Katalog

'Manevi Mirasım Bilim ve Akıldır!' "Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir kahplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... Zaman süratle ilerliyor, milleüerin, toplumlann, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışlan bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, akhn ve bilimin gelişimini inkâr etmek olur... Benim Türk miüeti için yapmak istediklerim ve başarmaya çahştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve bilimin rehberligmi kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar." Mustafa Ketnal MîUi Efttim Rakanı Dr. Rejiı Uaiip'in srırusunu MuitafuKmal'myunnı. Kıiynuk: Ismfl (iiritlı, rim ve ideolttji, Î.Ü. Yaymlan Cumhurıyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Sayı: 1203 9 Nisaıı 2010 İMTİYAZ SAHlBlCumhuriyat Vakfı adına llhan Selçuk GENELYAYINYÖNETMENİ Ibrahim Yıldu YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Miyase llknur GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir Stğlık saytası VKVAmerikan Hastanesi'nin katkılan ile haıııianmıştır YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. IDARE MERKEZI VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurattin Mazhar Öktel Sokak No: 2 34382 Şışlı Istanbul Tel: 0212.3437274 Faks: 0212.3437264 CUMHURIYET REKLAM Tel: 0212.2519874/3437274 Yerel Sürali Yayın BASKI DPC Doflan Medya Tasisleri Hojdere Yolu 34850 Esonyurt/lstanbul www.cumhuriyet.com.tr GÜNDEM Bilim Merkezi'nde her ay bilim konuşmaları Evlere Damdan Girilebilir mi? Tiirkiye Bilim Merkezleri Vakfı tarafından Şişli Bilim Merkezi Binası'nda, hcr ay farklı bir konuda ücretsiz Bilim Konuşmaları Jüzenlcniyor. Bu konuşmalardan herhangi beş ta- nesinc katılan konuklarımıza sonunda katılım belgesi de ve- rilecek. İlki 27 Mart'ta gerçekleşen "Şişli'den Evrenin Dehnliklerine Bakış" isimli konuşmada, Sabancı Üniversitesi Ögretim Üyelerinden Enin Göğüg, konuklan dünyamızdan başlayarak Bilim, sorun çözme sanatıdır. Istanbul Üniversitesi Taşınabilir Kültür Varlıklannı Koruma Onarım Bölümü'nden Yüksel Dede ile sohbet ediyoruz. Dede, ArkeoPera'da (Galatasaray) "Toprakla Yoğurulan KOItûr" başlıklı ilginç bir sergi açtı. Orada, eskiAnadolu çanak çömlek sanatından esinlenerek yeniden tasarladığı çeşitli amaçla kullanılan çanak çömlekler sergiliyor. Arkelojiden konuşuyoruz. Sorular soruyorum... Yüksel Dede "arkeoloji mtöeri" diye bir deyim kul- lanıyor. Kendisinin de çalıştığı Aşıklı HöyOk'te (Aksaray llindefyeni bir deneyim yaşıyorlar. 0 za- manki evlerden 12 tanesini, eldeki bilgilerden yola çıkarak tekrarinşa ettiler. Bu, deneyselarkeolojiye ilk yöneliş çabalanndan biri... Orada evler bitişik ni- zam, ama arada sokaklar ve geçitier de var. Aşıklı Höyük'ü biliyorum, orada TRTiçin birprogram yap- mışbk. Bu bitişik nizam evlerine ilk ÇatalhöyûktB rast- lanmış. Sonra Hacılar ve Aşıklı Höyük'te gö- rülmüş bu evler. Zaman, günümüz- den yaklaşık 8 yıl bin kadar önce... Pekibu bitişik nizam evlere nasıl gi- riliyordu? Çatalhöyük'ü ilk kazan Mellaart bu evlere nasılgirildiğine ilk çözüm üreten arkeolog olarak bilini- yor. Bitişik nizam evlerine giriş kapısı bulamadığı için, düşünmüş taşınmış, bu evlere damlardan giriliyordu, demiş. Mellaart, böylece soruna kabul gören bir çözüm bulmuş. Aşıklı Höyük'te deneysel olarak yeniden inşa edi- len evlerde, Yüksel Dede bir sorunla karşılaşmış. Evlere damlardan girip çıkmakzorl Dede diyorki, "İlk sorun, damda 'kapı'açarken ortaya çıkan miman tek- nik zorluklar... Içeri girip çıkarken dam kapıyı kul- lanmak zor oluyor, yaşlısı, çoluğu-çocuğu, hamile- si, şişmanı... Pratikhiç değil... Ikinci sorun, yağmur ve karla ilgili. Birmetre karolduğunda örneğin, dam kapı kapağı nasıl açılıp kapanıyordu? Acaba Mellaart'm çözümü yanlış mıydı? Dede, ortaya atılan çözüm fikirlerinin, deneysel uygulamalarda sınandığında, pek de çözüm olama- yabileceği görüşünde.. Bilim sorun çözme aracıdır. Kimbilir belki birile- ri, Mellaart'm bu damkapı çözümüne daha aklibir çö- züm bulurl ATATÛRKÜNİVERSİTESİ Atatürk Üniversitesi Çevre Mühendisliği evrende kısa süreli ama uzun mesafeli bir yolculuğa çıkardı. İlginin yoğun olduğu konujma boyunca gezegenler, yıldızlar, samanyolu, diğer gökadalar ve gök cisimleri tüm zarafetleri ile gözler öniine serildi. Verilen son derece güncel bilgiler arasında bir gün önce X ışınları yardımıyla çekilmi; güneş fotoğrafı ile o gün itibarıyla bilinen gezegcnlerin sayısı vardı. İkincisi 17 Nisan'da 10:30 - 12:00 saatleri arasında Şişli Bilim Merkezi binasında gergekleşecek olan etkinlik kapsamında Yeditepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülden Yılmaz, "Grip Eckeni lnfluenza Virüsleri, Salgınları ve Korunmada Alınacak Önlemler" üzerine konuşacak. Yılmaz'ın çalışma ala- nı ozellikle Viroloji, H1V, CMV ve solunum yolu enfeksiyo- nu etkenleri, moleküler mikrobiyoloji, hücre kültürü, transp- Bölümü'nden Yard. Doç. Dr. NuhıDemircioğlu, yük- sek lisans öğrencileriyle birlikte, "Su Kimyası" der- siiçin, Erzurum'a içme suyu veren Palandöken ba- raj suyunun armldığı yerden su örneklerialarak ana- liz ediyor. İçme suyu için 0.002 mg/l üst limit değe- ri olan Fenol miktarını 0.166 mg/l olarak saptıyor ve bu durumu "83kat fazlalık miktar, düzeltilmezse, kan- ser oranları artabilir, su klorla değil ozonla dezen- fekte edilmelidir" uyarısıyla kamuoyuna açıklıyor... Tabi böyle işgüzarlıklar hemen tepki çeker, 360 bin kişi o suyu kullanıyorolsa bile! Erzurum Belediyesi de (acaba hangipartiden?!), gerçeğe aykırı beyan- da bulundu, diyerek 15 bin liralık tazminat davası açar.. Gerekçelerden biri de su satışlannın azalmasıl Belediye, akademisyeni YÖK ve üniversite rektör- lüğüne de şikayetederl Rektörlük "gerçeğe aykırı rapor veya belge düzenlemek, yetkili olmadığı hal- de basına resmikonularda bilgi ver- mek" suçundan maaş kesim ceza- sı verir... Neyse, mahkemenin karan yü- zakı: "Yüz binlerce insanın su iç- tiği bir baraj gölüne hayvan pis- liklerinin akması ve kanalizasyo- nun karışıyor olması kabul edi- lebilir bir durum değildir. Duyarlı bir bilim adammın yaptığı araş- tırma ve gözlemin sonucunu kamuoyu ile paylaş- mak, bu şekilde insanlann sağlıklı yaşamına katkı- da bulunmak olarak algılamak gerekir. Nitekim bu olaylardan sonra belediye tarafından arıtma tesi- sine ozon sistemi kurulduğu anlaşıldı. Sulann kirli olması ve olması gereken değerlerin çok üzerinde sağlığa zararlı maddelerin bulunması nedeniyle su satışlarında bir düşme meydana gelmiş olsa bile, bundan davalının sorumlu tutulması hiçbir hukuk mantığı ile bağdaşmaz. Zira davalı, duyarlı bir bilim adammın yapması gereken tutum ve davranışlar ser- gilemiştir.." Bu haberi, Türkiye'de belediyecilik ve üniversi- te yönetimi anlayışını yansıtmak için bu köşeye alı- yorum. Yoksa, Bak, işte, böyle işlere kalkarsan ba- şına nelergelir..." gibi bir çıkarsama yapılması için değil:-)) Gelecek Cuma yeniden buluşma umuduyla... lantasyon sonrası gelisen viral enfeksiyunlardır. Bilgi: 0212 266 00 46 aynur@bilimmerkezi.org.tr "CBT ! Kolik"ten kutlama! Bir "CBT Kolik" olarak 1200'ncü yaşınızı kutluyorum, nice yıllara. Yaşatmak bizim görevimiz olsun. Bu derginin düşünen ve varlığını hisseden herkese tavsiye ediyorum. Bu kadar güzel bir derginin gazete eki olarak verilmesi büyük bir iştir. Okumaya ve düşünmeye iten bir dergi. Bu kadar geniş konu- ları bu kadar saygı değer insanlarla bize ulaştırmanızda emeği geçen herkesi sizin aracılıgınız ile kutluyorum. Gönlünüze sağlık. En derin saygılarımla... Ahmet Özdemir s L