Katalog

TOBB, ticaret borsaları faaliyet kitabı çıkardı 112 ticaret borsasında 41.5 katrilyonluk işlem hacmi A NKARA (Cumhuriyet Bürosu) – Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, TOBB tarafından çıkarılan ve ticaret borsalarının faaliyetleri ile 20032004 yıllarının ilk beş ürün bilgilerini içeren kitabın önsözünde, tarım sektörünün en önemli araçlarından birinin ticaret borsaları olduğunu vurguladı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) "Ticaret Borsaları Faaliyetleri, 20032004 Yılları İlk Beş Ürün Bilgileri" kitabı çıktı. Toplam 154 sayfadan ve 3 bölümden oluşan kitapta, Türkiye genelindeki ticaret borsaları tek tek ele alınarak inceleniyor. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu kitabın önsözünde, tarım sektörünün geliştirilmesi için ticaret borsalarının önemine değinerek, şu görüşlere yer verdi: "Tarım sektörü milli gelirin yüzde 12’sini ve istihdamın yüzde 35’ini oluşturması nedeniyle, ekonomik olduğu kadar sosyal önemi de yüksek bir sektör olma özelliğini taşımaktadır. Gelişen dünya şartları, tarımın ülkemiz için önemini daha da artırmaktadır. 1950 yılından bu yana dünya nüfusu yaklaşık 3 kat artmış olmasına karşın, doğal kaynaklar hızla kirlenip azalmış, tarım alanları yüzde 25 oranında daralmış, kitlesel boyutta gıda güvencesi ve gıda güvenliği sorunları gündeme gelmiş ve Dünya Ticaret Örgütü, Avrupa Birliği gibi belirleyici faktörler sektörü siyasi ve ekonomik yönden daha da önemli hale getirmiştir. Tarım sektörünün ülke ihtiyaçlarını karşılaması ve uluslar arası pazarda rekabet gücünün artırılması amacıyla sektörde rol alan tüm aktörlere büyük sorumluluklar düşmektedir. Sektörün en önemli enstrümanlarından biri de hiç kuşkusuz ticaret borsalarıdır. Ticaret borsaları, emtia (bitkisel ve hayvansal ürünleri işlenmiş olanlar dahil) fiyatlarının arz ve talebe göre oluştuğu, alım satım işlemlerinin oluşan fiyatlar üzerinden kayıt altına alındığı (tescil edildiği) ve ilan edildiği etkin piyasa mekanizmasının oluşmasını sağlayan ekonominin vazgeçilmez kurumlarıdır. Ticaret borsalarının çalışma prensibi; çok sayıda alıcı ve satıcının belirli bir işlem merkezinde (işlem salonu) belli periyotlarla bir araya gelerek açık pazarlık veya sesli müzayede yoluyla fiziki olarak hazır bulunan emtianın alım satım işlemini gerçekleştirerek ödemenin teslim ve tesellümüne müteakip yapılan bir sistem üzerine kurulmuş olmasıdır. Ticaret borsaları tarım sektöründe piyasa güçlerinin artırılmasına ticaretin liberalize edilmesine ve böylece devletin etkisinin en aza indirilmesine katkıda bulunmaktadır. Diğer bir ifade ile müdahaleye dayalı tarımsal yapıdan, sektör tem Hisarcıklıoğlu: “Tarım sektörünün en önemli enstrümanlarından biri de hiç kuşkusuz ticaret borsalarıdır. Ticaret borsaları, emtia (bitkisel ve hayvansal ürünleri işlenmiş olanlar dahil) fiyatlarının arz ve talebe göre oluştuğu, alım satım işlemlerinin oluşan fiyatlar üzerinden kayıt altına alındığı (tescil edildiği) ve ilan edildiği etkin piyasa mekanizmasının oluşmasını sağlayan ekonominin vazgeçilmez kurumlarıdır.” silcilerinin piyasaya aktif katılımını teşvik eden fiyatın arz ve talebe göre oluştuğu etkin piyasa mekanizmasının uygulanmasını sağlamaktadırlar." Ürün Borsalarının Geliştirilmesi Hisarcıklıoğlu, önsözünde ticaret borsalarının modernizasyonu ve gelişimi için TOBB tarafından yürütülen çalışmaların en önemlilerinden biri "Ürün Borsalarının Geliştirilmesi Projesi" olduğunu belirterek, şöyle devam etti: "Ürün Borsalarının Geliştirilmesi Projesi, borsaların alt yapı eksikliklerini giderip modernizasyonunu sağlarken, aynı zamanda tarım sektörümüz ve ülke ekonomimiz açısından önemli gelişmeler sağlayarak, alıcı ve satıcıların bilinçlenmesine katkıda bulunmuştur. Borsaların laboratuvar hizmetlerinden faydalanan üreticiler, ürünlerinin kalitesini laboratuvar sonuçlarına göre öğrenmekte ve alıcılar da sonuçlara göre ihtiyaç duydukları kalitede ürünleri değeri fiyattan satın alabilmektedirler. Bu süreç, müstahsilin en yüksek karı elde edebilmesi için verimliliği ve kaliteyi artırma hususunda üretim faktörlerini etkin ve bilinçli kullanmasını teşvik etmekte ve paralelinde de alıcıların, laboratuvar sonuçlarına göre kaliteli ürünlere yönelmesini sağlamaktadır. Ayrıca ticaret borsaları laboratuvar hizmetleri ile özellikle ihracat noktasında gıda güvencesi ve gıda güvenliği konularında hayati öneme sahip çalışmalar yürütmektedirler. Bilişim alanındaki gelişmeleri de takip eden ticaret borsalarında oluşan günlük fiyat bilgilerinin sınıflandırılarak, web üzerinden girişlerinin yapıldığı "Ticaret Borsaları Ürün Fiyat Bilgileri" (http://borsa.tobb.org.tr) internet portalının yazılım çalışmaları tamamlanmış olup, belirlenen borsalarımızca fiyat bilgileri girilmekte ve sürekli takibatı yapılmaktadır. Ülkemizin dünya ekonomisine ve finans piyasalarına entegre olmasını sağlayacak önemli araçlardan bir tanesi olan ve TOBB olarak kurucu ortağı olduğumuz Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası, Başbakanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın da teşrifleriyle İzmir’de hizmete açılmıştır. Türev araçların finansal piyasalarımızın hizmetine girmesi ile finansal piyasalarda yeni bir dönem başlamıştır. Bu sürecin devamında türev aracı olarak kullanılan emtiaların üreticileri yetiştirmeyi düşündükleri ürünün fiyatlarını önceden görecek ve üretimine karar verebilecektir. Bu ülkemiz için büyük bir önem ihtiva etmektedir. Ticaret borsalarının gelişimi, modernizasyonu ve alt yapı eksikliklerinin giderilmesi önümüzdeki dönemde Rifat Hisarcıklıoğlu 16