Katalog

2 0 0 . Y I L I N D A F R A N S I Z D E V R İ M İ I Stepîien Fraan'ln. De Laclos'un romamndan uygrtadrflı "Tetıllkall llljkHef" TOridye'ys de geldl Tehlikeli İlişkiler Pierre Choderlos de Laclos'nun 1782de yayımlanan romanı 'Tehlikeli İlişkiler" Fransız Devrimi'nin 200. yılında yine gözde. Stephen Frears'in kitaptan uyarladığı film 3 Oscar afdt. Milos Forman da Laclos'nun romanmm büyüsüne kaptlanlar arasmda. Derleyen: CBLAL ÜSTER Laclos'nun romanı, şimdilcrdc Franhası, şu günlmle Paris'e gitme muılutufluna eri$cnlcr, 1^59'Ja yapılmı$ bir baska Tehlikeli İlişklltr uyarlamasını da scyreinıc olun;ı£ı hıılacaklar: R«>ger Vadim'in (evirdiği Iılılikeli tlişkürr'dc başrolleri Glrard l'hilipe vc Jmnnc M»rcau gibi iki usta Fransız nyuncu payluşmış, Tilm u günlerde bviyıık bir skandal olarak degerlciKİirilmesine karşın büyük gi$c >a|>ıııt$ıt. Öylc anlaşılıyor ki OI^UIUp bivilnıi> bir sapkmlıJJa kılı kırk yaran bir acımasızlı^m tııhal'bir bılcşimı olan Irhlikeli lli$Mler ıııoda vitrinindvıı kolay kolay Cluudr Prey. 1474 yılında coıııaıiiiıdan yola vıkan bir ni^ıi. Demokraıik Alntanyalı ya/ar f leinrii'b Mulltr ise Quarlelf adlı oyuııuııda Tehlikeli lli^kilcr'i (emcl almış, ancak Valmont Vikontu'nu bir kadın oyuncuya, Mcrteuil Markizi'ııi ise bir erkek oyuncuya oynatmışiı. Müllcr'in bu gözlipek Laclos uyarlama sı nisan ayı sonlarında I'aris'teki Aıhcnee Tiyatrosu'nda yeniden sahncyc cıkarıldı. Tarihçi Albcrt Sorel'e bakılırsa Tehlikeli llişkller, devrimden rtnceki Fransa'ya damgasinı vuran "şeh*'"n ince /ehiri"ııin bir parcasıydı. Sorel'e gflre roman, Marquis de Sade'ı da kapsayan bir çağın jcyıaiılıjuıın ın kendisiydi. Ancak. Inlenıııtionııl Hrrald Tribune'dcıı Barry Jaınes'c bakılıısa Trhlikell İHşkller'i yalnı^ca, yapacak ba>ka hicbir i>i olmayan şehvel dtı>Vıımi aylak soylularuı cinsel sapıklıklannı anlaıan hir ronıan olarak goımek de yanlı^. (,'tınku kiinp. TemmuîAuustosı TEHÜKEÜIÜŞKİLER / Lactos / Can sı? Devrimi'nin iki yüzttnctı yildflnUmUnde fena haide rcvav'ta. Bflki de te\k ve Yayıniar//021.182 renoble 1770'lerde sevüuli bir taşra kenıiydi. Grcnoble'daki gös tcrişsu bir topcıı sııbayı, vaktini, JcanJacc|iıes Rousseuu okııyarak vc sonraları "cok lıo», birkaç ınaccta" diye tanımlayacugı scrüvenlcrc atılarak geciriyordıı. Subayın adı IMerre Ambrois* Françnb CboıliTİo. de I Jiclos idi. Vc ınulikınel dir ki bu gcnv topçu sııbayının lanıdıgı Grenoble sosyciCbi, 011 sekizinci yüzyıJ sonlarmın en popülcr vc t>luğaiKİışı kitaplarından birirıiıı. Triıllkeli llişkiler'itı (Lcs l.iaisons DunKrrrusrs) tc(TK.'lini olu;lulacaktı. G sel'a yolunda giyoıiııe doğru koymakta olan Fransız soyiularının, yolsuzluklannı acimasızca gOzlcmleyen ve yorumlayan bir kitap olduğu için. Slephvn Frears'in, Christophfr tlampfon'ın s;ılıiK uyarlnmasnıa dayanan TehHkcll lllifkilcr filtııi. fU sımlar dtlnya sinemalannda goüicriliyor. Yedi dalda Oscar iHİiiyı ofan lilm Uv dalda Oscar almayı ba^urdi. Bu yılın sonlarına doğru ise Frears'm lıhtiktli ili^kitrr ııvarlamasmi beya/perdedc başka bir uyurlama. MİİOR Formnn'ın Valmont'u i/lcyccck. Ancak sitylcncnlcrv bakılırsa Forman'ın, Ljclos ııyarlaması Ircars'iııkindcn de gcv$ck ve ö?gilr bir uyarlama olacuk. Da 18 ÇERÇE VE