Katalog

B 1R R O M A N MİCHEL TOURNIER'NİN DİLİMİZE ÇEVRİLEN İLK KİTABI: GILLES İLE JEANNE Mitosların içinde... Michel Toumler, Gllles lle Jeanne'ı 1983 yılında yazdı. Kitabında 'masalsı' o/anı ölçülü, özenli blr blçlmde, bellrll bir gerçekçlllk anlayışıyla smırlayarak ve tarlhsel'ln yörüngeslne oturtarak yansıtan Tournler'nln 'zaman'lan değlşlk kullammı okuru hem şaştrtıyor hem de anlatılana llglnç blr akış kazandınyor. FATMA ORAN QIU.ES İLE JEANNE / Michel Tournler / Çeviren: Melis Ece / Gece V&yınları / 99 s. / Kod No: 051.002 1 924'tc Paris'te doğan, hukuk öjtreninıi gören. felsefe dokıorası yapan, iki yıl boyunca Musee de l'flomme'da, Clıude LevlSlrauss'la birlikıe çalışan ve burada "ilkel' insaıı diye bir şey olmadıgını. yalnızca bizimkindcn farklı uygarlıktardan olan insanlar bulundufiunu oğrenen Michel Tournler, bu görüşünden yola ^ıkarak 1967 yılında ıîk romanını; Robinson (>usoe"nun yeni bir biçimi olan Vcndredi ou les Llmbes dn Pacifl(|oe'i (Cuma ya da Pasifik Kıyılan) yazar. Bu ilk romanıyla Fransız Akedemisi BUyUk udülu'nü kazanır. 1970 yılında yayımlanan ikinci romanı Le Roi des Aulnes ile üoncourt ödülü'nü alır. Les Miteores ve Le Coq de la Bnıycre ile de ününe iln katar. Yıllar önce Adnan Benk yönetimindcki ÇaJŞdaş Fleşciri Dergisi'nde Tahsin Yücd'itı Mithel Toumier'nin ya/arlığı üslüne bir inceleıııesi ve Tourntrr'den bir öyktl çevirisi yayımlanmjşli. Şöyle diyordu Yücd: "Michel Tournkr'nin kırkına dogru romanda karar kılmasında da süylcnin (mit) belirlcyici bir cikisi bulunduğu söylenebilir: IA Vent Paraclet'te kendisinin de söylediği gibi u?un yıllar felscfeyle uğrastıktan sonra, bir süre İçin budunbilime gelir. felsefeden bir ba$ka deyişle, 'doğaötesi'nden romana geçişi de budunbilimin en gö/de konıılanndan biri olan"sâylen" aracılıgıyla gervcklcftirir." CiUeı İle Jeannc, 'nıasabı'yı ölçülü, özcnli bir biçirndc, bclirli bir gcrçekçilik anlayışıyla sınırlayarak ve 'Larihscl'in yürüngesinc oturtarak yansnan Tournier'nin Türkçeye çevrilen ilk kitabı. Tournler, 1983 yılında yayımladığı bu kitabında düşsel kisiliklcr yerinc tarihscl iki kişiliği kııllanır: Jeanne d'Arc ile fiilles de Rıis. Jeanne d'Arc iyi bilinir de, Gilks de RaJs'nin üzeri, işledigi suçlar ve yaşamı nedeniyle lozlarla kaplanmaya çahjılraıjtır. Ancak 'sAylennıeyeıı'e duyulan lutku Voltaire, Sade, Hugo, Michelet, Flaubert, Huysnıans gibi Tournler'yi de ilgilcndirmiş, Bataille vc Klosowski isc arjiv bclgelcrini karıjtırarak CjUleN de Rais davasını yeniden ele almışiardır. Gllles lle Jeanne, yoğunlugun üst düzeyde olduğu bir kitap. Romanları yaratıcılığa ve gelecege dönük olan Tournier'nin 'zaman'lan değişik kullanımı okuru hem saşırtıyor hem de ilgînç bir akış kazandırıyor. BüyUlü bir gerçeklik i Ikllian Darh'ı Michal Toumler'ln (alt(a solda) dfllmize ç«vrlten ilk Mlıbıyla Jan Oark yeniden oöndBmdB. Victor Flemlna'ln filmlnde tngrid Bsrgnun (ustte). Drayev'ln hlminde de Fakonettt. Jın Dark'ı oynamışlardı. evreni kuran yazar, mitoslara bata çıka ilerliyor. Yayın dünyamıza yeni katılan <iece Yayınlan'nın isabetli bir seçimi olan Gllles ile Jeannc'ın önsözünit Leveot Yılmâi yazmı$. Soıı sözıi ise Onsflzün ilk paragrafına bırakalım: "Kâhin mi? Terstne çevrilmiş blr kflhin imgesiyse söz konusu olan, evet. Geleccgi değil. geçmişi gören; geçmişte 'tarihsel ve kutsal melinler ımafındaıı bırakılan boşlukları' yaratıcılık iie dolduran, okuru, hem kuracağı hem dc yoraca|ı dtlşler içine yavaH'a^ırakıveren bir kâhin yazar: Mkhel Toumler..." D 12 Ç E R Ç E V E TemmmAOustos