Katalog

Komunıst Parrısı" lakabını takmışlar Çunku btn Amcrıka dan gelmış, tuhaf gıyınen bır genç kadındım Herkes par kalarla dolaşırken, ben genış kenarlı şapkalar, yuksck topuklu ayakkabılarla gıdıyordum okula (, ok sevımlı bır şekd de alay etmışler benımle 1977 yılında gırdım Boğazıçı Unıver sıtesı'ne 12 Eylıd 1980'den hemen son ra yukseklısans tezımı verdım O yılları yaşamak bır kâbustu Kampusa polıs gı rer, oğrencıler tutuklanır, ateşler açdır kı Boğazıçı bunları en yumuşak yaşayan unıversıteydı Bu uşlerın ıçıne fazla gırmıyordum, çunku eylemcı bır kışdığım olmadı hıçbır zaman Kıtapta da bahsettığım gıbı, benım polıtıkam her zaman, her yerde, elımden geldığınce haksızlığa karşı çık nıak, o kadar Ama sonuçta solculugunuzu bellı edı yorsunuz Denemelerımzden bırtnde ka pıtalızm ıçın "Keşke çokse tabı Kapıtaltst duzenden bahsedtyoruz sonuç olarak," dı yorsunuz însanlık olarak kapıtalızmc alternatıf bulamayışımıza çok hayıflanıyorum Unıversıte bttttkten iortra? Benım solculuğum ganp bır şekıl al dı ve Gyorgy Lukâcs'ın son donemlerın de uğraştığı, "Stalınızm sonrası sosya lızm nasıl kendıne gelır?" ve "Gelecekte felsefeyı nasıl yapmalıyız?" sorunlan uzerıne doktora yapmak uzere Ingılte re'ye gıttım Orada, gençlığınde Lu kacs'ın asıstanı olmuş, 1956 ayaklanma sından sonra Macarıstan'dan kaçmış, çok sevgılı Istvan Meszaros hocam oldu Budapeşte'ye gıttım, Lukacs arşıvlerın de çalıştım Hâlâ komunıst ıdare bıt memıştı, bana şupheyle bakıyorlardı îlk defa Sovyet tıpı burokrasıyle karşdaş mam orada oldu Bazı ş,eylerı gostermck ıstemıyorlardı Hocam da soylemıştı "Boşuna Budapeşte'ye gıtme1" dıye Sonuçta doktoramı bıtırmedım, çun ku para kazanmam gerekıyordu BBC'ye gırdım Bır mııddet sonra araç amaca donııştu Hem çalışmak hem doktora yapmak bana muthış ağır gel mcye başladı Mukemmehyetçıydım, hocam ya/dddaııma bakıp, 'Nılufer bunlan lyı orgutle bıttı doktoı an de ddtçe ' Yok ' dıyoıdum ben, ' memnun değılım Daha derınıne ıneeeğım " O sı ıada Beılın Duvaıı yıkıldı vc ben " Ta manı, bu tez bıtmıştn Attım doktoramı bır kcnara " dcyıp kenara çekddım Ga tıp bır kırılma noktasıydı Dunyaya da lıa farklı bır gozlc bakmak gerektı o noktadan sonra ve ben o kadar yorul muştum kı o korkunç konuyla uğraş maktan doktorayı bırakıp gazetecdığe devam ettım Dolayısıyla, kazara gazete cı oldum ben Gazetea olarak ne kadar çalış tınız orada •* llyıl Kazara bır başlangıca gore uzurı bır donem Evet Ama çok zevklıydı Eşımle de orada tanışıp evlen dım 12 Eylul donenıı olduğu ve Turkıyc'de tarafsız haber olmadı ğından, herkes BBC'yı takıp ederdı Çok onemlı bır ış yapıyor duk lnsanlar haberlerın doğnılu ğunu bızımle sınıyorlardı Ama ben heı zamankı sanat zevkımle, her fırsatta kultur sanat program ları yapmaya çalışırdım Lond ra'ya gelen hiçbır ya?arı kaçır mazdım, her toplantıvı takıp cderdım radyo ıçın soylesıler ya pardım Londra'va gelen butun 1 ıırk ve yabancı yazarları studyo ya alır sovlesder vapardım "EYVAH, BEN NE YAPACAĞIM" (,ıilışfıgımz In r alanda dıg'er ıl gı alanlarınızlti kaynasma \oz ko nu\u Evet o geçışldığı sevıyorum PtLı BB( dtn sonra •> ye'ye donduk Turkıye'de ozel televız Kıtabınızı ana tk\en olarak almaya yoncıduk başlamıştı ve eşım 1 urkıye'nın baslayalım ısltrstnız Denemelerınızı ka ılk haber kanalının kuruluşunda gorev lenıe alırken nasıl karsılanacag'ı konusun aldı Yıne bır donuş ve "Eyvah ben ne da endıselennız var mıydi'' yapacağım" telaşına kapddım 11 yıl ga Evet Belkı bıraz kadın olmamın da zetecılık yapmıştım ama benı Turkı getırdlgl bır endışeydı Tabı kadınlığı ye'den bır tek basın camıası tanıyordu ben boyle yaşadı^ım ıçındır, dığer ka Ben de gazetecdığe devam edeyım de dınlar açısmdan geçerlı olmayabılır bu dım ve Şahın Alpay'la bırlıkte "Entelek Gazetecdıkten kalma bır tortu belkı de tuel Bakış" sayfasını hazırlamaya başla Belırlı bır tarzda ve dılde yazmazsam ya dık da bellı konulara değınmezsem benı cıddıye almayacakları korkusu vardı Ingıltere den sonra lurktye'de gazete nereden geldıyse cılık yaparken zorluk yaşadtnız mu An layış ve çahştna kosulları açısından farklı Bıraz da deneme yazarlannın onlarca lık soz konusu oldu mu? kıtap yazdıktan sonra addıye alınması gı • bt bır anlayış da var Hem evet hem hayır Çalışma koşulları farklıydı ama anlayış açısından pek Evet Tuhaf bır başlangıç oldu, değıl zorluk yaşamadım, çunku herkesı tanı mP yordum Aslında çok komık bır dene Ktm bu > Bıze edebıyatı anlatacak ce yımdı, Ingıltere'de Turk basın camıasın saretı nereden buluyor" derler dıye du dan herkesı tanıyordum ama sadece sesşundunuz mu ? lerını bılıyordum Sadece telefonla goru (Guluşmeler) Gazetecdıkten farklı suyorduk Bazılarıyla Londra'ya geldıkbır tavırla ortaya çıkmanm verdığı bır lennde, bazılarıyla da Turkıye'ye tatıle korkuydu "Daha edebı bır uslupta sesı geldığımızde tamşırdık ama çoğuyla ta mı bıdabdecek mıyım? Benı beğenecek nışıklığımız telefondaydı, yuzlennı Tur ler rm? Cıddıye alınacak mıyım^" kor kıye'ye donunce gordum kusu Çunku rarklı bır kımlık deruyorsunuz Bu zamana kadar benım kanıt Ardından bır TVprogramı geldı lanmıs kımlığım gazetecddctı Evet, uç yıl boyunca NTV'de "Kn tık" programını hazırlayıp sundum Aldığınız tepkıler nasıldu Ama nıhayetınde, 1999'da MUlıyet'ten, Sevdığım ve çok değer verdığım ın 2000'de NTV'den aynldım sanlardan muthış guzel tepkıler aldım Ilep bır ayrtlıs var Kolay mı vazgeçıYanımadıg'ımz ınsanlartn tepkılen yorsunuz? ulastt mı sıze1 Mesela e maıl yoluyla ^ Hayır, oyle bır tepkı ulaşmadı Sa Hayır, kolay olmadı, ama doğrusunu dece kıtabı okuyan yakın çevremden soylemek gerekırse hiçbır zaman gerçek çok olumlu tepkder aldım ve çok mutlu anlamda bır gazetecı olarak gormcdım oldum Sonradan, genel okura ağır ge kendımı 1 ıırk basını da benımle ne ya lecek bır kıtap olabıleceğıne daır endı pacağını bılemedı şelerım oldu Yazıların bazıları felscfcCazelelerden kultur sanat sayfaları nın dıslandıg'ı, bırkaç gazetı ntn t klenne ye, edebıyat tarıhıne o kadar gırmemış ınsanlara bıraz ağır ya da ıjıcı gelır mı, bapsolduğu dont mdt kt ndınızı ıfade ede dıye duşundum Ama bu da bır seru btlecek bır alan bulamadınız galıba vendı Mesela derıde edebıyattan, fel Hayır tam tersıne sanslı bır ara do sefeden daha AL referans alan, daha çok nemde başlamıştım çalışmaya "Fntelek hayatın ıçınden çıkan denemeler yaztuel Bakış' gıbı bır sayfa hazırlıyorduk mayı ıstlyorum sonuçta Ama o s,anslı doncmın bıttığım hıssettım Antenlerım erken haber aldı o Aslında butun edebıyat ıçın geçerlif dışlanma dedığınız gelışmeyı Zaten ben ama felsefeye daha yakın olduğu ıçıı ıstıfa ettıkten kısa bır sure sonra herkesı ozellıkle deneme ıçın çok onemlı bır kovdıılar Ne zaman, nereden avrılmam var, kendımıze bır hayat felscfcsı olı gerektığı konusunda guçlıı sezgılerım turabdmck ıçın okııyorıı/ lîepımı? vardır okuyarak arıyoruz onu üolayısıyla, Cıazctecılıkten sonra bır hnşltık donc edebıyat okumak, cn çok da deneme okumak ınsanın kendı kımlığım oluş mı yaşadınız mı > tuımada tn bııyuk destektır bence Hayır, bırkaç ay sonra L dcrgısınden Umuyorum kı, buna yardımcı olabde Tıığrul l'anvol aradı ' Yenı bır dergı çı cek bır da yazı vardır bu kıtapta karıyoruz, yazı yazar mısın bıze'" dedı "Memnunıyetle," dedım vc oyle başla MÜTHİ$ DENEMECİLER VAR' dık Dı ih »u L ı çıg'tr açııı olabdtyor Pek îlk yazımz ne zaman yaytmlandı •> çok alanda ctddı arastırma ve ınceleme Temmuz 1999'da Murathan Mun lerle bırlıkte referans olarak gosterılen gan'ın "Uç Aynalı Kırk Oda" adlı oyku denemeler var kıtabıyla ılgılı bır yazıydı Ls,ımın ışı nedcnıyle 1 urkı K İ T A P "Edebıyat okumak. en cok da deneme okumak insanın kendl kimligim oluşturmada en buyuk destektır bence Umuyorum ki buna yardımcı olabllecek bır iki yazı vardır bu kıtapta " dlyor Nllüfer Kuyas Fvet, buna atdmak aslında çok çıl gıncabırış Batı'dan hiç babsetmeyelım, bızde de muthış denemeuler var, Salâh Bırsel, Enıs Batur, Uğur Kokden, Hılmı Yavuz, daha gerıye gıdersek Ahmet Hamdı Tanpınar Muthış bır gelenek bu Onsozde kıtaba gırecek denemelerı seçerken ortaya kolayca bır butunluk çık lığını yazıyorsunuz Zorlandım aslında Mesela benım daha guncel, Turkıye'de yaşadddarıma, Turluye'yle ve Istanbul'la yaşadığım aşk ve nerret dışkısıne daır, daha mızahı ve daha hıcıvcı yanlarımı yansıtan yazılan mı alrnadım kıtabıma Tentel edebıyat mrunlartyla ılgılı yazılartnızın ag'ırlıkta olduğunu soyleyebtltr mıyız? Daha çok, edebıyat suzgecınden ha yata bakışımı yansıtıyor bu kıtap Benım kımlığımın çok temel bır parçası o Ge çenlerde kıtabıma akraba bır kıtap bul dum ve çok sevındım, Azer Nefrsf nın "Tahran'da Lolıta Okumak"ı Iran dev nmının nasd yaşandığını anlatıyor bır kadının gozuyle Bır anı kıtabı ama hayatı, butun o yaşadddannı edebıyat açı sından bakarak anlatmış Kendı kıta bımla cok yakın buldum bu tavrını Kıtabıma en hâkım şeyler hayata bıraz felsefi bır bakış, ıkıncı olarak benım edebıyat zevkım Edebıyat derken, dıkkatımı çektı, kı tapta sure, oykuye bemen hıç değınme mıssınız Haklısınız, daha çok roman ağırlddı olarak da Batı romanı var Kendıntzı bulduğunuz mecra orast Evet, çok sevdığım bır tur benım Kı tapta da ağırlığı teşkıl edıyor Bu bıra7 da bdınçlıydı, çunku bu denemelerı yazma ya başladığımda roman yazacağımı bdı yordum Kafam romanla sureklı meşgul olduğu ıçın ıster ıstemez yazılaı ıma yan sıdı bu durunı Ben gazetccdığı bırakır ken aklımda roman yazmak vardı Ama deneme yazmak çok hoşunıa gıttı Oku mayı zaten sevcrdım de yazarken busbu tun âşdc oldum deneme rıınınc Kendımı daha çok gelıştırmek ıstıvonım bu alan da Denemcnın en guzcl vanlarından bın de şu Bır konuda gerçekten ne dıışıın duğunuzu deneme yazarak keşfedıyorsu nuz Denemelerımzden bırtnde değmıyor sunuz zaten Yazının nereyt gıdec eğı cn başmdan bellı dcğıldır ' Deneme yazmanın en buyuk heyeca nı da o zaten Roman yazarken nereye gıdeceğını A7 çok bılıyorsunu/ Yazı daıma amaçlandığından farklı ye re gıden bır "varlık O denememde bahsettığım Derrıda'nın savı da bu za ten, butun felscfe macerasına bu nu soyleyerek başlamış Yazı da ıma yazarın nıyetınden otcyc gı den bır fark yaratır Denemede bu sav çok daha belırgınleşıyor Bu yuzden çok sevıyorum dcne meyı Q unku açık uçlu lnsan her şeyı yapabdıyor Felsefeye en va kın duran edebıyat turu Okuyuıuyla daha \ıcak bır ılış kısı de var Bır duşunce macerasını bır duşunce deneyımını okurla dı rekt payJaşiyorsunuz Ule en doğ ruyu soylemenız ya da kanıtlama nız gerekmıyor Hem kendınızı sınıyorsuntız, kendınızle yuzleşı yorsunuz hem de bunu okurla paylaşıyorsunu/ Bırsurecı bera ber ızlıvorsunuz Bu yvızden fel sefeve en yakın edebıyat turu dı yorum Ama felstfeyle ozdeş de ğd, çunku deneme felsefenın vap tığı gıbı sıstematık duşunnıck zo runda değıl Istcıse vapabılır ama /orıında değıl 1 akat yıne dc bır duşunce uıctmesı ortava yenı bu sey kovması lazım Bu duııım bana faık cttırdı kı sadece 1 uıkıyc de değıl butun dıınvada bovİc bu bız ınsanlar duşunmckten koıkuyoruz, ol SAYFA 17 C U M H U R İ Y E T S AY I 7 57