Katalog

C O C U K V E E Ğ İ T I M Mutluluk ve okul başarısı Ödevlerlnl günü gününe yapan, düzenll defter totan, evde, yakın çevrede ya da okulda sanat ve spor (oyun) çaltşmatarma katılan çocuğun başarıh sayılması gerekir. Okul başansı ya/nızca "çok bllgill" oimak değlldir. Bllglll, canlı, üretken, çevresiyle lyl lletisim kurabflen çocuk, başarıh saytlmalıdır. Prof. Dr. MERAL ALPAY irleşmiş Milleıler'in tanıımna gore 18 ya$ından kUçük hcrkes çocukluı. Daha soıua gençlik, yetişkinlik, ortayaş ve iluiyarlık döncmleri gelir. öiümü beklcmeye başlamak ihtiyarlıgın en belirleyici özelliğidir. Çocuk ya$amaya, mutlu olmaya özlem duyar sürekli. tnsan ya$amı bir bütundur. Ancak yasam döncmierini belirleyen bilim adamları insanı daha iyi anlayabilmek için belli ya^ dönemlcri üluşiurmuşlardır. Bu dönemler iciıulc insanlar bir önceki ve bir sonraki döneme göre farklı özellikler taşKİıklan haldc, muılu olmayı isıemje flzelİigi hemen hcr dünemde her insandu aynı kalmı$ıır. Her dönemde başka insanlarla düzen]i ve iyi ili$kilcr kurabilmc'yi, onlarla konujarak ya da ya/ışarak anlasabilıııeyi becercn insanın, başarılı olabilmesi için gerekli önkoşııllar hazırlanmış dcmektir. Bebeklik, ilk çocukluk veergentik döncmi. konuşarak ve ya/ışarak anlasma bccerilerinin önce ses, scınra şekil vc en son yazıyla edinildiği döııemdir. Hcr çocuk 18 yaşına kadaı bu bcccrilcri yava$ yava$ ögrencbilir. Yeıer ki rihinsel özüru çok büyuk olmasın. Anadilinin, konuşma, okuma ve yazma becerilerinin edinilmesînde en etkin ve tek iletişim aracı olduğu, ariık bilincn bir gcrçektir. Anadilini iyicc kavramadan, orıun dilbilitnscl ve edebi Azelliklerinin bilincinc varmadan başlayan yabancı dil ÖJretimi, çok dikkaili ve yava$ ilerleyen bir lempoda iürdürülmci'se, zeki çocukları bile başansı/lığa ve mutsuzluğa düjürür. Başarısızlıga baglı mutsuzluk hemen bir kıuı düngü oluşturur. Çocuga yardım edilcrek ba$ariüi yeniden saglanamazsa, çocuk hayaia küser. Kendinc ve çcvresine zarar vermeye başlar. Konu$ma, okul önccsi dtinemde; okuma ile yaztna ise ilkokul, onaokul ve lise dOnemındc rtgrenilir. k'itap ve küıüphane her drtneınde heı» ögrencnin hcm deögreieniıı elinin ulııııda bulunması ge reken bilgi dcposudur. Kiıap olınadan, küılıplıatıc olrnadan artık sö/lil ügrciim bilc dogru dılrüst yapıiuınaz. Tlirk loplumu, ukurya/arlık sorununu çözme a>amasına gclrniş; zorunlu ilköğrctimi hemen hemen tum kesinılcrc yaygınlaştıracak okulla$muyı ba^armışnr. Okuryazar oinıayan nlli'us 60 ve daha buyük yuş grubu içindedir. Buıılar urasında da kadın nülus vogıınlukıadır. Halbukî çacuklarımızı yclijtircntcrin buyük çoğunlugu kadırıdır. (,,'ocuklan yctiştirirken, silrukl) vc dü/cnii olarak onları ycti$tirunleri dc her alarıda bilgilcndırmek, yeıi^tirmek gerekıueklt'dir. llcm çocukîar hem de ycti>kinlcr için ha/ırlanaıı ki B taplar ile kıınılan kutüphaneler, doğru ve çagdu> bitgılcrdcn oluşan, kolayca edinilebilcıı durıımda nlmalıdıı. Salın alınamayan değerli yayııılur odunç ahnahilmelidir. Amaı;, ariık insanlara yalnızca okuma vc yazmayı ögretmck dejil, onlann bilgi ve kültür düzeylerini de yükselımektir. Anne ve babamn öğrenim düzeyinc baglı olarak ya da onlann okuma ve yazma alifkanlıklanna göre, çocuftun kitaba ve kUtuphttncye bakış açısı dcği$ir, Burada ortaya çıkan sorun, sağlıklı ve yetenckli bir çocuğun. aileden kaynaklanan kitap ve ktltuphane ili>kisi cksikligiııin, okul kuiuphanclcri ya da semt kiituphaneleri kanalıyla gideıilfhıtıtıesidir. Dcrs kilapları dışındaki edebiyai vc sanal kitaplanyla. dergiler vc ga/cicler yardımıyla daha geııiş, canlı, rcnkli vc hareketli bir dünya ile gittikçe daha çok ilijki kurabilen böyleçocııklar, ailcyc geıirebilecekleri.yeııi bilgiler, açabilecekleri yeni ufuklar ile uile ili$kilcrinin de yeniden gözden gcçirilip düzenlenmesini sajlayabilirlcr. Aife orıamındaki kitap ve okuma eksikliğine, kitap fiyatlanndaki artış, eğîtim ve üSrelimi cngelleyeccği kaygtsıyla ders kitapları dışınduki kitaplara konan yasaklar da cklenirse, sonuçıa, dcrslerini bileıı, serbcst ok,urna ve dıişünnıeyi beccremcyen, tck yanlı ye(i$tirilmi$, dünyayı tanımayan ya da tek yanlı tanıyan gcnçler orıayu çıkar. Amacınıız, söylcııenı anlayan, unlamadığını soran, araşunp bulan gençleri oı laya vıkarmak is,e. onları daha vocukluklarında çok yanlı yetivtinueye çaiışmaliyız. ödevlcrini günü gUntıne yapan, düzenli defter tuıan, evdc, yakın çevrede ya da okulda sanat ve spor (oyun) çau$malarına katılan çocuğun ba$arılı sayılması gerekir. Okul bajarısı yalnızca "çok bilgili" olmak degildir. Bilgili, canlı. Uretken, çevresiyle iyi iküşim kurabilcn çocuk başarılı sayılmahdır. Bu Ozellikle ri de yalru/ aile dcğil toplumsal çevre ona kazandırubÜir. Lksikliklerini göstcrmck, onları tamamlamasını ogretnıck, ancak onunla konu^makla olur. Anadilinin onemi burada da kar^ımıu çıkar. Özcllikle 1318 yaşlarda anadilinin iy levi genişleycrek çovuğun mulluluğuıuı, dolayısıyla buşansını desickler. Hdcbiyaı ve sanat kitapları, muzik ve spor valı$rııalunna katıima. ki^iligiıı çok yönlü gctismcsindc, yakın ve u/ak ccvnlerin algılanmasında en etkin araçlardır. Hele edebiyat, hcr türtl ile hcynin çalısması, dü^Uncenin geliştirilnıesi; ba$ku insanlann anlaşılması için hemcn ncmen ıck olanak gibidir. Bunu fark eden mplumlar günüınuzdc edebi mctinlerin incelenmesine dil öğrctiminde, anadilinin üğrciimindegeçmiîe oranla daha çok yer vernıekte; dübilgisi kuralları ngreiilirken bile. ııydurma cumleler yerine dili başarıyla, güzcl kıılUıııaıı yazarlardan icçtikleri, kurala uygun cüınlelcr kullanmakla. rtnce cılnılenin, daha sonra kuralın anl;«$ılma!>ıııa özcn göstermekteler. öğrencilcrin cdcbi metni incelemesinde bugünc dek uygulanan yüntcınler tcrk edilmekıc, her Oğrencinin once, yazar hakkında hiçbir $ey bilmeden metni algılamaya ve anlamaya yönclnıesini rtngttren yontemler geüştirilmcktcdir. Metni kendi istedigi. kendi anladıgı gibi açıkladıktan sonra bilgtlendirilen ögreııci. kendisi ile metin (ya/arın sOylt.nıck islfdigi) ve öğretmen arasınduki l'arkı görcrek anudilindeki söyle$i (yazı$) farklılıklarıııı daha kotay alımlayabilmekiedir. Bu, a>aınalı metin incelemeleri alı$kanlıgı bir kez ycrleşti tııi, çocuğun hcr şcyi otduğu gibi algılamuk yurinc, sorgulayarak anlamayı sevccugi. incc mizah ve hicivlerden lıo^lanacağı kıiikusu/.dur. Meliıı ile /ilıırıscl söyle^ı alıjkaıılıgı da böylc başlar. Bu alı$kanlığı fdinıni> çocuğun gcnçlik döneminde ve «ından sonraki döncmlerdc kitaptan ve kütüphaneden, yani silrekfi vcdüzenli, anıaca uygun, doğrııltulıı okuınaktan kopması nlağan ko$ullar içindc bekicnmcmelidir. Doğrtıliulu okumayı becercn ve slırdılren beynin yönlendjrccegi vUcudun, Urcteceği mal ya da hizmetin, mcslck ba^ansının ve toplumsal yaşamınm gclişmesi de kaçınıluıa/dır. tıısanlann hcr ya>la, ıneslek haşarıları kendi nıutluluklarının önemli bir ııedeni olnıu^tur. (,'ocııkluk döneıninde meslek ögrcnciliktir. L J Ç E R Ç E V E lemmıuADusk»