Katalog

SAYFA CUMHUR YET 19 ARALIK 2010 PAZAR ekonomi@cumhuriyet.com.tr 14 EKONOMİ Çalışma Bakanlığı, meslek okulları ile istihdam piyasası arasındaki bağı güçlendirmeyi hedefliyor KISA... KISA... Çöp havzası yatırım alanı oldu Ekonomi Servisi Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) İstanbul HalkalıAtakent özel proje alanı ile doğa ve eğlence parkı inşaatının arsa satışı karşılığı gelir paylaşımı işi ihalesinde, Mesa Mesken ve KanturAkdaş iş ortaklığının verdiği 405 milyon 275 bin liralık “arsa karşılığı idare payı geliri” ile 1 milyar 885 milyon liralık “arsa satış karşılığı satış toplam geliri” teklifini kabul ettiğini açıkladı. TOKİ’den yapılan açıklamada, “Bir dönem İstanbul’un çöp havzalarından biri olarak kullanılan Halkalı bölgesi, TOKİ’nin yatırımları ve yönlendirmesiyle Avrupa’nın en büyük yatırım alanlarından birine dönüştü” ifadesi kullanıldı. Geçen ağustosta yapılan ihaleyle İstanbulBaşakşehir Kayabaşı Bölgesi’ndeki eski taş ocağını hafriyat döküm sahasına dönüştürerek 173 milyon liralık gelir elde eden TOKİ, bu kez de Halkalı’da bulunan eski çöplük alana 1 milyar 885 milyon liralık yatırımın kapısını aralamış oldu. İşgücü mercek altında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Müsteşarı Aydemir mesleki eğitim verilerini yetersiz olduğunu belirtirken Bakanlığın da bilmediği itirafında bulundu. Aydemir, çalışma başlattıklarını söyledi. Telekomda ‘fiili tekele son’ Telekomünikasyonda serbestleşme için çaba sarf eden Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği’nin (Telkoder) sürdürdüğü kampanyaya üniversite öğrencileri de katılıyor. 4 bin TL ödüllü “Telekomda Fiili Tekel Olmasaydı” başlıklı ilan ve video yarışmasında üniversite öğrencileri, telekomda fiili tekelin olmadığı, serbestleşmenin tam olarak sağlandığı bir Türkiye hayal ederek tasarladıkları ilan ve çektikleri videolarla bu hayallerini ifade edebilecekler. Yarışmaya katılmak isteyenler için www.fiilitekelolmasaydi.o rg adresinde bilgilendirme yapılıyor. ÇARPICI GERÇEKLER Esnek çalışma çözüm değil Paris’te Türk İş Merkezi Kocaeli’ne 350 milyon doları çektiler AHMET KURT ‘Yeni bir tarım devrimi şart’ Ekonomi Servisi İş Bankası Kültür Yayınları’nın Tema Vakfı ile işbirliği yaparak Türkçeye kazandırdığı “Toprak” kitabında Amerikalı jeomorfolog David R. Montgomery, ekonomik bir değer olarak toprağın önemine dikkat çekiyor. Toprağı, oluştuğu hızından daha büyük bir hızla kaybettiğimizi vurgulayan yazar, ayrıca verimini de kısa vadede arttırmak için kullanılan tarım yöntemlerinin, uzun vadede tam tersi etki yarattığını ifade ediyor. “Bundan sonra önemli bir teknolojik yenilik olmazsa bilinen verim arttırıcı yöntemler fazla bir etki yaratamayacak” diyen yazar, dünyada tarıma açılabilecek toprakların sınırına yaklaşıldığını ifade ediyor. Tüm bunlara bağlı olarak belli bir gelecekte insanlık topraktan yeterli gıda elde etmekte ciddi sıkıntı yaşayacak. Yazarın bunu değiştirmek için önerdiği yöntemler arasında en anlamlılarından biri, tarım zihniyetimizi değiştirerek yerel ürünlerin üretildiği doğal tarıma dönmek. Ayrıca sahip olduğumuz bilgi düzeyini toprağı daha iyi tanımakta ve biyolojik olarak onun ihtiyacına göre davranmakta kullanmak. Erozyonun ekonomik kayıplarına ilişkin çarpıcı tespitlerin yer aldığı kitap, yeni bir tarım devriminin gerekliliğini gözler önüne seriyor. Genel Müdür Kotil, dünyanın 7’nci beş yıldızlı şirketi olacağını söyledi THY ‘beş yıldız’a uçuyor “Yılbaşı itibarıyla 777 tipi uçaklarımızda TV yayını olacak, cep telefonu, internet kullanılacak” diyen Kotil, THY’nin Avrupa’nın tek ‘beş yıldızlısı’ olacağını kaydetti. Ekonomi Servisi Türk Hava Yolları (THY) Genel Müdürü Temel Kotil, havayolu şirketlerini değerlendiren SKYTRAX sistemine göre THY’nin şu anda 4 yıldızlı bir havayolu şirketi göründüğünü belirterek “2011’de beş yıldıza çıkacağız” dedi. Temel Kotil, Anadolu Ajansı’nın sorularını yanıtlarken özetle şunları aktardı: Dört yıldızı almıştık. 2011’de beş yıldıza çıkacağız. Star Alliance içinde sadece iki Asyalı havayolu şirketi ve tüm dünyada da toplam 6 şirket beş yıldızlı. Biz Avrupa’da ilk, Star Alliance’ta 3. oluruz.  ABD’nin dünyaca tanınan basketbol oyuncusu Kobe Bryant’lı reklam filmlerimiz marttan itibaren ABD ve Ortadoğu ülkelerinde, daha sonra da tüm dünyada gösterilmeye başlanacak.  2008 yılında Avrupa yolcu ortalaması yüzde 1.7 düşerken, THY’nin yolcu artışı yüzde 15.5 oldu, geçen yıl ise Avrupa havayolları ortalama yüzde 5.8 yolcu kaybederken, THY yüzde 12.3 artış sağladı. 2010 yılının ilk 10 aylık rakamlarına göre Avrupa havayollarının yolcu artış ortalaması yüzde 1.6 gibi küçük bir oranda kalırken, THY’nin yolcu artışının yüzde 17.5 olarak gerçekleşti. 2011 de çok daha heyecanlı bir yıl olacak. Uçuş noktalarımız artacak. KOCAELİ Doğu Marmara Kalkınma Ajansı (MARKA) Genel Sekreteri Erkan Ayan, Başbakanlık Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Başkanlığı’yla birlikte uzun süredir üzerinde çalıştıkları, Güney Koreli bir demir çelik şirketi olan POSCO’nun yatırımını Kocaeli’ne kazandırdıklarını açıkladı. Ayan, POSCO’nun 17 Aralık 2010 tarihli kararı ile 350 milyon dolarlık yatırımı Kocaeli’ne yapma kararı aldığını belirtirken Doğu Marmara Bölgesi’nin yatırımcılar için cazibe merkezi olduğunu söyledi. Ayan fabrikanın temelinin Haziran 2011’e kadar atılacağını ve inşaatın 2013 yılında tamamlanmasını beklediklerini anlattı. Fransa Yatırım Ajansı (IFA) ParisCharles de Gaulle havaalanında profesyonel emlak konusunda uzman Régus firmasının işbirliği ile Türk İş Merkezi açtı. Merkez, THY ve Air France’ın Türkiye’den gelen uçuşları için kullandığı havaalanının 1 No’lu terminalinde hizmet veriyor. Türk yatırımcıların Fransız piyasasına girmeleri için açılan bir kapı olarak tanımlanan merkezin ilk kiracısı Türk modacısı Cengiz Abazoğlu olacak. Uçaklara cep telefonu ve internet geliyor THY Genel Müdürü Temel Kotil, teknolojik yenilikleri de yakından izlediklerini ve yeni teslim edilen uçakların bu alanda da en ileride olacağını belirterek, “Biz yaptık mı en iyisini yaparız. Bu teknolojiler her uçakta gelemiyor. Türkiye’ye son teslim edilen Boeing 777’lerde satıcı firma Boeing ve Panasonic bunu yetiştiremedi. Ama yılbaşı itibarıyla 777 tipi uçaklarımızda uydudan canlı televizyon yayını olacak, cep telefonu kullanacaksınız ve wifi (kablosuz internet bağlantısı) dediğimiz sistemleri, her türlü bağlantıyı kullanabileceksiniz” diye konuştu. Avrupa’da havayolu şirketlerinin envanterlerindeki uçakların yaş ortalamasının 17 olmasına karşın THY filosunun yaş ortalamasının 6 olduğunu vurgulayan Kotil, 2011’de teslim edilecek yeni uçaklar ve eski kiralık uçakların elden çıkarılmasıyla filo yaşının daha da gençleşeceğini vurguladı. Kotil, şu anda THY’nin elinde 20 adet uzun mesafe uçağı bulunduğunu, gelecek yıl sonuna kadar bu rakamın 38’e çıkacağını bildirdi. TerraCity iddialı Ünlü mimar Lord Norman Foster imzalı projesini İstanbul Levent’te hayata geçirmeye hazırlanan EriaPartners, Antalya’nın en büyük alışveriş merkezi olma iddiasını taşıyan TerraCity ile dünyaca ünlü markaları buraya çekmeye hazırlanıyor. 2011 yılının ilk yarısında açılacak olan merkezde Burberry & Burberry Kids, Ralph Lauren, Kenneth Cole, Bebe, Bershka, Stradivarius, Pull & Bear, Zara Home, Massimo Dutti, Fred Perry gibi markalar yerini alıyor. Ayrıca Mezzaluna, Midpoint gibi restoranlar da lezzetlerini burada sunacak. İTS yüzde 40 büyüdü Ekonomi Servisi Fransız Amerikan ortaklı Alcatel Lucent firmasının, Türkiye Azerbaycan distribütörü İTS İletişim Teknolojileri, bu yıl ikincisini gerçekleştirdiği ‘İTS 2010 İş Ortakları Ödülleri’ni dağıttı. İTS İletişim Genel Müdürü Emre Önder, konuşmasında bu yıl yüzde 40 büyüdüklerini kaydetti. Önder, RFS, Audiocodes, Saphira Call Center, Alcatel Lucent ECS, Jabra Bluetooth Kulaklık gibi yeni ürün gamlarını da eklediklerini söyledi. Aksa’dan yatırım YALOVA (AA) Akkök Grubu’na bağlı Aksa Akrilik Kimya Sanayi AŞ’nin Genel Müdürü Mustafa Yılmaz, yılda 1700 ton üretim kapasiteli ikinci Karbon Elyaf Üretim Hattı için 65 milyon dolar tutarında yatırım yapılmasına karar verildiğini bildirdi. Yılmaz, Aksa’nın, Yalova Taşköprü’deki tesislerinde 21. yüzyılın hammaddesi olarak tanımlanan karbon elyaf için yatırımlarını arttıracaklarını belirtirken mevcut hattın yıllık kapasitesinin 300 tona çıkarıldığını ve Temmuz 2012’de ticari üretime geçeceklerini aktardı. H A F T A N I N NE OLDU? Ç İ Z E L G E S İ NE OLACAK? Hazırlayan: PEL N ÜNKER cak. Noel tatili öncesinde ABD’yi gelecek hafta yoğun bir gündem bekliyor: Ülkede çarşamba GYSH büyümesi, çekirdek PCE ve ikinci el konut fiyatları belli olacak. Perşembe ise dayanıklı mal siparişleri, kişisel gelirler, işsizlik maaş başvuruları, Michigan tüketici güven endeksi ve yeni konut satışları verileri gelecek. Bunun dışında salı Japonya’da faiz kararı duyurulacak. İçeride ise TCMB kararlarından sonra faiz oranlarındaki düşük seviyelerin devam etmesi beklenmekte. Kurlarda ise Avro/dolar paritesinin gelişmelerden bağımsız olarak son kararlardan sonra TL’deki zayıf görünümün sürmesi öngörülüyor. Önümüzdeki hafta içeride bir veri yoğunluğu görünmüyor. Pazartesi merkezi yönetim borç stoku açıklanacak. Çarşamba TCMB TÜFE beklenti anketi, perşembe de giriş çıkış yapanlar duyurulacak. TCMB’nin enflasyon beklentileri aşağı yönlü olmasına karşın, küresel emtia fiyatlarındaki yüksek seyir ve gıda enflasyonundaki belirsizlik 2011’deki enflasyon eğilimi konusunda riskler barındırıyor. Sıcak paraya önlem Piyasalar oldukça hareketli bir haftayı geride bıraktı. Bu hafta dışarıda AB Zirvesi, ABD’nin vergi indirimi ve Fed kararı; içeride ise Merkez Bankası’nın (TCMB) kararları gündeme damgasını vurdu. Haftaya, Çin’in bazı endişelerin aksine politika faizinde bir artışa gitmemesiyle olumlu başlayan piyasalar, sonraki günlerde Avro bölgesine ilişkin endişelerin artmasıyla dengelendi. AB Zirvesi’nde liderler kalıcı bir istikrar fonu üzerinde anlaşırken, bunun 2013’e ötelenmesi belirsizliğe neden oldu. Standard&Poors’un Belçika’nın kredi notu görünümünü durağandan negatife çevirmesi, Moody’s’in İspanya ve Yunanistan’ın kredi notunu olası bir indirim için değerlendirmeye aldığını açıklaması ve yine Moody’s’in İrlanda’nın kredi notunu 5 kademe birden indirmesi endişelerin daha da arttırdı. Uyum’dan mağazalar Ekonomi Servisi Uyum Gıda AŞ, halka arz sürecinin ardından ilk mağazasını Ispartakule’de, Avrupa Konutları 1’inci Etap’ta açtı. Yeni mağaza, 800 metrekarede 37 kişiyle hizmet verecek. Kasımda hisselerinin yüzde 30’unu halka arzeden Uyum Gıda, buradan gelen 52.5 milyon TL’lik kaynağın tamamı ile mevcut 33 mağazasına 40 yeni mağaza ekleyeceğini açıklamıştı. Şirket, Kurtköy ve BeşiktaşFulya’da da mağaza açmaya hazırlanıyor. ABD’de Kongre vergi indirimini onaylarken, söz konusu indirimin uzun vadede yük oluşturarak ekonomik toparlanmayı sekteye uğratacağı görüşleri de varlığını koruyor. Moody`s de vergi indirimini gerekçe göstererek ABD`nin kredi notunun iki yıl içinde negatife dönme ihtimalinin arttığını söyledi. ABD’den gelen veriler eskisine göre kısmen iyi olsa da Fed’in açıklamaları karamsarlığın sürmesine yol açtı. İçeride ise TCMB, BDDK, Maliye sıcak para girişini caydıracak, cari açığı düşürecek eşgüdümlü önlemler açıkladı. TCMB politika faiz oranını 50 baz düşürerek yüzde 6.50’ye çekerken, zorunlu karşılık oranlarını mevduatın vadesini uzatmaya teşvik edecek şekilde vadelere göre farklılaştırdı ve repo işlemlerinden sağlanan fonları da zorunlu karşılık kapsamına dahil etti. BDDK konut kredisine yüzde 75 sınır getirirken, Maliye beş yıldan uzun vadeli tahvilde stopajı sıfırladı. Tüm bu gelişmeler, dolar ve Avro’nun TL karşısında hızla değer kazanmasına, borsada ise kayıplara yol açtı. Avro’da sıcaklık sürecek AB liderlerinin yine kesin bir uzlaşıya varamaması Avro`nun zayıflığının uzun süre devam edeceğini gösteriyor. Avro Bölgesi’nde borç krizine yönelik endişelerin kısa vadede giderilmesi mümkün görünmüyor. Kredi derecelendirme kuruluşlarının bölgedeki sorunlu ülkeleri olası bir not indirimi için negatif izlemeye alması bölgeye dair kaygıları daha da arttırıyor. IMF yetkilileri önümüzdeki hafta borç sorunu yaşayan ülkelerin başında gelen Portekiz’de merkez bankasının da dahil olduğu bazı kuruluşlarla görüşecek. Yetkililer hükümetin kamu hesaplarına ve yapısal reformlara ilişkin kontrollerde bulunacak. Öte yandan ülkede işçi sendikalarıyla bir dizi kemer sıkma tedbiri alan hükümet arasında müzakereler de önümüzdeki hafta başlaya İMKB ÜÇ GÜNDE ÜÇ BİN PUAN İNDİ İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) bu hafta ortalama yüzde 1.91 kayıpla 63 bin 524 puandan kapandı. Faiz inecek beklentisiyle haftanın ilk iki gününü yükselişle (yüzde 2.5) tamamlayan İMKB, yurtdışından ayrışarak 66 bin 510 puana çıktı. Ancak TCMB’nin faiz indiriminin yanında bankaların repo dahil kısa vadeli mevduatları için zorunlu karşılık oranlarını arttırması endeksi bankacılık hisseleri önderliğinde eksiye geçirdi. Borsa haftanın son üç günü 2 bin 986 puan düştü. Bankacılık endeksinde gerileme yüzde 9’a ulaştı. Haftanın son işlem gününde bu düşüşle gerçekleşen rekor sayılacak yüksek işlem hacmi dikkat çekti. DOLAR 1.55’E FIRLADI Merkez Bankası’nın beklenen faiz indirim kararı ve zorunlu karşılıklarda yeniden arttırıma gitmesinin ardından dolarTL kuru, hızla yükselerek son beş ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Avro/dolar paritesinin de etkisiyle kur üç kuruş birden fırlayarak 1.5495’i gördü. Altın fiyatları da haftayı artışla tamamladı. Kapalıçarşı’da alınıp satılan 24 ayar külçe altının fiyatı 67.95 liraya, Cumhuriyet altınının satış fiyatı da 453 liraya çıktı. Uluslararası piyasalarda ise altın, doların değer kazanmasına bağlı olarak haftalık yüzde 1’e yakın düşüşle ons başına 1.375 dolar civarına indi. Avro serbest düşüşte Avrupa’nın kriz yönetimi konusunda uzlaşamaması bölgeye yönelik endişeleri arttırırken Avro’yu aşağı çekti. Avro/dolar paritesi 1.3180’e kadar geriledi. İçeride ise Avro Merkez’in sıcak para hamlesiyle yüzde 2.62 artarak 2.0400 liraya çıktı. Loja’s’tan mağaza Ekonomi Servisi CSF Grubu’na bağlı Loja’s Takı, Çemberlitaş’ta yeni mağaza açtı. Açıklamaya göre, 2004’ten bu yana ürünlerini nihai tüketiciye doğrudan ulaştıran CSF’nin takı tasarım mağazası Loja’s perakende mağazacılığa farklı ve dinamik bir bakış açısı getirdi. Yüzde 100 müşteri memnuniyetine odaklanan Loja’s Takı’nın yurtdışında 83 şubeye ulaştığı belirtildi. Petrol geriledi OPEC’in üretimin aynı seviyede bırakılması kararının ardından haftaya yükselişle başlayan petrol fiyatları, Fed’in ABD’de hızlı toparlanma umudunu azaltmasıyla düştü. Petrolün fiyatı haftalık yüzde 1.3 gerileyerek varil başına 87.5 dolara indi. Bu hafta gösterge tahvilin faizi yüzde 7.25 ile tarihi dip seviyelerini gördükten sonra, TCMB’nin yeni kararları sonucu TL piyasasındaki sıkışma ve kurdaki yükselişle yüzde 7.45’e kadar çıktı C MY B C MY B Faiz 7.45’e çıktı