Katalog

B I R K O N U Resimli kitap, reslmkitap ve Maria'nın derdi "Resimkitap", özei bir biçimde resimlenen çocuk kitaplarma verilen isim. Resimkitapta reslmlerle metinler birblriyle bütünleşmiştir. Metni resimler olmadan düşünemezslnlz. Bu türün önemli özelliklerinden biri de yazan /7e çizerin aynı olması ya da öyküyü birlikte hissederek oluşturma&ıdır. FATÎH ERDOĞAN1 yılında dünyanm çe;itli yörelerinden yirmiye yakın kişinin çocuk kitapları alamııda iııceleme yapmak üwre burs verilerek davet edildigi Münilı Uluslararası Çocuk ve üençlik Yayınları Küıllphancsi'ndc ilk kez bir. Dominikli ilc tamştnıştım. Münih'in biralı, çalgılı bahçclerindcn birinde kalabalık bir grup halinde akşam yemeğimizi beklerken, Dominikli Matia go/.lerini kocaman kocarnan açıp sormujtu: "Heey, söylesene, resimkitap nedir sence?" Bu, Maria ile ilk söylcşimizdi. Ispanya'daki Dominik elçitigindc çalışıyordu ve işinin yunı aıra eğitim konusu olarak çocuk kitapları alanını seçmişii. MUnih'te araştımıak istediği konu isc resimkiıabın ne olduğuydu. Maria'mn derdiydi bu. Konuyla ügili olan herkese aynı soruyu soruyor, kendi görilşlerrni söylüyor ve kıyasıya tartı$ıyordu. GUzel bir akşam, kalabalık eğlenceli bir grup, kulaklan sağır edecek kadar yüksck pcrdeden çalınan Bavyera müzigi, Maria'mn dcrdini unuiııuLsma yardımcı olamıyordu bir turlü. Israrla .soruyordu Maria: "Resimkitap nedir?" "Resimkitap", tngilizccdeki picJurebook, ya da Almancndaki bilderbııch, özel bir biçimde rcsiınk'ncn çocuk kitaplarına verilen bir iüinı. Sonuç olarak çocuk kitupları alanına giren bir lür, ama bildigimiz resimli kilaptan ayrılan özcllikter ta^ıyor. Resimli kitap (illustrated book) içinde CMmttRlAR OlKESMİH KR«I H t Ctntnriar Otkmlnln ffrafı Maurice Sendak yozmış ve resimtomtş. mctne yatdımcı ya da metni süsleyici rede birçok el yazmasmda meünlerin kosimler bulunan kitaplara verilen bir isim. nuyla ilgili rcsimlvrin, te/hip ya da graYalnızca çocuklara yönciik ilk resimli ki vürlerin sthlediği biliniyor. (Umberio tap kabul cdilen Orbls Sınsualiunı Pk Eco bu (ür reüimlcrin bazen metinden de <us 1658 yılında altıyedi ya$ çocukları üte öncm la^ıyabilcccgini Gülün Adı'nda için C'omcnius tarafindan hazırlanmı>. nc kadar gü/.cl anlatiyor.) Bu kitap bir alfabeyle başlıyor vc daha Büyük klasiklerin çoğu baskılarında sonra akla gelebileçek her tUrde nesneeskiden gravUr, şimdi de gravüı gelenenin resmine yer veriyor. Her biri numagindcn çok fazta sapmayaıı bir tarzda ralanınıj ulan bu resimleri açıklamalar siyahbeyaz descnlcriıı kullanılması da yibölıtmü izliyor. Giriş botumünde bu ki ne bu kitapları resimli kitap sınıfına sok(abın çocuklara okula başlamadan çok manııza i/in verir. Bu kitaplarda rcsimÖIILC verilebilcceği, çocuklann kitabı süsleı gt'iıcllıkle a/ sayıdadırlar ve metne leyen resimlerle çok egleneceği yazıh. Ço kaıkıda bulunmakla birlikte "olnıasa da cuk kitapları dışmda Ortacag ve öncesinolur' bir nitelik ıa$ırlar. Örneftin, Suç vc Ccza'da Raskotnikov'un cinayclini işlcdijfci anın resnıi çok hcyccan verici olurdu belki, aına olmadığıııda mcıin anlatım gucündcn cn ulak bir şcy yiıirmez. Hatta. baztıı rcsmin mtinin anlatım gucünü kırdıjı, metnin okurda olusiurdu|u yüL'i'llilınişliğc 'lirnon sıkııgı' da olur. Orııcgin kCUU bir çi/.cr. Jules Verne'in Unlü Nauıilus'unu, onun du>ledigi ayrıntılardan yoksun olarak çi/iktiriverdiginde okurun 'canına okunmu>' olur. Kısacası, resiıuli kitapta rcsimler, ama güzel resimler, kilabı zcııginlcşfirir. Bugün, eski llk'kcfls baskılarındaki gravilr ler, Alice'teki John Tennitl, Arthur II ÇERÇEVE Şubat1S89