Katalog

K I TA P önce aşağıda tamrnları verilen sözcükleri bulmaya çallşın ve her bir harfı bir yatay çizgi üzerinegelecekbiçimde yazın. Sonra çizgilerin altlanndaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarm. (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırtn sonunda kara O D O L L O BULM kKBI MUMCUOfiUI Ahmet Karcılılar'ın ödüllü ilk romanı Yaamur Hiiznii "Yağmur Hüznü" Ahmet Karcıldar'ın ilk romanı. 1999 Orhan Kemal Roman Ödülü'nü kazandı. Cumhuriyet'in ilk yıllarıncla tutucu bir Anadolu kasabasında gelişen olayların romanı. HASAN AKARSU nadolu'nun büyük kentlerinden birinde bir genelev: Maritan'ın Evi. Üst katta, müşteri, genç kadını sol göğsünden bıçakla öldürür ve yakalanır. Gencin kadını niçin öldürdüğü araştınlır. Denek, elleri kelepçeli olarak götürülür, sorgulanır; ancak konuşmaz. Daha önce aynı biçimde dört kadını daha öldürmüştür. Sonuncusunu öldürdüğünde kaçmaz, teslim olur. Öldürdüğü kadınlar birbirine benzer ve aynı biçimde öldürülmüşlerdir. Sanık, hücrede yalnızdır, sağlam raporu da verilince, başını duvarlara çarpıp normal olmayan davranışlar gösterir. Cinayetlerin derinine inmeye çalışan bir psikiyatr, katili sürekli sorgular, konuşturmaya çalışır. Deneğin yaşadığı kasaba, cinseliiklerin bastınldığı, cinlerin, hacıhocaların egemen olduğu bir yerdir. Kamer Hoca'nın asistanı olan araşurmacılann konusu şudur: "Suçun oluşumunda, suçtan bağımsız olarak yani suça doğrudan bağlantısı ve ilgisi olmayan geçmişe dayalı öğrenmelerin etkisi." Demokrasi sürecini bölen rejim değişikliği dönemidir. îdam karan Meclis'ten (Konsevden) hemen çıkar. Araştırma izni de alınır. Ara§tırmaa, cezaevinde denekle konuşmaya çalışır, epeyce zorlanır. Yağmurlu bir günde ıslanıp hücreye gjden araştırmacı, deneğin: "Yağmur mu yağıyor?" sorusuyla karşılasır ve konuşmalar böyle başlar. Öte yandan infaz yaklaştığı için zaman kazanmak amacıyla konuştuğunu da düşünür araştırmacı. A satmn başına A D R E S | : sarktığını gösterir). Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımlarm karştlığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukandan aşağıya doğru Ingeborg Bachmann'ın "Bütün Şiirlcr"ini Türkçeye kazandıran çevirmeran adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse, aynı şür kitabından bir alıntı adı ortaya çıkacaktır. Dikkat: "V/ll" ve "Y/52" harfleriipucu olarak yerine konmuştur. Tafinnlar ve sözcükleriniz: A. "Sanadün bir tepeden baktım ya Kemal) 58 54 53 59 27 39 80 75 76 33 38 50 B. Yadigar Ejder için "Bırakır yüreğini Alyon Sokağı'nda/ girer Bursa Sokağl'na/ abidir tüm çocuklara, candır/ yumuşaklığında kocaman ellerinin/ yüzünü okşar yine bir çocuğun/ Üçüncü sınıf lokantalarda doyurur karnını/ uyur üçüncü sıruf otellcrde/ üçüncü sınıf rollerde oynar/ birinci sınıf yürekle/ hep kötüdür, dağdır, ısırgan olur dostluklara/ oysa tepeden tımaga yürek/ tepeden tırnag'a acımak/ tepeden tırnağa dostluktur/ gerçek yaşamında/ Omuzumda dinlendirir ellerini/ der ki bana: Sokaktayun!/ tokalaşınz, kuş cıvıltıları siner ceplerine" dizelerini de yazan şair. 70 47 19 63 57 37 32 12 74 20 28 16 71 18 C. "... Için" (Cicero'nun, MÖ52 tarihli savunma söylevi). 9 51 67 29 D. "Rus ..." (John Le Carre'ın bir romanı). 25 72 23 E. "Yağmur Beklerken" adh romanı da yaratan yazar. 14 1 46 4 79 55 6 26 69 73 " (Yah G. "Dedi... oldu 15 müşkil/ Seyl dutmuş, ciham ben gafil" (Fuzuli). ^ 49 44 21 78 7 H. Yeni düzene karşı direnen gerici. 77 45 2 35 68 62 15 LSüt çocuğu. 81 60 31 24 40 5 J. Kolaylıkla paraya çevrilebilme özelUği fazla olan varlıklar. 64 65 13 17 22 34 3 61 52O.wywnçönmü A. Emma, B. Muradiye, C. Ebob, D. Lambro, E. Iri Yan, F. Reşadiye, G. Tarık Dursun Kakınç, H. Erdal Inönü, I. Mış Zerdali. Şür: "orada derin bi yar başını dışuna çıkar ölmeyeyim serkeş çok öldüm dinleneyim birazMurat Arıbumu" 520. sayıdan Http kazanmiar: Ankara'dan. Hüsniye Kenar, Orhan Zeki Dcıniray, I.Deniz Çay, Antalya'dan. MeralÜstem,./4;y</j»'<£»«.Seher Erol, Suavi Vardar, Barttn'dan. Orhan Eren, Bolu'dan Seda Öztürk, Çorutn'dan Ibrahün Gösterir, Edtrne'den: Niyazi Şahin, Esktfehır'den Sema Elçi, Giremn'dan. Bülent Ecevit Zaim, Kdz EreğU'den. Havva Hatip, Kırfehir'den: Şeyda Kaya, Konya'dan: Bilal Yeşilöz, îçel'de» Yücel Tokgönül, Rabıye Alpaslan, \stanbul'dan Nıyazı Bayraktar, Sevınç Fuatoğlu, Nermin Erdem.Pelin îpek Boyacı, lzmır'den. Ergun Tutum, Sammn'dan Duyal Kumaj, Sivas'tan. Zeki Karakuş, Zonguldak'tan: Hanife Bostancı, F. "SelçukludanOsmanLya", "Türkiyelstiklal ve Hürriyet MücadeleleriTarihi", "Bilinmeyen Tanhimiz", "Atatürk'ün Son Günleri" ve "Şehit Sadrazam Mithat Paşa'nın Gurbet Hatıralan" adlı kitapları da olan, tamnmış gazeteci ve tarih yazan. 42 56 48 10 41 66 8 36 43 30 Babası marangozdur. Anne ve babası dükkanda çıkan yangında ölürler. Denek o zaman çocuktur ve bu yangın onda derin izler bırakmışur. Dükkanda istenilen aletleri götürdüğünü, yardım ettiğini anımsar, talaşlarla oynar, çocukluğunu bilmez. Dükkanın üst katındaki yıkık duvardan dışarda yağan yağmuru izlediğini unutmaz: "Yağmur nızlandı, hızlandı, fonda evler, ağaçlar önce silikleştiler, bir süre sonra salt yağmuru görüyordum sanki... Yağmur sonsuzdu..." (s.26) "Ölümden sonra dirilmeyi, sonsuz yaşamı düşündüm... En kudretlinin adzlığini hissettim..." (s.27) Herkes, yağmur hüznünü anlamsız bulur, bunu anlayamaz. Önce hüzün, sonra panik ve bunalıma döner yaşam. Denek, son cinayeti nasıl işlediğini anlatır. Tanıdık bir yüzdür kadının yüzü. Gardiyan gelip görüşmeyi keser. Araştırmacı, denekle uzun bir süre konuşabilecektir. Onu konuşturan yağmur hüznüdür. Paniğin öldürme nedeni olmadığı saptanmıştır. Deneğin babasıyla ilgili redde varan kesin yargılan" vardır. Anne kompleksleri de olabüir. Anneden söz etmeyişi, anneyle ilgili sorulann ağırlıklı olmasını gerektirir. Denek, küçük yaşta yitirdiği annesini anyor belki öldürdüğü kadınlarda. Kadınlar ona seks sununca, tepkisini öldürmek biçiminde gösteriyor ofabilir. Dinsel inançlar da etkileyebilir. Araştırmacı, cinayetlerin çözümüyle ilgili çeşitli araştırma örnekleri sunar. Bant çözümlerinden bilinçaltı rahatsızlıklannın en önemlilerinden birinin "sonsuzluk korkusu" olduğunu belirler. Hasta, nevrozunu düşlerle ortaya çıkanr, sorunu görmezden gelir. Deneğin aldığı disiplin, insanlann öldükten sonra dTrilmeleri ve sonsuza değin yaşamalan inancını veriyor. Çıkmazı Demk kandH nfartıyor da buradadır. (Baba ilgisiz, annenin de bir yardımı olamaz. Denek bir köşeye çekilip bunalımın geçmesini bekler.) Denek, yangından sonra bir eve götürülüşünü anımsar. Bir kız onu yıkayıp temizler. Bir yıl sonra sünnet olur. Eğlenceyi, içki içüişini, muhtann sımsıkı tutuşunu unutamaz. Anne, bir dinsizin peşine takılıp gitmiş, çocuğa başka bir kadın sahip çıkmıştır. (Denek zaman zaman birbirini tutmayan açıklamalar da yapar.) Deneğin sorgulanmasında değişik testler uygulanır. (Norm Dışı Davranışlarda Geçmiş Öğrenmenlerin Etkilerinin Çözümlenmesi) Bureazlı Ali Hoca'nın konuşmalan, deneği etkiler. Hoca, tarikat lideridir, kadın hastalanınca bakmaya gelir. Ölümsüzlük hakkında konuşur, ruhun ölümsüzlüğünü anlatır. Denek, sorgulama sonunda Tann olduğunu söyler: O benim! O benim!" (s.80) O evde bu çeken kadınlan görür sürekli. Her şey ona dönüyordur. Esma kızla öpücük oyunu oynarlar. Cinsellik öne çıkmaya başlar. Atı çalınan kii, evdeki kadına gelir, danışır, Fal bakıır, hırsız belirlenir, kör inançlar egemendir. Cuma günleri evde toplanılır, hastalara ilaç venlir, muska yazuır. Denek, Esma kızın aşkıdır artık, sevişirler. Esma, daha sonra Mesude'nin kocasıyla da sevişir. Denek: "Ben yağmur hüznüyüm, Tann hüznüyüm..." der. (s.101) Evin kadını Derviş Sahire hastalanır, yine Burgazlı Hoca çağnbr. Cinler anlatılır. Bir gün evi polisler basar, saklanan kadınlar DUlunup götürülür, sorgulanır. Denek, Esma'yı Mesude'nin kocasıyla sevisirken görür, Esma'ya küser... Bir gece, aenek, kadını bahçede odunlukta kanlar içinde ölü bulur ve oradan uzaklaşır. Araştırmacının deneği sorgulama süresi iki aydır. Denek idam edılir. Esma, Mesude'nin kocasıyla kaçar. Kitap bittiğinde aslında niçbir şeyin bitmediği anlaşılır. Ölüm üstüne düşünceler... Sonsuz bir yaşam... ÖJümden sonra yitip gitmek ya da yeni yasamlara kavuşmak... Kendinle birlikte olmamak, en önemlisi bu. Hoşlanılan şeylerin olması yaşanümızda... En önemlisi de yazmak... Sonsuz anlamlar zamanın kolay geçmesini sağlar. Herkesin "başkalanna anlatabileceğı bir hüznü mutlaka vardır." Yazar, "Yağmur Hüznü"nü anlatıyor. Orhan Kemal Roman Ödülü, bu kez farklı bir yapıta verilmiş oluyor. Necati Cumalı'nın Viran Dağlar'ı, Talip Apaydın'ın Köylüler'i, Faik Baysal'ın Sarduvan'ı yanında içerik olarak da farldı bir yapıt. • t Yağmur Hüznü/ Ahmet Karcılılar/ Can Yayınîan/2. Basım/1999 SAYFA 23 CUMHURİYET KİTAP SAYI 522