bir alaka göstermekte olduğunu beyan ve İstanbul, Ankara, İzmir, Konya, Sivas’taki at yarışlarının bilhassa İsmet Paşa’nın desteği sayesinde büyük bir inkişafa (gelişmeye) mazhar olmuş olduğunu ilave eylemektedirler. 11 Kasım 1927 Cuma B