Katalog

Harry Potter’ın çarıkları Maraş’tan Sermet ÇUHADAR AHRAMANMARAŞ Gösterime girdiği her ülkede hasılat rekorları kıran Harry Potter filminde kullanılan ayakkabılar Kahramanmaraş'ta yapılıyor. Kırmızısı sarısı yeşiliyle Osmanlı çarıklarını yapan usta Hüseyin Kopar son yıllarda ürettiği ayakkabıların gişe rekorları kıran filmlerde kullanılmasının keyfini yaşıyor. Peki bu çarıkların hammaddesi olan deriyi üreten ustalar kimdi? İşte bunun için de Kahramanmaraş’ta Aksu Çayı yanında bulunan el yordamıyla ham deriyi işleyen tabakhaneye gitmek gerekiyordu. Bir zamanlar bölgenin en büyük tabakhanesi bugün ancak 56 kişi ile ayakta duruyor. Zaman zaman kaybolmaya yüz tutmuş meslek sahipleri ile söyleşi yaptığımızda o meslek sahibi işinin özelliklerini sıralarken çok önemli olduğunu ve emek öğesinin vazgeçilmezliğini döne döne anlatır. Bir sarraf için bu gerçekten böyledir, hassas bir iştir. Ama tabakhanede ‘malum kokular’ arasında yılların tabak ustası Mehmet Nafel Yeşilbayrak ile söyleşi yaparken mesleğinin çok ince bir iş olduğunu hatta sarraflığa benzeterek söze başladı. Yapılan işleri anlattıkça mesleğin öyle kaba görüntüsü altında hiç de kolay olmayan ve sonunda yapılan ürünle de Harry Potter filmindeki çarıkların yapıldığı derilerin bu derme çatma tabakhanede işlendiğini gördükçe hak vermemek mümkün değildi. Bir zamanlar bölgenin en önemli merkezi olan Kahramanmaraş’taki tabakhanedeki işlemler tamamen doğal usullerle yapılıyor. Hiçbir kimyasal katkı maddesi yok. Derinin temizlenmesinden boyanmasına ve kurutulmasına kadar olan her şeyin doğal ortamda olduğunu söyleyen Yeşilbayrak ‘biz vasat değiliz ama iş kolu bizi vasat hale getirdi diyerek "koca Kahramanmaraş’ta 56 kişi kaldık. Makineye yenik düştük. Şehir girişine Belediye anıt yaptı. Etrafında el sanatları tasvir ediliyor. Her şey var ama bu en eski meslek burada yok. Bizi yok sayıyorlar. Biz yok olursan bizimle beraber ayakkabı, çarık ve terlik köşkerler, semerciler ve saraçlar yok olur. Bu mesleklerin en önemlisi hammaddesi deridir. O K süreye ihtiyaç var. Mayalanması, boyanması, doğal ortamda kuruması zaman istiyor. Deriler aynı çamaşır yıkar gibi kazanlarda elimizde bunları temizleriz. Bunun için fiziki güç ister. Ama şimdi fabrikalarda bu makinelerle yapılıyor. Orada kimyasal maddeler kullanılıyor biz hala iç yağ ve hayvansal dışkı ile bu işi yapıyoruz. Yapılan işlemler sırasında en ufak hata geri dönüşü olmayan bir yola götürür, deriyi atmak durumunda kalırız. Onun için çok hassas bir şekilde işlemleri yapmak zorundayız. Sarraflıkta altın yanlış işlendiğinde eritilerek başa dönülebilir. Ama bizde hatanın telafisi yoktur" dedi. Tabaklar, son yıllarda turistik ayakkabı üretimi ile işlerinin biraz Harry Potter, Yüzüklerin Efendisi, Truva olsun arttığından memnunlar. İşte filmleri için üretilen çarıklar bu işlenmiş derileri de dünya Kahramanmaraşlı ustalarca üretildi... pazarlarına çıkaran usta ise Hüseyin Kopar. Günümüzde ustalar tarafından yapılan çarıklar halk oyunları veya gösterilerde kullanılmakta iken bugün turistik değerleri ile dünyaya açıldı. Kahramanmaraş'ın tarihi Bakırcılar Çarşısı'nda 3 metrekarelik dükkanında 25 yıldır Edik, Kelik, Nakışlı Osmanlı Postalı, Karadağ Çarığı, Tokalı ve Tokasız Saray Yemenisi, Fatih Yemenisi ve Tokalı Osmanlı Yemenisi yapan usta. CNR Expo'da düzenlenen 4. Hediyelik Eşya ve Armağan Günleri fuarında stand açan Dedem Osmanlı Çarıkları Firması Sahibi Hüseyin Kopar, Türkiye'de Osmanlı Çarığı yapan tek firma olduklarını söyledi. Kültür ve Turizm Bakanlığının üretici üyesi ve Almanya Deri Müzesinin üyesi olduklarını da ifade ediyor. derisine meşin, sığır derisine gön diyorlar. İşlenmemiş olanları ise sığır derisini ÜZÜKLERİN EFENDİSİ İÇİN ÇARIK ham, koyun derisini Harry Potter filmi için 2.500, Yüzüklerin Efendisi havır, keçi derisini de filmi için 312 çift özel tasarımlı çarık ürettiklerini, tola olarak Truva filmi için de çarık ürettiklerini belirten Kopar, adlandırıyorlar. Bu ''Gösterime giren Eragon filmi için 176 adet kostüm derilerin ve ayakkabı ürettik'' dedi. Kopar, şu anda İngiltere'de temizlenmesinde çekimleri yapılan Kral Henry filmi için de 1420'li ise hayvansal iç yıllarda İngiltere'de giyilen ayakkabılardan 550 adet yağının yanı sıra üreteceklerini bildirdi. hayvan dışkısı da Harry Potter filmi için kendisine ayakkabı kullanıyorlar. yapması teklif edildiğinde bir hayli şaşırdığını Geçmişte insan belirterek şunları söyledi: "Fethiye'de bulunan Çetin dışkısı da Bilgin isimli müşterim Kahramanmaraş'a gelerek kullanıyorlarmış. Harry Potter filmi için ayakkabı yapmamı istedi. Ben Ama şimdi köpek de seve seve kabul ettim. Daha sonra bu filmin 2. ve yerine genelde kuş 3. serileri çekildi. Bu filmlere de 'Kelik' dediğimiz gübresi ile ayakkabılardan toplam 2 bin 500 adet gönderdim." temizleme Hüseyin Kopar, Harry Potter filmine ayakkabı yapıyorlar. Bütün bu yapmasına rağmen bu filmi seyretme imkanı teknolojiden uzak bulamadığını da belirtti. koşullarda üretilen Kopar, daha önce de Amerika'da çekilen Büyük ayakkabıların uzun İskender filmi için de ayakkabı gönderdiklerini ömürlü ve sağlıklı söyledi. Halen gösterimde olan televizyon dizileri olduğunu söylüyorlar. için de ayakkabı ürettiklerini belirten Kopar, Kahramanmaraş’ın ayakkabıların her birini makine kullanmadan elde iklimi ve suyundan dolayı bu yaptıklarını ve orijinalliklerini bozmadıklarını mesleğin geçmişten buyana kaydetti. devam ettiğini söyleyen Hanifi Baba Alaaddin Kopar ise bu mesleği babasından Açıksarı "bir zamanlar bu meslek öğrendiğini ifade ederek, "Şu an bu ayakkabılar sermaye sahibi insanlar tarafından sadece süs eşyası ve turistik eşya olarak kullanılıyor. yapılırmış. Ama güçlü insanlar bu meslekten Bunlar artık tarih oldu. Arada bir film çekenler uzaklaşınca meslek cazibesini kaybetmiş. Şimdi çok geliyor onlara veriyoruz" diye konuştu. ağır bir meslek. Bir deriyi işlemek için bir aylık derileri de bizden alıyorlar. Fabrikalardaki yapılan deri onların yaptığı işe gelmez. Fabrika ince nazik deri üretir. Bizimki kaba ama sağlamdır, doğaldır. Üstelik fabrikasyon deriden de ucuzdur. Bu mesleğin önemi geçmişte insanların ayakkabısında ve ulaşım için kullanılan hayvanların semerlerinde hammadde olarak kullanılmasından kaynaklanmaktadır" dedi. Her şeyin doğal ortamda yapıldığı ve kendilerine göre bir kimya laboratuarına benzettikleri tabakhanede genellikle keçi, koyun ve sığır derisi işleniyor. Her bir hayvan derisinin burada özel adı var. Keçi derisinin işlenmişine şahtiyen, koyun Y 15