Katalog

Faik Yavuz ile söyleşi kiye için önemli bir ihraç maddesidir rakamlara göre 2005 yılı için şöyle bir tablo önümüze çıkmaktadır. Küçükbaş mamul deri 2.237 milyon dm2, yüzlük deri, kösele 975 milyon dm2 ve deri giyim eşyasında 5.419 adet olarak gerçekleşmiştir. Saraciye üretiminin 2005 yılı değeri ise 31.058 bin YTL'dir. 2005 yılında deri ayakkabı üretimi ise 41 milyon çifttir. Sayın Başkan, sektörü değerlendirirken bir parça ihracat konusuna değinmiştiniz, konuyu biraz daha genişleterek bir değerlendirme yapar mısınız? Deri ve deri mamulleri sektörü geçtiğimiz yıl, 760 milyon dolar civarında bir ihracat gerçekleştirdi. Sektörün en önemli ihraç kalemini yüzde 47'lik pay ile 360 milyon dolarlık tutarla deri eşya oluşturuyor. Ham ve işlenmiş deri yüzde 13, postlar ve Kürkler yüzde 24 ve deri ayakkabının ihracattaki payı yüzde 15’ le seviyesindedir. Ülkelere göre de geçtiğimiz yıl ihracatımızda en büyük pay yüzde 15,2 ile Almanya'nın. Almanya'yı yüzde 15’ lik payla Fransa ve yüzde 7,4'le Amerika Birleşik Devletleri izliyor.. Bavul ticareti yolu ile Rusya Federasyonu’na gerçekleştirilen ihracat göz önüne alındığında, bu ülke en büyük pazar olarak karşımıza çıkıyor. Deri ve deri mamulleri ihracatımızın yarıdan fazlası yani yüzde 52'lik kısmı, AB ülkelerine yapılıyor. Deri ve deri mamulleri ihracatımızın alt sektörlerinden olan saraciye ihracatı da son yıllarda düzenli olarak artmasına rağmen, 2006 yılında 2005'e göre yüzde 5 lik Bir düşüş yaşayarak 76 milyon dolara geriledi. Ayakkabı sektörü ülkemizin ihracat ve istihdam imkânları yüksek sektörlerinden. Ayakkabı ihracatındaki en önemli kalem deri ayakkabıdır. Deri ayakkabı ihracatı 2006 yılında bir önceki yıla göre yüzde 8 oranında bir artış kaydederek 115,6 milyon dolara ulaştı. Sektörün en önemli ihraç pazarlarını Almanya, İngiltere, Yunanistan ve Fransa oluşturuyor. Burada bir noktaya temas etmeden geçemeyeceğim. Doğu Bloku ülkelerindeki değişmeler, Rusya Federasyonu ve BDT ülkelerinden gelen alıcılar, düşük maliyetli ayakkabıları aldıkları aldıkları için bu türe yönelik üretimde yoğunlaşma yaşanıyor. Zaman zaman Rus turistlerin alımlarının, İtalya gibi pahalı ama kaliteli ayakkabı üreten pazarlara doğru kaydığı da tespitlerimiz arasındadır. Bu nedenle, üreticilerin yüksek kaliteli üretime de ağırlık vermesi gerekiyor. İthalatta durum hangi noktadadır ? İthalatın büyük bir kısmı ham ve işlenmiş deriden oluşuyor. 2006 yılında 564 milyon dolarlık ham ve işlenmiş deri ithalatı gerçekleştirilmiş olup bu miktar toplam deri ithalatının yaklaşık yüzde 49'una karşılık gelmektedir. Son yıllarda deri eşya ithalatının önemli ölçüde arttığı da tespitlerimiz arasında yer almakla birlikte, deri ve deri mamulleri sektöründe 2006 yılında gerçekleştirilmiş olan toplam ithalat 1.147 milyon dolar civarında. Ülkemiz için büyük önem taşıyan bu sektörün dünyadaki durum nasıl? Sektörün içinden gelen bir olarak gelişmeleri nasıl değerlendiriyorsunuz ? Emek yoğun bir sanayi olan deri sektöründe, emek maliyetlerinin yüksekliği ve çevre kirliliği gibi nedenler yanında kaynaklarını daha yüksek gelir sağlayan teknoloji ve bilgi yoğun sektörlere tahsis eden gelişmiş ülkeler, lider oldukları bu sektörü kaliteli deri üretimi de hızla artmaktadır. Sektörde giderek önem kazanan ülkelerden Pakistan, Hindistan, Brezilya, Arjantin, Meksika gibi ülkelerin avantajı, ham deri bolluğu, ucuz iş gücü, büyük bir iç pazarın varlığında yatmaktadır. Güney Kore, Tayland, Tayvan gibi ülkeler de, düşük iş gücü maliyetinin yanı sıra sanayiye sağlanan teşviklerle sektörde büyük gelişmeler kaydettiler. Gelişmiş ülkeler bu sektörden çıkmaya devam ediyorlar. Mesela, ileriki yıllarda Almanya'da deri üretimin gerilemeye devam edeceği, ithalatın artarak süreceği tahmin edilmektedir. Bu nedenle, bu büyük ve önemli pazarda payımızı kalıcı kılarak, istikrarlı bir şekilde artırmak sektör açısından büyük önem taşıyor. İngiltere'de sektör üretiminin, özellikle nihai tüketime yönelik ürünlerdeki üretimin gerilemeye devam etmesi bekleniyor. Bu durumda talebin gittikçe artan oranda ithalat ile karşılanması gerekecektir. Bu çerçevede, Türkiye’ nin karşısına İngiltere'de daha geniş pazar fırsatlarının çıkacağı düşünülebilir. Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrası coğrafi yakınlık nedeniyle Rusya'nın deri ürünleri talebi ilk etapta Türkiye'den karşılanmıştı. Rusya'nın her tür ürüne olan yüksek talebi nedeniyle bu ülkeye kalitesiz, asgari standartları bile sağlamayan ürünlerde satılmış, bu nedenle Türk malı imajı zedelenmiştir. Ancak, Rusya'da kaliteli ürünlerimiz için gittikçe genişleyen bir pazar bulunmaktadır. Dünya ham ve işlenmiş deri ihracatı 2005 yılında 26,7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Dünya ham ve işlenmiş deri ihracatında ilk sıraları; yüzde 16 ile İtalya, yüzde 11 ile Hong Kong ve yüzde 10'la da Amerika almaktadır. 2005 yılı dünya ham ve işlenmiş deri ithalatı 25,6 milyar dolardır. Size son bir soru daha sormak istiyoruz. Deri denilince çevre faktörü de hemen gündeme gelmektedir. Bu konu önemli bir sorun olarak hemen hemen her ülkenin karşısında yer almaktadır. Türkiye bu konuda neler yapmaktadır? Avrupa'da yayılan çevre baskısı nedeniyle Fransa, İtalya ve İspanya gibi ülkeler tabakhanelerden kaçarken, Türkiye bir yandan bu boşluğu doldurmuş, bir yandan da yoğun bir çevre baskısı ile karşılaşmıştır. Türk deri sektörü çevreye duyarlı üretim tekniklerinin adapte edilmesi konusunda 1990'lı yılların başından itibaren çalışmalarını yoğunlaştırmıştır. Bu çerçevede, çevresel konuların önemli olduğundan hareket eden deri sanayi, Çevre Bakanlığı ile 1994 yılında bir "Çevre Protokolü" imzalamıştır. Söz konusu protokol ile sektörde faaliyette bulunan işletmelerin en geç 1998 yılı sonuna kadar ya arıtma sistemine sahip herhangi bir organize sanayii bölgesinde yer almaları ya da kendi arıtma sistemlerini kurmalarını benimsenmiştir. Sektörün çevreye uyum çabaları sonucunda bugün üretilen malların yüzde 70'i çevreye duyarlı yöntemlerle üretilmektedir. 1980'li yıllarda terk etmeye başladılar. Ham deri işlemeciliği, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelere doğru kaydırıldı. Sovyetler Birliği'nin ve Doğu Bloğu'nun dağılması ve serbest piyasa ekonomisinin önem kazanarak yaygınlaşması, deri ticaret ve sanayinde de dengelerin değişmesine neden oldu. Daha önce Avrupa'da olan deriüretimi giderek doğu ülkelerine kaydı. Bugün dünya deri üretiminin ağırlık noktası Asya ülkeleridir. Deri sanayi üretiminin Asya'ya kaymasında diğer bir gelişme ise Çin'in dünyanın en büyük deri üreticilerinden biri konumuna gelmiş olmasıdır. Çin'de yabancı sermayeli teşebbüsler deri üretimini sürekli artırmaktadırlar. Bu ülkede 17