Katalog

Î . S T A N I M I İ İ F Î L M F K S T î V A L f JOSEPH LOSEY: SINIF VE CÜÇ Iyi üe köti'mASLI SELÇUK J%$ ^y . ğ Welles, Elıa Kazan gı- •J bil930'lann Amerika 'sımn devinimli yıllartnda büyüdü. Sanata tiyatroyla başlayan Losey köklü bir tngiliz ailesinin püriten ahlak \ apısıyla yetişti. Tiyatronun etkisine karşın sinema dili akıaydı. Yöneîmen sürekli aynı temalan büyükbir ustahkla işledi: örselenmiş kimliklere duyduğu acıma duy- gusu, toplumsal ilişkılerdeki çtkmazlar, vicdantn aynntılı sorgulanmast, fıziksel gerçek ve bireyin giderilemez yalnızlığı. ,\fcCarthy döneminde sol görüşlerinden atürii Anuprika Karşıti Eylemleri Araşttrma Komitesi nceikomünistlilde suçlanan Losey tngiltere 'ye gitti. İilind Date(Kaderin Glvesi/1959), TheCriminal (Suç Altında/1960), The Damncd (fsıenmeyenler/1961) gibi ilk dönem filmleri karanlık, sert ve kötümserdiler. Ortak te- malanysa idam cezası, polis siddeti, tutukevleri gerçeği, nükleer tehlikeydi. Sinemaanın gözde ko- nularıysa anne-hz, baba-oğul, kadın-erkek iliski- leri ve kimlik arayısıydı. tngiliz Yeni Dalga ahmı- nın ilk örneklerinden Eva 'da(Aldatan Kadın/1962) birçiftin özelyaşamına giren Losey, aynaları ve heykelleri kadınla erkeğin dramını do- ruğa tasımak için kullaııdı. Yönetmen, sadomazo- hist iliskilerin görsel çekiciliğini, köşe bucakgiz- lenen toplumun analiziniyetkinlildeyaptı. Harold Pinter'in kathmyla sincmaa bu analizlerini 1960 'larda da sürdurerek başyapıtlarını gerçek- leştirdi. T\\e ServanttGnnç Hizmetçiler/1963) adlı psikolojik dıamında efvndi-usak ilişkisini, rollerin değişimini, sınıfçatışmasını, gizli eşcinselliği sor- guladı. The Accident'te (Kaza Gecesi/1967) ay- dın, soylu küçük burjuvalan eleştirdi. tkinci Dünya Savaşı öncesindeki dramı The Go- Betvveen 'de (Arabulııcu/1971) beklenmedik olay örgüsüyle yıne sınıfayrtmını, yine sosyal adalet- sizlikleri vurgıdadı. Ünlü tngiliz çizgi romanmdan uyarladığı dûnyanın en tehlikeli dişi ujanı Modesty Blaise 'in serüvenlerini anlattığı Modesty Blaise(Dişi James Bond/1966) onun en eğlenceli filmiydi. Secret Ceremony deföizli Merasim/1968) karmaşık aile ilişkileriııi ifledi. Yetmişlerde tngiltere 'delti ekonomik krizden ötüfü Avrupa 'ya giden Losey, Fransa 'da Monsieur Klein 'ı (Kaderini Arayan Adam/1977) çekti. Nazi istilasında- ki Fransa 'da Yahıulilerin çaresizliğinden yararla- naraksanat simsarlığı yapan Joseph Klein sonun- da kendini bir labirentin içinde bulur. Losey sine- manın anlatım gücüyle çağdaş insanın karmaşık yapısını anlattı. Bireylerin çatişmalaruu, Suç Altında 'Id tutukevi, Boom 'dalti(Askı Arayan Kadın/1968) ada, Gizli Merasim deld gotik ev, GençHizmetçiler'dekimalikane, Kaza Gecesi ndeh Oxford Üniversitesi gibi tek mekan- larda anlatmayı yeğledi. Bu mekanlar onun yetkin yorumuyla küçük evrenlere dönüştüler, sosyal ve metafizik haksızlıkları ortaya çıkardılar. Tek tutkusu hiphop olan lSyaşın- dah Mia 'nınyasamt, annesinin eve yeni bir erkek arkadas getirmesiyle değisir. Gelen, büyüleyici bir adarn, bir babafigürü, seksiherifin tekidir... Lucas Belvaux, Baron Empain 'in gerçek yasam öyküsiinden esinle- nen, bupolitik-polisiyefilminde gangsterler tarafindan kaçınlmasıy- la gizli dünyası açığa çıkan ve tanı- dıklannın gözünde değersizleşen güçlü bir sanayicinin hikayesini an- PLATO: Film, yerel bir madenden yayılan civamn neden olduğu hastahklarla boğusan köyliUerin isyumnı anlatı- yor. 1980'lerin başında, Soğuk Savaş'ın en ktzıstığı dönemde geçen bu casusfilminde, usta yönetmen Emir Kusturica ise Batı'ya bitgi stz- dırmaya karar veren KGB subayı Grigoriev'i canlandınyor. Film, Fransızyeraltı hareketinin ko- münist direniş kahramanlanndan Ermeni şair Misak Manuşyan 'ın gerçek hikayesini anlatıyor. ChristopheHonore'nin, özgürruh- lu genç Lena 'nm iki çocuğuyla bir- likte ayakta kalma mücadelcsi verdi- ği bir aile dramını konu alanfilmin- de Chiara Mastroianni, Marina Foîs, Jean-Marc Barr rolalıyor. ANA: Yarattk'ın yönetmeni Bong Joon- ko'nun bir cinayetfilmi oimanut yanı sıra anne sevgisini ele alan duygusal bir hikâye. Kim Hye-ja filmde aşın korumacı anneyi can- landınyor. Günümüz ltalya 'sında topiumdan dışlananlar hakhndaki film, cesaret, aynmcüık ve kaybetme hakhnda do- kunaklı bir dram. Filmi Tizza Covi ve Rainer Frimmel birlikteyönetiyor. Stefan Komandarev'in Ilija Trojanow'un romamna dayananfil- minde karizmatik büyükl'abasının yardımı. iki kişilik hisiklcti ve lavla- sıyla kendini aravi} yolcııluğuna çı- kan Alex 'in hikâyesi anlutılıyor. Japon yönetmen Kore-eda'nm fil- mi, Pinokyo'yu andtran bir kent masah; ama kahramanı kuklayeri- ne Nozomi adlı şişme bebek. Güzel Nozomi bir ruha sahip olur ve bir sabah canlantverir. Filmin başroUerinde ise Isabeüe Huppert, Isaach De Bankoli, Christophe Lambert var. Bruno Dumont 'unfilmi, bir bakan ktzı olmasma rağmen, tsa 'ya duydu- ğu ash baghlığın çok ötesine tasıyan Celine'in hikayesini anlalıyor. Jean-Paul Lilienfeld'in kara mizah bu sûrükleyici dramında, Isabelle Adjani yılgtn ve depresiflise öğret- menini canlandınyor. Film, kûltürel kimlik, eğitim sisteminin çuvallaması, gençlik sıkıntılan gibi konulan ele alıyor. Dublin 'de geçen tempolu bir ko- medi-geriiim olan filmin yönetmeni lan Fitzgibbon. Fransız-Ermeni yönetmen Robert Guidiaaan 'ın bu son filmi, etkileyi- ci bir Ikinci Dünya Savaşı gerilimi. Hayatmda daha önce şiddete hiç yervermemişken 1982'deki Lübnan Savaşı'nda kendini insan öldüriir- ken bulan dört askeri anlatanfilm, tankçı olarak görev yapan yönetmen Samuel Maoz'un deneyimlerinden yola çıtayor vefilm baştan sona bir tankm içinde geçiyor. ANNEM HAYATTA OLDUĞU IÇIN MUTLUYUM: Emektar Fransız yönetmen Claude Miller, oğlu Nathan 'la işhirliğinde gerçek olaylanhın esiulenenfilm öz annesiyleyıllar sonra banşmanın bir yolunu arayan Thomas 'nm hikayesi- ni anlatıyor. ŞlRfF MADALY ASI: //. Dünya Savaşı sırasında açıkça belirtilmeyen "kakramanca"davra- nışlanndan dolayı Onur Madalyası almış 75yaşuıdaki bir adamı anla- tan, komünizın sonrası bir trajiko- medi Filmin yönetmeni ise Calin PeterNetzer. YUVA: François Ozon 'un bu sonfilminde Isabelle Carre ve Louıs-Ronan Choisy başrolleıipaylaşıyor. Mousse ve Louis, genç, güzeİ, zengin, âsık ve uyuşturucu buğımlısıdır Birgün aşı- n doz alırlar ve Louis ölür, Mousse ise hem hayatladır hem de fıamile... ÖFKE: OzelüUe Jude Law 'un bir kadın mankeni canlandırmasıyla ses geti- renfilm, Nen- York'tukibir moda- evinin çaltsaıılanmn özel dünyalan- nı iğneleyici ve komik bir seldlde anlaurken, podyumdoki bir kaza, ci- nayet sorusturmasına dönüşüyor. Yönetmen Sally Potter'ın ilk kez cep telefonlanndan gösterime giren uzun metrajhfilmi. KüÇUKİNDİ: Katalan yönetmen Marc Recha, kentyaşamıyla hryaşamı arasında kalmış bir gence dair çağdas bir ma- salla karşımızda. Barselona 'nın etek- lerinde kendini ötücü kuşyarısmala- nna veren genç Arnau, bir süre son- ra hayatın gerçetteriyle yüzleşmek zorunda kalacaktır. BALHHN VE HIRSIZ: OscarlıFernando Trueba'nınfil- mi, hem bir aşk hikâyesi hem de ha- reketti birpoîisiye. Film ŞUi'nin başkenti Sanûago'da, Pinochet'nin devrilmesinden sonraki dönemde geçiyor. Filmin oyunculan ise Ricardo Darin, Abel Ayala, Miranda Bodenhöfer. 13. SAYFA