Katalog

Cem'den onun sevgide, aşkta engin fedakârlığı gösteren küçük bir örnek: "Terk eyleyeyin gönlümi cânâna gerekse Cânumı fidâ ideyin ol câna gerekse" (Eğer gerekiyorsa gönlümü sevgiliye terk edeyim. Eğer canım sevgiliye gerekiyorsa canımı ona feda edeyim.) Cemşid ü Hurşid mesnevisinden verdiğim şu kısa örnekte, bugün yokluğunu çok hissettiğimiz gerçek sevgiyi o, bakın 529 yıl önce nasıl terennüm etmiş: "Mahabbetdür viren câna safâlar = Mahabbetdür iden derde devâlar Mahabbetdür kılan dünyâyı hurrem =Mahabbetdür kılan cânları bîgam" BELGELER IŞIĞINDA Son olarak neler söylemek istersiniz? Sultan Cem dönemi tarihçilerimizin Cem olayını o günlerde tarafsız işleyememelerini, Padişah II. Beyazıd'e olan saygılarından kaynaklandığını düşünüyorum. Bugün ise, doğruSultan Cem’in, Anadolu’daki sancak beylerine, mal ları göstermeye hiçbir engel olmüdürlerine ve kadılara hitaben yazdığı tuğralı madığına göre genç kuşak tafermanı. Fermanda Cem, halktan toplanan paraların rihçilerimize rivayetlerden arınkendisine gönderilmesini buyuruyor. dırılmış bir Sultan Cem konusu yorsunuz. bırakıyorum. Belgeler ışığında onu Sultan Cem'in edebi kişiliği, eserletekrar gözden geçirmelerini öneririm. rinin incelenmesi, şiirlerinin tahlili, Sultan Cem olayının rivayetlerin basTürk edebiyatında onun ilk kez incelekısında, gölgesinde kalmış yönünü aynen yönleridir. Hakkında getirdiğim dınlatarak yeniden tanıtmak onlara yeni yorumlar ise, şairliğine yapılmış düşüyor. Bunun yanında eski edebiyatyanlışların ortaya çıkarılması şeklindela uğraşanların tümüne, benim gücüm, dir. dermanım bu kadarına yetti diyorum. Önce Sultan Cem hakkında yaptığıCem'in inanılmaz daha pek çok güzelnız yeni yorumlardan söz eder misiniz? liğini genç nesillere tanıtıp, öğrencile Birincisi, 15. yüzyılın ünlü tezkire rini Cem'in ve şiirlerinin üzerinde çasahibi şık Çelebi'nin Sultan Cem haklıştırmak onlara düşüyor. Eski edebikında verdiği altı tanıtıcı beyanının yat üzerinde çalışan ilim adamı namzehepsinin de yanlış olduğu. İki, İsmail di gençlerin ise, günün modası haline Beliğ Efendi'nin Cem'in Cemşidü gelen "şiirleri sadece nesre çevirip" Hurşid mesnevisini tanıtmak için bırakmakla kestirmeden bu işlemle "mesneviden örnek" diyerek gösterdiği beytin aslında Cem'in değil, şık Çelebi'nin üstünde (limuharrihi) imzalı dörtlüğünün ilk beyti olduğu. Üçüncüsü ise bütün edebiyatçıların Cem’e ait olmadığı, en azından ilk beytini arkadaşı Sadi’nin yazmış olabileceği iddia edilen: Câmı Cem nuş eyle ey Cem bu Frengistândur Her kulun başına yazılan Erdem gelir devrândur Öztop, beytiyle başlayan ünlü şiirin Münevver Okur ile... Sadi'nin ölümünden sonra yazılmış olduğunu; söz konusu şiirin Cem'in de hazır bulunişin bitmediğini hatırlatırım. Mısradaki duğu Savoie Dükü I. Charles'ın verdisöz sanatlarıyla beraber şiirin özüne, ği bir ziyafet sofrasının tasviri olduğu, şairin maksadına ve dünyasına inmeleBöylece 500 yıldır, Şık Çelebi'den beri ri asıl nesre çevirmeden sonra başladıyanlış tanıtılan şiirin esas sahibinin ğını, eski şiirin asıl güzelliğinin bunCem olduğunu ortaya çıkarmış oldan sonraki derinliklerde olduğunu dum. aramalarını öğütlerim. ? Edebi kişiliği hakkında ne söylemek istersiniz? NOT: "Sultan Cem, Hayatı, Esareti, Bir şairin edebi kişiliği, ancak onun Edebi Kişiliği, Eserleri, Şiirleri"adlı kaleminden çıkan eserleriyle değereser Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafınlendirilir. Aksi halde onu tanıtan yazadan "yazara armağan kitap" olarak yarın kişisel kanaatleri daima yanıltıcı yımlanıp, Kültür Bakanlığı kitabevleolacağından ben de Cem'in bu yönünü rinde ve kitapçılarda satılmaktadır! yüzden fazla mısralarını sergileyerek eoztop@aof.anadolu.edu.tr göstermeye çalıştım. KİTAP SAYI 890 SAYFA 19 ? CUMHURİYET