Katalog

17 ARALIK 2009 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR [email protected] CMYB C M Y B ESİNTİLER ZEYNEP ORAL Yaraları Kanatma Değil, Okşama Vakti Hiç gözümün önünden gitmiyor: Yunanistan’da bir toplantıdaydım. Öfkeli bir konuşmacı, ağzından tükürükler saçarak, “Türkler bize şunu yaptı, bunu yaptı” diyerek kin, öfke ve intikam kusuyordu… Oturumu yöneten arkadaşım Fotini Sianu, konuşmacının süresi dolunca şöyle dedi: “Söylediklerinize hiç katılmasam da kendinizi ifade hakkınıza duyduğum saygıdan konuşmanızı sonuna dek dinledim… Bizim dünyaya bakış açımız, çalışma yöntemlerimiz sizinkinden farklı. Siz var olan yaraları kaşıyıp kanatmaya bakıyorsunuz; biz ise yaraları tedavi edip, sarıp, izlerinin kalmaması için gayret ediyoruz.” Bu sözleri söylerken kadınca bir dürtüyle, sanki elinin üzerinde bir yara varmış gibi öteki eliyle o yarayı usul usul okşuyordu... Şu son gülerde içimden hep o hareketi yapmak geliyor. Sarılıp, okşamak… Yaraları sarmaya çalışmak… Oysa… Oysa herkes elbirliğiyle yaralara bıçak sokup kanatmaya çalışıyor. AKP iktidarında her ama her konuda ayrımcılığı körüklemesi yaraları kaşımaktı. “Kürt Açılımı” diye, Kürt kökenli vatandaşları değil, PKK’yi muhatap alması yarayı kaşımaktı. Yasaları yok sayarak Habur Sınır Kapısı’na mahkemeyi taşıması yarayı kaşımaktı. Salt kendine demokrat, salt kendi partisinin kapanmamasını savunan iktidar partisi olsun, muhalefet partileri olsun, partiyi kapatmayı imkânsızlaştıracak tek yasal düzenlemeye gitmeyen Meclis’teki herkes son iki yıldır yaraları kaşıdı. Zaten Meclis’teki o çok seviyeli konuşmalarını izledikçe, “daha çok kavga, daha çok kan, daha çok şiddet” haykırışlarından başka bir şey duymaz oluyorum. DTP’nin, Öcalan’ın oda boyutları için kopardığı fırtınanın, gösterdiği ilginin binde birini şiddete uğrayan, burnu kesilen, kafası taşla ezilen, aile meclisi kararlarıyla öldürülen kadınlara, kızlara, işsizlikten kırılan, hapislerde çürüyen gençliğe gösterememesi, yarayı tekrar tekrar kanatmak değil de neydi! Peki daha büyük manzaraya bakalım: ABD, Ortadoğu yeniden şekillenecek kararı verirken… Bu kararını uygulamaya koymak için AKP’yi seçerken herhalde yaraları sarmayı düşünmüyordu, en azından artık bunun bilincindeyiz… Şimdi gözleri ve yürekleri şiddet bürüyüp para karşılığında, intikam, kin, öfke karşılığında, zulüm karşılığında birbirimizle vuruştuğumuz şu günlerde hepimizin hatırlaması gereken bir nokta var: Kürtler ve Türkler, birbirimize ihtiyacımız var. Çıkarlar için, politik yapılanmalar için falan değil. Salt insan olduğumuz için… Vicdanımız olduğu için… İnsanlığımızı anımsamak için… İnsan olmaktan utanmamamız için, birbirimize ihtiyacımız var. Şimdi yaraları sarma, okşama vakti… Karamsarlık hepimizi daha çok egemenliğine almadan önce hep birlikte Bertolt Brecht’in dizelerini tekrarlamalı: “Duvara tebeşirle ‘Savaş istiyoruz’ diye yazmışlar. Bunu yazan Vuruldu çoktan.” [email protected] faks: 0212 257 16 50 T ürkiye’ye dayatõlan “etnik” ayrõm- cõlõğõ şaşkõnlõkla izleyen “Anadolu” eğer dile gelebilseydi derdi ki: “Nuh’un Gemisi’nden bile ders almıyor- sunuz… Etnik farklılıklar bir yana, tüm hayvan türlerinin her ırktan insanla bir- likte yaşamı yeniden başlattıkları Ağrı Da- ğı’nın ülkesinde, efsanevi tarihinize bu den- li yabancılaşmayın...” Nitekim o gemideki yolcularõn kuşaktan ku- şağa torunlarõ değiller midir her kültürden “komşuluk”lar, “hemşerilik”ler, hatta “ak- rabalık”larla yaşamõ anlamlõ kõlan; dilleri- ne, dinlerine, soylarõna bakmadan el ele ha- laylar çeken, diz dize âşõk olan, her koşuldaki yoldaşlar?.. Bu nedenle Ağrõ Dağõ, çağlar bo- yu her inançtan sevgi ve saygõ nağmeleri di- zilen ortak yaşanmõşlõklarõn en yüce tanõğõ ol- du. “Cumhuriyet Devrimi”nin ozanõ Ahmet Muhip Dıranas da şöyle kutsamõştõ. “Vardım eteğinde secdeye kapandım Koşup bir koluna sımsıkı abandım Karlı başın yüce dedikleyin yüce Sükûn içindeki heybetin gönlümce Devce yapında ilk rahatlığı duydum...” DOĞUBEYAZIT BULUŞMALARI Yõllarõnõ Doğu Anadolu uygarlõklarõna adayan Prof. Dr. Oktay Belli’nin önderlik et- tiği “Uluslararası Ağrı Dağı ve Nuh’un Ge- misi Sempozyumları”ndan ilki 7-11 Eylül 2005’te Doğubeyazõt’ta yapõlmõştõ. Bunun ka- rarõ ise 2003’te “Güneşin Doğduğu Yer: Do- ğubeyazıt Tarih, Kültür ve Sanat Sem- pozyumu”nda alõnmõştõ. 2005 buluşmasõnõn kitabõnõ yazarken “Dün- yayı Kucaklayan Dağ” demiştim. (Cum- huriyet-22 Mayõs 2008) Tüm kültürlerin ve “umut”larõn ortak söylencelerini yaratan bir dağõn ülkesinde, õrkçõlõğõ besleyen sö- mürgeciler bir yana, kimi “aydın”larõn bile demokrasi adõna “ayrışma”yõ körüklemele- ri akõl alõr gibi değildi... 2008 Ekimi’ndeki 2. sempozyumun kita- bõ da Anadolu sevdalõlarõna armağan edildi. Aklõn ve bilimin sayfalarõnda gezinirken bu kez de şunu düşündüm: “Böylesi özlü de- ğerlendirmeleri halkla paylaşmak yerine, tarihsel gerçekleri inkâr eden söylemler- le Anadolu insanına geçmişini unuttur- maya çalışmak eğer cehalet değilse, çağlar boyu benzeri görülmemiş bir ihanet olsa gerek...” Ağrõ İbrahim Çeçen Üniversitesi ve Mi- marlar Odasõ Van Şubesi’nin katkõlarõyla sem- pozyuma ev sahipliği yapan Ağrõ Valisi Mehmet Çetin, kitabõn önsözünde özetle di- yor ki: “Musevi, Hıristiyan, İslam ve diğer inançlardaki kutsal Ağrı Dağı’nın asırlar boyu ilham verdiği tüm duygu ve düşün- celer, bugün de kültürel önceliklerimizin kaynağı olmalıdır...” 2005’teki sempozyumda “Doğubeyazıt’ta Hz. Nuh’un Müzesi açılmalı ve yerel el sa- natları, dokumalar, Ağrı Dağı resimli sik- keler, gravürler, minyatürler, tablolar, kitaplar sergilenmelidir” dediğini de anõm- satan Belli, 2008’in kitabõ- nõ sunarken şöyle yakõnõyor: “Biz bunları söylediği- mizde, Hong-Kong’da Nuh’un Gemisi Müzesi henüz inşa edilmemişti. 2008’de açıldı ve milyon- larca insan ziyaret edi- yor. En büyük dileğimiz, aynı zamanda oteli, hay- vanat bahçesi ve kültür salonları da bulunacak mü- zenin Doğubeyazıt’ta da kurulması...” Evet... Dünyanõn öbür ucun- da bile “müze”si açõlan ev- rensel değerimizin kõymetini bilmek ve ondan esinlenmek, geleceğimizi en sağlam te- meller üzerinde güvenceye almanõn da önkoşulu değil midir? HEM ‘GELİN’, HEM ‘ANA’… İranlõlar Ağrõ Dağõ’na “Kuh-i Nuh” (Nuh’un Dağõ) derler; Ermeniler “Yüksek Dağ” anlamõndaki “Masis” adõnõ vermişler… Arapçada “Cebelü’l-Haris”tir; Türkler de bin yõl önce Yakut Dili’nde “Kocaman” ya da “Tanrı” anlamõna gelen “Ağr Dağ” olarak adlandõrmõşlar. Bu yüce dağ sadece Anado- lu’da değil, Avrupa, Gürcistan, Rusya, Er- menistan, Nahçõvan, Azerbaycan, İran ve Uzakdoğu’da da milyarlarca insanõ kendine bağlamõş… Günümüzde bile yöre halkõnõn “Yüzünü Ağrı’ya dön” diyerek yemin etmesi dünyada başka hangi dağa na- sip olmuştur? Zirvesi hep karlõ ve bulutlu oldu- ğundan halk edebiyatõnda “gelin”e benzetilir. Bir Doğu Anadolu türkü- sünde; “Bütün dağların pirisin / Süs- lü bir gelin gibisin Sinen cennet durağıdır / Kur- dun kuşun yuvasıdır...” denirken; ozan Atilla Atsay’õn şiiri de şöyledir: “Dağların sultanı Ağrı Dağı Erimez karın durursun bembeyaz Görünürsün yeni gelin gibi hep naz..” İşte bu duygularla, yeryüzünde belki de sadece Ağrõ Dağõ için şenlikler düzenleniyor. Kuzey eteklerinde, MÖ 7. yy’dan “Urar- tu”larõn armağanõ olan kale, kent ve göletlerin yer aldõğõ Korhan Yaylasõ’nda, Anadolu, Kafkasya, Orta Asya ve Balkan ülkelerinden gelen bin- lerce insanõ bir anne şefkatiyle bağrõna ba- sõyor... Aynõ heyecanõn ürünü sempozyumun 2. kitabõ da aynõ coğrafyada tõrmandõrõlan ayrõmcõlõğa karşõ “geçmiş”ten doyasõya bes- lenmenin hem öğretici, hem de yol göste- rici bir “aydınlanma belgeseli”... Anadolu’nun “Ağrı Dağı açılımı”… Emek verenler, katkõ koyanlar sağ ol- sunlar… ‘Doğubeyazõt Buluşmalarõ’nõn 2008 kitabõ da çağlar boyu ‘Anadolu kardeşliği’ni belgeliyor Anadolu’nun ‘Ağrõ Dağõ’ açõlõmõ George Clooney adaylarõn en ‘hava’lõsõ Kültür Servisi - Os- car’õn habercisi sayõ- lan Altõn Küre ödül- lerinin adaylarõ açõk- landõ. Bu yõl 17 Ocak’ta 67’ncisi dü- zenlenecek törenle sa- hiplerini bulacak film- ler arasõnda öne çõkan iki isim, 6 dalda ödü- le aday gösterilen, başrollerini George Clooney, Vera Far- miga ve Anna Ken- drick’in paylaştõğõ “Up in the Air”(Ak- lõ Havada) filmi ile, 5 dalda aday gösteri- len ve başrollerinde Daniel Day-Lewis, Pe- nelope Cruz ve Marion Cotillard’õn ol- duğu müzikal “Nine”(Dokuz) filmi oldu. Bu iki filmle birlikte en iyi drama dalõnda yarõşacak diğer adaylar, son teknoloji ürü- nü “Avatar”, Harlem’i konu alan “Pre- cious: Based on the Novel ‘Push’ by Sapphire”, Amerikalõ film eleştirmenle- rinin favorisi, Irak savaşõ temalõ “The Hurt Locker”(Ölümcül Tuzak) ve Quen- tin Tarantino imzalõ “Inglourious Bas- terds”(Soysuzlar Çetesi) oldu. ‘Cecil B. DeMille Onur Ödülü’nün Martin Scor- sese’ye verileceği 2010 Altõn Küre aday- larõ arasõnda Meryl Streep, “Julie & Ju- lia” ve “It’s Complicated” (İlişki Duru- mu: Karmaşõk) filmlerindeki performans- larõndan ötürü müzikal veya komedi da- lõnda, Sandra Bullock da “The Blind Si- de” ve “The Proposal”(Teklif) filmleriyle drama dalõnda en iyi kadõn oyuncu ödülü- ne ikişer kez aday gösterildi. 1- Sempozyumların kitapları “aydınlanma belgeselleri”… 2- “Dünyayı Kucaklayan Dağ” 3- Nuh’un Gemisi Yolcuları… ‘Aklõ Havada’ Altõn Küre ödüllerine en çok aday gösterilen film 1 2 3 Kalbinizi Koruyun TÜRK KALP VAKFI 19 Mayıs Cad. No:8 Şişli / İSTANBUL Tel: (212) 212 07 07 (pbx) http://www.tkv.org.tr 68’LİLER BİRLİĞİ VAKFI 10. Genel Kurul Çağrısı Vakfõmõzõn 10. Genel Kurulu 19. Aralık 2009 Cumartesi günü Saat 10.00’da Sultanahmet-Ahõrkapõ’daki Armada Otel’de yapõlacaktõr. Vakõf üyelerinin yanõ sõra izlemek isteyen herkese açõktõr. Yönetim Kurulu GÜNDEM 1. Açõlõş ve saygõ duruşu 2. Divan seçimi (Başkan, Başkan Yardõmcõsõ, Sekreter) 3. Vakõf Başkanõnõn açõlõş konuşmasõ 4. Konuklarõn konuşmasõ 5. Aday üyelerin vakõf üyeliğine kabulü 6. Çalõşma yazanağõ ve mali yazanağõn okunmasõ ve görüşmeye açõlmasõ 7. Aklama 8. 2010-2011 dönemi çalõşma tasarõsõ ile tahmini bütçenin görüşülmesi 9. Seçimler 10. Dilekler ve kapanõş İletişim: 0532.325 85 90 - 0532 414 10 68 0532.204 80 29