Katalog

Slhlrll Değnek, 814 Mart BlllmTeknik Haftası'nın ardından, çocuklara ve gençlere sesleniyor... KISA KISA... Çocuklar tçın Fizık Deneylerı, Robcrt Wo od, Pan Yayınları 2003 (913 yaş) Hem pılot hcm de elektıomekanık teknısye nı olan Robert W Wood çocuklara evde bu labllecekleıı malzemeleKİen yapabdccekkrı deneyler hazırlamış "Mıknatıs nasıl yapılırr' Patatesten pıl nasıl 1 yapılır' Pusula nasıl yjpılır^ Ielgraf nasıl ya 5 pılır' hlektronık kılıt nasıl yapılır deney Ierden bırkaçı Yazann dlğer kıtapları Çocuklar Içın Op tık Deneylerı" "Çocuklar Içın Isı Dencylen" Çocuklar tçın Akustık Dencylerı' ve "Ço cııklar Içın Kımya üeneylcn" Kuvette Fen Bılgisi Oğreniyorum, )ames Lewıs Pipırus Yayınlan Aılc ve Çocuk Dızı sı, 1997 (59 yaş) (yocukların kuvette veya lavaboda, kolay bu luııan malzcmelerle yapabıleceklerı kırk bır cğlencclı deney var Arşimed'in Hamamı, Sven Ortolu, Nıcholas Wıtkowskı YKY Dogan Kardcş Kıtaplığı 2001 (11+) Arşımcd ın sesı hanıanıın dışında da o ka daı hoş mudvır' S,u UFO'lar neden hep Amcrıka'ya ıner 5 Newton'ıın elmasının da nrkasında bır Havva olmasın' [ ı/ıkçı Ortolu ve Wıtkowskı "Arşimed'in Hamamı' adlı kıtapla gcnçlerı hem eğlendı nyor hem de duşundııruyoı Ben Bir Dâhi mıyim?, Jonathan Hancok (,ocuk ve Aılc Yayınlan 2001 ' Arkadaşınızın canı bugun oyun oynanıak ıstcnııyoı mu'i Oysa robot bır arkadaşınız ol sa onunla ıstedlğını/ kadar satranç oynaya bılırsınız Uzaylı dostlaruıız MZI Mars'a mı davet edlyor? Mars'ta yaşamak kolay değll ŞİHIRLLDEGNEK (^o c u k l a r 1 çi n K i t a p l a r Hazırlayan: Nilay Yılmaz • çizlmler: Mustafa Deiloğiu anıa btıtun ıncclıklennı bdırsenız, gıttığınız dc hıç de yabancılık çekme^sınız " Nasd Parçalanır?" Hazel Rıchardson, Ço cuk ve Adc, * "Bır Koyıın Nasıl Klonla nır?', I lazel Rıchardson Çocuk ve Aıle * "Arşımet" (eanne Bendıck, Yurt Kıtap Ya yın, * Bılım vc leknık (tlkoğretım Tcmcl Bılgıler), Oxford Arkın Yayınlan BÜYUKLERE ÖDEV * Çocuğuma Matenıatığı Nasıl Anlatı rım?", Gordon W Grcen, Beya/ Yayınlan BlllmÇocuk Derglsl, TÜBİTAK Yayınlan, Sayı. şubat 2005 Bılım Çocuk dergısı çocuklara bılımı sevdır me çabasını surduruyor Her ayın onbeşın den sonra dağıtdan dergının mart sayısı he nuz çikmadı Jjubat sayısında Eııibteın'ı tanıyorıı? Ycrçekımsız yaşamın nasıl oldu ğunu cncrjı parkında neler yapabdcceğımı n oğrenıyoru? Hayvanlar âlemınden serçe lcr ve yarasalarla tanışıyoruz Dergı şubat ayl kart koleksıyonunu "Hayvanların Aya kızlcrı"ne ayırnıış Oğrendecck nc çok şey var değıl mı1 Hele bır de eğlenerek oğren menın kcyfıne varınca bılımın tadına doyul nıuyor Oergının, oyuncaklarla bdım, evde bılım, duşunerck eğlenelım ve buluş atolyesı bolumlerınde dc "deneye yanıla" oğrenıyoruz Slhlrll Sergiler * "Insan Izlcrı' Sergısı Bılım Merkezı ts tanbul (14 'jubat 14 Nisan) Sergı, ınsanoğlunun ılkçağlardan ıtıbaren bıraktığı ızlcrın hıkâyesını anlatıyor Insan Iığın yedı mılyon yıllık evrım tarılnnın gor scl dıl ve ınteıaktır deneyler ıle anlatıldığı serglde, zaman tunelınden geçerek, ınsan kalıntılarından oluşturulan ılkçağ ınsanının yuzu, dk ınsanlaun kullandıklan aletlcr, yaptıklan resımler, gravuıleı ınsan kemık lerı ve pışmış toprak kalıntdarı de dk ınsa nın yaşamoykıderı yer alıyor Cjışlı Beledıyesı Bılım Merkezı 1 ıılya, Is tanbul lel 0212 266 00 46 wwwbılımmer kezı org tr) * Sıhırlı Değnek'ın sıhırlı fırçası Mustafa Oelıoğlu nun Resım Sergısı 8 22 Mart Os manbey Aıt Galerı Nışantaşı, Istanbul TÜBİTAK Popüler Blllm serislnden... Çocuklar ve Cençler Içln... * Rakamlar Karen Bıyant Mole 2001 / (7 9 yaş) * loplama ve Çıkarma Kaıeıı Üryant Mole 2000 / (7 9 yaş), * Çıkarmayı Oğren mek Karcn Bryant Mole [enny lylcr, Robyn Gee 2002 / (7 9 yaş), * Çarpma ve Bolme Karen Bryant 2000 /(7 9 yaş), * Kesırler ve ()ndahk Sayılar Karen Bryant Mole 2000 /(8 10 yaş), * Olçmtye Başlamak Karen Bryant Mole 2000 /(7+), i Tablolar ve Gra hkler Karen Bryant Mole 2000 /(9+), * Kımya Jack ( halloner, 2000 /(11 +), * Renk ler Karen Bryant Mole, 2001 / (7+), * Beyın Rebecca Trcays, 2000 / (7+), * Lnerjı ve Guç Rıchard Supergeon, Mıke Flood 2000 / (94), * Mıkroskop Chns ()xlade, 1999 / (7+), * Gundclık Bılmeceler Partha Ghose, 2000 /(9+) * l'rof Zıhnı Sınır Pro|eler lrian Sayar, 2000/(10+) * Zaman Jenny lyler Robyn Gcc 2000 /(94) * Uılgısayarda 101 Projc, Gıllıan Doherty 2001/ (10+) *21 Yuzyıl Mıchacl lambını, 2000 /(9+) * Pıramıt lerı Kmı Yaptı Struaıı Reıd 2004/ (7+), * Ay'a lııış La role Stott, 2003/ (9+) Deneyelim, öğrenelim... Sihlrli kitaplann hanglslni seçellm? * Dencylerle Dcp remı Oğrenın", Janı ce Vancleave Phoenıx Yayıncvı, * "Çocukla ra Deneyler", Yalvaç Ural Doğan Egmont Yayıncddc * "Robot Yapıyorıız' Clıve Gılford Çocuk ve Aıle * Roket Nasd ^ apdır^", Hazel Rıchardson, Ço cuk ve Aıle, * "Mars'a Gıdıyoruz', (.ılfonl ( ncuk \e Aık * Atonı Sihlrli Sempozyum Osmanga/ı Unıvcrsıtcsı Fcn Edcbıyat 1 a kultcsı Karşdaştıımalı Edcbıyat Bolumu ve Turk Dılı vt Edcbıyatı Bolumu bır scmpoz yum dıi7enlıyor "Çocuk vc Gcnçlık Ya/ı nında Muzalfer 1/gu" Sempozyuma katıl mak ya da bddırı sunmak ısteyenler ıçın 0222 239 37 50 / 1625 (detı komparatıs td(@ogu edu tr) Sempozyum tarıhı 19 21 Ekım2005,Eski! ) ehır* Nilay Yılmaz Kurtuluş Deresı Cad. No: 47 Bilgi Universitesı, Dolapdere / tstanbul nı!ayy@bılgı edu tr Tel 0212236 78 42 ozlemını duyduğu ınsanlara bır de Ma go'nun gozuylc bakalım "Bu kotu yureklı ınsanlar ıçrnı bulandırıyor du Her şeyı bırakrp kaçmak, ormandakı cvı ne donmek ısteğı duyuyordu ıçınde Nasıl bunca duygusuz olabdıyordu bu uygar ınsanlar? Aklı almıyordu Uygarlık denden şey bu muyduı'" (s 83) " orman da yaşarken ınsanlarla bırlıkte yaşamanın ozlemı ıçmdeydım Ama onların, yanı sızle rın ıçınde yaşamak çok zor Boyle her an kuşkuyla yaşamak hıç guzel değd " (s 90) "Gozunde bunca buyuttuğu bu uygar ın sanlann arasında boyle kotu yureklı, acı masular da vardı ışte Babası ve anası bo şuna kaçıp Mğınmamışlardı ormana Insan far boyleydı demek, kımı çok ıyı, kımı de kotu "(s94) Çocuk kıtaplarının dayanması gereken dkc lerden bınnı Sever (2003 191), "Kıtaplarda çocuklann kavramsal gelışımlcrıne katkı sağlayacak bır anlatım yeglcnmelı, çocukla ra Turkçemızın anlatım olanaklan ve kural ları se/dınlmekdır" tumcesıyle ozetlemek tedır Bu dkeye uygun olarak, çocuklan dılı mızın zcngınlddenyle [olgun (s 40), bellck (s 39), "ok yaydan çdunıştı" (s 40) başın dan aşağıya kaynar sular dokulmek" (s 40) "kan ter ıçınde kalmak" (s 40), "devınım" (s 43), "olağan" (s 43), "ıstem" (s 44),' ola naksu" (s44), 'sezınlemek" (s48)l buluş turma bakımından da salık verdığımız bu kıtabı, ınsanı duyaılddarı anımsamak adma bızce buyukler de okumalı Yazuıuzı, yazann şvı anlamlı tumcelerıyle sonlandınnak ıstıyoruz ' Insanlar, uygarhğı yalnızca ıyılık mayasıyla gelıştırmış olsalardı keşke O zaman Mago da onların arasında yer alabdırdı rahatlıkla Çunku o bır hayvan saydamazdı artdc Doğallığı zedelenmıştı, ıyılığe yonelık olsa da zedelenmıştı bır kez Doğallığı zedelcnen bır hayvan da hayvan saydmamalıydı lnsanlar 'hayvan' sozcuğu nu nedensc hep kotu anlamda kullanıyor lardı Oysa gerçek anlamda hayvanlık, do ğallıkdemektr(s95) KONUK SİHİRLİ DEĞNEK Canan Metin Arslan Mago, Ayla Çınaroğlu, Uçanhalık Yayınlan Dışı gord Santopaç de maymun, şempanze ve gord karışımı Irımaymun'un bcvgdennın tek meyvesı olan Mago, annesı ve babasının olumunden sonra yapayalnız kalır hayatta Uzun uzıın duşundukten sonra mağarasın dan ayrdıp ınsanlarla yaşamaya karar verır Kahverengı kasketını ve gozluğunu takar kaıelı ceketını, dık yakalı kara kazağını, ma vı pantolonunu gıyınır yeşıl atkısını da boy nuna takıp tck arkadaşı olan Çıpçıp'ın de onayıyla kararlı bır şekddc mağaradan ayn lır Hava kaıarmaya başlarken kasaba go runmuştur artdt Gıtmek ıstedığı yerse, Buyukkent'tır Bır yandan kuşkulu, bır yandan umutlu, coşkıılu ve sevınçlı, bır yandan da uzgundur Başına bırçok olayın gelme olasılığına karşın Buyukkent'e gıtmek u/ere tre ne o 'kocayılana bıner Yaşamını surdure bılmesı ıçın çalışması ve para kazanması ge rektığının dc bdıneındedır Mago Bır rast lantı sonucu yaşlı, sessız sakın, lyı yureklı bı rı olan bahçıvan sayesınde Kımsesızlcr Oku lu'na ışe alınır Burada, "genç, guleç, aydınlık yu?lu, açık renklı saçlı bır erkek oğret men"le, Erdem Oğretmen'le tanışır Erdem Oğretmen, Mago'ya her konuda yardımcı olur onunla yakından dgdenır Mago'nun dostları arasında, okuldakı "solgun yuzlu, gulmelerınde, oynamalarında, şakalaşmala rında bıle bır kcder olan, sevınden, coşku ları buıuk" kımsesı/ çocuklar da vardır Bunlar arasında ozellıkle bırısı vardır kı, ona okuma yazmayı bde oğretmıştır Çıçek Mago ve t rdem Oğrctmen, "Okul butçesı yeterh değd" gerekçesıyle çocuklann gıye cek, yıyecck ve okul araç gereçlerınden te mızlık gıderlenne kadar her şeyı kısan, ıyddcsever msanların yaptıklan yardımları bde kendı çdtarları ıçın kullanan Başyonetıcı Hanım dc yardımcısının yaptık ları yolsuzlukları ortaya çıkanrlar. Bunu yapar yapmaz da Mago buyuk bır uzuntu ve duş kırddı ğı ıçınde ormana donmeye karar verır Ireneatladığı gıbı kasabaya, oradan da ormanda kı nıağarasına gıder Gıder gıtmesı ne de, ınsanlarla bırlıkte geçırdığı o gunlen bır an bde unutamaz Keşke hıç gıtmeseydı de tanımasaydı ordarı Ormanda geçırdığı gunun daha dk sabahında yola koyulur ve ye nıdcn okula gıder Erdem Oğretmen ıstas, yonda onu beklcmektedır Başyonetıcı ve yar dımcısı tutuklanmıştır tutuklanınasına, ama daha oncc resmı makamlara bddırddden bır yazının yarutı gelmıştır okula Bu yazıya gore, Mago'nun ruh sağlığının yennde olup olma dığının saptanması ve gerçek kımlığının araş tırdmaM amacıyla akd hastanesıne yatırdması ıstenmektedır Bu durunıda Mago'nun bır sure gızlenmesı gerekmektedır Erdem Öğ rctmen ona her zaman yanında olacağını, onu asla yalnız bırakmayacağını soyler Bu arada Mago nun gozlen yukanda, boşlukta bır yerlere takdmıştır "Bırden guzcl bır duş, bır serap gormuşçesıne parladı, aydınlandı gozlen Sankı onu buyuleyıp çeken bır ışık yanmıştı bır yerlerde" (s 101) Mago, "bır kırlı mendd gıbı tutmakta olduğu mektubu" ve mağarasından getırdığı altın dolu çantayı Erdem Oğretmen'e uzatır, ordan çocuklar ıçın uygun gorduğu bıçımde değerlendırme sını ıster ve hızlı adımlarla oradan uzaklaşır Ne yapacağını bdemeyen Erdem Oğret men'ın boğazında bır çığlık duğıımlenmıştır Kendıne geldığınde Mago coktan gozden kaybolmuştur Boğazında duğumlenen o çığ lık, bır fısdtı olarak şoyle dokulur dudakla rından "Senden tum ınsanlık adına ozıır dı lerım Mago ' Bır elındckı mcktuba bır de çantaya bakaı Gozlerı yaşlarla doludur Başı nı kaldırdığında AI once Mago nun baktığı yerde koskocaman, renklı, ışıklı bır ahş go rur "Dunyaca Unlu Buyuk Sırk Kentımızde Çocuklann Sevgdısı Harıka Akrobat Kınalı (, ıp ve Hayvardan Akdlara Durgunluk Veren Gosterdenyle " Kım mı bu Kınalı Çıp? Babası Inmaymun'u, o sozde uygarınsan ların clınden kurtanp da Santopaç'la orma na kaçmasına yardım cı olan ıyı ınsanlar dan bın Sever'e (2002 22) gore, "Çocuklanmı zın duygu ve duşunce guçlennın gclışmesı, dengelenmesı, yaratıcılddarının ışletdebılmc sı, yureklennde ve belleklerınde uısanca du yarlıklar oluşturulabılmesı ıçın kıtaplarda ele alınan konular, kaynağını hep sevgıden alma lıdır " lşte Mago da konusunu sevgının her turunden alan bır çocuk kıtabı Bahçıvanı ış ten çdtarmaîjirdar dıye kendı maaşının ona venlmesını ısteyetek kadar duyarlı bır hayva nın oykusu Duşlennde bde mutlu mutlu oy nayan çocuklan goren ıkı kılo muzu yalnız yıyıp de çocuklara venneyı duşunemedığı ıçın utancından yenn dıbıne geçen ve bu ne uenle de mıdesındekı tum muzları kusan ıyı yureklı Mago'nun, sozde uygar ınsanlarla çıktığı yolculuğun oykusu Sever (2002 22) "Kıtaplarda, çocukları gele ceğe hazırlama sorunduluğu de yaşam gerce ğının bazı sorunlan da dozu ıyı ayarlanmak koşuluyla çocuklarla paylaşdabdır Yaşamda var olan çatışmalar çocuklara ozgu kurgular la yansıtılabdır" dcr Bu kıtapta da, gerçekten yaşamda var olan ve ozellıkk de çocuklara yansıyan, ordarı ılgılendıren gerçekçı çatışma lara ycr venlmıştır Kıtabın başlannda Ma go'nun kendısıylc vc doğayla çatışması, ın sanlarla yaşamaya başladıktan sonra da kışı lerle çatışması soz konusudur Bır başka deyışle anlatım duzenı ıçensınde, "kışinın ken dısıyk çatışması", kışı doğa çatışması" ve "kışı kışı çatışması" kendını gostermektcdır Yaşam gerçekten toz pembe değıl ve kotu ınsanlara ne yazık kı her yerdc rastlıyoruz Iş tc kıtap, çocuk okurları bu cerçeklerle buluş tuıan onlara yaşamın zorluklarını ve ınsan gcrçeğını dozıında sunan bır kıtap Şrmdı, ormanda kuçuk mağarasında yaşarken | ı ı ı j \ | I ' ( (Kaynakça Sever, Sedat (2002) Çocuk Ede , bıyatı Eskışehır Anadolu Universitesı Ya { yınları / Sever, Sedat (2003) Çocuk ve Edc | bıyat Ankara Kok Yayıncdık)* SAYFA 34 C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 78