Katalog

Pan Palyaço Umıt Kıreççı, Lıla Yayıncılık, 2004,12 Say fa (5+) "Bu kıtapla evde vc okulda kullandığınız mal/emelerle kolay kostum hazırlamanın yollannı oğrencceğız ' dıye başlıyor Palyaço Pan anlatmaya Hıntlı kız, Aslan, Çıngene Kı/ı Alaaddın Palyaço Korsan, Kelebek Iavşan Hayalet ve Kızıldcrılı kostumlerı nın vc. makyajlarının nasıl yapılaeağını anla tıyor Dızının ' Palyaço Pan Ev Yanşmaları nı Oğretıyor" adlı kıtabında gıııpla bırlıkte ovnanabılecck oyunlaıı vc varışmalatı, ' Palyaço Pan Kııkla Yapmayı Oğretıyor"da ısc kolay ulaşılabılen malzemelerle kukla yapmanın yollannı anlatıyor Palyaço Pan o/ellıkle okul oneesı donemı çocuklaıının dgısını çok çckeeeğe benzıyor Okul donunındekı bırçok çocuğu da hem eğlendnecek hem dc onların varatıcı du şunnulerıne vc d becerılerını gelıştırmele rıne yardım edecck olan Palyaço Pan, evlc re, okullaı a ve partıkre konuk olmayı dort gozle beklıyor Barış'ın Duş Oyunu kcmal Urgenç Ekın Yayıncılık, 2 Baskı, 2004,15 Sayfa (7+) kaııkaturıst ola rak tanıdığımız Kemal Urgenç bu kev hem çocuîdar ıçın yazmış hem de yazdıklarını re sımlemış Dızı, rengârenk ve çızgı roman tadındakı uç kıtaptan oluşuyor "Barış'ın Duş Oyunu', 'Barış ve Dunya Dostları ve "Barış'ın Aradığı Sır ' Barış ve Dunva Dostları' nda annesının hedıye cttığı dunva'ya sarılıp uykuya dalan Barış, vanlışlıkla dunyayı okşayınca odası farklı ulkelerden gelen ınsanlarla dolar ta sar ()nlarla tanışan, konuşan Barış faıklı kulturleıı tanır Barış, "Banş'ın Aıadığı Sır adlı oykude dedesıyle bırlıkte kıtap okurken Mısır ın simgesı olan 'hayat anah tarı' ıle tanışır ve hayatın sırrını aramak ıçın SİHİRLİDJEGNEK Ç o c u k 1 a r İ ç i n K i t a p ljıjr Hazırlayan: Nilay Yılmaz vollara dıışcr "Bariş'ın Duş Oyunu"nda ıse, oyuneaklaı canı sıkılan Barış i Oyun cak Ulkesı'ne goturur Barış kendını bır denbııe yuzlerce oyııncak ıçindc buluverır Akşama kadar oyuncaklarla ovnar Gunun sonunda oyııncak ulkesının oyuncaklarına zarar verdığını anlayan Barış ağlayarak evı ne doner Kemal Urgenç ın oykulerınde yakaladığı ve vıırguladığı konular dıkkate değer Ancak Sılıırlı Değnek bırkac noktaya dokunma dan geçcmıvor Kıtapların resımlcrı çocuk ların renklı dunyasına hıtap etse de oyku nun anlatım bıçımı okul donemı çocukları nın kavram ve algı sevıyelerının çok ustun de Barış ın arkadaşının yaşanı hakkındakı soylemleıı bırçok yetışkının bılc aklına gel meyecek şekılde bılgece Bence hayat bır dışmacunu gıbıdır Kullanıla kullanıla bır gun bıter Gereksız yere, fazla sıkmadan kullanmak gerekır" (S 8) ' Sahıp olduğu sı hırlı dunya ona yepyenı dostluklann ve dunya kardeşlığının kapılarını açmıştır " (S 14, "Barış ve Dunya Dost ları") Amaç, bazen bır du rumu ya da duyguyu gostermek ten ve çocukla nn onunla ılgılı duşun melerını sağtamaktan çok bır şey soyleme ve oğretme kaygısı olunca vaklaşım da ıster ıstemez dı daktık' bır soylem de kendını gosterıyor • Çlzlmler: Mustafa Detioğiu Kıtaplar elbette satır aralarında çocukların vaşlarına ve algılaıına uygıın olarak bır şeylcı sovlemelı, ancak oneelıklı amacın ço cuklara okuma vc edcbıvat /evkı kazandır mak olduğu da unutulmamalı Sıhıılı Değnek Barış ın oykulcrınde bazı durumlaıın ovku sonunda açıklığa kavuştu rulmamış olmasına (.\d dokunmak ıstıyor Barış uzuntu ıçınde eve donduğunde yaşa dıklarını hıç kımseyc anlatmadı ^unku bu çocııklara O7gu bır sırdı Oyun oynarken c mı sıkılan her çocuk ovuncak ulkesıne' gıtmez mi'1 dıve bıter Baı ış ın Duş Oyu nu oykusu Ancak Barış'Ovuncaklar Ul kesın'den mutsuz donmuştur ıstemeden de olsa oradakı yaşama 7arar vermıştır Bu du rumu yaşamamış gıbı davranması sorununu çozecek mıdır'1 Barış, buyukler onu anlaya mayacağı ıçın mı sırrını onlardan saklamak ıstemektedır'1 Buyukler onu neden anlaya mazlar1'' (Metınde durumu açıklayan bır ışaret yoktur) Oyuncaklar ulkesıne gıdıp sonunda mutsu/ olan bır ço cuk orava tekrar \ gıtmek ıster mU »\l ' Baı ış ve Dunya Dostları" adlı oykude ıse 'Aa' Nc çabuk yok ol dun1 Yıne mı yal nızınT1" der Barış (S 13) Oysa yalnız oldıığundan daha once hıç bahsedıl mcmiştır Bu Ba ıış ıçın onemlı bır sorunsa çocukla i ın ona hedıye olarak bıraktık ları eşyalar onun bu sorununu çozecek mıdır''•* Barış, onunla cmleşleşecck okurlarına alternatıt bır çozum sunmuş, onları sorıın ya da ço zumler hakkında duşunduıup vol goster mış mıdırr''' Sıhırlı Değnek duşunuyor, duşunuyor du şunuyor Buyukler sız cle okuduklaıınızı anne baba larla, eğıtımcilerlc vc ya/aılaıla pavlaşınak ıstıyorsanı/ Sıhırlı Değnek m konuk \a rumcu" bolumu ıçın bır kıtap tanıtabılırsı nız SİHlRLt TOPLANTI Çocuk Edebıyatı Yolculukları devam edı yoor ÇİKEDAD (Çocuk ve Ukgcnçlık Kulturu ve Edebıyatı Araştırnıacilaıı Derneğı) ÇYD (Çocuk Yayınları Derneğı) vc TYS (Turkıyc Yazarlar Sendıkası) ışbıılığıyle du /enlenen Çocuk Ldebiyatı Yolculuklarının bu aykı konusu (, ocuk I debıvatında Fsen Ruzgârlaı" Geçen a> gerçekleşen IBBY (Gençlik Kıtapları Uluslararası kurulu) kongresı ve Dunya Çocuk Edcbıyatındakı gelışmeler ve pro]eler konuşulacak tartışı lacak Çocuk vazınına emek ve gonul ve ren herkes davethdır (, alıştay Furkıye Ya zarlar Sendıkası toplantı salonunda gerçek leşecek (Yıldız, Barboros Bulvarı, On Karakol Bı nası), 6 Kasım 2004 Cumartesı, 14 00 MinikSihirli Değnekler! Sıhırlı bu clcğneğınız ols ıvdı neler yapardı ni7, nelerı değıştırmek ısterdını/'1 Işe kıtap lardan başlamava ne dersını/ çocuklar'' Okuduğunuz bır kıtabı scvıp sevmedığını zı kıtapta hoşunu/a gıden va da gıtmeven bolumlerın neler oldıığunu \c va/aı sı/ ol saydını/ o bolumlerı nasıl va/acağınızı anla tan mcktuplarınızı Sıhırlı Dcgnek e gondc rırseni7, yazınızı bu savtada goıebılırsınız Sıhırlı Değnek ın si7e oclul olarak ne vere ceğını mı merak edıyorsunu/' Surprız 1 ' (Mektuplaıınıza vaşınızı \e adresınızı vaz mayı unutmavın olur mu') • > Nilay Yılmaz Kurtuluş Deresı Cad. No: 47 Bılgı Universıtesı, Dolapdere / tstanbul nilayy@bilgi.edu.tr Tel: 0212 236 78 42 KONUK SİHİRÜ DEĞNEK Bilgin Adalı (Yazar) "Gohor Cam Kent ve Kurdar Yolu", Aşkın Gungor, Bu Yayınevi, 2003 (Gençlik, bılımkurgu) Okumava başladığında elınden bırakamı yor ınsan Gu/el kurgulanmış çok ılgınç bır roman Bılımkurgu romanlarda sıkça rastladığımtz bır teması var O hep kork tuğumuz nukleer savaş felaketı yaşanmış dunyami7da Yenı bır duzen kurulmuş çok u7un yülar sonra Bır fanusun ıçınde, yenı toplumsal yapı oluşturarak, uygarlı ğın nımetlerıyle yaşayan, o fanusun dışın da, sınırlı olanaklarla, bıra? ılkel ama do ğal bır yaşam surduren ıkı ayrı topluluk var Egemen olan fanusun ıçındekıier Bır gun dışarıdan îçerıye, aykırı bır oğlan gı rer ve Ve olaylar başlar Ray Bradbury'den Asımov'a pek çok usta bılımkurgu yazarının kıtaplarını okudum bugune kadaı Aşkın Gungor'un "Go hor"'u, gerçekten her şeyıyle guzel bır bı hmkuıgu romanı Daha once okuduğum Batılı bılımkurgu yazarlarının çoğuyla boy olçuşebılecek duzeyde bır roman Gonor ıkı cılt halınde yayımlanmış Ilk cılt Cam Kent'te, genç Gohor'un yeryuzundekı bıldığımız duzenı altust eden buyuk savaş sonrasında ortaya çikan yaşama bıçımlerın den bırı olan kırsal alanda, doğal, koy orta mı ıçındekı yaşamı sergılenıyor Yoksul ve planaksızlıklar ıçınde de olsa, kıtabın yeğle Üığı, okuyucuya onerdığı yaşama bıçımı bu Ancak, genç Gohor bır yolculuğa çikıyor Yolculuğun ılk durağı, kıtaba adınt veren Cam Kent Burası bır fanus ıçınde, doğal ıklım koşulla SAYFA 26 rındanvb tumuyle arındırılmış yapay bır kent Gu nungulu (do ğal koy ortamı) ve cam kent Ra melya, Arthur C Clarke'ın "The Cıtv and the Stars" (Kent ve Yıldızlar) kıtabını anımsattı bana Orada da, buyuk savaşlaı ve yıkımlar sonrasında oluşup gelışmış ıkı ayrı yaşam bıçımı vardır Fanus ıçındekı kentte sonsuz yaşam olanağı kazanmış ama duygudan, heyecandan buyuk olçude yok sun ınsanlar ve doğal ortamda ılkel koşul larda ama doğallıklarıyla yaşayan ınsanlar Gohor'un ılk yolculuğu, okuyucuyu doğal ortamdan koparıp fanus ıçındekı yapay ya şama goturuyor Bırbırıyle çelışen bu ıkı or tamı bır anlamda karşılaştınp sevgıyle bu luşturuyor Fanus altındalu yapay duzenın, sevgıyı yok ettığı noktada, o sevgının peşın den koşan ıkı (aslında uç) gencın yapay du zene başkaldıran bır gıupla buluşması ve Fanus'un dısına çıkıp ellerınden alınan robot dadının bulunması ve gerı getırılmesı kararıyla son buluyor romanın ılk cıldı tkmcı cılt Kurtlar Yolu, Ramelya'dan başla van ve ılk cıltte yalnızca soylentı olarak so zu edılen, farklı bıçımlerde yaşayan (ya da artık yaşamayan) ınsan topluluklarının keş redıldığı uzun bır yolculuğu anlatıyor Ana tema "sevgı" bu yolculukta Bır robotun ınsanlara duyduğu, aslında mekamk bır bozukluktan kaynaklanan sev gıyle başlıyor her şev Kendılerını seven ro bota aynı duygularla bağlı olan ıkı genç (uç kışı ve mınık bır robot da katdıyor onlara) guç bır yolculuğa çıkıvorlar ve yalnızca soy lencelerde adı gcçen bıldığımi7 uygarhğın çokuşuyle ortaya çıkmış yukarıda değındı ğımkoy kent ya pısının çok dı ında almış yaşama bıçımle rıyle karşılaşıyorlar Uzun bır yolculuğun ve gerçekten ılgınç seruven lerın sonunda Gohor Bırakın onu da yazmayayım Okuyucu, okuyarak keşfetsın Ozellıkle ıkınci kıtapta, sevgı de, sevgısızlık de doruk noktada Gunungulu'nde sev gının zafennı ILımelya da ıse ozellıkle polı tık çıkarlara dayalı scvgısızlığın egemen ol duğunu açıkça goruvoıuz lakıldığım ıkı nokta var onları belırtmclı vım Kıtabın başında oyunlan, davranışla rı, dunyayı algılamalarıyla 6 7,ençok8 yaşlarındakı çocukların davranışlarını sergı İcycn çocuklaı, o/ellıkle baş kışı Gohor, fa nusun altındakı kente gırdıkten sonra yır mılı vaşlara gırmış ya da gırmek uzere olan gençler gıbı davranışlar sergılıyorlar Oysa, ıkı kıtap arasında bır zaman sureklılığı var, zamanda sıçrama yok Taküdığım ıkınci şeyse, kıtap ıçınde, kulla nılan kışı vc yer adlarının okunma guçluğu Bunların anlamsı/lığına açıklık getırıyorsa da yazar ses benzeşmelerınden yararlana rak okunması daha kolay, daha akılda kalıcı ısımler kullanabılırdı Kullanılan adların çoğunda, yabancı dıllerde bıle ınsanların dılını zorlayacak bırbırıyle çok uyumsuz sesler var Dıkkatlı bır okuyucu, ıkınci kıtabın (Kurt lar Yolu) 136 sayfasında buna ılışkın bır açıklamavı yakalayabılecektır "Isımlerın ne onemı var kı1 Bırısını ıfade etmesını dıledı ğın bır sıfatı A, parçala, hecele, ters yaz, duz yaz, olsun sana ısım " Gungor burada, ısımlerle, evırmece (anagram) yoluyla ver dığı ıletılerın ıpucunu vermış Gerçekten de adlar ırdelendığınde (ozellıkle ıkınci kı tapta), hecelerı tcrsıne okuyarak anlamlı sozcuklere ulaşabılıyorsunuz Bııkaç ornek Edılnerrel Delırenler, Aznamıc Zaman cı, Ubadyaın Bu da aynı Lugya Gulay, Oramnınosun Romanın sonu, Yavanaısın Vay anasını gıbı Meraklı okuyucunun da bu oyunu keyıfle oynayabılmesı ıçın, çozduğum otekı adları yazmayacağım Bu evırmece adlaı la sankı bır alt metm oluştu ruyor Gungor Doğrusu bana pek ılgınç geldı Aşkın Cîungor, evrensel bır sevgı motıfını ıletmeye çalışıyor okuvucusuna Gaııp bır duygu ama, sankı sonrakı kıtaplarında, R Tagore \e Hermann Hesse ılt bulusacak mış gıbı bır duyguya kapıldım Gohor 'la rınıokuyunca Yalnız sankı ıkınci cılt "Kurtlar Yolu "nu yazarken yorulmuş va da sıkılmış bıraz Oykunun uçuncu cJdını oluşturabılecek olayların tumunu ve son rakı olayların nasıl gelışebıleceğı konusun dakı ıpuçlarını, ıkınci cildın son ıkı sayfa sında O7etleyıvermış Oysa bır uçuncu cılt ne guzcl olurdu Bırdekınama Gohor'ların gençlik kı taplan" etıketıyle vayımlanmış olmasını yadırgadım doğrusu Hıç de genç sayılma yan ben bıle çolc severek okudum ıkı cıl dını de Ben, duygu oJaıak genç kalabıl yaşımdakı bılımkurgu okurlaı ına seslene bıfecek duzeyde kıtaplar Bence gençlik" etıketıyle, genç olmayan okurlar dışlanmış oluyor Nıye kt^ Dedım ya ben severek okudum Okumada yenı tatlar arayan her kese onerıyorum En azından okuduğu nuz kıtabın "sınıflandırması' ıçınde "genç" olursunuz • mı§ olabılırım ama, Gohonjr da bmım C U M H U R İ Y E T K İ T A P S AY I 7 68