Katalog

CMYB C M Y B 18 HAZİRAN 2010 CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11dishab@cumhuriyet.com.tr ABD’li vekiller, AKP heyetinin Washington’da temaslarda bulunduğu sõrada, Türkiye’ye çok sert eleştiriler getirdi AKP’ye Kongre’den soğuk duş ELÇİN POYRAZLAR WASHINGTON - AKP hüküme- tinin İran ve İsrail’e yönelik tutumu ABD Kongresi içinde bazõ gruplarõ ha- rekete geçirdi. ABD Temsilciler Meclisi’nde İsra- il’in Gazze’ye yardõm filosuna saldõ- rõsõyla ilgili bir basõn toplantõsõ dü- zenleyen bir grup milletvekili Türki- ye’ye çok sert eleştiriler getirirken Cum- huriyetçi Senatör John McCain ise, Baş- bakan Recep Tayyip Erdoğan’õn hem söy- lemi hem de eylemlerinin “çok rahatsız edici” olduğunu söyledi. Demokrat Parti New York milletvekili ve Temsilciler Meclisi Dõş İlişkiler Ko- mitesi üyesi Eliot Engel Türkiye’nin ey- lemlerini “utanç verici” olarak niteleye- rek “Ankara’nın eline Gazze yardım ge- misinde ölen 9 Türk’ün kanının bulaş- tığını” söyledi. Engel Türkiye’nin Batõ’dan koparak İran’õn kucağõna doğru gittiğini söyleyerek “Son iki yılda Türk hükü- metinin ne yaptığına bakarsak, çok güçlü bir İslami eğilime sahip oldukla- rını ve bu eğilimin Batı ve NATO değil İran’a ve Ortadoğu’ya yöneldiğini gö- rüyoruz” dedi. Engel ayrõca ABD Dõşiş- leri Bakanlõğõ’nõn gemideki eylemcilerin terör örgütleriyle ilişkilerine yönelik so- ruşturma başlatmasõ çağrõsõ da yaptõ. Türkiye’yi Gazze yardõm gemisinin yo- la çõkmasõnõ desteklemekle suçlayan Ne- vada Demokrat milletvekili Shelley Berk- ley ise “Bence o gemide dokuz kişinin ölümünden Türkiye sorumlu. İsrail de- ğil” diye konuştu. Berkley İsrail’in Tür- kiye’nin kurduğu tuzağa düştüğünü de ile- ri sürdü. Berkley Türk hükümetinden temsilcilerle yõllarca görüştüğünü ancak bu tutumunu ar- tõk değiştireceğini ifade etti. AKP heyeti- nin Washington’da bu haftaki temaslarõ- na yönelik Berkley, “Türkiye bu hafta se- vimlilik hücumu yapıyor. Ancak bu politikada değişiklik görene kadar on- ları ofisime buyur etmeyeceğim” dedi. Berkley Türkiye’nin bu tutumuyla AB’ye girmeyi de hak etmediğini savundu. Temsilciler Meclisi’nde Cumhuriyetçi- lerin “3 numarası” konumundaki Cum- huriyetçi Parti Indiana milletvekili Mike Pence ise “Türkiye’nin İran’a daha da yakınlaşmaya dönük mevcut yönelimi- ni ve İsrail’e karşı zıtlığını sürdürmesi halinde, bunun bir bedelinin olacağını” ileri sürdü. “Bu bedelin ne olabileceğine” dair bir soru üzerine Pence, geçmişte Kongre’deki Ermeni tasarõlarõnõ destekle- medeki isteksiz tavrõnõ yeniden gözden ge- çirebileceğini ve bunu Türkiye’nin Was- hington Büyükelçisi Namık Tan’a da söylediğini belirtti. PKK operasyonları ikiyüzlülük New York’tan Cumhuriyetçi milletvekili Pete King ise Gazze yardõm gemisine yö- nelik olaylarda “Bence Türkiye’nin eli ka- na bulandı” diye konuştu. Türkiye’nin son yõllarda Batõ ve laiklikten uzaklaştõğõnõ, İran’a yaklaştõğõnõ ve bu tür bir gidişatõn devamõnõn kabul edilemez olduğunu ileri süren King, geçmişte kendisinin yanõ sõra birçok milletvekilinin Ermeni tasarõlarõna, “soykırım” olduğuna inansalar da, diplo- matik ve pragmatik nedenler ve Türkiye ile müttefiklik ilişkilerinden ötürü destek vermediğini belirterek, “Bence bu du- rum değişmek üzere” dedi. ABD’li milletvekilleri ayrõca İsrail’in kendini savunmasõnõ eleştirirken Türki- ye’nin Irak topraklarõnda PKK’lilere karşõ askeri operasyon düzenlemesini “iki yüzlülük” olarak nitelendirdiler. Öte yandan Cumhuriyetçi Parti Tek- sas milletvekili Ted Poe da ABD Başkanõ Barack Obama’ya “İsrail’e karşı uluslararası kınamaya engel ol- ması ve uluslararası topluluğu İsrail’e karşı İran destekli Hamas liderliğin- deki suçlara yoğunlaştırması” yönün- de bir mektup hazõrladõ. Mektuba Tem- silciler Meclisi’nin iki kanadõndan 126 üye imza verdi. McCain: Değersiz takas anlaşması Cumhuriyetçi Senatör John McCain ise Erdoğan’õn hem söylemi hem de ey- lemlerinin “çok rahatsız edici” oldu- ğunu söyledi. ABD’deki 2008 başkanlõk seçimlerinde Cumhuriyetçilerin başkan adayõ olan, Ari- McCain (solda): Erdoğan’õn söylemleri ve eylemleri çok rahatsõz edici. Engel: Türkiye’nin eylemleri utanç verici. Berkley: Türkiye bu hafta sevimlilik hücumu yapõyor. Ancak bu politikada değişiklik görene kadar onlarõ ofisime buyur etmeyeceğim. TASARI HAZIRLIĞI Diyaspora zaman kaybetmedi WASHINGTON (Cumhuriyet) - ABD Kongresi içinde Türkiye’ye yönelik olumsuz havayõ kullanmak isteyen Ermeni lobisi soykõrõm savlarõna yönelik tasarõyõ yeniden gündeme getirmek için harekete geçti. 252 sayõlõ Ermeni tasarõsõnõ hazõrlayan Kaliforniya milletvekili demokrat üye Adam Schiff ABD Temsilciler Meclisi üyelerine bir mektup göndererek tasarõya destek vermeleri çağrõsõ yaptõ. ABD ile Türkiye arasõndaki ikili ilişkileri korumak uğruna Ermeni soykõrõm savlarõnõn ABD tarafõndan tanõnmadõğõnõ ifade eden Schiff, “Türkiye’nin son dönemdeki tavrı göz önüne alındığında Kongre sahte bir dostun gönlünü almak için ölülere onursuzluk etmeyi sürdürmeyi bir daha düşünmeli” dedi. Schiff mektubunda Türkiye’nin İran’õn büyük savunucularõndan biri olduğunu söyleyerek artõk Ankara’nõn uluslararasõ arenada ABD ile çalõşmayõ sürdüremeyeceğini de savundu. Ermeni tasarõsõna bugün itibarõyla destek veren milletvekili sayõsõ 142. Yahudi lobisinden boykot Dış Haberler Servisi - ABD’nin başkenti Was- hington’õ ziyaret eden AKP heyeti, ülkedeki başlõca Ya- hudi lobileri tarafõndan boy- kot edildi. İsrail gazetesi Haaretz’in haberine göre, ABD’deki en önemli Ya- hudi örgütleri olan Ameri- kan-İsrail Kamu İlişkileri Komitesi (AIPAC), Ulus- lararasõ B’nai Brith örgütü ile İnkâr ve İftiraya Karşõ Bir- lik (ADL), Türkiye-İsrail ilişkilerinin bozulmasõnõ pro- testo amacõyla, AKP’nin Dõş İlişkilerden Sorumlu Genel Başkan Yardõmcõsõ Ömer Çelik başkanlõğõndaki he- yetin görüşme talebini red- detme kararõ aldõ. Konuşmak anlamsız ADL Direktörü Abraham Foxman, Haaretz’e yaptõğõ açõklamada, “Ben diyalog ve görüşmeye inanırım. An- cak konuşmanın hiçbir so- nuç vermeyeceği bir nokta var. Bugün o noktadayız” dedi. Türkiye’nin İsrail’i kum çuvalõ gibi gördüğünü ve İsrail’e yönelik olumsuz ta- võrlarõ kõşkõrttõğõnõ öne süren Foxman, Türk heyetiyle an- cak hükümet İsrail’le ilişki- leri düzelttikten sonra görü- şebileceklerini söyledi. Amerikan Yahudi Komi- tesi (AJC) ise, Türkiye’yle geleneksel ilişkilerin terk edilmemesi gerektiği dü- şüncesiyle AKP heyetiyle görüşmeyi kabul etti. AJC sözcüsü Alex Wei- ninger, Türkiye’yle diya- loğun giderek zorlaştõğõnõ, ancak Türk heyetine sert mesaj vermek üzere bu fõr- satõ değerlendirmek iste- diklerini belirtti. İsrail Gazze’ye ablukayõ hafifletiyor Dış Haberler Servisi - Özellikle Gazze’ye yardõm götüren gemilere 31 Mayõs’ta düzenlediği kanlõ sal- dõrõdan sonra, Gazze Şeridi’ne uy- guladõğõ abluka nedeniyle giderek ar- tan eleştirilere hedef olan İsrail, ka- radan uyguladõğõ ablukayõ hafiflete- cek. İsrail kabinesi, dün yaptõğõ top- lantõda, Gazze’ye karadan mal giri- şine uyguladõğõ kõsõtlamala- rõ gevşetme kararõ aldõ. Kabineden yapõlan açõkla- mada, “sivillerin ihtiyaçla- rına yönelik daha fazla mal girişine ve sivil projeler için uluslararası denetim altında inşaat malzemele- rinin girişine izin verildiği” belirtilirken Gazze’ye deniz- den uygulanan ablukaya de- ğinilmedi. Açõklamada, Gaz- ze’ye silah ve askeri malzeme girişinin engellenmesine yö- nelik güvenlik önlemlerinin süreceği kaydedildi. Kararla beraber İsrail’in 2008 sonunda Gazze’ye düzenlediği ve 1500’den fazla kişi- nin öldüğü saldõrõnõn ardõndan, Bir- leşmiş Milletler’in Gazze’ye yar- dõm yapmasõna da izin vermesi bek- leniyor. Artan taleplere karşõn ablukayõ tamamen kaldõrmanõn güvenliği açõ- sõndan tehlikeli olduğunu savunan İs- rail yönetiminin, ablukayõ hafiflete- rek eleştirilerin önünü kesmeyi amaç- ladõğõ belirtiliyor. Gazze’deki Hamas yönetiminin Sosyal İlişkiler Bakanõ Ahmet el Kurd, İsrail’in kararõnõ “propaganda” olarak nitelendirdi. El Kurd, temel ihtiyaç niteliğindeki 4 bin malzemeden sadece 130’unun girişine izin verildiğini söyledi. Hamas’õn seçimleri kazandõğõ 2006’da Gazze’yi abluka altõna alan İsrail, 2007’de Hamas’õn bölgede kontrolü tamamen ele geçirmesiyle ablukayõ daha da sõkõlaştõrdõ. Hasidiklerin eğitim protestosu Dış Haberler Servisi - İs- rail’de Anayasa Mahkeme- si’nin Avrupa kökenli Ya- hudilerle (Aşkenaziler) Or- tadoğu kökenli Yahudile- rin (Sefaradlar) ayrõ sõnõf- larda okumalarõnõ yasakla- yan kararõnõ protesto eden on binlerce fanatik Yahudi, mahkemenin dini işlere ka- rõştõğõ gerekçesiyle dün Ku- düs ve Tel Aviv yakõnlarõn- daki Bnei-Brak’ta gösteri düzenledi. Yoğun güvenlik önlemleri alan polis, Ku- düs’te 30 bin, Bnei-Brak’ta da 20 bin kişinin gösteriye katõldõğõnõ açõkladõ. Ger- ginliğin arttõğõ Kudüs’te ön- ceki gün gösteri düzenleyen yaklaşõk 200 Aşkenazi de polisle çatõştõ. Anayasa Mahkemesi, ço- cuklarõnõ Sefaradlarõn oku- duğu okula göndermeyi red- deden Doğu ve Orta Avru- pa kökenli Aşkenazi mez- hebi “Slonim Hasidik” üye- si yaklaşõk 40 aileye düne kadar süre tanõmõş ve ço- cuklarõnõ okula göndermeyi reddetmeleri halinde en az 2 haftalõk hapis cezasõ alma- larõna karar vermişti. Batõ Şeria’daki İmmanuel yerle- şiminde yaşayan aileler, kõz- larõnõn Sefaradilerin de oku- duğu Beyt Yakov okuluna gitmesine izin vermiyor. Irk- çõ olmadõklarõnõ, ancak Aş- kenazilerle Sefaradlarõn inandõğõ Yahudi öğretisinin farklõ olduğunu söyleyen ai- leler, hapis yatmayõ kabul ediyorlar.Başbakan Binya- min Netanyahu ise “ülke- nin dış tehditlerle karşı karşıya olduğu kritik dö- nemde” halktan soğukkan- lõ olmasõnõ istedi. ABD’deki en büyük üç kuruluş, Türkiye-İsrail ilişkilerinin bozulmasõnõ protesto için, Washington’daki AKP heyetiyle görüşmeme kararõ aldõ zona Senatörü McCain, bir grup senatör- le birlikte İran’daki insan haklarõnõn du- rumuyla ilgili düzenlenen basõn toplantõ- sõnda bir soru üzerine, BM Güvenlik Konseyi’nde İran’a yeni yaptõrõm kararõ- nõn oylamasõnda Türkiye’nin kullandõğõ ‘hayır’ oyu, Başbakan Erdoğan’õn İsrail ile ilgili söyleminin ve “değersiz” uran- yum takasõ anlaşmasõnõn, Türkiye’nin hâ- lâ “bir kavşakta” kaldõğõnõn işareti ol- duğunu öne sürdü. “Mustafa Kemal Atatürk’ün laik bir ulus mirası bıraktığını” kaydeden McCa- in, “(İran Cumhurbaşkanı Mahmud) Ahmedinejad’õ hoş görmelerinin, sergi- ledikleri diğer bazı eylemlerin, dünya- nın bu kesiminde barış ve istikrara kat- kı sağlamayacağının farkına varacak- larını umuyorum” diye konuştu. Demokrat Parti Delaware Senatörü Ted Kaufman da, “Türkiye’nin doğru yol- da olmadığını” düşündüğünü söyledi. Türkiye NATO’dan çıksın ABD’de katõ muhafazakâr kuruluş Ya- hudi Ulusal Güvenlik İşleri Enstitüsü (JINSA) Türkiye’nin NATO’dan çõka- rõlmasõ gerektiğini savundu. ABD-İsrail askeri ilişkilerini savunan, bir dönem Türk ordusuyla da yakõn ilişkiler geliş- tiren kuruluş yayõmladõğõ raporunda, Türkiye’nin bir NATO üyesi olarak te- rör ve İran konularõnda istihbarata eri- şimi olduğu belirtildi. Raporda, “Eğer Türkiye en yakın dostlarının İran, Hamas, Suriye ve Brezilya (hatta gelecekte Venezüella) ol- masını istiyorsa, bu bilginin (ve Türki- ye’nin cephaneliğinde bulunan Batı teknolojisi ürünü silahların) güvenliği tehlikededir” yorumu yapõldõ. Raporda ABD’nin Türkiye’yi NATO’dan çõkar- mayõ, bunun öncesinde de Ankara’yla as- keri işbirliğini askõya almayõ ciddi anlamda düşünmesi gerektiği ifade edildi. Grubun danõşman kurulunda neo-mu- hafazakâr olarak tanõnan eski Savunma Po- litikasõ Kurulu Başkanõ Richard Perle, es- ki CIA direktörü James Woolsey ve ABD’nin eski BM Daimi Temsilcisi John Bolton dahil 2003 Irak işgalinin en büyük destekçileri bulunuyor. Tel Aviv’deki Türkiye büyükelçiliği önünde yapılan gösterilere dün bir yenisi eklendi. Fransız asıllı İsrailliler ellerinde pankartlarla, Ankara’yı protesto ettiler. (Fotoğraf: AFP) YETERLİ BULUNMADI‘AYNI OKULA GİTMESİNLER’ 50 bin kişi yürüdü Kendi Arap vatandaşlarına karşı ayrımcı uygulamalar yürütmekle ve Gazze’de insani krize yol açmakla suçlanan İsrail’de şimdi de Aşkenazilerin çocuklarının, Sefaradlarla aynı okula gitmelerini istememesi yeni bir krize yol açtı. 50 bin Hasidiğin katıldığı protesto eylemi, “dinciler hukuk devletine savaşı genişletiyor” yorumlarını gündeme getirdi. (Fotoğraflar: AP) Türk kıza saldıranlar serbest Dış Haberler Servisi - İngiltere’de bir Türk kõzõ döverek saçõnõ kesen õrkçõ saldõrganlarõn polis tarafõndan serbest bõrakõlmasõ tepki topladõ. Güney Londra’nõn Croydon bölgesindeki Grengewood Parkõ’nda salõ akşamõ kardeşiyle birlikte köpeğini gezdiren 13 yaşõndaki Süreyya Özkaya’ya saldõran õrkçõ gençler, sopayla dövdükleri kõzõn saçõnõ kesti. Çalõlarõn arasõna atõlan kõz, çevredekilerin yardõmõyla hastaneye götürüldü. Baba Mehmet Özkaya, 3 kez aynõ kişilerin saldõrõsõna uğrayan kõzõnõn ruh sağlõğõnõn bozulduğunu söyledi. Özkaya, kõzõnõn saldõrganlarla okulda tartõştõğõ için okul yönetimi tarafõndan okuldan uzaklaştõrõldõğõnõ ve saldõrganlara ise hiçbir uyarõ verilmediğini anlattõ. Polisin söz konusu kişileri sorgulandõktan sonra hemen serbest bõrakmasõnõ eleştiren Özkaya, “Kõzõmõn hayatõndan endişe ediyorum” dedi. İHH, İsrail’in ‘terör listesi’nde Dış Haberler Servisi - İsrail, Gazze’ye yardõm götüren ve geçen ay sonunda İsrail’in kanlõ baskõnõyla durdurulan gemilerin örgütlenmesinde rol alan İnsani Yardõm Vakfõ’nõ (İHH) terör örgütleri listesine ekledi. İsrail devlet televizyonunun haberine göre İHH, Hamas ve Lübnan’daki Hizbullah örgütünün de yer aldõğõ “İsrail istihbaratõnõn takip ettiği örgütler listesi”ne eklendi. Üst düzey bir İsrailli diplomat, “İHH’nin Hamas’la yakõn bağlarõ olmasõ ve terörü desteklemesi nedeniyle İsrail’de ‘suçlu’ olarak görüldüğünü” söyledi. İsrail Dõşişleri Bakanlõğõ Sözcüsü Ygal Palmor da İran ve Lübnan gemilerinin Gazze’ye gitme girişimiyle ilgili olarak “İsrail düşman ülkelerin Gazze’deki ablukayõ kõrmaya yönelik hareketlerini ‘düşmanca hareket’ olarak kabul edecektir” dedi. Gazze’ye yeni bir filo göndermeye hazõrlanan İHH ise, dün yaptõğõ açõklamada, yardõm filosunun kaç gemiden oluşacağõ ve ne zaman yola çõkacağõnõn henüz netleşmediğini bildirdi. ‘İsrail hükümeti kundakçı’ Dış Haberler Servisi - Suriye Devlet Başkanõ Beşşar Esad, İsrail’in Gazze’ye yardõm götüren gemilere düzenlediği saldõrõnõn Ortadoğu’da savaş olasõlõğõnõ arttõrdõğõnõ söyledi. BBC’ye konuşan Esad, bölgede olasõ bir savaşõ önlemeye çalõştõklarõnõ belirterek “Bu saldõrõ yakõn gelecekte barõş şansõnõ yok etti” dedi. Saldõrõdan önce de Binyamin Netanyahu başkanlõğõndaki İsrail hükümetinin bölgede barõşõ ve Filistin halkõnõ hedef aldõğõnõ söyleyen Esad, İsrail hükümetini “kundakçõ” olarak nitelendirerek böyle bir hükümetle barõşa ulaşma şansõ olmadõğõnõ kaydetti. Türkiye’nin İsrail’de hükümet değişinceye kadar Suriye ve İsrail arasõnda arabuluculuk yapacağõnõ düşünmediğini belirten Esad, “Türkler asla İsrail’e saldõrmadõ, asla silah kaçõrmadõ, İsrail’e zarar verecek hiçbir şey yapmadõ. Sadece barõş için çalõştõlar” dedi. Pence (solda): Türkiye’nin İran’a daha da yakõnlaşmaya dönük mevcut yönelimini ve İsrail’e karşõ zõtlõğõnõ sürdürmesi halinde, bunun bir bedeli olacak. King: (Gazze’ye yardõm gemisini kastederek) Türkiye’nin eli kana bulandõ.