Katalog

Atatürk üzerine kitaplar Son yıllarda Atatürk üzerine araştırma ve incelemelerde büyük bir artış gözleniyor, Alev Coşkun bu kitaplardan bir bölümünü ele alıyor. ? Dr. Alev COŞKUN Büyüyen bir kütüphane mindeki liderliğini 12 başlık altında değerlendiriyor. Bu başlıklar şunlardır: Çalışkan, akılcı ve cesur olmak, Vatanına ve ulusuna kendini adamak, Gücünü ulustan ve onun temsilcisinden almak, Doğru zamanda doğru karar almak ve uygulamak, Savaşı ve barışı planlamak ve yönetmek, Düşüncelerini ulusla paylaşmak, ulusu dinlemek ve popülizmden uzak durmak, Sağlam bir tarih bilgisiyle zamanın önünde koşmak, Ekonomide öncülük, Orduyu yurttaşların eğitimi sürecine katmak, Laik, Cumhuriyetçi ve katılımcı yönetimi aramak, Gerçekçi ve bilgiye dayalı milliyetçilik, Her alanda uygar dünyada yarışmak. Yazar yukarıda belirtilen bu nitelikleri ayrı bölümler halinde irdelemiştir. Bu nitelikler Atatürk’ün öngörülerinin ve gerçek liderliğinin de özetidir. Kitapta geniş bir kaynakça ve bir dizin vardır. 160 sayfa olmasına karşın, kitapta bilimsel olarak 265 gönderme (dipnot) bulunmaktadır. kitap Geldikleri Gibi Giderler (19161918) ve üçüncü kitap Şeytan Üçgeni Mondoros alt başlıklarını taşıyor. Bu kapsamlı çalışma aslında biyografik bir romandır. Üçüncü kitap Mustafa Kemal’in Bandırma vapuruyla Karadeniz’e çıkışına kadar olan dönemi kapsamaktadır. Kitaplar bir roman akıcılığı ve lezzetinde keyifle okunuyor. Arslan, belli ki Atatürk hakkında yazılmış hemen hemen bütün yapıtları incelemiş. Çünkü Atatürk’ün yaşamındaki en ufak ayrıntıyı kaçırmadan veriyor. Her kitabın sonunda geniş bir kaynakça eklenmiş. Bu esere bir önsöz yazan Fikret Otyam bakınız ne diyor: ‘‘... bir Atatürk belgeseli... okula başlayanlara bir masal anlatır gibi... Arslan, bir Türkiye Cumhuriyeti yurttaşı, yani bir Atatürk kızı olarak önemli; ama çok önemli. Önemli olduğu kadar da büyük uğraşlar isteyen bir çalışmaya girişmiş. Onun hakkında hem bilgi kaynaklarına dalarak/inceleyerek/yorulmayarak ve tarifsiz bir anlatımın yolunu seçerek/bularak...’’ bu kitabı yazmıştır. Kadim dost, Otyam’ın değerlendirmesine bir ilave yapmama gerek yok. 2002 yılında çalışmaları başlayan ve üçüncü kitabı 2005 sonunda tamamlanan, ciddi emek ürünü bu biyografik romanın geriye kalan ciltlerini de sayın Arslan’dan bekliyoruz. Ali Bektan’ın Atatürk’ün Kehanetleri, 175 sayfalık ilginç bir kitap. Atatürk’ün Ulusal Savaş öncesi, Ulusal Savaş sırasında ve Ulusal Savaş sonrasında olayların analizini yaparak ortaya koyduğu öngörüleri ve çıkarımları vermektedir. Behzat Şaşal’ın Atatürk’ü Tanımak ve Anlamak adlı kitabı 368 sayfadır. Kitapta Atatürk’ün adalet, aile hayatı, akılcılık, askerlik, barış, bilim ve teknoloji, devletçilik, devrim, eğitim, ekonomi, gençlik ve spor, güzel sanatlar, insan hak ve hürriyetleri, milli dış siyaset, ulusal birlik gibi konularda söyledikleri ve yazdıkları, bir sistem çerçevesinde verilmektedir. Bu alıntıların kaynakları da belirtilmektedir. Can Kapyalı’nın Ataçağ adını taşıyan kitabı 312 sayfadır. Yazar, Atatürk dönemini (19231938), topyekun bir çağdaşlaşma hareketi olarak görmekte ve bu süreye Ataçağ adını vermektedir. İlk basımı 1997 yılında gerçekleşen bu kitap, yeniden gözden geçirilerek 2006’da yeniden basılmıştır. Kitapta I. ve II. Meşrutiyet’in ana noktaları verilmekte, Ulusal Kurtuluş Savaşı’ndaki gizli kuruluşlar (Karakol, MM Grubu, Felah Grubu, vs.) hakkında bilgiler ile Anadolu’daki Kuvayı Milliyecilerin çalışmaları üzerinde durulmaktadır. Ulusal Savaş’tan sonraki devrimci atılımlar da irdelenmektedir. Dr. Orhan Girgin’in Atatürk’ün Günlük YaşamıKişisel Özellikleri adlı kitabı 315 sayfadır. Kitap 137 kaynaktan derlenen Atatürk’ün kişisel özelliklerini vermektedir. Bu özellikler arasında kimileri aşağıdaki noktalarda belirtiliyor: Ailesine düşkünlüğü, insanlar üzerinde yaptığı etki, Atatürk’ün insancıl yanları, çalışkanlığı, çocuk sevgisi, neşeli ve şakacı yönleri, Atatürk’ün sofrası, halk arasındaki gezintileri, vs. Kitapta yüzlerce anekdota yer verilmiş ve hepsinin altına kaynakça gösterilmiştir. Böylece bilimsel yönü olan iyi bir derleme ortaya çıkmıştır. A tatürk kitaplığımız günden güne zenginleşiyor, çoğalıyor. Son çıkan kimi kitapları okuyucuya özetlemekte yarar görüyorum. Prof. Dr. Hikmet Özdemir’in Atatürk’ün Liderlik Sırları adlı kitabı Haziran 2006’da yayımlandı, şu sırada 4’üncü baskısını sürdürüyor. Prof. Dr. Özdemir, siyaset bilimi ve tarih üzerine doktora çalışması yapan genç yaşına karşın yirmiyi aşkın özgün yapıtın yazarıdır. Kalkınma’da Bir Strateji Arayışı: Yön Hareketi (1986) adlı kitaptan, Amasya Belgeleri’ni Yeniden Okumak (2004), Ermeniler Sürgün ve Göç (2004), Cemal Paşa Cinayeti (2006), gibi son derece geniş bir yelpazede ürün vermiş olan bir sosyal bilimcidir. 160 sayfalık Atatürk’ün Liderlik Sırları on üç başlıktan oluşuyor. Birinci başlık 25 sayfa olup, Liderlik üzerine yazılmış bir giriş bölümüdür. Prof. Özdemir, bu bölümde liderlik konusunda Batı’da yazılmış kitapları ve araştırmaları öncelikle özetlemekte, özellikle ABD’de Morris ve Seman’ın ortaya koydukları liderlik kavramını irdeleyerek açmaktadır. Yazarın verdiği bilgiye göre ABD Kentucky Üniversitesi Psikiyatri Profesörü Dr. Arnold Ludwing’in 18 yıl süren araştırması sonunda 20. yüzyılın 377 lideri arasında ‘‘siyasi büyüklük cetveli’’ sıralamasında Atatürk, 37 puan üzerinden 31 puanla birinci olmuştur. (s. 15) Atatürk’ü 30 puanla ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt ile Çin lideri Mao izlemiştir. Birçok Batılı yazarın Atatürk’ün liderlik gücü hakkındaki değerlendirmeleri bu bölümde belirtilmiştir. Prof. Özdemir daha sonra Atatürkçülük Nedir? sorusunu irdeliyor ve doğumunun yüzüncü yılında 1981’de UNESCO’nun Atatürk hakkında aldığı karara da değiniyor. Bu bölümde, Atatürk’ün mistik imgesi güçlü, birleştirici bir peygamber gibi olduğunu ve modern liderlerden hiçbirinin Atatürk’ün Türkler arasında elde ettiği ölümsüzlük düzeyine erişmediğini belirtiyor. Bu iki bölüm kitabın girişini ve kuramsal yapısını da oluşturmaktadır. Prof. Özdemir, Atatürk’ün gerek ulusal savaştaki, gerekse Cumhuriyetin kuruluşu ve ilerici atılımlar döne BİR ÖZET... Prof. Dr. Yurdakul Yurdakul’un Mustafa Kemal’den Atatürk’e kitabı da yeni yayımlandı. 312 sayfalık bu kitap, Mustafa Kemal’in yaşamöyküsünün bir özetidir. Mustafa Kemal’in Harp Okulu öğrenciliğinden ölümüne kadar geçen sürede ortaya çıkan ana noktaların belirgin bir şekilde vurgulanmasıdır. Yazar, Atatürk’ü anlatırken özellikle onunla birlikte yaşamış, olayları bizzat görmüş kişilerin bilgi, görgü ve izlenimlerine yer vererek bu yapıtını oluşturmuştur. Bu nedenle kitapta Atatürk’ün yakın arkadaşları Ali Fuat Cebesoy, Rauf Orbay, Fevzi Çakmak, Celal Bayar, yaverleri Muzaffer Kılıç, Salih Bozok, Genel Sekreteri Hasan Rıza Soyak ve daima yanında yer alan gazeteciler Falih Rıfkı Atay ve Yunus Nadi’nin yazdıklarını yoğun olarak kullanmıştır. Mustafa Kemal’in değişik kişiliği, başardığı büyük işler, yaşamında karşılaştığı büyük güçlükler okuyucuya aktarılmaya çalışılmıştır. Kitapta Atatürk’ün manda isteklerine karşı çıkışı, ulusal savaş sırasında İttihatçılarla ilişkileri, Atatürk’ün öngörüleri ve okuma yazma tutkusu anlatılmıştır. Prof. Yurdakul’un akıcı bir dille yazdığı kitap, hemen okunup anlaşılacak niteliktedir. Nurten Arslan’ın Küçük Anılarda Büyük SırlarMustafa Kemal Atatürk adlı kitabı, aslında üç ciltlik ve toplam 1620 sayfalık bir eserdir. Birinci kitap, Bir Kahraman Doğuyor (18811815), ikinci YOL HARİTASI Ali Dündar’ın Kemalizm’in Yol Haritası adlı kitabı 2006 sayfadır. Köy Enstitüsü çıkışlı olan Ali Dündar’ın Atatürkçü düşünce, eğitim ve dil konularında yazdığı yazılar bu kitapta toplanmıştır. Kitabın başlığı Yürüdüğümüz Eğik Düzeyde Kemalizmin Yol Haritası, kitabın içeriğini de belirtmekte ve güncele de ışık tutmaktadır. Kitap aslında üç bölümden oluşuyor: Birinci Bölüm, Atatürk Devrim ve İlkeleri Işığında İnançtan Bilince; İkinci Bölüm, Dilimiz, Düşüncemiz ve Üçüncü Bölüm, Laik Eğitim, Özgür Toplum Sürecinde Köy Enstitüleri Uygulaması adlarını taşımaktadır. Bu bölümlerde eğitimci yazar Ali Dündar’ın güncel konulara da açıklık getirici yazıları Atatürkçü düşünce sistemi içinde ortaya konmuştur. Özellikle aşiret, cemaat ve tarikatçılık konuları ile laik olmadan layık olunmaz, makaleleri ve türban konusu bunlardan önemli olanlarıdır. Ali Dündar’ın laik eğitim, Türkçemiz ve Atatürk’ün düşünce sistemi üzerindeki yazıları, etkinliğini ve güncelliğini koruyor. Ali Dündar’a göre İslam ortaçağı aşamadıkça toplumsal ve siyasal yaşamımızda çalkalanma sürecektir. ? 1. Hikmet Özdemir, Atatürk’ün Liderlik Sırları, Remzi 2006. 2. Yurdakul Yurdakul, Mustafa Kemal’den Atatürk’e, Truva, 2006. 3. Nurten Arslan, Küçük Anılarda Büyük SırlarMustafa Kemal Atatürk, (Üç Kitap) Mavi Kuş, 20032005. 4. Ali Bektan, Atatürk’ün Kehanetleri, Sınır Ötesi, 2005. 5. Behzat Şaşal, Atatürk’ü Tanımak ve Anlamak, Anayurt Yayıncılık, 2004. 6. Can Kapyalı, Ataçağ, Bulut, 2006. 7. Orhan Girgin, Atatürk’ün Günlük YaşamıKişisel Özellikleri, Ufuk Ünv. Yayını, 2006. 8. Ali Dündar, Yürüdüğümüz Eğik DüzeydeKemalizmin Yol Haritası, ADD Bulancak Şubesi, 2006. KİTAP SAYI 867 SAYFA 16 CUMHURİYET