Katalog

ARAŞTIRMALA oo S BİLGİSAYARA OTOMATİK ON ARIM PROGRAMI Buyuk hikjisayar pro^raınliirı anidctı c,ö- küp işlcmlcrin yavaşlamasına neden oklu- £tında sorun genelde kü^ük yazılım lıatasıdır. Bilijimciler }iıııdı hu hatayı anında fark edip otomatik olarak düzclten hir yöntenı (,'elı^- tırJi. "Paclıika" olarak isimk-ndirilcn sistem, Kelecekte kapsanılı hilgisayar projjrıımLırııiii ımarıın seti olarak eklcne- cck. "Paclıika" Dofcu Afrika Suahcli dilindc "kıırmak ve onarmak" anla- mına geliyor. S a a r I a n d Üniversitesi'nden Valentin Dallmeier tara- fından n^liştirilcn yazılını tam da hımları ya- pıyor. Bilyisayarda hultınan Hir pro^rama ek- lcnen Paclıika, ^üvenlik kamcrasına henzer hir sckilde profjraıııın (,-ılisma sürccini ince- liyor. ProKnım helli lıir yerde lıata yapar ya da tümdcn cjnkerse, Paclıika sisteıııı, hatalı pnı^r.ım süreci ve önceki proyram arasında- kı farkı analiz ettikten sonra hatayı oiomatik olarak düzeltiyor. Yeni sistem laUtratuvar testlerindc ıııil- yonlarca kotlıı Java proKraııılarımn altıda hi- rini kcndi kendine onarmıs. (îcrg hu şinuli- lik (,x>k şey ifade etıııiyor aına karmaşık sis- U-mlcrin yeııiden kurulınasıııda hüyiik ök,\i- dc yardımcı oiacak. Ayrıca ^ündi'lik yasaını aksatan hinlerce yuzılım harası düşünülürsc cldc edilen sonııc; yine de iyi sayılır diyor ıız- ınanlar. MİDE BAKTERÎSİNİN GEN AYARLAYICISI ÇÖZÜLDÜ Ulu.slarara.si hir araştırma ckihi ycni K*"- li^tirilcn hir yöntemin yardımıyla ilk kcz gcıılcri ayarlayan yüzİL-rct- RNA par- tiküllcri saptadı. Naturır dcr^isiııdc- yayınıla- natı anrçtır- ına sonuı,'- ları ycni a$ilarm &.•- 11İ11 r111ıı«." - sindt* yar- IİMVH I Oİa- cak. Dıiııya nüfıısunun lu'IIK-ll hf- ıııuıı yarı- sıııdii (jorülcn mide hakterisi Holicohactor pylori, ınidı* kanscri vc kalp-dola^ını lıasta- lıklıırı f^ihi digcr kronik lıastalıklara yol ;<*,- uı.ıkla. i hakteriııin ^ı-noıuıı 1W7 yılııula lü aına o zaıııan ^a^ırtıcı dcn-ci'dı' az ayar genlcri hulunnıu^lu. Bıı sonu^tan pık lıojnut kalnıayan hilim ınsanları son yıllarda harıl harıl ycni ayarlayıcıları nra;nrıyorlardı. Mcscla kiı<,iik RNA olarak adlandırılan ayar- laytcı kiu.tik rihonüklcik asitlcr aranıyordıı. Kiiı,\ik RN A'lar, örni'öin Kt'nltri ayarlayarak kalılım hil^ilerinin sı-kanslarıyla lnrk-jıyor vc protcinc (,vvrilmclcriııi cntjclliyorlar. Bıı kii- (,tik ayarlayıcıların sayısı sanılandan daha faz- laydı. Rcrlin Max-Planck Enfcksiyon Biyolojisi Enstitü.sü'ndı-n Jörg Vogel uzıın ar.ıyı^lardarı sonra nıidc haktcıisindcki küı,\ik RNA'ları ycni ncli{tirdi£i hir yöntcııılc hul- du. Ycni tcknik hirhücrcdc ürcrik-n ınilyon- larca RNA sckansını aynı anda (,x')zi'hiliyor. VoKel'le hirliktc (,-ıli^ın ckip 60 kii^iik RNA hulıııuş. Oysa I lclicohactcr pylori hunünc dc küıv 'iik RNA'M hulunmayan hir or^anizıııa olarak kahul cdiliyordu diyor Vo^cl. BUIKU, kiK.iık RNA'ların ijjleyiîi jcklinc hcklenıııcdik hir hakıj avısı da sunmuş. Yaynın olarak göriilcn hagırsak haktcrilcri Esc-lıcrichia coli veya Salnıonclla'da da en az o kadar c,t>k kü^iik RNA hulıınuyor. Ancak anla^ıldıgı iizerc Hclicohactcr pylo- ri haktcrisindc RNA'lara (jen cksprcsyonla- rını ayarlanıaya iziıı vcrcn hir protcin hu- lunmuyor. Ara^ıırıııacılar hakturiniıı hilin- ıııcycn hir sinyal yolundan yararlandı£ını ralııııin cdiyorlar. BEYİN, UYKUYLA ÖĞRENİYOR Çok ^ılifiııak tı-k ha^ına isc yaranııyor. Aıncrikali hiliııı ınsanları, ycni hil^ilcr cditı- mck istcycıılcrc ı/alışınadan sonra ııymnala- rını öncriyorlar. Rirdizi ara^tınna sonucunda ycni hilyilcrin kalıcı olahilmcsi i^iıı hcynin mutlaka uykııya ihtiya^duydııgıı ortaya vık- tı. Bcrkclcy IJnivcrsitcsi psikologu Matthew Walker'a nörc heynimiz, alınan hil^ilcrin dört saat sonra ııykuyla "pckistirilıııcsi" ha- lindc en iyi ^ckıldc (.'.ılışıyor. Walkcr vc cki- hi ayrica öjjlc uyku.su da öncriyor. Oftlc saat- lcrindc vcrilcn ara hcyindc giinün ycri kala- ııı itjin ycr a(,ıyor. OiJrcııcilcr suıavlara (.-.ılıjırkcn ııykıısuz kalıyorlar oysa uykusuzlıık digcr ol^uları al- ^ılaına yctisiııi ncrcdeysc yüzdc kırk oranın- da dii^ürıııcktc. Otıız dokuz ycnvlc )j;cr(1 vklc'j- (irilcn dificr hir arasrırmada, l )0 dakikalık hir öglc arasının, sahalı yapılan zorlu tcsllcrc rajj- ıncn, akşanıkı tcsrlerin dc ha^arılı (jcı,incsini sağladığı K>>rülmüs. l)ysa ara vcrnıcycıı «rııp akjjaııı tcstlcrindc hajarısız olmus. Psikolo^ Araştırma (,x>k fazla lıiljjiylc dolan hcyni, e- |xı.sta kutıı- sııyla kar$ıla(tmyor. Hipokanıpüstcki posta kutu.su doldııgun- da ycni hil^ilcr yırnııyor. lli|iokanıpüs uyku sırasında dcrlcyip toplandıktan sonra hil^ilcr daha fazla İH-llck kapasitcsinc sahip prcfron- tal kortcksc aktarıldıgında hcyninıizdc ycni hiİKİİcri alacak ycr at,ilıyor. Walkcr'la ı,-alı;an ckip kısa hir sürc önce dc hcynimizin ikinci uyku cvrcsindc ycnilcndigini kanıtlamıstı. İkinci uyku cvrcsi dcrin uykudan sonra ha$- lıyor vc rüya cvrcsinc (Rapit Eyc Movcnıcnt/REM) kadar dcvaııı cdiyor. Bıı cvrcnin islevi hu^ünc kadar hilinmiyordu. Uyku ötc yandan hchcklcrdc hcyin tjcli- finıini de tctiklcmektc. Behcklcr ııyıırken, «,vvrcden alınan j;örünrüler içlcniyor, sinir dcıııctlcri hatjlanıyor, cnziınlcr vc protcinlcr ctkink'îjiyor. Sonu<,1a uyku.sıızluk hchck hcy- nini olum.suz ctkilcınckic diyor ıızmanlar. KAN ÖRNEĞİYLE DO- ÖURGANLIK TESTİ Avustralyalı hiliııı ınsanları ailc planla- nıasını ctkik-ychilccck ycni hir do£'iırfjanlık tcsti Ki'lisjmliler. Pcicr Illinnworih'un at,ik- lamasına H'irc hir kan örncüiylc yııınıırralık- lardaki yuınurta ıniktarı vc yunııırrlanıa ola- Mİıgı lıcsaplanahilnıcktc. Kan örncRİylc kandaki Aııti- Miillcr Horınonıı (AM1I) rilıiilmcktc. AMH tcsti örnejiin fjcnt, kadınları, ileriki yaslarda aza- lacak doğurganlık olasılığı lıakkında uyara- cak diyor lllin^worrlı. Ayrıca kadınlar nc za- man ıncnopoza Kİrcccklcrini dc ögrcııchile- ccklcr. Kanscr ya da cndomctriyoz tedavisin- dcn sonra yapılacak olan doğıır^anlık tcsti ise ^chclik şansı lıakkında lnl^ı vcrchilir. Bir kız (,x>cu£u doğarkcn iki ıııilyon yunuırta hiicrc- siylc diinyaya nflir. Yumıırrlama olasılıgı yas- la hirliktc azalır. Yirıııi yasındaki hir kadın- da ortalama olarak 200.000, otuz yaşında ka- dında isc yaklasık olarak 100.000 yumurta luicrcsi hulunıır. Bıı sayı kırk yaşmdaki ka- dında tahminen 2000V- kadar düfincktc. DİYABETE KARŞI D VİTAMİNİ Diyahct riski P vitaıniniyle yarı yarıya düşcrkcn, kalp lıastalıkları riski dc yüksck I) vitamini seviycsi saycsindc ii(,te hir oranın- da düjıncktc. Warwick Ünivcrsitcsi'ndc O s c a r Franco vc arkadasjarı, 100.000 ka- tılınu lyla VitaminJ) rik-n 2K araştırıııa- nın sonuı,- larını dc- jîcrlı-ııdirdi. Asırı kilo, yüksck tatısiyon, kötü kok-stcrol vc kan jckcri dcficriyk- kcndini hclli cdcn ınctaİHilik scndroııı da yüksck I) vitamini sc- viycsinc salıip kisilcrdc yarı yarıya daha az Körülmüş (Maturitas dcr^isi). Yctiskinlcrdc düşük 1) vıtanıını scviyesi- nc karsı alınan onlcııılcrlc, kalp vc dolaşıııı K>zııklukları onlcnt'hıliı, ancak oncc I) vita- mini vc ılıisıık lıaslalanıııa riski arasındaki iliskinin a^ıklanıııası ^'crckiyor. I) vitamini lıcr şcydcıı öııcc kcıııik UL-I^IIIII, (jcıılcrin vc hağı^ıklık sistcmiııin çalı^lırılıııası yıhi )><>' rcvlcri üstlcncn lıormon hcnıcri hir maddc- dir. Bcdcıı P vitaıııiniııi kcndi kcndinc ürc- tchiliyorsa da hıınun iı,in Güncş ısınına ilıti- yacı vardır. Nılgtııı Ö/lmşaran Dede YER MANTOSUNDA HAFİF ELEMENT TUZAĞI Dünyaınız lıcııüz Kcnı,'kcn, mantonun criıııis kayacı tüııı lıafit clcnıcntlcri atmos- fcrc atıyordıı. Ancak ınantontın dcrinli- Üimlc hıına rajîmcıı ni^in lıâlâ lıclyııın vc aryon nihi lıatif ck-nıcntlcrin hıılıındugu hi- linmiyordu hutîünc dck. Anıcrikalı hilim insanları <jiııuli NatuıvdcrtJİsindc hafif clc- ıııcııl rczcrvini a^ıklayacak hir ıııckani:ma öııcrdilcr. Ricc vc Michit;an UnivcrMtcsi arastırınaLilar tarafından ııncrilcıı hu ınc kanizma, mantonun crimcsine ra^ıucn ha- fif clcmcnllcrin nc ^ckiklc kalıcı olduj^utıu aç/ıklıyor. Bıına K<">rc J,S ıııilyar yıl önceki spcsifik hasını,' vc sıcaklık oranları hir tür "yogun- lıık tuzagının" olu^ınasına schcp olnuış. (lünüınüzde ınantoılaki l crimiş kaya«,-,s katı kaya(,tan daha hafif oldııgıı i(,in yukarı (,ikar, hilim ınsanları dünyamızııı ilk -a- manlaıında aksi hir duruııuın varoldııgıınıı talımin cdiyorlar. Kızj;ın hir mantodaki spcsifik kcışııllarla, sadccc yüzeyc cikan de- gil yerindc hirikcn ve mantonun zcmininc çukcıı ı,x)k yogun criıııc- lcr oluşııuışru. Bunlarla hirlikic u% - lcrindc hulıınan ^azlar da ycrin al- tııula kapalı kalmıj. Ç('ıkcn criyik modeli simdiyc kadar talımin cdi- lcn sürc(,'lcrc taıııaınctı tcrs düjü- yor. Ancak huna kar^ın "yakala- naıı ^azlar" dışında, simdiyc dck kotıvansiyoncl modcllcrc dahil cdilcnıeycn (.vşitli jcokimyasal vc jcofizikscl fcnomcnlcri de a<,ık- lamakta. J