Katalog

Hazırlayanlar: Nilay Yılmaz, Aytül Akal, Mavisel Yener, Çiğdem Gündeş, Mustafa Delioğlu. ÇOCUKGENÇLİK OKUMA Yaşar Miraç’tan Bir Anadolu Masalı Masallar çocukları besler, çocuklar aydınlığı… Aydınlık yaraşır çocuklara… Ë Mavisel YENER B ir Varmış ile Bir Yokmuş’un iki eski can dost olduğunu biliyor muydunuz? Ya, Bir Varmış’ın birazcık şişman, Bir Yokmuş’un ince uzun olduğunu? İkisi de çok sevimli, biraz da yaramazlarmış. Bin bir çeşit masalın kapısını açıyorlarmış, fakat onların yokmuş bir masalı. “Lacivert Ozan” buna çok üzülürmüş; günlerden bir gün onların masalını yazmış. Adını da Bir Anadolu Masalı koymuş. Daha ilk sayfada olanlar olmuş... Bir Varmış şaşkın şaşkın sağına soluna bakınmış, arkadaşı Bir Yokmuş ortalarda görünmüyormuş. Başlamış onu aramaya; masallarda zaman çabucak geçer. “O kapı senin bu baca benim, o masal senin bu orman benim, dolaşıp durmuş”(s. 9). Ah, eskiden olsaymış bir turna kuşunun kanadında bile gidermiş her yana; dedik ya, şişmanmış azıcık, binememiş turnaya ama atlayıvermiş bir uçağa. Uçak nereye inmiş dersiniz? Yedi tepeli bir kente… Bir Varmış, her tepeye çıkmış sırayla, seslenmiş arkadaşına. Binmiş kayığa, kürek çekmiş Haliç’e, dolaşmış iskele iskele. Mısır Çarşısı mı dersiniz, Yerebatan Sarnıcı mı, Beyoğlu sokakları mı dersiniz, Dikilitaş mı, saraylar, pazarlar, yokuşlar… bulamamış Bir Yokmuş’u. Martının biri dinlemiş derdini, göstermiş ona dağların en ulusunu. Oraya gitmek kolay olmamış ama yine de bulmuş yolunu. Oflaya puflaya çıkmış Uludağ’a, yaz günüymüş ama dorukta kar varmış. Arkadaşımı arayayım derken, karların soğuğu yüzünden hasta oluvermiş Bir Varmış. Başlamış öksürüp tıksırmaya. “Happşuuuu!” çekmesiyle dengesini yitirip Uludağ’ın doruğundan tepetaklak yuvarlanıvermez mi Bursa’ya. Arkadaşını aramadığı yer kalmamış, İskender kebapla karnını doyurup atlamış bir otobüse; ver elini, Çanakkale. Bir Yokmuş’u orada bulacağından kuşkusu yokmuş. Aynalı Çarşı’dayken, yoldan geçen bir otobüsün içinden seslenildiğini duymuş: “Troya’ya, Tahta At’a! Haydi gidiyoruz Troya’ya, Troya’ya!” Bir Varmış hiç durur mu, hemen atlamış otobüse, yollanmış Troya’ya. Oranın yüzyıllar önceki öyküsünü öğrenirken bir yandan da arkadaşını aramaya devam etmiş, fakat bulamamış. Troya’dan bakınca bir dağ görülüyormuş, herkes “Kaz Dağı” diyormuş bu dağa. Orada gördüğü kazlar ve çobana sormuş arkadaşını; bilen, duyan yokmuş. Sonrasında yolu nerelere düşmemiş ki… Arkadaşını nerede bulmuş dersiniz? Okuyan okumayana anlatsın, okumayan Bir Yokmuş’un yolunu gözlesin… Kitabın resimlerine değinmemek haksızlık olur. Bu resimler kitabı bütünüyle bir sanat eseri haline getirmiş. Masal kitaplarında çocuğun düş dünyasına yaklaşabilmek resimlere yüklenen anlamla da pekişir. Ressam Hanefi Yeter’in, şiirsel gerçekliklerle dolu resimleri kitabı güzellemiş. Anadolu kültüründen izler taşıyan resimler masalı tablolara aktarmış. Yaşar Miraç, Bir Anadolu Masalı’nda, İstanbul’dan İzmir’e, Trabzon’dan Erzurum’a, Mardin’den Kapadokya’ya pek çok kentte yolculuğa çıkarıyor okurunu. Masalın çocuklar üzerindeki dönüştürme, geliştirme gücünü iyi biliyor ve bunu ustalıkla yerine getiriyor. Masalı yapılandırırken yan anlamlarla beslemeyi, işlevsel ayrıntılardan söz etmeyi ihmal etmiyor. Masal kahramanına Bursa’da kebap yedirirken Urfa’da lahmacun ikram etmeyi unutmamış. Bir Varmış ile birlikte Anadolu’yu gezerken Âşık Veysel’in türküsü arkadaş oluveriyor sayfalara. Dedem Korkut elini omzumuza koyuveriyor ansızın; Nasrettin Hoca, Mevlana derken, daha önce gittiğimiz bir yerin adresini yeniden anımsar gibi oluyoruz. Anadolu’nun varsıl kültür kaynağını masal aracılığı ile aktaran Bir Anadolu Masalı’nda, kaybolan Bir Yokmuş’un hangi kentte bulunacağını merak ediyoruz doğrusu. Bu merak öğesi çocuk okurun keyifle okuyabilmesi için de önemli. Bir Anadolu Masalı’nın çok katmanlı olması, her çocuğun kendi birikimlerine göre farklı biçimlerde algılamasını sağlayacak. Çok katmanlılığı sağlayan önemli etkenlerden biri, Miraç’ın dili. Masalı örüntülerken kullandığı varsıl dil, çocuk okuru sarıp sarmalıyor. Yerelden evrensele uzanan bir temelde ilerliyor masalın kurgusu. Bir kentten diğerine koşuştururken, masal ana damarından kopuşun asla yaşanmaması önemli. İçinde, bilgilendirme öğesini de barındıran bu tür metinlerdeki en büyük tehlikenin çukuruna düşmüyor Miraç, çünkü masal dilini ustaca kullanıyor. Masal neden yazıldığını, nasıl bir düşünce sürecinden geçerek kurgunun oluşturulduğunu okurdan saklamıyor. Bin yılları içinde gizleyen bu masal kitabı Türk çocuk yazını adına bir kazanç. Masallar çocukları besler, çocuklar aydınlığı… Aydınlık yaraşır çocuklara… İyi okumalar. ? www.maviselyener.com *BİR ANADOLU MASALI/ Bir Varmış ile Bir Yokmuş/ Yaşar Miraç/ Resimleyen: Hanefi Yeter Cumhuriyet Kitapları / 2009 /67 s. /8+ Mavisel YENER Cumhuriyet Çocuklarından Mektuplar Yağmur Ekim Yılmaz, Kırklareli, 12 yaş Merhaba Cumhuriyet Kitap! Halen Lüleburgaz/Kırklareli T.E.K. İlköğretim Okulu 7. sınıf öğrencisiyim. Sizi zevkle takip ediyorum. Usta yazarlarımızdan Reşat Nuri Güntekin’in ölümsüz eserlerinden biiri olan ‘Dudaktan Kalbe’yi tanıtmak istiyorum. Bu kitap bize İnkılap Yayınları aracılığıyla ulaştırılmış. Okuduğum romanda en çok Lamia karakterini sevdim. Aşkı için tüm zorluklara göğüs germiş, buna rağmen aşkından vazgeçmemiş. Beni en çok düşündüren bölüm; Lamia’nın Hüseyin Kenan’ı severken Vedat Bey’in evlenme teklifini kabul etmesiydi. Aşkından vazgeçecekse neden bu kadar acıya katlandı? Bu beni düşündürdü. Bence kitabın sonunda Hüseyin Kenan kendini öldürmeseydi. Lamia ile evlenselerdi; Lamia çektiği acıların karşılığını alırdı. Böyle daha iyi olurdu. Arkadaşlarım; televizyonda yayınlanan, reyting almak için kitaptan uzaklaşılan dizileri izlemek yerine kitaplarını okusa hem gerçeğini öğrenirler, hem de okumalarını geliştirirler. Tüm arkadaşlarıma tavsiye ederim. Öykü Benay Soylu, Ankara, 9 yaş Okuduğum kitaplar arasında en sevdiğim kitap Mavisel Yener’in, Zeki’nin Zekâ’sı Kaçtı adlı kitabı. Bilgi Yayınları’ndan çıkmış. Kitabın kahramanları, kuş, Zeki, bakkal amca, Zeki’nin babasıdır. Bana ilginç gelen bölüm, kuşun çarpma işlemini bilmesidir. Kitabın ana düşüncesi, başkalarından bir şey beklememeli kendimiz çalışıp, öğrenmeliyiz. Bu yazımı köşenizde yayınlarsanız çok mutlu olurum. Saygılarımla. Zeynep Arın Hamzaçebi, İstanbul, 9 Yaş, FMV Özel Erenköy Işık İlköğretim Okulu Ben bir kitap okudum. Adı “Pandalar Tehlikede”. Bu kitap üç tane çocuğun Çin’deki pandalarla olan maceralarını anlatıyor. Çocuklar, Tomas, Kleris ve Jülyen Çin’e Mark amcalarının yanına Wolong Panda Merkezi’ne giderler. Bir süre pandalarla ilgilenirler. Fakat, ertesi gün iki panda kaybolur. Tomas, Kleris ve Jülyen pandaları kaçak avcıların kaçırdıklarını anlarlar. Sevgili dostları dağ gelinciği Wifi sayesinde pandaları kurtarırlar. Ben bu kitaptaki bütün pandaları sevdim. Bütün arkadaşlarıma kitabı okumalarını tavsiye ederim. Bol kitaplı günler! Başak Özay, İzmir Merhaba Sevgili Cumhuriyet Okurları, bugüne kadar pek çok kitap okudum. Ama beni en çok etkileyen kitap Vicki Myron’ın yazdığı ve Pegasus Yayıncılık’tan çıkan Dewey oldu. Dewey gerçekten yaşamış bir kedi. Çok soğuk bir kış günü Amerika’daki Spencer Lowa eyale tindeki halk kütüphanesinin kitap iade kutusunda bulunmuştu. Kitapta en çok sevdiğim karakter Dewey ve ona sahip çıkan kütüphane müdürü yani Vicki Myron’dur. Dewey çocukları insanları çok seviyordu. Tabii ki bu duygular karşılıklıydı. Kitap yalnızca Dewey hakkında değildi. Eyaletteki insanların hayatlarını da anlatıyordu. Her bakımdan ilgi çekici ve etkileyici bir kitap. Herkese öneririm. Çünkü ben çok beğendim. Hoşça kalın. Çocuklar ve gençler, siz de bize yazar mısınız? · Okuduğunuz kitapta en çok hangi karakteri sevdiniz? Neden? · Öyküde sizi en çok düşündüren bölüm neresiydi? Neden? · Öyküde size alışılmadık gelen, aklınıza yatmayan yerler var mı? Neden? Mektup yazarak bize ulaşmak isteyenler için mektup adresimiz: Mavisel Yener Ata Cad. Defne Sok. No:1 D1 Balçova, İzmir Elektronik posta: sihirlidegnekcumhuriyet@gmail.com Nilay Yılmaz İstanbul Bilgi Üniversitesi İnönü Cad. No: 28 Kuştepe/ İstanbul Tel: 0216 381 17 50 www.nilayyilmaz.com c sihirlidegnekcumhuriyet@gmail.com SAYFA 24 CUMHURİYET KİTAP SAYI 1027