Katalog

300 milyon YTL’lik sektör Murat KIŞLALI A NKARA Başta pul biber olmak üzere satışların yüzde 70’ini bul piber, karabiber, hindistan cevizi, kekik ve kimyonun oluşturduğu baharat sektörünün lideri yüzde 25 pazar payıyla Bağdat Baharat. Bağdat Baharat’ın büyük marketlere kilosu 810 Baharat sektörü Türkiye’de YTL’ye sattığı ürürlerini ciddi bir büyüme ve gelişme gösteriyor. tüketiciler 1015 YTL’de alıyor. Bu bilgiler, Bağdat Baharat’ın yıllık 4050 milyon dolar ciro yaptığı gerçeği ile birlikte değerlendirildiğinde, ortaya tüketici fiyatlarıyla 300 milyon YTL’lik bir baharat pazarı çıkıyor. yıllık toplam üretimle ilgili resmi veya sektörel bilgi yok. Onun için bu konuda nadir adreslerden birisi de pazar lideri Bağdat Baharat. Sektörün büyüklüğünü tahmin etmek için iki yoldan gitmek gerekiyor. Birincisi 2006 yılı içerisinde Türkiye’de 10 bin tonun üzerinde kırmızı biber ve 5 bin tonun üzerinde karabiber tüketilmiş olması. Kırmızı ya da diğer adıyla pul biber Türkiye’de en çok tüketilen baharat. Tüm baharat piyasasının yüzde 2025’ine bu baharat sahip. 18 daha ucuz. Bağdat Baharat’ın perakendedeki pazar payı yüzde 8090 civarında. Tüm bu veriler biraraya getirildiğinde, baharat sektöründe yüzde 2025 payı olan kırmızı biberin Türkiye cirosunun perakende fiyatlarla yaklaşık 100150 milyon YTL olduğu, buradan da baharatın Türkiye cirosunun 500600 milyon YTL’ye ulaştığı ortaya çıkıyor. Ancak unutulmamalı ki bu; tüm piyasa sadece perakende sektöründen oluşmuş olsaydı elde edilecek büyüklük. ENDÜSTRİYEL SEKTÖRE GÖRE HESAPLAMA TÜRKİYE’DE BAHARAT KULLANIMI Türkiye de, en çok baharat kullanan ülkeler arasında yer alıyor. Türkiye’de en çok kullanılan baharatlar; Pulbiber, Karabiber, Kekik, Nane, Kimyon, Acı Tozbiber, Sumak, Defne Yaprağı, Hindistan Cevizi ve Tatlı Tozbiber olarak sıralanabilir. (Pazar lideri Bağdat Baharat’ın cirosunun yüzde 70’ini pulbiber, karabiber, hindistan cevizi. Kekik ve kimyon oluşturuyor.) Baharat deyince tüketicilerin aklına acı gelmesinin nedeni Türkiye’de en fazla tüketilen baharatın Kırmızı Biber olması. Türkiye’de baharat tüketimi yöresel olarak farklılıklar gösteriyor. Bunun en büyük sebebi de yöresel yemek farklılıklarıdır. Örneğin; Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde pulbiber en çok kullanılan baharat iken, Akdeniz bölgesinde karabiber ve diğer çeşitler ön plana çıkıyor. Ancak bu yöresel faklılıkların, baharat kültürünün oluşması ile beraber son yıllarda daha çeşitlendiği dikkati çekiyor. Yöresel faklılıklar olmasına rağmen Türk halkı baharat tüketim alışkanlığına sahip ve her sofrada baharat kullanılıyor. Bu arada unutulmaması gereken baharatta en önemli unsurlardan biri, eğer hemen tüketilmeyecekse, ürünün tüketilinceye kadar aromasını kaybetmemesi için paketlenmesi ve aflatoksin denilen topraktan oluşmuş küfümsü zararlı maddeyi içermemesi. SEKTÖRÜN PARASAL YAPISI Türkiye’nin ilk entegre baharat fabrikasını, Mustafa Danacı tarafından Ankara Samanpazarı’nda işletmeye açılan Bağdat Baharat 1991 yılında Sincan Organize Sanayi’nde kurdu. Bağdat Baharat halen Bağdat Baharat ve Deva markalarıyla Türkiye’de pazar lideri. Firmanın pazar payı yüzde 25. Türkiye baharat sektöründe 100’ün üzerinde firma faaliyet gösteriyor. Bunların büyük çoğunluğu lokal olarak hizmet vererek merdiven altı üretimi gerçekleştiriyor. Sektördeki Ama pazarda düşük fiyatlı endüstriyel alt segment hakim konumda. O halde endüstriyel piyasayı da içeren tüm pazarda yüzde 25’lik payı ile lider konumda olan Bağdat Baharat’ın yıllık cirosunun 4050 milyon dolar arasında olduğu dikkate alındığında, baharat sektörünün üretici bazında piyasa büyüklüğünün ise yaklaşık 200260 milyon YTL’ye ulaştığı anlaşılıyor. Bunun içinde sadece perakende değil, endüstriyel sektör de var. Üreticilerin 810 YTL’ye marketlere verdiği pul biberin 1015 YTL’den satıldığı dikkate alındığında, bu rakamlar da tüketici fiyatlarıyla baharat piyasasının 250 milyon YTL ile 390 milyon YTL arasında değişeceğini ortaya koyuyor. Bu rakamlar, baharat fiyatlarının perakende alt sektöründe, endüstriyel (catering) alt sektörüne göre çok daha düşük miktar ve çok daha yüksek fiyatla çalıştığı dikkate alındığında, yukarıdaki rakamlarla da uzlaşıyor. Böylece : baharatta tüketici ir n cele ana grupta in nlar: Kara turp, 7 r la at pazarının gerçek ar ah B faydalanıla PERAKENDE büyüklüğünün 300 1. Köklerinden cefil, gibi. en Z rp tu r: ı la milyon YTL ız n rm ıla kı an SEKTÖRÜNDE den faydal seviyesinde 2. Gövdelerin BAHARAT r: Nane, la olabileceği ortaya n ıla tarçın gibi. an al yd dan fa Sektör perakende ve çıkıyor. Üretici 3. Yaprakların aydanoz, defne gibi. nı, üş, m ğa ng endüstriyel (catering) alt so ze k er fa m ut fiyatlarıyla 200250 k, M ki ke ısında olanlar: segmentlerinden oluşuyor. milyon YTL’ye 4. Soğan yap fil Perakendede satışa sunulan gelen bu rakamlar, sarmısak gibi. den faydalanılanlar: Karan miktarlar kilo bazında küçük, Bağdat’ın 5. Çiçeklerin (Bağdat’ın 80 gramlık Kimyon, r: la perakendede yüzde n ıla gibi. an al den fayd poşetlerini hatırlayın) buna a gibi. ly ni 90 payı bulunduğu 6. Meyvelerin va , er ib b ı iber, kırmız al, karşın fiyatlar kilo bazına da dikkate anason, karab ndan faydalanılanlar: Hard vurulduğunda endüstriyele göre alındığında, 7. Tohumları i. b gi n cevizi ta is çok yüksek. Endüstriyelde d in H k kuruluşun 4050 çü kü büyük kurumlar 510 tonluk milyon dolarlık cirosuyla da alım bile yapabiliyor. uyuşuyor. Bu rakamlardan da sadece sektör Kırmızı biberin kilosunu Bağdat Baharat büyük büyüklüğünün 300 milyon YTL düzeyinde olduğu marketlere 810 liradan veriyor, bu marketler de bu değil, aynı zamanda baharat sektörünün Türkiye’de biberi 1015 YTL’den satıyor. Bağdat Baharat da ciddi bir büyüme ve gelişme gösterdiği da rakiplerine göre Türkiye genelinde ortalama yüzde anlaşılıyor. aharat b e r ö g e in r Türle 4