Katalog

T 1 KASIM SALI ürkçe Günlükleri FEYZA HEPÇİLİNGİRLER taşlarının hoşgörüsüne sığınarak ilk elde söylemeliyim ki Türk Dil Devrimi’ne benzer bir özleşme ve arılaşma devrimi gereksinmesi çok açıktır. Bugün konuşulan Azeri Türkçesi, 19’uncu yüzyıl Türkiye Türkçesinin damgasını taşıyor. Osmanlıca, dolayısıyla da Arapça ve Farsça ağırlığı hemen dikkati çekiyor. Buna bir de en temel terim ve kavramlarda kırma bir İngilizcenin eşlik ettiğini görüyoruz. Sözgelimi ‘Azerbaycan Cumhurbaşkanı’ yerine ‘Azerbaycan Prezidenti’, ‘Azerbaycan Televizyonu’ yerine ‘Azerbaycan Televiziyası’, ‘Sayın Başbakan’ yerine ‘Hörmetli Vezir’ denmesi pek şirin gözükmekle birlikte, çok ciddi sıkıntıları da birlikte getiriyor. Azeri kardeşlerimiz için de bir Kutup Yıldızı işlevindeki yüce Atatürk’ün ‘ülkesini, yüksek bağımsızlığını korumasını bilen ulusların dillerini de yabancı diller boyunduruğundan mutlaka kurtarmaları gerektiği’ yolundaki temel yaklaşımının ivedilikle anımsanması gerekiyor.” Sayın Doğan ve ben katkıları, yorumları bekliyoruz. da, inceleme de… Topluma bir yarar sağlamıyorsa üniversite ne işe yarar? umhuriyet Kitap ekinin 10 Kasım sayısı Tüyap Kitap Fuarı özel sayısı olarak yayımlanacakmış. Bugün gönderdiğim yazı, 17 Kasım’da yayımlanacak. Bu on beş günlük tatil demek. Yaşasın! Bu fırsatı değerlendirip okunmayı bekleyen kitaplarıma, yanıt bekleyen iletilerime dönebilirim ben de. Kitaplara, en küçüklerin büyük boy, bol resimli kitaplarından başlayalım: Ayla Çınaroğlu tarafından yazılıp Mustafa Delioğlu’nun resimlediği Uçanbalık Yayınevi’nin kitapları: Mızmız Mırnav 1: Okulda İlk Gün, Mızmız Mırnav 2: Kırmızı Yastık ve Mutlu Bir gün. TUDEM Yayınlarının “Yaz, Çiz, Boya Kitaba Merhaba” yarışmasının birincilik ödülü alan kitabı: Aysun Berktay Özmen’in yazdığı ve resimlediği Bahçıvan Köstebek ve Uçan Karınca Kıvırcık; aynı yarışmanın ikincilik ödülü: Şafak Okdemir’in yazdığı ve resimlediği Perili Öykü; üçüncülük ödülü: Sait Munzur’un yazdığı ve resimlediği Mavi Kuyruk. Yine Şafak Okdemir’in yazdığı ve resimlediği Merdivenli Ada’yı da bu kapsamda sayalım. Ayla Kutlu’nun çocuk öykülerinden oluşan kitabı Melek ve Dostları Bilgi Yayınevi’nden çıktı. Mavisel Yener ile Aytül Akal’ın Şaşkın Şiirler’i ve Hidayet Karakuş’un Can Dede’nin Eşeği adlı çocuk romanının yayınevi de Bilgi. Elma Çocuk’tan Ceren Kurt’un yazdığı Kırmızı Denizyıldızı’nı Ayşe Akıllıoğlu resimlemiş. Net Çocuk tarafından yayımlanan Çocuklar İçin Cinsel Eğitim Öyküleri kitabını yazan Yaşam Yanardağ Çelik, resimleyen ise Hülya Günal. C 7 KASIM PAZARTESİ Aziz Naci Doğan’ın, üstelik, “Size gönderdiğim bu iletimin değerli ‘Türkçe Günlükleri’ köşesinde çok yararlı olacak dinamik bir görüş alışverişi sürecini başlatması dileği”yle sunduğu iletisini ne çok beklettim. Kendi derdimiz bitti; Azerbaycan Türkçesine de mi el attık, denmeyeceğini umarak iletiyi olduğu gibi alıyorum aşağıya: “Bugünkü Azerbaycan Türkçesinin içerdiği kimi sorunları dikkatinize getirmek istiyorum, izninizle. Kardeş Azerbaycan yurt 11 KASIM CUMA Yıldız Teknik Üniversitesi’nde üç gün sürecek uluslararası bir sempozyumun ilk günüydü bugün. “Türk Dilinin ve Edebiyatının Bugünkü Sorunları ve Çözümleri adını taşıyan sempozyuma Türkiye’nin pek çok üniversitesinden (Türkiye’de üniversite sayısı 170 mi olmuş, ben mi yanlış duydum bugün?) ve Rusya, Fransa, Norveç, Polonya, Yunanistan, Azerbaycan, ABD, Almanya, İngiltere gibi ülkelerden yüksek bir katılım vardı; ama dinleyenler ve konuşanlar genellikle aynı kişilerdi. Üniversitelerin dışına pek çıkılmamıştı. Bildiri sunacakların büyük çoğunluğunu akademisyenler oluşturuyordu. “Bugünkü” diye vurgulanan sorunları en iyi bilenler, yazarlar, şairler; edebiyatçılar yoktu. Dışarıdan katılım da yoktu, halkın sanıyorum haberi bile olmamıştı. Bu kadar nitelikli insan emek verip çalışmalar yapmış, bildiri hazırlamış, işini gücünü bırakıp İstanbul’a gelmişse daha büyük kitlelerle buluşturulmalı değil miydi? Herkes herkesin bildiği şeyleri anlattı. Ben “İngilizcenin Türkçe Konuşma ve Yazı Diline Etkileri” başlıklı bildirimi yarın sunacağım. Kime? Zaten konuyu bilen ve zaten bilmesi gereken öğretim üyelerine. Üniversiteler bu kadar kendi içine dönük olmamalı. Sonuç olarak bilimsel çalışma da toplum içindir, araştırma 15 KASIM ÇARŞAMBA Türkiye’de Türkçe konuşmanın yasak olduğu bir yer… İnanılır gibi değil. İzmit’te belediyenin açtığı bir kafede Türkçe konuşmak yasakmış! Haber şöyle: “İzmit Belediyesi’nce açılan kafeteryaya sadece İngilizce bilenler gelebiliyor, İngilizce bilmeyenlere ‘Ya İngilizce konuş ya da gelme’ deniyor. İzmit Belediyesi binası yanında 50 metrekarelik alanda açılan Speaking Cafe’de tamamen İngilizce konuşuluyor. Kafeteryada iyi derecede İngilizce bilen 3 personel görev yapıyor.” “Tamamen İngilizce konuşulan kafeteryada İngilizce konuşmayan müşterilere önce kafeteryada sadece İngilizce bilenlerin oturabileceği söyleniyor daha sonra ‘Ya İngilizce konuş ya da gelme’ deniyor ve servis yapılmıyor. İzmit Belediyesi’nce hizmet binası yanında açılan kafeteryada AA muhabirine konuşan İzmit Belediye Başkanı Nevzat Doğan, belediye olarak İzmit’i Türkiye’nin cazibe merkezi, dünyanın tanıdığı ‘Yeni Bir İzmit’ yapmak için çeşitli projeler hayata geçirdiklerini söyledi.” Bu projenin Türkiye’de ilk olma özelliğine sahip olduğunu ve çok ilgi göreceğine inandığını da belirtmiş belediye başkanı. İnsanları İngilizce konuşmak zorunda bırakarak dillerini geliştirmelerine yardımcı olmak istediklerini dile getirmiş. Haberi bana ileten Ahmet Eren Özen, kaynağı da bildirdi: http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=1200524&title=bukafedeturkceyasak) Belediyelerin İngilizce öğretme görevi de mi varmış? İzmitlilerin İngilizce öğrenmekten başka gereksinimleri kalmamış mı? “Cazibe merkezi” olmak İngilizce bilmeyi mi gerektiriyor? Kimleri cezbetmeyi düşünüyor acaba başkan? Bir de 8 yıllık ilköğretimin kalkacağı, 516 yaş arası 12 yıllık “temel eğitim”in geleceği haberi var. Buna göre, tüm liseler kalkacak mıymış? Yerine a) Yaşam boyu öğrenme kursları, b) Üniversite hazırlık 2 yıllık kolej sistemi mi gelecekmiş? Devlet üniversiteleri tümden kalkıyor, paralı sertifikalı dersler sistemine mi geçiliyormuş? Temel eğitimin ilk basamağında “bir sınıf öğretmeni ile bir yabancı İngilizce konuşan dadı” mı olacakmış? Yok canım! Şaka olmalı bütün bunlar! Şakaysa da çok tatsız bir şaka…? [email protected] [email protected] www.feyzahepcilingirler.com BULMACA Önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın. (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa bu, sözcüğün alttaki satırın başına sarktığını gösterir.) Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların karşılığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru Halil İbrahim Özcan’ın Kırık Zar adlı kitabının çıktığı yayınevinin adını ve yapıtının türünü oluşuracak; bulmaca karelerindeyse, aynı kitaptan bir alıntı ortaya çıkacaktır. Dikkat: “K/70”, “M/41” “N/25”, “N/ 61”, “P/3” ve “U/55” harfleri ipucu olarak yerlerine konmuştur. 10 20 1 A 2 I 3 4 C 5 C 6 A 7 A 8 F 9 A P C 11 C 12 D 13 H 14 C 15 B 16 H 17 F 18 F 19 G B 21 D 22 D 23 B 24 A 25 Hazırlayan: İLKER MUMCUOĞLU F. Orhan Koloğlu’nun İslamla ilgili bir yapıtı. A N 35 45 26 A 27 E 28 F 29 78 72 54 64 75 18 8 D 36 D 37 D 38 G 39 F 30 D 31 G 32 H 33 F 34 A 42 17 65 71 39 33 28 40 A 41 42 F 43 A 44 A A 46 B 47 A 48 A 49 H M 50 E 51 A 52 A 53 H 54 F 55 56 E 57 H 58 A 59 G 60 A G. Nâzım Hikmet’in bir oyunu. U 61 31 59 19 38 A 68 ? 69 A 70 N 72 62 H 63 C 64 F 65 F 66 D 67 K 71 F H. Gizli anlamları olan. Tanımlar ve sözcükleriniz: A. Rıfat Ilgaz’ın bir yapıtı. F 73 B 74 E 75 F 76 B 77 A 78 F 79 B 16 53 57 62 49 32 13 C. Çek Cumhuriyeti’nde, Prag’ın 7 km batısındaki havalimanı. 47 29 52 58 26 40 6 7 51 67 48 9 60 21 12 66 22 37 35 36 30 15 45 69 77 34 24 44 1 43 B. Gılgamış’ın en yakın dostu. 4 10 63 11 14 5 D. “Deli denilen bu zatı pek ... ... edibane sözleri vardı.” (İbnülemin M. K. İnal). E. Franz Lehar’ın tanınmış opereti. 73 79 20 76 23 46 56 2 74 68 27 50 24 K., B. UPTON SİNCLAİR, C. RU, D. GEBERİK, E. UYKUSU, F. TEFE, G. TEZER ÖZLÜ KIRAL, H. OYA, I. YEYGİ, J. GUDDE, K. AYIP, L. REÇEL. Şiir: “geçtikten sonra / rüya kuyusu / gök kuyusu olur / perdelerini kapatır / yıldızlar geceye. Buz Defteri.” 1135. sayının çözümü: A. TARIK DURSUN CUMHURİYET KİTAP SAYI 1136 KASIM 2011 ? SAYFA 31