Katalog

Türkçe Günlükleri 7 Ocak Çarşamba şte Güney Gönenç’ten kullanİ dığımız sözcüklerin hangi ülkelerden, hangi kentlerden geldiğini gösterir liste. Anlamının bilinmeyebileceğini düşündüğüm sözcüklerin yanına kısa açıklamalar ekledim. Türkçe sözcük Kent (ya da bölge) adı damasko . . . . . . . . . . . . . . . .Dımışk (= Şam) (iki yüzlü döşemelik kumaş) daniska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dansk (= Danimarkalı) ya da Gdansk (= Danzig) demirhindi . . . . . . . . . . . . . .Hindistan (Ar. temir: hurma) (Bir tür ağaç ve meyvesi) ekose . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Ecosse (= İskoçya) (kareli desen / kumaş) fildekoz . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Ecosse (= İskoçya) (Bir iplik çeşidi / bu iplikle dokunmuş) gaz bezi . . . . . . . . . . . . . . . . . .Gazze (Filistin’de) hamburger . . . . . . . . . . . . .Hamburg hindi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Hindistan kalas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Galati (Romanya’da) kalay . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .“kualaî” (Kuala Lumpur) kolonya . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Cologne (= Köln) krepdöşin . . . . . . . . . . . . . . .Chine (= Çin) (bir tür ipekli kumaş) lepiska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Leipzig (bir tür ipek) lezbiyen . . . . . . . . . . . . . . . . . .Lesbos (= Midilli) (Lesboslu kadın şair Sappho’dan dolayı, eşcinsel kadın) magnezyum . . . . . . . . . .Magnesia (= Manisa) manganez . . . . . . . . . . . . . .Magnesia (= Manisa) manyetizma . . . . . . . . . . .Magnesia (= Manisa) maroken . . . . . . . . . . . . . . . . .Maroc (= Fas) (yumuşak bir cins keçi derisi, bundan ya da buna benzetilen deriden yapılmış koltuk, cüzdan vb.) mıknatıs . . . . . . . . . . . . . . . . . .Magnesia (= Manisa) misina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Messina (Sicilya’da) (olta ipi) moka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Muha (Yemen’de) (çok kokulu bir tür kahve) muslin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Musul (hafif, pamuklu kumaş) poplin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .“Papalar Kenti” (= Avignon) (papaya mahsus takkelik kumaş; kendinden çizgili, kaliteli, ince kumaş) FEYZA HEPÇİLİNGİRLER portakal . . . . . . . . . . . . . . . . . .Portekiz setliç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Sedlitz (Çekoslovakya’da) (Mide gazını çıkarmak için içilen, karbonat konarak köpürtülmüş limonata) sinameki . . . . . . . . . . . . . . . . .Mekke (yaprağı müshil olarak kullanılan ağaçsı bitki) süet, podüsüet . . . . .Suède (= İsveç) (ince havlı yumuşak deri) yafa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Yafa (yafa portakalı: çekirdeksiz, kalın kabuklu bir portakal çeşidi) yemeni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Yemen (1. Başa bağlanan tülbent, 2. Kısa kenarlı hafif bir pabuç çeşidi) 11 Ocak Pazar ol modeli böyle oluşturuluR yor işte. Bir televiz yon reklamı… İki çocuk, bir Kızılderili çadırının içindeler; evcilik oynuyorlar. Karnı acıkmış bir baba rolündeki çocuk soruyor: “Neler hazırladın bakalım?” Anneyi oynayan küçük kız yanıtlıyor: “Bugün bir şey yapamadım. Dışardan söyledim.” Az sonra gerçek anne, çadırın kapısından kafasını uzatıp, “Siparişleriniz geldiii!” diyecek ve adı artık “çaklıt” olan çikolataları uzatacak. Demek ki neymiş? Yemek yapmak annelerin göreviymiş; baba yalnızca ne yapıldığını sorarmış; anne de görevini yapıp yemeğini pişirmemişse dışarıdan söylermiş. 14 Ocak Çarşamba kullar yakında O tatile girecek. Çocuklar sinema ya, parka götürülecek, eğlendirilecek. Kitap okumanın yalnız okulda verilen ödevler söz konusu olduğunda akla geldiği ve bir çeşit ceza gibi algılandığı (hatta mahkemeler tarafından “ceza” olarak verildiği) ülkemizde okumak için hangi “boş” zaman beklenmektedir acaba? Tarık Konal bildirmişti. Japonya’da toplumun %14’ü, Amerika’da %12’si, İngiltere’de %21’I düzenli olarak kitap okumaktaymış. Türkiye’de ise toplumun 0,0001’i ( 10 bin kişiden sadece 1’i ) düzenli kitap okuruymuş. Birleşmiş Milletler İnsani Gelişim Raporu’na göre okuma sıralamasında Türkiye 86. sıradaymış. Bir Japon yılda ortalama 25, İsviçreli 10, Fransız 7 kitap okumaktayken bir Türk on yılda 1 kitap okuyormuş. Biliyoruz ki çocuk yaşta edinilmeyen okuma alışkanlığı daha sonra kazanılamıyor. Çocukları, kitabın ödev olarak verildiği zamanlarda değil, zevk almak, eğlenmek amacıyla da okunduğuna inandırmak zorundayız. Yoksa bu korkunç oranlar kolay kolay değişmez. Bize de nedenini, nasılını bir türlü çözemediğimiz için Japonlara baktığımızda “Japon mucizesi” deyip işi mucizeye bağlamak ya da “Japon yapıyor ağabey!” diye dalga geçmek, hafife almaya çalışmak düşer. Asıl, tatilde kitap okunur. İşte çocuk kitaplarından buraya sığdırabildiğim kadarı. “Stravaganza Maskeler Şehri”, Mary Hoffman, çeviren: Seçil Sönmez, Tudem; “Şaka Gibi”, Güldem Şahan, öykü, Tudem; “Ayrı Dünyalar”, Hüsnan Şeker, roman, Tudem; “Sarışın Jane Müthiş Casus”, Jill Marshall, çeviren: Ceren Aral, Tudem; “Nim’in Adası”, Wendy Orr, çeviren: Nursel Yıldız, Tudem; “En İyi Arkadaşım”, Kemal Özer, Tudem; “Çitlembik Ağacı”, Filiz Tosyalı, Özyürek Yayınevi; “Kırmızı Şemsiye”, öyküler: Aytül Akal, şiirler: Mavisel Yener, resimler: Ayda Kantar ve Saadet Ceylan, Uçanbalık Yayınları; “İki Ucu Yolculuk”, Aytül Akal, Uçanbalık Yayınları “Şiirlerle Nasrettin Hoca”, Kemal Özer, resimleyen: Ferit Avcı, Tudem “Sonsuza Kadar Yaşamanın Yolları”, Sally Nicholls, çeviren: Nursel Yıldız, Tudem “Kahkaha Sarayı”, Jon Berkeley, çeviren: Niran Elçi, Tudem “Korkusuz Hiçkorkmaz’ın Korkunç Anıları”, yazan ve resimleyen: Ahmet Zappa, çeviren: Arif Cem Ünver, Tudem “Düşler Bahçesi”, yazan: Mehmet Güler, resimleyen: İlham Enveroğlu, Tudem Kibatek Yayınları’ndan Atila Er’in çocuklar için iki şiir kitabı: “Sınıf Arkadaşlarım”, “Buğra Diye Biri” ve bir masal kitabı: “Moranka”, “Kör Padişah”, Cemalettin E. Kavaklıgil, masal A. Kerem Dölarslan’ın Morpa Yayınları arasında çıkan 6 yaş ve üzeri için minik öyküleri: “Tonton ile Ponpon’un Tren Yolculuğu”, “Tonton ile Ponpon’un Bisiklet Gezisi”, “Tonton ile Ponpon Tekir Dedeye Gidiyor”, “Tonton ile Ponpon Piknikte”, “Tonton ile Ponpon Oyuncak Ülkesinde”. ? www.feyzahepcilingirler.com feyzahep@gmail.com Yıldız Teknik Üniversitesi, Türk Dili Bölümü Çukursaray Binası Kat: 2, Barbaros Bulvarı34349 Yıldız / İst. B U L M A C A 1 D 2 G 3 D 4 J 5 A 6 G 7 D 8 E 9 G 10 B Hazırlayan: İLKER MUMCUOĞLU C. Yannis Ritsos’un, Yunan Cuntası tarafından sürgüne gönderildiği adanın adı. 76 25 14 19 I. Bir ilimiz. 11 L 12 A 13 A 14 H 15 K 16 J 17 A 18 B 19 H 20 I 21 J 22 J 73 33 77 42 6 23 A 24 B 25 H 26 J 27 J 28 E 29 D 30 K 31 A 32 D 33 C 34 E 35 E 36 J 37 B 38 I 39 J 40 I 41 E 42 C 43 A 44 F 45 B 46 F 47 J 48 J 49 A 50 G 51 D 52 E D. Öğrencilerine “Siyasilerin ve medyanın sizlere sunmuş olduğu hayatı beğenmiyorsanız, kendinize Dostoyevski’den, Sartre’dan, Camus’den, Rousseau’dan oluşan bir hayat kurun” diyen iletişimbilimci. 55 38 20 40 J. Tahsin Yücel’in bir öykü kitabı. 80 39 4 26 53 B 54 B 55 I 56 F 57 B 58 K 59 J 60 A 61 F 72 3 32 75 29 63 1 7 51 70 21 48 27 36 59 47 22 16 K. Cemal Süreya’nın soyadı. 62 A 63 D 64 B 65 K 66 F 67 K 68 F 69 E 70 D 71 F 72 D 73 C 74 F 75 D 76 H 77 C 78 L 79 F 80 J E. John Steinbeck’in, Fareler ve İnsanlar romanındaki iki temel tipten biri. 34 69 41 52 8 28 58 67 30 15 65 Önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın. (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa bu, sözcüğün alttaki satırın başına sarktığını gösterir.) Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların karşılığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru Nur Saka’nın yeni çıkan “anne de olabilir insan hayatta âşık da” adlı şiir kitabından bir şiirin adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse, aynı şiirden bir alıntı ortaya çıkacaktır. Tanımlar ve sözcükleriniz: 13 43 5 23 31 60 12 17 49 62 L. Mezopotamya’da kurulmuş büyük sitelerden birisi. A. Halikarnas Balıkçısı’nın bir öykü kitabı. F. “... Korkusu” (Alfred Hitchcoock’un bir filmi). 78 11 74 44 61 79 46 68 71 56 66 G. Yiğit, kahraman. 987. sayının çözümü: A. SIRTLAN B. Refik Halit Karay’ın bir romanı. 24 64 45 10 18 37 54 53 57 35 2 50 9 H. “İstanbul’da / Boğaziçi’nde / Bir garip Orhan ...’yim.” PAYI, B. İÇLİ, C. VANYA DAYI, D. İRFAN YALÇIN, E. LV, F. DENİZİN KANI, G. İYEM, H. REY, I. EKMEK, J. CEZA, K. EŞBER, L. DERÇ, M. İŞRET, N. RATIP, Şiir: “parayı sevmez, yan cebinde çiçek yetiştirir/yelkenlidir ve aklında mayın taşır. Zafer Yalçınpınar.” CUMHURİYET KİTAP SAYI 988 SAYFA 31