Katalog

KİTAP İÇİN – 151 ‘Patrick Modiano, Osmanlı’nın neresindensin?’ “Aylan Kurdi ve tüm minik mültecilere, utanarak” 3733 Gereksiz yere kan dökülen son üç ayımızı bir sözcüğe sızdırmak gerekirse: T(ÜRK)? 3734 “Geçmiş Zaman Fıkraları”ndanA. Şinasi Hisar, 1958: Vefik Paşanın mezarı Rivayete göre, Ahmed Vefik Paşa “Rumelihisarı’nda gömülmeyi istiyormuş. Sultan Mahmud türbesine götürülüp de hayatım müddetince uğraştığım adamlarla ahrette tepişmeyi istemem!” dermiş. Yine rivayete göre ölünce nerede defnolunması hakkında iradesi sorulunca Abdülhamid de: “Kendisi Hisarda Kayalar kabristanına defnolunsun ki, Robert Kolejde çalınan çan sesleri kıyamete kadar kulaklarında çınlasın dursun!” tarzında bir şey söylemiş ve filhakika Vefik Paşa bu Kayalar Kabristanına defnedilmiştir. (Boğaziçi Üniversitesi’nin Bebek’teki düşten güzel kampüsü, 1863’te kurulan Robert Kolej’e aitti. Arsanın önceki sahibi ise yazar ve devlet adamı Ahmed Vefik Paşa’ydı (18231891). Arsasını ısrarlarına rağmen Amerikalı misyonerlere satmadı. Fransa Büyükelçisiyken devlet adına yaptığı bazı temsil harcamaları Saray tarafından kabul edilmeyince, borcunu kapatmak için elinden çıkarmaya kıyamadığı taşınmazı derhal satacaktı.) 3735 Amerika’nın (Albany, New York) önemli sahaflarından birinin adı: RELUCTANT BOOKSELLER (Gönülsüz Kitapçı). 3736 Şair Oğuz Tansel’in de (19151994) yüzüncü doğum yıldönümüydü. İKİ ADAM Biri pavlikeden atıldıktan kelli Geçim derdinden başı bunlu Ada iskelesinde denize karşı Gözlük satardı balıklara Öteki aşk yüzünden çekmiş kafayı Satarım umuduyla parça parça Galata köprüsünün cıvatalarını sökerdi Yaptıklarına şaşmadı kimsecikler Yalnız iş çıktı kargalara. 3737 Somerset Maugham (18741965) diyor ki: Roman yazmanın üç altın kuralı vardır ve maalesef o kuralları bilen yoktur. En mükemmeli yazmak isteyenler Voltaire okusunlar. Genç yazarların en büyük sorunu hepsinin altmışlarında olmalarıdır. 3738 Merak ettiğim istatistiklerden: Her gün magazin eki veren gazeteler o ekleri vermeseler tirajları acaba kaça iner? 3739 10.08.15! Fikret Otyam’ın (19282015) vefatını duyunca aklıma geldi: Yıl 2002 veya 2003, Çiçek Bar’da ekiple (Ay dın Boysan, Fethi Naci ve Turhan Günay) birlikte mesaiye başlamıştık ki içeri Fikret Otyam girdi. Fethi Naci’yi (19272008) görür görmez masamıza koşturdu, kucaklaştılar. Kısa bir süre için İstanbul’a gelmişti, ayrılırken “Naci, seni gördüm ya artık ölsem de gam yemem” demişti. 26.05.15 günü Sahaf Turkuaz’dan aldığım “Gide Gide 3”ü Otyam 1961’de, “Fethi Naci dosta özlemle” diyerek imzalamış. Artık ışıklar içinde birlikteler... 3740 “The Paris Review Interviews”den (1969): Soru: Toplu şiirlerinizi sürekli düzeltiyorsunuz. Neden? Robert Graves: Bazı şiirlerin yanlış nedenlerle yazıldığını fark ettim, yanlışlıkları yok etmezsem tedirgin olacaktım. Sonsuza yalnızca birkaç elzem şiir kalmalıdır. Onların hangileri olduğu bir sır değil. Eğer sen şairsen, elzem olanları zaten bilirsin. Ancak mükemmel şiir olanaksızdır. Yazıldığında, dünyanın da sonu gelecektir. 3741 Kitap önerileri: Gözyaşları ve AzizlerCioran (Çev. İsmail Yerguz) Jaguar Kitap/ Bahtiyarlık ve Diğer Öyküler Katherine Mansfield (Çev. Nihal Yeğinobalı), CAN / Çumhuriyet’in İktisat TarihiOktay Yenal, İş Kültür / Picasso’nun Başarısı ve BaşarısızlığıJohn Berger (Çev. Y. Salman, M. G. Sökmen), Metis/ Marakeşte SeslerElias Canetti (Çev. Kamuran Şipal), SEL/ Bizans’a YolculukMaureen Freely (Çev. Özge Ç. Spike), Everest / Uzak Kış, Kayıp GüzTuncer Erdem, YKY / ÇizimlerSylvia Plath (Çev. İlknur Özdemir) Kırmızı Kedi... (“Uzak Kış, Kayıp Güz” hüznün ve gizemin yazar/ çizeri Tuncer Erdem’in en doyurucu yapıtı. Anlatıcısı ölüm mü? Dileyen, romanı yalnızca kitaptaki desenlerin akışını izleyerek de süzebilir.) 3742 Oscar Wilde bir Edgar Allan Poe karakteri olamaz. Ama Poe bir Wilde kahramanı olabilir. Cennette(?) kaynaştıklarına eminim. 3743 “Yüzünü gerdirmiş bir kadın nasıl mı anlaşılır? Kolay, o ne zaman bacak bacak üstüne atsa, ansızın ağzı açılıverir.” Komedyen yazar Joan Rivers (19332014) 3744 “Yüz Çizgileri”ndenBirol Bayram: Başak Höfer Gazeteciliğe büyük bir gazetenin Cağaloğlu’nda bulunduğu yıllarda başladı. Kadın ve insan hakları konularında uzmanlaştı. Sosyal içerikli film senaryoları yazdı, ancak hiçbiri gerçekleşmedi. Kendisi gibi gazeteci olan eşiyle evlendi, kızı bir yaşındayken boşandı. Bir Alman’la evlendi, soyadını aldı ve ondan da boşandı. Kızını okula göndermeyip kendisi eğitim vermek istedi, ancak çocuk evden kaçıp kaçıp okula gidince direnemedi. İlköğrenimde ‘öğrencilerin önlük giymelerinin baskıcı ve kişiliklerinin oluşmasına engel olduğu’ konusunda milli eğitim bakanlığını dava etti. Kızı önlük giyicem diye ağlayınca ondan da vazgeçti. Gazetede daktilodan bilgisayara geçişte en çok direnen yine o oldu, ancak kocaman bir adaptörü olan ilk laptop’u da o aldı. Sektörün plaza dönemine ayak uyduramayarak işten ayrıldı. Kızıyla birlikte ailesinin yaşadığı Kuşadası’na yerleşti. Köylü kadınların yaptığı ev yemek lerini değerlendirmek için bir 3726 2014 Nobelist’i Patrick Modiano (doğ. 1945) (g)özde yazarlarımdan oldu. Kısa romanlarının ortak teması gizem ve onun Türkçe ve İngilizceye çevrilen tüm yapıtlarını okudum, okuyorum. İlk ürünlerinden (1972) olup İngilizceye 2015’te çevrilen “Ring Roads”tan özyaşamöyküsel kokular geliyordu. Genç anlatıcı, karanlık ve vefasız Musevi babasına “vurdumduymaz bir Osmanlıydı” deyince işkillendim. Kendisi de artık bir Patrick Modiano okuru olan kadim dostum Grasia Yalman’dan, İstanbul’da Modiano soyadlı Musevilerin bulunduğunu öğrendim. Sahaf Turkuaz’daki 1938 İstanbul Telefon Rehberi’nde 11 Modiano soyadı saptadım. Sahafbaşı Nedret İşli, Alberto Modiano (doğ. 1960) adında bir fotoğraf sanatçımız bulunduğunu da bildirdi. Patrick Modiano’nun Ağustosta çıkacak anı kitabını (Pedigree) beklemeye koyuldum. Yaşgünümde gelen kitaba göre Nobelistin dedesi, Osmanlı vatandaşı Selanikli bir Museviydi. Ondokuzuncu Yüzyılın sonlarında İskenderiye’ye oradan Venezüella’ya gitmiş 1903’te Paris’e yerleşip bir antikacı dükkânı açmıştı. Babası Alberto Modiano (19121975) Ring Roads’ta anlatıldığı gibi eksantrik bir kişiyken annesi Louisa Colpeyn (19182015), Belçikalı çulsuz bir tiyatro ve sinema sanatçısıydı. Oğlunun edebiyat alanındaki destekçisi oldu, ölümünden dört ay önce Nobel aldığını da gördü. 3727 1981 Nobelisti Elias Canetti (19051994) Edirne kökenli bir Museviydi, 14 yaşına dek Osmanlı pasaportu taşımıştı. Aforizma aşkımı ona borçluyum. Amerika’nın önde gelen yazar ve akademisyenlerinden Andre Aciman’ın (doğ. 1951) büyükbabası da İstanbul’dan İskenderiye’ye göç etmiş bir Museviydi. (Andre Aciman’ın Türkçeye çevrilen romanlarını “Beni Adınla Çağır, Sekiz Beyaz Gece ve Harvard Meydanı”nı içtenlikle öneririm.) 3728 Haydar Ergülen’in danışmanlığını yaptığı Artful Living sitesinin soruşturmasına verdiğim yanıtta, ıssız bir adada yanıma alacağım üç kitap olarak Oktay Rifat’ın “Bütün Şiirleri”ni, Louise Glück’ten “Poems 19622015” ve Thomas Bernhard’ın özyaşamöyküsü “Gathering Evidence”ı sıraladım. 3729 Köpekbalıkları ve vatozlarda bir dizayn güzelliği yok mudur? 3730 “Şarap dünyadaki en uygar nesnelerden biridir.” Ernest Hemingway 3731 Bir gün gerekebilir: MÖ 7000’de Çin’de şarap vardı./ Kâğıdın atası Papirüs MÖ 3000’de Mısır’da kullanılmaya başladı./ Pek kullanmasak da sabun, 4400 yıldır var./ İlk su kemerini Asurlular MÖ 700’de kurmuş. / İlk tiyatro yapıtı MÖ 534’te sahnelenmiş... 3732 Küresel kültürazzi: Gizemli şair Sylvia Plath (19321963) intihar etmeden önce yan odada uyuyan iki küçük çocuğu için süt ve yağlı ekmek hazırladı./ Sylvia Plath’ın oğlu Nicholas Hughes (19622009), biyologdu o da intihar etti./ Sylvia Plath, kocası şair Ted Hughes’ın Assia Wevill’le ilişkisi yüzünden intihar etmişti. Assia Wevill 6 yıl sonra, Ted Hughes’tan olan kızı Shura’yla birlikte intihar etti; Plath’ın yöntemiyle (gaz fırınını açarak) ve aynı nedenle (Ted Hughes’ın kendisini aldatması)./ Kadın delisi Ted Hughes (19301998), kraliçe tarafından şairi azam ilân edildi; Babası William Hughes, Çanakkale Savaşı’na katıldığı alaydan sağ dönen 17 kişiden biriydi./ Tuhaf filozof Immanuel Kant (17241804) yaşamı boyunca Königsberg’ten ayrılmadı ve aynı kentte yaşayan kardeşlerinin hiç birini 25 yıl boyunca aramadı. Ona mektup yazan bir erkek kardeşine yanıt vermesi 2,5 yıl sürdü./ Stephane Mallarme, Edgar A. Poe’yu okuyabilmek için İngilizce öğrendi./ Şair ve yazar John Milton’un (16081674) üç kızı da cahildi, gözleri kör olunca iki kızına okuma öğretilmişti... >> 24 5 Kasım 2015 KItap