Katalog

K İ M otmakla ve maddi etkisi bulunmakla birlikte, aynı /amanda bilinçlc de ilîncilî bir ctkinliktir. Praksis insanoğlunun tüm loplumsal yaşam sürecini kapsar; bu nedenle de değişik biçimler altındakl toplumsal ilişkilere bağımlı olarak geli$im gösıcrir."lşıe gerçekçi, toplumcu gerçekçi sanatçı sanaiıtı nesncsi olarak kendisine bunıı alır; daha dogrusu, insanın çevrclerini dcgiiirne ugratmuhıruıduki ııcsnel, ctkinliklu olau ilijkİMiıi bilgisini, onun kcndisi için ütan üncmini. değcrlendirilişini *anat yapılında yansıimaya çalışır. Toplumcu gerçekçiligt kendisinden onceki, haşlıcalıkla da fl^rirel gerçekı,irikıen ayıratı en btiyiık o/ellik budıır. "praksis bilinci"dir. Bilindigi gibi, maddcci ve diyaleklik bilpi kııramı. imge lerimini, bilgikuramsal aıılamda geııij bir jekilde kullanır. Yansıma kuramı açtsından imgc, gerçekiiğin bir kopyasına, bir çeşiı manevi klişesine benzetilebilir. Y A Z D I B U N L A R I mevcudîyetiyje ilgili renomenleriincüter; digeri tnsanı insan bilindylc ilgili fenoıncnicri inceler. Birinci dal soyut biliıne yol açar; soyuı bilim, uygulamalı bilimc vcya muhendısligc yol goslcrir; uygulamalı bilim. leknolojiyi maddi değericrin fiilcn ürctimini mttmkttn kılar. Ikinci dal. birinciye henzer bir yönelimle. sanatı mllmkün kılar. Sanat, ruhun (bilincin) teknolojisidir. D • O üi ö D GEOROE I.UKACS AZIZ ÇALIŞLAR AVNER ZİSS CHRISTOPHER CAUDWELL SABAHATTİN SAKMAN ÜEORGE THOMSON D D D D AFŞAR TİMUÇİN BENEDETTO CROCE İSMAİL TUNALl SUUT KEMAL YETKtN Şubat aymda yayımladtğımtz "Aşk ya da aşık ştMeri" baaltktı bulmacammn yanttlan: 1Nocatt Cumalı 2Amt Habl Çelebl 3Ahmet Muhip Onnas 4Şukran Kurdakul 5Muzaftor Tayyip Ustu 6Behçot Necatlgll 7Özttomir Asat 8Cahlt Kutebl 9Attila Ithan 10Hitmi Yavuz 11Orhan Vmli Kanık 12Mehmed Kemal 7 nesnel cfcfnyanın öznel yöne çekcr gibidir. Buna gOre ö/ellikle laboratuvar tekniklerine yönclnıiş olan bir afağı estetiği'yk ö/.dliklc kuraıııa yönelmiş olan bir yukarı e.sictiği'ntlm sOzcdebiliri?. Aşagı esıedfii yaptiların teker teker ama bir arada grtrıılme.une dayanan yani somu( ara$tırmaya dayanan bir dency esletigi olmakla dafıa çok resim saııalında rtkilidir ve âzctliklc ıcsim tektıiklerini incelemekle yeıinmckiedir. Aşuğı olctiğiniıı yalnızca resimde gcçcrli olduğunu düştinmcmi; dağru olma/.. Her sanaıta yaratının lcknik koşulları yu da somui rt/ellikicri apayn clc ahnabildiğine gore, a$agi estetiğini tUm sanatlarda etkin kılma olasıhğı vardır. Genel anlamda "modern" söycügunll. Avrupa'da ortaya çıknıı$ ve otadatı. on bcşinci yüzyıldan günümUzc kadar Avrupa dıjına yayılagelmt; ilim bir killtür karışımını tanınılaıııak için kullanıyoruz. Shakcspeare'de, Galilc'de, Michael Angelo'da, Popc'la, Goeihe'tle ve Volıairc'de, Homeros'tan, Ihalcs'tcn, Chauccr ve Bcowulf'[an ayıı, Valery. Cdzanne, Jamcs Joycc, Ucrgson vc F.instein'la karşılaîiırabilc(.efJmİ7 "modern" bir yan vardır. Hu kültilr kanjımı ekonomik temele dayanır. Karı$ımın keııdisi d<rği$kcndir insanlık (arihiııin hivbir döncmi Elizabcih /amanından gUnümüzc kadar olan dönem kadar rcnkli ve harekelli olmamıştır. Ama o günderı sonra, ekonomik rcmeller de derebeylikten "sanayi"ye doğru degişmiştir. Bu küllür kan$ımı. Urctimdc burjuva devrtminin: yapısı itk dela Marx taraTıııdan kapital'ilc bUlünüytc çözUmlenmi^ bir dcvrimin Usi yapışıdir. Modern şiir kapttatist şiirdir. Wot: Lülftn rakamlan yazarlann isımterinin başmdaki kartttrin içine yavn. 9 Filozor için imgc, her ıcyden önce, çevrc dünyasının zihiııscl yansımasıdır. Bilgi kuramı (gnoscologic), rulısul yaşamın ttım dışavurıımUnnı (duyumlan, algıları. lasanmlan, vb.) birer imgc olarak niıelef Bu ytt/den gcrçeğin yunsımasmın Ci/cl bir biçimi olarak göründükkri süıccc, sanalsal imgelere. ycrinde bir yakla$ımta. nesnel dünyamn öznel lusanmı nitcligindc gcncl bir telscfi formül uygulanabilir. V SAIVAF)OR RA1İ ORSON w m i r j » MAYAKOVSK,!, ILIIAN HEJt» J1ÎIJ0COBTA2AB,MJP.TİN ANÜ, D'SİTKOGfi FCKAVUAN 8 Esteliğtn bilim olma yolunda ılerlemcM clbelte onun lümUyle kuramsalın alanından uzakln^nıaMnı rorıınlu kılmaz. Zaman /amaıı kuramın Otıc getınesi, zaman ^aıııan uygulamanın baj ycri almait olagafidır. Günümüzde bazı ARGOS JORGF.LUISBORC.ES MABTSAYTSINBA.. mühimclahd yüi Jorge Luis Borges BORGES VEBEN Çeviren: Celâl Üster 1 • cstctikçilcrin kurama, bazılannın da uygulamaya flncelik veriyor olması bi/i şaşırtmamalıdır. BugUn kuram ve uygulama tartışması esletiği iki ayrı Mart1969 10 Estetik, sanaiı inceleyeıı felsefe dulıdır. Insan bilgisi. felsefe denen kök Uzerinde iki dal halindc gelijfir. Bu dallardan biri fiziki dünyayı insanın fi/iki v^«, Jâ Afa Yayınlan Babtatl Cad. Sıhhiye Ap. 1W8 Cağaloğlu / Istanbul ÇERÇEVE