Katalog

...Lisanslı depo ve ihtisas borsaları M. Rifat HİSARCIKLIOĞLU TOBB Başkanı T arım ürünleri lisanslı depoculuk sisteminin başarılı olduğu ülkelerde, tarımsal üretim ve ticarette, tarımın milli gelire katkısında ve buna paralel olarak vergi gelirlerinde büyük artışlar sağlanmıştır. Lisanslı depoculuk ülkemizde de, tarım ürünlerinde standart dışı depolama alışkanlıklarından vazgeçilmesi, malların kolayca ve masrafsız devredilmesini sağlayan, makbuz senedi kullanımının yaygınlaştırılması için, gündeme gelmiştir. Bu gerekçe ve amaçların geçekleştirilmesi maksadıyla 5300 sayılı lisanslı depoculuk kanunu yürürlüğe girmiştir. Lisanslı depoculukla ilgili çalışmalar; Sanayi ve Ticaret Bakanlığı öncülüğünde ve birliğimizin katkıları ile yürütülen "Ürün Borsalarının Geliştirilmesi Projesi" kapsamında ele alınmıştır. Dünya Bankası kredisi de temin edilen projede; sekiz ticaret borsamızın fiziki ve elektronik alt yapısının geliştirilmesi öngörülmektedir. Bununla birlikte, lisanslı depoculuğun da ticaret borsalarınca yürütülmesi benimsenmiştir. Birliğimiz, ticaret borsalarımıza ve projenin ilgi alanına giren, ayrıca sektör içinde yer alan her kesime, projenin başından beri her türlü desteği vermiştir. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, lisanslı depoculuğun uygulanması aşamasında da üzerine düşen desteği verecektir. Yeter ki uygulamaya ilişkin ortaya somut projeler konulsun. İhtisas borsaları, tarımsal ürünlerin ticaretini, güvenli, verimli, serbest rekabet ve istikrar anlayışıyla yürütmek üzere düşünülmüş bir yapıdır. Bu borsalar; tarımsal ürünlerin fiziki veya elektronik mekanlarda alım satımına aracılık edebileceği gibi, ürün senetleri ve alivre sözleşmelerinin de ticaretini sağlayacaktır. Esasen, bilim ve teknolojinin hızına yetişemeyenlerin, rekabet hakkını kaybettiği küresel ekonomide, atadan yadigâr metotlarla ticaret yapılması mazur görülemez. Tarım sektöründe düzgün işleyen bir piyasa mekanizmasına ihtiyacımız vardır. Bunun için, standartları belirlenmiş tarımsal ürünlerin alım ve satımını kolaylaştırmak, ürünün, ya da ürünü temsil eden ürün senetlerinin alım satımının sağlamak, ayrıca alivre sözleşmeleriyle ticaret yapılmasını temin etmek gerekir. Bunu da teknolojinin imkânlarından faydalanarak hızlı, verimli ve etkin bir şekilde yapıyor olmamız şarttır. Hepinizin malumu olduğu üzere, ticaret borsalarımızdaki işlemler; fiziki mal teslimine dayalıdır. Bu nedenle, ürün ihtisas borsalarındaki işlemlerle, arasındaki farkı görmek gerekir. Ticaret borsalarında ürünün teslimiyle ücreti peşin “ Esasen, bilim ve teknolojinin hızına yetişemeyenlerin, rekabet hakkını kaybettiği küresel ekonomide, atadan yadigâr metotlarla ticaret yapılması mazur görülemez. olarak ödenmekte, dolayısıyla fiziki mal teslimi yapılmaktadır. İhtisas borsalarındaysa, fiziki mal teslimi olabileceği gibi, ağırlıklı olarak ürün senedi ve alivre sözleşmeler işlem görecektir. Her iki borsacılığın ihtisas alanları farklıdır. Dolayısıyla lisanslı depolarla entegrasyonu sağlanacak Ürün İhtisas Borsaları’nın kuruluşunda, ticaret borsalarımızın büyük katkısı olacaktır. Burada verilecek hizmetlerin de Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’na, referans fiyat oluşturacağına inanıyorum. Bu da serbest piyasa ekonomisinin özünü oluşturan, fiyatların arz ve talep tarafından, herhangi bir müdahale olmaksızın tespit edilmesi noktasında, bir devrim olacaktır. Nitekim bugün, üreticimizin en büyük sıkıntılarından birisi, rasyonel karar vermeleri için gerekli olan, öngörülebilir fiyatlara sahip olmamasıdır. Tabiri caizse çiftçimiz, ürün fiyatları konusunda, körü körüne hareket etmektedir. Ancak, yeni kuracağımız lisanslı depo ve ihtisas borsalarıyla uzun vadeli fiyat tahminleri yapılabilecek, böylece tarımsal ürün piyasalarında rekabet, dolayısıyla da verim ve kalite sağlanacaktır. ” Ürün Borsaları Konferansı yapıldı STANBUL (Cumhuriyet) FAO ve TEPAV tarafından düzenlenen, TOBB, TMO, İstanbul Ticaret Odası ve İstanbul Ticaret Borsası tarafından desteklenen "Ürün Borsaları ile Borsaların Piyasa Gelişiminde ve Şeffaflığındaki Rolleri" konulu uluslararası konferans İstanbul’da yapıldı. Toplantıya, TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve Toprak Mahsülleri Ofisi yetkilileri, Ticaret Borsaları temsilcileri, aralarında tarım bakanlarının da bulunduğu 191 ülkeden karar alıcılar ve akademisyenlerle hükümet ve özel sektör temsilcileri katıldı. Toplantıda bir konuşma yapan TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, tarım sektörünün düzgün işleyen bir piyasa mekanizmasına ihtiyaç duyduğunu söyledi. Dünya’daki ilk emtia borsası, bundan tam 1,800 yıl önce, Kütahya’da Çavdarhi İ M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Ürün Borsaları Konferansı’nda bir konuşma yaptı. sar’da kurulduğuna değinen TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu özetle şunları söyledi: "Bu topraklarda, 1,800 yıldır böylesine köklü bir ticari borsacılık kültürü mevcuttur. Bize, size, yani hepimize düşen görev, bu potansiyele ve tarihi mirasımıza sahip çıkmaktır. Taarımın ülkemiz için önemli bir kazanç kapısı olmasını istiyorsak, tarım sektöründe düzgün işleyen bir piyasa mekanizmasını kurmaya ihtiyacımız vardır. Ürün borsacılığı sisteminin başarılı olduğu ülkelerde, tarımsal üretim ve ticarette, tarımın milli gelire katkısında artışlar sağlanmıştır. TOBB olarak bu kapsamdaki projelere başından beri her türlü desteği verdik. Ticaret Borsalarımızda "Ürün Borsalarının Geliştirilmesi Projesi"ni başlattık. Bu mekanizmanın ayrılmaz bir parçası olan, lisanslı depoculuğun başlatılması için yoğun bir çaba harcadık. " 16