Katalog

BİLİM DÜNYASINDAN K I S A AKILLI KARGA ALET SEÇİYOR Aletleri insansı maymun kadar becerikli kullanabilen yeni Kaledonya kargası (Corvus moneduloides), deneylerde peş peşe iki alet kullanarak amacına ulaşmış. Karga ilk önce bir “alet kutusu” içinden kısa bir sopayla daha uzun bir sopayı seçmiş. Böylece bu sopayla, kısasıyla ulaşamadığı bir delikten bir parça eti çıkardı diye açıklıyor Yeni Zelandalı araştırmacılar. Auckland Üniversitesi'nde Russel Gray ile çalışan araştırmacılar, akıllı kargayla gerçekleştirdikleri deneyleri Curren Biology dergisinin web sitesinde yayımladılar. İkinci bir deneyde karga bilim insanlarını daha çok şaşırtmış. Araştırmacılar önceki deneyde H A B E R L E R bel Ödülü genelde Perşembe günü verildiği için bu yıl 11 ve 18 Ekim'de açıklanması olası. Norveç'teki Nobel Enstitüsü, Barış Ödülü’nü 12 Ekim'de açıklayacak. Geçen yıl bu ödüle Bangladeşli banker Muhammed Yunus layık görülmüştü. 15 Ekim Ekonomi Bilimleri'nin ödül günü. Tüm ödüllerin değeri 1.1 milyon Avro ve Alfred Nobel'in ölüm yıldönümü olan 10 Aralık'ta sahiplerine dağıtılacak. Virüs geçen yıllarda antiretroviral ilaçlarla zayıflatılmış ve bu şekilde demans hastalıklarının etkisi azaltılmıştır. Ancak HIV hastaları ne kadar uzun yaşarlarsa demans hastalığına yakalanma şansları da yükselmekte. Bilim insanları daha önceleri gp 120 proteininin, hücrelerin kimyasını bozarak beyin hücrelerini öldürdüğünü saptamışlardı. Bu protein, hücrelerin dış zarlarında bulunmakta. Son araştırmayla gp 120'nin hipokampusta yeni beyin hücrelerinin gelişimini engellediği de anlaşıldı. Bu beyin bölgesi öğrenme yetisi ve bellek için önemli bir rol oynamakta. Yeni hücreler normal koşullarda varolan beyin yapılarıyla bütünleşmekte. Bilim insanları, hücreleri öldüren kimyasal bozukluğun, hücre yenilenmesini de engellediğini söylüyorlar. Kaul yeni geliştirilecek tedavi yönteminin onarım mekanizmasını güçlendirmesi veya koruması gerektiğini söylüyor. HIV BEYİN HÜCRELERİNİN YENİLENMESİNİ DE ÖNLÜYOR Kaliforniya Üniversitesi bilim insanları HI virüsünün öğrenme ve bellek bozukluklarına yol açabileceğini saptadılar. Virüsün üzerindeki bir proteinin yetişkin beyin hücrelerini öldürebileceği zaten biliniyordu, son araştırma yeni hücre gelişimini de engellediğini gösterdi. Bundan ölen hücrelerin yerine geçecek hücrelerin zarar görmesi sorumlu tutulmakta. Araştırmacılar farelerle gerçekleştirdikleri deneylerle elde ettikleri sonuçlar sayesinde yeni tedavi yöntemleri geliştirebilmeyi umuyorlar. Araştırmayla ilgili ayrıntılı sonuçlar Cell Stem Cell dergisinde yayımlandı. Araştırmayı yöneten bilim adamı Marcus Kaul, virüsün beyne iki kez saldırdığını söylüyor. HIV proteini beyinde bozukluklara yol açtığı gibi ölen hücrelerin yerine yenilerinin de gelişmesini önlemekte. YILANLAR AÇLIK DURUMUNDA UYKU KİPİNE GEÇİYOR Yılanların açlık dönemlerini özel bir mekanizmayla atlatabildikleri anlaşıldı. Metabolizmalarını yavaşlatan Gen Araştırmaları kargaya verdikleri kısa sopanın yerine uzun sopayı vermişler. Karga yine bu sopayla “alet kutusundan” daha büyük sopa aramaya çalışırken, “kandırıldığını” anlamış ve elindeki aletle yiyeceğe ulaşmaya çalışmış. Yedi Kaledonya kargasından altısı testi ilk aşamada başarıyla tamamlamış. ALKOL GENİNE KARŞI İLAÇ ARANIYOR Bağımlılarda alkol isteğini azaltacak bir ilacın terapide yardımcı olacağına inanan İdaho Eyalet Üniversitesi'nden Fred Risinger, 10 yıldan bu yana deneylerle en uygun tedavi yöntemini bulmaya çalışıyor. Araştırmacı farelerle gerçekleştirdiği deneyler sonucunda hayvanlardaki alkol bağımlılığının farklı olduğunu görmüş. Kimi farelere az miktarda alkol zarar vermezken, diğerleri kısa sürede bağımlı olmuşlar. Bu fark gerek farelerde gerekse insanlarda genlere bağlı. Alkol geni taşıyan bazı insanlarda alkol bağımlılığı riskinin daha yüksek olduğunu söyleyen araştırmacı, bunun, bu insanların illaki alkol bağımlısı olacağı ya da bu geni taşımayanların alkole karşı bağışık oldukları anlamına da gelmediğini vurguluyor. Risinger yıllardan bu yana genetik alkol bağımlılığına karşı bir ilaç geliştirmek için uğraşıyor. Araştırmacı bu konuyla Kanadalı bilim insanlarının yirmi yıl önce Prozac alan alkol bağımlılarının daha az içtiklerini saptamalarından sonra ilgilenmeye başlamış. Çağımızın bir sorunu olan alkol bağımlılığı için herkes basit çözümler bekliyor, ama bilim artık hastalıkla farklı düzlemlerde savaşılması gerektiğini biliyor. NOBEL ÖDÜLLERİ EKİMDE AÇIKLANACAK Bu yılın Nobel ö d ü l l e r i e k i m i n ikinci haftasında açıklanacak. 8 Ekim'de ilk olarak Tıp Nobel Ödülü, daha sonra Fizik (9 Ekim) ve Kimya (10 Ekim) Nobel ödülleri açıklanacak diye bildirdi Nobel Vakfı. Edebiyat Nobel Ödülü’nün ne zaman verileceği henüz belli değil, İsveç Akademisi bu tarihi, ödülün verilişinden kısa bir süre önce açıklayacak. Edebiyat No CBT1068/4 7 Eylül 2007 yılanlar bu sayede daha az enerji harcıyorlar. Arkansas Üniversitesi'nden Marshall McCue'nin açıklamasına göre yılanlar uyku kipinde de uyanık kalıyor ve gördükleri ilk lokmayı kapabiliyorlar. Bu hayatta kalma stratejisi bu açıdan ayıların veya kirpilerin kış uykusundan farklılık göstermekte. Nature dergisindeki haberde, yılanların bu stratejiyi yüz milyonlarca yıl içinde değişen çevre koşulları içinde hayatta kalabilmek için geliştirdikleri yazıyor. Bilim insanları bugüne kadar hayvanların açlık dönemlerini iki olasılıkla atlatabildiklerini biliyordu. Mesela penguenler beden sıcaklığını düşürebilirken, ayılar ve kir