Katalog

D Ü N Y A D A N TürkYunan dostluğuna ömür verenler Atina'da acelenlzin olmadığı bir anda, yaşlı ve konuşkan blr kitapçıya rastlamışsanız, üstelik blr de Türkiyeti olduğunuzu söyterseniz "Genç Türkiye'nln Şairleri" adh bir kitabın Yunancada elli yıl önce yayımlanmış olduğunun mizahma katlanabilir ya da Nâzım'm itk kez Stetyos Mayopulos'ca 401ı yıtlarda çevrilip okuyucuya tanıtıldığım öğrenebilirsiniz. FRANGO KARAOĞLAN Atina tina'nın merkezi sayılabilccek bolgcyi yanlamasına üçc bülen üniversiıe, Solon ve Akademi caddeierindc, yerlcrini hazır çibise satan nıajiazalara icrk ctmemeye kararlı yüze yakın irili ufaklı kitabcvinden birine girip; "Çakırı Efe" ya da " N u rcdtliıı Hoca" isieseni/c bir gelişinizde... A Kiıapcmız. mesleğe Ikinci Dünya Sava$ı'ndan lıcnıcn sonıa başlayan ve îimdiierdc aJimışlaruu sUrcnkrdcn değilse, jöyle bir dilşünccck, duduklannı iyice birbirine yapışıırıp sağa sola bir iki eaup bilzecek ve n, bir yandan anımsamış oltnanm luhııılıgını serpilerken, sanki daha öncedeıı ha/ırmış gibi olan yamt dökülecektiı agzından: Valla Slclyos Mayopulo.s'un kitapları vardı, ama epeydir lükenıııiş durumda. Yeni baskıları yapılsa, bizc de gelmiş olurdu... Aceleni/.in otmadigı bîr anda, yaşlı ve kunuvkatı bir kitapçıya ra.stlamışsanız, üstelik bir de Türkiyeli olduğunu/.u ögrcnmişsf, "Gcnç Türkiye'nin Şairleri" adlı bir kitabın Yunancada elli yıl önce Yapttlan yayımlanmış olduğunun mizahını kaılaOmnç Turklymnln Şalrtori nabilir ya da Nuzıın'ın ilk ke/, SUlyos 19191939 I Selanlk 1940/24 şalrin Mayopulos'ça 40'\\ yıllartla çevrilip Yueaertorindan seçmeler. naıılı okuyucuya lanıtıldığını, Orhan KeIdlput Timnoa (Türkçoye çovlri) UMİ vc Şubulıallin All çevirilmnin daha Ankara 19411 Ölku Yeyınovl, 1943 yctmisli yıllarda Yunanisıan'da yine Varhk. onun >air, yazar ve v'cvirmen kaleminden Nazım Hikmet I KataUu (oyun) I çıktığını öğrcıiL'bilirsini/. Selantk. 1947. Nâzım Hikmet / Tüm Eurtort • 1 / Ama Sıeiyos Mayopulus'ıın neredc otAtlrm, 19S9 duğunu, ne yapiığını bosuna sornıuym. Çakıcı Mthmt &• / Ftoman • bulamaz&ınız. Blyogralt / Selanlk, 1963. Ya^amını, lıalklann harışı, dostluğu vc Naarmttln Hoca I Selanlk. 1965. yukıııla^ıiLUsı jçin ıtikeımi; insanlara güs Stelyot Mayopulos "Ktıçuk Asya" adlı yapıtınm hazırlıkİBrını bitirmişken beyin telclna ya Naanttln Hoea / (Çocuklar Içın) / Lcrileıı vc L$inc bolçu rastjanabilccck vc katanan Mayopulos. artık konuşamıyor, yazamıyor sadece dinliyor, anfıyor. Solanlk, 1906. l'asızlık örncklcrindcn biridir onun yaşaNAzım Hikmet I Bantrcl Kandtnl Onu ne, "kUllürel yakınlasma" bildikları. dinip oiurabilecekleri bir ev edinen, iki Nlçln öldürdü ?/Atina, 1971 (Aziz Nesin'ln. Nazım'ın oğtu için yazdığı Tam "Küclik Asya" adlı ba^yupıtının mcm ne diye yırtınan vc Dışişleri Bakan kez kırılan ayağın kuııgrene üöııti^rnesiblr mektupla birlikte). ni engcllcyip onu ya$atan iıep Hvriyanii ha/ırlıklannı hiıirmişkcn yakaiar Stelyo' lığının kunatlan ultından çıkmaya nc niSabahattln All A$talt / Atlna, Hanım'dtr. yu beyin felci. Altı dilde konusup yazan, yeti ne de gücu olan "TürkYunan Dost1972. ömrUnürı en verimli çağındaki Stelyo, lıık Dcrnck"kri anıın$aını»{ir. ne de öııuBirkaç Isıanbullu Runı, Yuııanisian'Aziz Nosin / Blr Sürgunun Anıian vckmccesindc bitmi} iki iııcclcme, ontarca ne gelcnc daftıtılan "Barış vc Do&ıluk da sürgünde yaşayan birkaç TUrk ugrar /Atina. 1973. öd(ll"lcri... Fedakârlıftı, artık anılsal bir şiir vc çcvirik'rle dolu dosyalar yayıtnlanevlerine arada bir,Türkiye'ye postada Nâzım Hikmet / TOm Btmrtmrt 2 I mayı beklcrkcn, aııidcıı çakılır kalır ya anlam karanan ve oıı yılı a^kın bir silrcAtina, 1976. unutulan ya da çekmecelcrdc tozlanan tağa. Konusanıumakia, ya/amamakta, dir yalnı/lığına, yoküullıığuna vc unuiulOrhan Kemal I Nazım Hlkmmtl* Slelyos Mayopulos yaşamoyküleri, bibsadece dinleyip anlamakla ve a^ından muşluğunn karjtn onun yanından bir an Ûçbuçuk Yıl / Atlna. liyügrnfyalar ve kitaplar gönderirler. olsun ayrıhnayan e$i Kvriyanll Mayopubin bir güçlüklc çıkan birkaç kcsik sO/Kuçuk Aıya I Yayımlanmamış. cüklemeramını anlaimakladır artık... Bir los'lur en önctııli desıeği. Kitapçılara koBir yıjın (.•yyanıcı snlırııp ge/crkfn, hak yarım. de sayıları iki elin parnıaklarııu gevıııe şan, çekınccclerde kalnıış incelenıelerin Oünlük / Yayımlanmamış. ctmediği hulde unutulmak acıdır. Şlirter / Yayımlanmamış yen riyaretçileri geldiŞinde, Türkçe ko yayıtJilanrnusKia v'ibnlayan, esorlcrine Ama nc Sldyı/oun ne de EvriyaiKi Mmvtana I Yayımlanmamış. nuşmaları dinlcrken, itıcc bir yaş siızül karjilık eınekli ayhgnıa kavu$masını «ağHanıın'm >ikayfi eııiğini duymadım hiv. layan, yıllarca bir dikiş ınakinesinde dimektedir gttzlerindcıı. Asalct, iıısatıla birlikte dogarmış... G Yüzytttn başlannda Nav&tiîr'de doğtiu. Franstz Papaz Okıâu'nd* ve Türk Usesi'nde okudu. Bu amckt Ravyan Usesi'nı de bıtlrdi. t92Sİmt tonra Türk pasaportuyta Setanik'e geldi. 1931 'e kadar Selanık 'te öğrenımini sürdürdu. Daha sonra Fransıı Uaeai'nde öğretmenlik yaptı. Alman işgatlne kadar çeşitli okuitarda öğmtnmntty surdunlu. ı> gate karat surdüruten dmniste aktltolarak yeraldı. Alman tafistterlnce yakalanıp hapaadUdt. Sevaş bltttğlndo Turkçe'de bir çevtrtsi, (kepus Tinnoa) VÛ Yunancada bir derlemesl (Oanç Turkiye'nin Şalrieri) çtknuş, ifsiz blr komünist aydındı. Savaştan aonmkikovufturmalar dörmtıinde bir yandan kilapçılık yaparken blr yandan da yazı ve çeviri çalışmalannı yurüttu. Nâzım Hıkmet'i Yunanca ya kazartdıran odur. Bir yandan da kovusturutan uğretlm Uyeleri Derneği'nın başkanlığım yunitıii. Daha sonra Attna ya yerleşıl ve hastalanana dek çaltşmalannı sürdürdu On yılı aşkın blr süredır rıasta olan Stelyos Mayopulos, Yunan hukümetmin bağiadığı "emekli yazartık aylığı'' ıle yaşamını sürduruyor. Portn 18 ÇERÇfVE Mart 1989