Katalog

10 Ali KÜLEBİ TUSAM Ulusal Güvenlik Stratejileri Araştırma Merkezi Başkanvekili [email protected] Yeni asker bulmakta zorlanıyor, kazanamayan ordunun morali giderek bozuluyor… C S TRATEJİ etkileyici taktikler kullanan askeri görevlilerin ziyareti hemen her ay birkaç kez gerçekleşmeye başlamış durumda. Gençlere yönelik silah altına alma taktikleri doğrudan görüşmelerin yanı sıra, cep telefonu mesajları, internet siteleri ve video oyunları ile de sürdürülüyor. Geleneksel olarak gençleri silah altına almaya yönelik çalışmalarda bulunan silahlı kuvvetlerin bu konuda giderek artan sorunların üstesinden gelmek için yaşlılara dahi yönelmeye başladığı gelen haberler arasında. Bunun yanı sıra 2005 yılında Amerikan Ordusu’nda yedeklerin askere alınma yaşı 35’den, önce 40’a, sonra 42’ye çıkarılmış. Yedek hizmetten de ayrılanların yeni uygulamalarla tekrar aktif hizmete çağrıldıkları ve bunun özellikle Deniz Piyadeleri ve Kara Ordusu’nda belirginleştiği de söylenmekte. Kara Kuvvetleri’nde 2003 Mart’ından bu yana tekrar aktif hizmete çağrılanların sayısının 14.000 olduğu ve bunlardan 7.300’ünün de Irak’a yollandığı ileri sürülüyor. Asker sağlamada en çarpıcı ve giderek daha fazla uygulanan bir diğer yöntem de ABD’de kaçak statüde bulunan göçmen gençlerin silah altına alınması. Bu uygulamada, savaşmaya çok da hevesli olmayan Amerikalı gençler ve onları engellemeye çalışan ailelerini huzursuz etmektense, özellikle hızlandırılmış vatandaşlık, yeşil kart ve para vaatleriyle kaçak göçmenler askere alındığı söyleniyor. Halen yaklaşık 40.000 kadar Amerikan vatandaşı olmayan göçmenin orduda görev yaptığı biliniyor. Ayrıca Pentagon’un yeni planları arasında kaçaklara sağlanacak yeni kolaylıklarla 65.000 kadar kaçak gence Amerikan Ordusu’nda hizmetle yeşil kart alma olanağı sağlanırken böylelikle asker temininde iyi bir kaynağın da değerlendirilmiş olacağı öngörülmekte. rak batağına batan ve öngörülen bütün hesapları alt üst olan ABD’nin işi günden güne daha da zorlaşırken, askeri gücünün de nitelik ve niceliksel durumu alarm veriyor. Bu nedenle önlem alma veya geçici şekilde sorunların üstesinden gelme çabası içerisinde olan sistem, özellikle yeni Savunma Bakanı Robert Gates’ten sihirli bir dokunuş bekliyor. Ama aynı zamanda eski CIA Başkanı olan Gates’in böyle bir olanağa/yeteneğe sahip olduğunu söylemek o kadar da kolay değil. Yemin ederek göreve başladıktan 2 gün sonra soluğu Bağdat’ta alan Gates’in ve HamiltonBaker Raporu’nun, çıkmazdaki ABD’nin Irak politikasını nasıl düze çıkaracağı merakla bekleniyor. Kaldı ki Başkan Bush’un birkaç hafta evvel bir gazetecinin "Savaş kazanılıyor mu?" sorusuna, Genelkurmay Başkanı Peter Pace’in söylemiyle, "Kazanmıyoruz, kaybetmiyoruz" şeklindeki yanıtı bu çıkmazın bizzat Başkan’ın ağzından bir ifadesi. Irak’ta baştan kolay kazanılmış gibi görülen savaşın ABD için sonradan tam bir felakete dönüşmesinde taktik ve stratejik hatalar yapılmış olduğu kadar, birçok uzmanca işgal sonrası kullanılan askeri gücün, ülkeyi kontrol altına almadaki niceliksel yetersizliği de önemli. İstihbarat yetersizliği, ülke içindeki çeşitli etnik ve dini gruplar arasındaki dengeyi kavrayamamak, Kürtler gibi belli grupları ön plana alıp ötekilere haksızlık yapmak ve özellikle savaş sonrası yenilgiye uğramış ve çoğu Sünni kökenli eski Irak ordusunu hemen kendi saflarına çekecek politikalar üretemeyen ABD’li yönetici ve komutanların bugün gelinen noktanın sorumluları olduğu gözden uzak tutulmaması gereken önemli hususlar. Bütün bunların bir sonucu olarak Aralık 2005 itibariyle başarısız ABD askeri gücünün Irak istatistiklerine göz atarsak: Savaşın ABD’ye maliyeti: 204 milyar dolar (Aralık 2006 itibarıyla 300 milyar doları aştığı söyleniyor) Öldürülen Amerikan askerleri: 3000 (günlük ortalama ölüm 2,4) Müttefiklerden ölenler: 2.349 (günlük ortalama 2.3) Ölen Irak’lı siviller: Irak’ta yaşamını 35.200 (günlük ortalama 31) yitiren askerlerin Öldürülen Irak’lı mezarlığı... direnişçiler: 54.000 Irak’ta savaşan bir Amerikan askerinin ortalama ücreti: 4.200 dolar Irak’ta halen görevdeki Amerikan ve İngiliz güçleri: 183.000 Müttefik güçler: 13.000 Gündelik ortalama saldırı: 90 Bulunan Kitle İmha Silahları (KİS): 0 Görülen ve gelinen nokta ABD’nin askeri hezimeti ve savaşa nitelik, nicelik, stratejik ve taktik hazırlıksızlığını gözler önüne sermektedir. Ama bugün bu eksikliğin farkında olan ve sorunların üstesinden kısa zamanda gelinemeyeceğini bilen Amerikalı komutanlar, Başkan Bush’un asker sayısı azlığına çare için daha fazla I Irak’ta ‘kazanamadığını’ Bush’un ağzından kabul eden ABD, yeni asker bulmakta zorlanıyor, belirsizlik moral bozuyor. Irak’tan çekilmenin şekli tartışılırken, yerel güvenlik güçleri tek başına bir anlam ifade etmiyor. güç kullanma fikrine de karşı çıkıyorlar. Bu noktada yeni Savunma Bakanı’nın stratejisi de merakla bekleniyor. ABD’nin hezimeti ASKER ALMA KAYNAĞI ABD askeri gücünün limitlerde savaşı sürdürmeye zorlanması ve yıpranmış moralsiz bir konuma gelmiş olması, giderek silah altına alınacak kaynakların da zorlanmasını söz konusu ediyor. Silah altına alınacak gençlere askerlik şubelerinde göz kamaştırıcı vaatlerde bulunulması, yalanlarla askerliğin cazip hale getirilmesi giderek ortaya atılan iddialar arasında. Çocuklarının göz göre göre ölüme gitmesini istemeyen veya Irak görevinden psikolojik bozukluklarla veya intihar eğilimli olarak dönmeleri olasılığına karşı direnen ebeveynler bu konuda giderek seslerini yükseltmeye başladılar. Gençleri silah altına davet ve hatta zorlama taktikleri okul kantinlerinde kurulmuş stantlarda başlıyor. Bazı okullarda son derece zorlayıcı ve ABD’NİN IRAK’TAKİ SORUNLARI ABD’nin Irak batağından belli ölçüde çekilmesi olasılıklar dahilinde olsa da, Irak’ta petrol olduğu sürece ABD hiçbir zaman Irak’tan tamamıyla çekilmeyecektir. Bunun sağlanması amacıyla, Irak’taki mevcut yaklaşık 140 bin kişilik gücün kademeli olarak çekilmesinden sonra Irak’ta bırakılması düşünülen gücün 20 bine yakın bir "danışmanlar ordusu" olabileceği de yapılan planlar arasındadır. Bu durumda kalacak bu danışman ordusunun Irak Silahlı Kuvvetleri ve Polis Gücü’nü yetiştirmesi düşünülmektedir. ABD’nin Irak’tan olası çekilmesinden sonra, kendini daha da derinleşmiş bir iç savaşın içerisinde bulacak olan Irak’ta düzen ve istikrarın öyle sanıldığı kadar kolay sağlanamayacağının farkında olan ABD’nin şimdilik 20 bin olarak telaffuz ettiği bu sayı, daha evvel yapılan planlardan 4 misli fazladır. Esasen şimdi bile bir türlü tam olarak yararlanılamayan Irak güvenlik kuvvetlerinin ABD’nin çekilmesinden sonra ülkede nizamı nasıl sağlayacağı da önemli bir diğer sorundur. Amerikan kuvvetleri ile müşterek harekata girişmesi gereken durumlarda, çoğu kez devamsızlık alışkanlığı ve motivasyon eksikliği olan Irak’lı askerlerin riskli harekatlara katılmama eğilimleri ve kadrolarının da çoğu kez