Katalog

Andığım kitapları umarım yalnız gençler değil, tüm okurlar, onlar kadar yazarlar da okur... M. Sadık Aslankara Kitaplar Adası T urkıye'de çocuk kıtapla rı yayımlayan kaç yayı nevı var, yılda kaç çocuk kıtabı yayımlıyor bılmı yorum Aynı sorıı gençlık kıtap ları ıçın dc yınclcnebıhı Yıl ıçınde bınleıcc, on bınlcrce hatta yıi7 bınlcrce kıtap yayımlandığı kestırılcbılır kolayca Çocuklara, gençlere donıık dcrgıler de konu edılebılır bu arada ü n bınlerce eğıtmen, yu/ bın lerce çocuğu okurya/ar yapmak ıçın çabalıyor yıl ıçınde, belkı bırkaç yu/ yavıncı da okuryazar halc gelcn bu çocuklar ıçın dur mamacasına kıtap yayımlıyor Cjençlcr ıçm de, kuşak velpazele rı çcrçcvesındt kıtaplaı ha/ıılı yoı aynı yayıncılaı () 7aman go/umde şoyle bır goıuntu oluşuyor ibteı ısteme/ Butun ıılke, bır okula donuşmuşçesıne ınsanlarına okumayı ya/mayı oğıetmek ıçın elbırltğı cdıyor, bunu başaıdıktan sonra bııılerı de bu çocukların gençle rın onune HR lar dolusu kıtap ları getırın koyııyor Kıtap bu nesne, yayımlayan ıçın "mal" aynı /amanda Atılırsa değerını yıtırebılır Ama buna koşut bıı tutum çıkıvorsa orta yar1 Sozu şuraya getırmek ıstıyo rum Lğıtmenlık gıbı yayıncılık da bıra7 ulkusunun luzgârında gıtmcyı gcıektıımıyoı mu' Dıye ceğım ıdealıst olmayan ınsanla rın eğıtmenlığı gıbı yayıncılığı da, bırakalım yarar gctırmeyı, tam tersıne zarar da verebılır ala na Geçen hafta, soruna efiıtmen boyutunda kuş bakışı yaklaşma ya çalışmıştık Bu hafta yayıncı lığı, yazınsal, eğıtsel değerlerle butunlemeye gırışmış bır yayıne vınden so7 ederek konuyu sur dureceg'ım Yazınımızda Çocuk, Gençlik Kitapları ler koymak, odullu dosyaları kı taplaştırmak Bu Yayıncvı'yle başladı Pcrda Bııyukkoyııncıı bır kıı cak kıtap verdı bana I Itpsını okumuş dc£ılım kuşkusu/ Mus tala Tuncel ın Clveda Kumru, Mahmııt lıınaboylu nun Ormandakı Tehlike, Zelıha Akça guner'ın Sevgı Sitesi Çocukları (hcr uçu de dorduncu basım, 2002) adlı çocıık romanlarıyla, Hamdullah Koseoğlu'nun Uzak Yaz (ıkıncı basım 2003) Mıyase Scrtbarııt'un Gerçekle Buyumek, Duşlerle Yurumek (2000), Halıde Cşbu'ın Yalnızlık (2000) adlı gcn^lık romanlarını okuya bıldım yalnızca ÇOCUK ROMANLARI Çocuğa ozgulenmi!) yapıtlarda ılkın evrenm, gen^lere o/gulcn mıijyapıtlardaysa ılkın kanranıa nın kurulup yapıldığı dıkkatımı çcktı Doğrusu boyle bır olguyla karşıla^acagımı kebtıreme7dım, şaşırmadım desem yalan olur Çunku bu, andığım çocuk ro manlarının bır belırleyen yonun de yazıldıkları vanı enıkonu <1 ,7 gıselleştıklerı doğrultusunda yar gıya goturuyor ınsanı Oysa gençlık romanları, kahramanla rından yayılan gerçektenlık duy gusuyla one çıkıyor So? gelımı Mahmut Funaboy lu da Zelıha Akçaguner de ılk once bır evren belırlıyorlar ken dılerıne Akçaguner, ya^amdan kalkıp dıı? bıı dcğıştırmeyle yaz lık sıteyı roman evrenı olarak kurgularken Tunaboylu roman evrenını tam anlamında masa ba şında yapay bıçımdc kurgulami!} gorunuyor Televızvon dı/ılerın de ızlenebıkcek pek çok olayı bır gol kıyısındakı orman doku suna yerlcştırıyor yazar Yanı lunaboylu loman kahramanları, bunlaıı yapılandırma konusunda duşunte uretmeyt yonclnııyor Bu yu/den kahramanları tam an lamıyla çı/gısel Kuıgusıına dıve ccğım yok, teknık olaıak ustalık L, gerılım romanlarının ııolısıyc nın olanaklarından alabıldığınc 0DSIİ.U RO»A«l«B ÇOCUK VE GENÇLİK YAYINCILİGlNDA ÜLKÜSELLİK Bu Yayınevı, ıılkucu, oncu tu tumuyla alanda kcndını goster mış bır yayınevı Yayımladığı çocuk, gençlık kıtaplarını on yıl dır yarışmalarla bcfırlemeye ça balıyoı Yaıışmaları yoluyla dosyaları odul kazanıp art arda kitapları yayımlanan cllı dolayında yazarın tek tek adl bıle bı/e bu dogrııltu da ıpucu vcımeye yetıyoı ışın nı telığıne değgın ( ıddı bıı yazar bıııkımı bu Uslclık yarışmalar yoluyla belırlıyorsunu/ bıı ya/ar ları Bır yayıncvının hclccleço cuk, gençlık kıtabı vayımlayan bır yavınevımn boylesı buyuk bır soıumlııluk ustlcnıp, sııt landığı ışı on vıklıı sıırdur mesı, elbeıtc ovguyc değer bır tutum Otesınde bır yan daha dıkkatı çekıyoı Bu alanda ctkınlık ureten kımı yayınevlerı va/ar yclpa/csını genışletmeye gerck cıuvma7 ken ya da dosyalar arasında seçim yapmak yeı ınc seçmc sl7 hatta ılkcsı/ bu va/ar da ğatıyla yayıncılığını surdu rurken Bu Yayınevı'nın tutu munu alkışlamamak olanak sı/' Bılebıldığımce on yıl bo yunca bu alanda ınatla bır yarışmayı surdurmek, odul C U M H U R İ Y E T KİTAP yararlanıp kıtabını bır solukta okutuvor ya7ar ne kı bu sanat sal bağlamda onu kuıtaramıyor Roman bılındığı gıbı kahra manlarıyla kendısını koyar kuıdı ya/msal gcrçeklığmı dayatıı Cıc rek Tunaboylu nun Oı mandakı Tehlike gıreksc Akçaguncı ın Sevgi Sitesi Çocukları, yetLrlı bır donus,tıırum sunamadığından purıızlu bıı gerçektenlık duygıı su uyandınyor yalnı/ta Ama Mustafa Tııncel'ın Elveda Kumru su bunlardan farkJı Çunku hıncel roman kahrama nını ele alıyor oncelıkle yarattığı kahramanı donıı^turup bunu ro man evrcnıne yerleştınyor, so nııçta ayakları yere basan bır ro man koyuyor ortaya Her satırın dan olağanustu bır gerçektenlık duygıiMi yayılıyor bu nedenle Çocuklara yonelık bır roma nın bıle donu^turum gerektırdı ğını bılıyor çunku Mustafa Tun cel, bunu ustalıkla yerıne getın yor Bır yetışkın romanını yapı Iandırırtasına oruntuluyor kıta bını Bu arada yananlamlar doşc meyı, ışlevsel ayrıntılar yerleştır mcyı ıhmal etnııyor Olup bıtenı aktaımaya yonelmıyor kesınlıkle, olayların arkasına dolanıp arka alandakı derınlığe ula^maya ça balıyor hep Dunyanın butun dılleune çev rılebılır bu roman, çevrıldığınde dunyanın butun çocuklaıı seve rek okııyabılır kıtabı, yazarını gonulden kutluyorum bu neden le l^ını Liddıye almı^ bır yazar dan yetkın bır armağan çocuk ya/ınımıza Herkes okumalı Elvcda Kumru'yu GENÇLİK ROMANLARI Hamdullah kosct)^lu nun Uzak Yaz, Mıyase Sertbarut'un Gerçekle Buyumek, Duşlerle Yurumek, I lalıde 1 şber'ın Yalnızlık adlı lomanlaıı ba^arılı do nuşturumluı vavdıkları geıçck tcnlık duvgusmla dıkkatı çtkeıı lomanlar Uzak Yaz, Barış ın ılıışleııyle sarmalanmış ama clovkuscl anla tımla yapılandııılmı^ bır roman Koseogiu gençlerı duşlendırme ye çabalayan bıı yazar ızlenımı de bırakıyor bu yanıyla ("Gclc <.ege ınanmayanlar dıış kııra maz " [201) Bır duş uretıcı sı"dır (32) zattn o "Yalnız bır martı ( ) Duşıınmeyı, duşleme yı sev(en)" (43) "Soylence boyle dıyoı Boyle yazıyor "Uzak Ya7" adlı kıtapta " (123) Yanı U7ak Yaz'ı da Bariîj ya7iyor aslında Hamdullah Koscoğlu, roma nın daha gmşındc, okuru kılav lanmış bır dılle karşılayacağının ıpuçlarını verıvor Oyle boyle de ğıl, buyuk bır ustalık yazarın dıl de yansıttığı, otesınde yetkınlık Kısa tıımceler, mukemmel dene cek sozdızımlerı Ne var kı bu çok guzel anla tım, yınelemelı tumce duzenıyle 7amajı zaman bır uğultuya yol açmıyor değıl Dı amatık anada mar sıkılanmadığındaıı yanı ro man çelışkıler, çatışkılar bağla mında gereSuıce oruntulenmedı ğındcn Uzak Yaz, guzel ya7ilmış bır romans, daha dog'rusu bır ro manık (romanılk) ızlenımı bırakabılıyor ınsanda Mıyase Scrtbaıut, Koseoğ lu'nun tersıne bır dramatık ana damar akjşına bağlı kalarak oruntuluyor Cıerçekle Buyumek, Duşlerle Yurumek adlı romanı nı Helc bır "dıkış makınesı" do nuşturumuyle gırıyor kı yapıta, ya/ınımı/da belkı cn guzel dıkış makınesı donuştummu bu Ozlem, lıseyı bıtırmış, unıver sıteyı ka7anamamış yoksul bır genç ki7 Dıkış dıkıp eeçımlerı nı kazandıran annesıyle, yedıncı sınıf oğrencısı ki7 kardeşı Çığ dem'le yaşıyor Babası olmuş Karşılarında oturan Taylan'la bır aşk başlıyor aralarında Tay lan la Ozlem çocukluktan bu vana arkadaş O/lem, boşta gc çireceğı yıl ıçın ış ararken, Tay lan dd bır yandan aılesının yo nendırmesınde tıp fakultesı ıçın sınavlara ha/ıtlanıyor ote yan dan tutkuyla okuldakı tıyatro çalışmalarına katılıyor tkı gcn cın ib, aşk, gelecek arayışlarını, kendılerını, bırbırlerını tanıyış aVEDA KUMRU «^9 •11 MAOHILJ İ uo S AYI larını okuyoruz romanda Tumcelerın kuruluşunda, so7 dızımlerının oturtuluşunda, yan anlamların oruluşunde, ayrıntıla rın yerleştırılışınde bıı uçarılık, kıpır kıpırllk sağlıyor Mıyase Sertbarut Soluk aldırmadan bır çırpıda okutabılıyor romanını Ne kı gerek Özlem'ı gereksc Taylan'ı ozoykusel bır anlatımla bakışımlı bıı yerleştırımle roma na oturturkcn, kahramanlarını fazla ayıramıyor Yanı Taylan ın anlatımı, Ozlem'ın bıı değışkesı ne donıışebılıyor Bu da gerçek tenlık duvgusunu zedclıyor Halıde Lşber, başarılı romanı Yalni7İık'ta bılınen, oıneklenege len bır bıçemı kullanmış loman gunlukten oluşııyor ()n altıntı yaşını surcn (21) anlatıcı, 'dılını anlamadıgV' "kııçuk şehrın ( ) ın sanları" arasından alınıp buyuk kentın yatılı kı/ lısesınt yerleştı rılır lek sığınağı "gunluk' udur genç kı?ın Ama bunun başkala rının clıne geçıp okunabıleceğı kaygısı yaşar sureklı " Bırısı okur dıye butun ıçımden geçen len dokemıyorum şu satırlara ne yazıkkı "(23,24) Yatılı okul yalnızlıgında buyu yen bır genç kızın, gunluk tuta rak buna sığımşını çok gerçekçı bır temelde yansıtıyor Halıde Lş ber Yemek lıstclerı bıle anlatıu nın yalni7İığını, sıkıntılarını ak tarmaya yetıyor Durmadan tıkı nır anîatıcı, hem bundan şıkâyet eder kılo alacağı ıçın ("mal varlı ğı oldukça yerınde bır ha tun"dur [20J çunku) hem de oburca yer Yemekhanenın mo nulerıyle doldurıır hatta gunlu ğunu Bu yaşta bırı ıçın ışkence dır bu, ınsanlık suçudur "Cjer çekten bu kadar yalnı?lık çok tazla"dır (23) Bır sevıncı defterıyse otekı, "varlığı(n)dan bıle habersı/ yaşa dı"ğını (15) sandığı aşkı Tı mur'dur Sonra şu mınıcık se vınç "Ruyam falıma baktı Tı mur'la evlenecekmışım Bu şe hırde oturacakmışi7 ( ) / Bu şehrı ve yatakhanemı çok sevıyo rum" (49) Bır genç kıza ozgulenmış yal nızlık ağıtı olarak da okunabılır Halıde Eşber'ın romanı Ah, kcşke dılıne de ozen gosterebıl seydı yazar SozcukJerdc seçıcı olsaydı, "ve" baglaçlannı duşun meden, gereksız yere tumcelerın başına başına yapıştırmasaydı oyle Hazır dıle değınmışken, Bu Yayıncvının yazım kuralları ko nusundakı bır tutumundan da soz edeyım bır ıkı satırla Sozge lımı bıtışık yazılması gcrcken yeryımı serçcparmagl, alışverış salkımsoğut, bııgun herhalde gok\ai7u, bırdenbıre alçakgonul lu tekduze, gokkuşağı dolmaka lem, vurtdışı vb soztuklerı hep ayrı ya/ımla gosteı ılıyoı Ama bu arada kımbılıı, bılgısavaı vb soz cııkleı de do^ru olarak bıtışık ya/ılıyor Bu ya7im butun kıtap lara yayıldığından, bunun yayınevı tarafından uygula nagelen bır yazım oldıığu kanısına vardım Yayın Lste leunde "Yazım Kılavuzu" gorunuyor, "Komısyon"ca hazırlanmış Komısyonun kımlerdcn oluştuıulduğunu bılmıyorum Ama ben, Bu Yayınevı'ne, kendı kılavuzu nıı değıl Dıl Demeğı nın Ya 7im Kılavuzu'nu kullanması nı onercceğım Andığım kıtaplaıı umaıım yalnı/ gençler değıl, tunı okuılaı onlar kadar yazarlar da okur • SAYFA 23 UH 77 1