Katalog

D Ü N Y A D A N Hz. Muhammed'in Günaha Son Çağrısı Londra'da yaşayan, Hintli Müslüman blr ailenin oğlu olan Salman Rushdie'nin son kltabı "Şeytanl Dlzeler" (Satanic Verses) İslam dünyasında inflal yarattı. Kltap, Hlndlstan, Pakistan ve tüm Arap ütkelerinde henüz çevrlllp yayımlanmadan yasaklandı. RAGIP DURAN S alman Rushdic. Türkiye'de henüz tanınan bir yarar değit. Aynnfı Yayınlan bu yılııt ba>ındu "Jagnr Gülümsem*si"(The Jaguar Smile) ba>tıklı kiıabmda Nikaragua'ya yuplıgı gLVİııiıı güıncMiıi, ulcnim vc tahlilini akıarıyor. Rushdie, ikiüc ytl once Londra'da \ıit Nesin onututıa verileıı bir kokteyldc kcııarda duran haliınscliın biı adum. Heyecansız. llamtd l'inlrr, Arnold Wev ker, Julle Christle dc oradaydı. Salman Bcy'iıı onlurdan bir farkı vardı. Esıner. incc ccmalinin ardında bir şcy mi saklıyordu acaba? 1947 Bombay dogumlu bu genç adam, aslıııda Angknakson dünyasının hı/lı kalemlerindcn biri. 14ya$ıııda lııgiltcre'ye gelniiş. Uira? liyatro, hiraz reklamcılık yapiıkian sonra kcndiııi cdebiyata verrniif. Irıgıli/lerin Tuhur Ifcn .lalloun'u sanki. Gcncl olarak yabancılık, göc. ilıica, mlılıeci. ııyunıuyuımu/luk konulannı, yani üıılil DoguButı soruıısahııı irdeliyor kiiaplannda. Milslüman bir ailenin Ratı'da tahsilUrbiye görrnüş bir ya/arının favori konuları bunlar. 19R1 yılında yayımlanan "Midnight Children" (Geıeyarısı (,'o«ıkları> kiiabı Ingiltcre'nin cn prcsıijli cdcbiyat OdUlU ülan Bookcr Prizc'ı ka/aniyor. Kitap, Hintli Mılslılnıanlartn 1947'de Pakisian'a gövıinıı anlaiıyor. Zaınanın Hiııdistan Baibukanı Bayan lıtdira tiandht bu kitabı bir ara yasaklatmayı düşünüyor. Sebep: Salman'ın tııdira Hanım'ın son yillarda c>irıi bira/ ilıınal etıiğini ima cirnesi... Yazarın "The Shame" (Ulançl kitabında ise sahneyc Pakistan vıkıyor. Uıanv''ın iki esas «ğlanı, bugün öteki yakada yinc birlikıcler: /iiirikar All Buito ve Generai Muhummcd Ziya. Kitabın anafikiri 'Al birinı vur Obürünc' Bu kitap da büyük başarı kazanıyor. Haıta ikinci Ve? Booker ödülüne aday vc sudcce bir oyla kaybcdiyor. Salman Ruahdfe Müslüman blr aitonln Batıda tahsllterbiyogurmüş binyl. kısı 1989 şııbaimda. Fransı/cası da 1990'da cıkacak. "Şcytani Dizeler". yazarın dügum memlekeıi Hindiütan (nüfusun 8'dc biri Müslîiman) vc tüm islam Ulkclcrinde "Skandal". "Gâvur kalem". Yakm bu kitabı", " Asın yazarını" nidalanyla karşılandı, Işin daha da belcri, Salman vc yayıncısının Londra ve Ncw York'taki ıdefonlan, tehdit çıftlıkları, posıa kululan da kUfür ve ölümcUl zarflarla doluyor. Hindislan Başbakanı Raciv Gandhl, bir ga/etccinin sorıısıınu yanıttarken, "Bu kitabı satın almayu bilc niyeiım yok" dedi. Tutucu MlislUman kcsimlcr isc Salınun'ııı ninesinc rahmet nkudıılaı Eyalet mahkemcsi, hcnil/ sadece tngili/ı.c olarak yayımlanan kitabııı "ccınaadcrarası bıınalıııı ve vatı^ıtıalan Onlemck amacıyla, cyaİL'l sımrları içindc saıış, dağııım vc bulundunılmasını yasakladı." S. Rushdie, "The IlluMratcd Weekly oT India" Dcıgisi'rugüııdcrdiği okurrncklubunda. "Eski pilotun (R. Clandhi) hnşgörüsüzlügünü kınadı" ve "Oy hcsapları ve seçim lavi/lcri nedeniyle" bir kiiaRushdie. Iransı/ Noııvd Obseıvateur Dergisi'ne yaptığı avıklamada her $cyin ekiııı ayıııdıı iıııucu bir milletvekilinin Hindislan'du meclistc kUrsilye çıkıp. "Bu kiıap ahlak dısı, çflplıkge yakısır re/il bir paçavradır" demesiyle basladığmı bildıriyor. Kiıabın henüz Hindistan'da tngilizce ya da Hîntçe yayıınlanınadan yasaklanMUHAMMED, CEBRAİL, SALMAN. dıgına dikkaı çeken Rushdie, Şeyıani Dizeler'in ırkçı Uüney Afrika CumhuriyeFARİD VE DİĞERLERİ ti'ndc dc yasaklandığım acıklıyor. Şeyıani Dizeler aslıııda bir anlatı. KaMUslllman Hintli yazar. kitabına karV'irılan bir uçak, Ingillcrc scmalarında dtt şı düıtya vapında bir kampanya yürUiülşüyor. Kazadan iki ki;i sag salim kurtıı düğüne inamyor. "Camilerde kitap aleylııyor. Bıınlardan biri Mahurid (Muhanı hinc vaa/lcr veriliyor", Rushdit, kamıned). diğeri ise Selahuddin Şaın$a adııı panytının gencl merkczini bclgelerle kada tngilizuc künu^an bir Hintli. Sclahad rııtlayaınıyor, ama "Suudi Arabistan" din'in jeyianı ve yazarı temsil ettijti ileri diyor. sıirulılyor. Anlatıda birdeGabiiel FarişRushdie, beş yıltnı verdigi kitabın böy(a adında biri var. Bu aynı zanıanda Un lesine baskı vc yasaklaıtıalarla karşılaşİU bir Hint lilnı yıldı/mın adı. Bu Ciabri masını i^ine siııdircmiyor. "Ortaçağ kacl dc Cehrail rolündc. Cebrail ha bire ranlığının kurbanı otdum. Ben aslındu laMuhammed'in aklını karıstırıyor. Sal ik bir insanım. Ama içimdc Tanrı'ya hcr nıan Ruühdie, son kitabında iyi/költl, zanıan bir ycr ulnıuştur" diyor. Içinden ccnnct/cchennenı tanınılannı tartı$imyor de Heinrich Helne'in sözüııü tekrarlıyor: kahramanlanna. Muhammcd kim, Ceb "Bugün kiıapları yakanlar. yarııı lıalkrail kim sorularını gimdeme geiiriyor. ları yakar." n bııı ya;>aklaıiiiınayucui;ııu bclirtli. Aralarinda MUslilmanların da bulundujtu ba7i liinıli aydınlar, Salman'ın cadı kazaııında bıığulanmasına kur>n,ıklılar. " I n dia Today" Üa/ctesi'ndc ycr alan bir makalcdc kitabın yasaklanması, "Iktidar, bir avtıç kişinin baskısına boyun eğdi" cıhntesiyle yortımlaııdı. SON KİTAP İLK GÜNAH Salman Rushdie'nin son kiiabı "Şcytani Di/eler" Londra'da geçen eytul ayında yayımlandı. Penguin Yayınlan 850.000 dolar kurjılıginda kitabın A B D yayın haklannı satın aldı. Amerikan baıŞubai 1909 ÇERÇIYE 15