Katalog

B İ R İ N C E L E M E K İ T A B ) "Kitap yazmak, acı çektiren bir hastahk nöbeti gibi berbat, insant tüketen bir didişmedir. Karşı koyamadığı ya da anlayamadığt şeytansı bir güç tarafından sürüklenmeyen hiç kimse böyle bir şeye gihşmez." Selçuk Erez "Aklımızın Ambargoları"nı yok etmek JAK DELEON AKLIMIZIN AMBARGOLARU Prof. Dr. Selçuk Erez ( Aybay Yayınlan 1 988 noktulanıp [ckmil insanlıgı 1989'a "devreımek" tirereyken, Türkiye'nin gündemindeki siyasal ve klllıürcl sorunları irdclcycn bir dizi denemenin kiıaplUşarak gUıtı^ıgına çıkması son derece anlaınlı. Hekimliklc ya/arlıftı atbaşı götüren, atna her şeyden önce "insan" (vurgi.ilam.ik gerek, "demokrasi luıkunu insan") olmamn bılirıciııi banndırun bir aydııı Svlçuk Kreü. Yaznıa eylcminin ateş çemberindcn gcçerken, aynı sancılan yaşamış Georg? Orvcell'in sesiyle kunu>uyor: "Kilup >a*mak, acı çekliren bir haslulık nobeti glbi berbat, insanı lükctcn bir didi$mcdir. Kar$ı koymnndıiii ya da anluj umadıgı şcytanst bir güv larafınıJan sürıikknıncyen hiv klmsc bıiyle hir şeyv eiri^mez. Bu ş«yiansı (jüç. hrhrklerin dikknli Vfkınck için yu){{urıı kuparmalnrını sagluyun iç«üdünün ta kendisidir."1 öyleyse ntden yaîiyor Selçuk Erez? Yanıtı kısa vc kcsitı: "Bcniın ınczhebimdv )>iinde bc$ (iftiin denınLrusiden bahselmek ibadiMlvrin oıı >iir<'sidir! ller ya/ıınııı ö/.iı, demııkrıısi Km'Kiııiıı ^ıırgııİanmUMiıduıı ibarvdir!" Arııa "diduklik" ve "dut>matik" bir "polillka ya/arı" olmakıan çok uzak Ere/; binbir koıuıdan olıışan engin bir kıilıur mo/ayigini özgütı üslubuyla renkloııdinrkcn, bu mo/ayijin her zcrrcsinde, damarında, kivrıınında ve k.ibaı ıma<iinda "demokruüi te Vagda^lık" molckulk'ii arıyor, bulabildığirıi saplıyor, bulanıadıgını da ft/lcııı paranıc/leri içindc dilc geıiriyor: "kııisnl Di/elcri Kvrnircn (jiirgusuz Far«lı*r" (ba>lık, Rotualı o/an Juvenalis'in bir $iirindcndir) ya/ısındaysa yakılıp yok edilen, lalana ıığrayan kıHıtplıanelerdert, kitaba karşı gövlcrilfiı Urkütucu kayılsızlıkıan so/. cdiyor. Vc nokiulıyor konuyu brcr. "Koskoca, rill cilı kilaplnn yiyip bilirrtı, külüphaııi'lirri yakun, dagılan, kaybfdcn ^ıırnüsü/lü^L1 son vermek, hiciv ya da iigılliiru konıı ıılmamak tçin mutlukii bir yol bulmuk zunındayız." Uı reyin olünıu hekiıtıi [ias.il ü/v^c, kiuıbuı yakıhşı öylc sanıyur Selçuk üav.'i. "Na/i IfKallnin Yıldıinümünde" bclki larih kilaplarına gcvmcmi^, pLinıiınü/dc yalnı/.ca bir avm, inşanut anuıısadığı bir olay ölümsü/kîiiriliyor: Fransa işgal aliında I Sitçuk Ermz "Benlm mezhebimdo günde beş öğön demokrasiden bahsvtmek ıbadetierin en yucestdlr." dıt. 1940yılıdır vc ulusal bağınısı/lik bayraını ulan 14 Temmıı/'u dig.il kullamak, adını bilc a^i'Iaıa alnıak yasakıır. Fransa'J.iki Tittk oğıetıcilcr f'crigııeııv ken tindc toplaıııp orıak pasaportla Isviçır u/oıııdaı iilkckTine (?<mdcı ilecekliı. 14 Tcmınıız sabatu Tlırk âgrencilcr Perigueux helediyc ıcisine başvururlar: "Bi/ dusllanınuın müslesna ı>ünleriııdcki hcyccanlarını paylaşmak isltri/. Buniın M«v<hul AskiT Anılı'ndu saynı dunifu yaptıcHj^u!" ]>gal ullındaki ülkcnin bu kıı (,ilk kcnıırın) bckdiyc reisiniu hayrelteıı faltası gihi a^ılniii go/lcri öııündc clli Türk genci anacaddcyi ba^lanbaşa gcçerek amia vclcnk koyar! Ve Selçuk Ere/*dcn çok ycrinde hir "diplornusî I I I T S İ " : "rrunsı/ların hıı \ildonuinundc Na/i j$Kaliııi, i>Kuldv «lııp bilrnlrri halırlamaya ilıli>m'lıın vardır. l.^fiıu'iıliklıriııe yondi'n alvnkva Naldırılnru ıı^nulıklsm o karanlık gunlerdr doMlarının lakınmı^ oldııgıı liivırlur. bu^ün slyasal luiıımlarmı M.\mt'de, dognı yolıı bulmııda onlara yardımn olabilrrek çok KÜZV) urn«kler içermeklcdir." Bir dc "Kski lütanbul" ya?iları var kj bu kııapta (lıayır, nosralji falaıı dcğil Lrı.v'irık), yuttn/ca lıir bilinı adanııııııı, hir "lıÜM)aııi>l"iii, yuk ulmak U/.trc olan dcğerlcrc sahıp çıkması) keşmekeşi ayyu ka çıknıı^ bir melropuldcıı incc duyarlılıklaı yuıibiıtrlar. " \ enc/ia konslanılnıı'nun l'lmeklilifii" Ytıksckkaldıtnn'd.ıki bir ı anlainken. aılık nlıııayaıı, ycrni "işbilir ve i>biıirir" ınüdcrn sahailaru bıcakan. gcriv'liğimi/in gu vc serüvcn yükli) kiıapçı dıikkânlarını çağriiiırır: Alman Kııliıbü Tcıuoııia'nın karjtsuıdaki ^'cıa.iınos, sirıcmanın biıi^igindeki liatısialos, ABC Kitabevi'nin yeriııdeki Sergiadcs, Narmanh Yıırdu'ndaki Kaps, Isveç Korısoloslufu'ruın iiııündeki Kalis ve nicelcri ycııidcn aın ka/anır Ure/.'in bu ya/ısıııda. "Bu Yıl fkyoftliiııdu Mnlısul lyi Olacak"tan "Aııkııra'nın Yıldt'girmenlcri" ne, "'l'ürkijc'deki Iti/aııs ve Yıınanislan'daki (>smanlı'1dan "Frıud'ıın Antik i Tıı(kuMi"na. "Bu Nı* Bivinı (A>nçlik Yılı"ııdatı "Kılaynuk Kaporu"na, "(tuınruk Mi'v/ualımı/ vt> Türk Sanalı"udan "liut Sunallnrı Müıesi Ivin Yanit>i)ı»jtru C'clvcli"nc u/iuıan giMuş vc dcği>ik bir dL'ncmc panoraması içeriyor "Aklımızın Ambargoları". Son söz (yinc) Selçuk Frtv'iıı olsun: "Aslında ambargtıların en «unturlıısu, nHi^iınimi/i en çuk akMilanı, kısıtljyam. bl/im kendi aklıını/a, ıısumu/a kdydııgııııııı/ uıııburijolardır. Bu itınlnırcolurı ıı^lığııııı/dıı biıtün digcr ambargulann ü&lcsinden t>i'liri/!"... Portn 7936 doğumlu Istanbul ÜniversıtBSi Tıp Fakültesi'nı bılırıp Columbıa Ünıversitesi'nde kadındoğum ihttsast, Baytor Ünı vorsıtesi'rıde Jmtikotajik Onkoloji FGÜCMluğu yapmtştır. C&rrahpaşa Tıp Fakulteşi'nde oğmllm üyesldk Güneş Gazetesi'ntfo tıattalık ya/ılnr yaztyor. 12 ÇERÇEVE Şubal 19B9