Katalog

www.iku.edu.tr BİLİM KÜLTÜR VE EĞİTİM İSTANBUL KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ Uzay Yolu Teknolojileri Doç. Dr. Ayşegül Yllmaz (Istanbul Kültür Üniversitesi) CD o Şekil 2: Kızılötesinde Samanyolu göka- dası (E. L VVright, COBE Projesi, NASA) Şekil 1: Uzay gemisi Atılgan ve personeli Uzay Yolu'nda kırk yıl öncesinden görmeye alış- tığımız teknolojilerinden birçoğu artık bilim-kurgu ol- maktan çıkarak gerçek Diinya'ya taşınmıştır. Ayrıca gü- nümüzde bazı araştırmacılar, Atılgan uzay aracının yap- tığı gibi uzay-zamanı bükerek ışık-hızının üstüne çık- manın imkânsız olmadığı görüşündedirler. Ancak bu aınaca yönelik bir teknoloji geliştinneye ilişkin bilimsel araştırmaların kolay olmadığı açıkça görülmektedir. Uzay-zamanı bükerek uzayda yol alma Artık evrenin % 70'ni karanlık enerji- nin oluşturduğu ve ev- renin gözlemlemckte ol- duğumuz ivmelenerek genişlemesine ncden olan gizemli kuvvetin, karanlık enerji olduğu kabul edilmektedir. Zamanınm başlangıcından beri küt- le çekimi, karanlık enerjinin itmesi ile yarış halinde bu- lunmaktadır. Yedi milyar önce karanlık enerjinin bas- kın olması nedeniyle, kütle çekiminin kaynağı olan maddenin genişlemesi ve saçılmasının bir sonucu ola- rak evren bugün olduğu kadar çok büyümüştür. Einstein'nın genel görece- lik kuramına göre, yeterince büyiik bir kütle ya da enerji konsentrasyonu kullanılarak uzayı biikme olanağı bulun- maktadır. Bazı uzmanlar, ka- ranlık enerji ile uzay aracının içinde bulunduğu uzay-zamanı bükerek uzay aracının çevresini saran sonlu boyuttaki bölgeyi içine alan bir balon oluşturmak suretiyle bu- radaki farklı bir uzay-zamanm değişikliğe uğramasına ya da farklı bir boyuta geçilmesine karşı koyabileceği- ni düşünmektedirler. Esas olarak, balonun içinde bu- lunan uzay aracı hareketsiz kalırken aracın ön tarafindaki uzay-zaman sıkışıp aracın arkasında yeniden genişlemesi sonucu oluşan dalga hareketi, balonun ve dolasıyla ta- şıdığı uzay aracının, uzayda ışık hızının üstünde bir htz- la yol alamasını sağlayacağı öne sürülmektedir. Zirvedeki 10 Uzay Yolu Teknolojisi Ilk kez Uzay Yolu izleyicileri bir gezegen üzerinde farklı noktalarda bulunan iki insanın anmda haber- Şekil 3: Bükülen uzay-zamanda balon oluşumu. Şekil 3:10 numara, Cep te- lefonu Şekil 4:9 Numara, Modern tıp tarayıcıları. leşmesini sağlayan ve bugün cep telefonu olarak bildiğimiz türden bir haberleşme ciha- zı ile tanışmışlardır. Günümüzde fizyotera- pistler Dr. McCoy'un Atılgan'ın personeli hasta olduğunda kullandığı cihazın teşhis koyma yöntemine çok benzeyen bir şekilde çalışan kısaca MR olarak bi- linen manyetik resonans cihazmı kullanmaktadırlar. Ayrıca bakteri benzeri en- feksiyonlara neden olan küçük canlıları belirlemek üzere gelişcirilen başka bir benzeri cihaz olan LOCAD-PTS Uluslararası Uzay Istasyonu'nda denenmiş bulunmaktadır. Gökadamızdaki diğer zeki yaratıklarla iletişim kurmak üze- re yola çıkan Atılgan persone- linin değişik dillerle karşılaştı- ğında kullandığı Evrensel Dil Çevirmeni denilen cihaza ben- zer şekilde ABD ordusu Irak'ta konuşmaları ve internet sayfa- larını çevirmek üzere Phraselator adı verdiği bir cihaz kullanmaktadır. Geçen ay NEC firması da, konuşmaları çevire- bilen ilk cep telefonunu piyasa- ya sünnüştür. Bugün, Atılgan'ın farklı yerlere gittiklerinde ihti- yaç duydukları yiyecek ve hiz- metler için kul- landıklarına benzer, kısaca QUlD'sadıveri- len renkli Yarı- Evrensel Para birimi astronot- ların özellikle uzayda kullanabilmeleri için tasarlanmıştır. Atılgan'ın "transporter"u binlerce kilometre öteden ı tam olarak bir personelin konumunu belirleyerek I ışınlama işlemini ger- I çekleştirmektedir. f Işınlama üzerine olan ; araştırmalar halen de- vam etmekte ise de, ABD'nin geliştirmiş ol- duğu Küresel Konumlama Sistemi (GPS) yardımıyla uzaktan yer ve yön belirleme konusunda bir hayli yol katedilmiştir. Şekil 5: 8 Numara, Çeviri yapmakta kullanılan kü- çük cihazlar Şekil 6:7 Numara; Evrensel Para Birimi Şekil 7: 6 Numara, Küresel Konumlama ve yön belirleme Şekil 8:5 Numara, MarsYüzeyi Gezgini Sensörü Şekil 10: 3 Numara, Kaplama (Transparan Aluminyum Zırh) Daha sonra benzer bir sistem olan GLONASS Ruslar tarafından sokulmuştur. Yakın gelecekte de Avrupa Uzay Ajansı ESA'ya ait Galieo uydu ağı devreye gire- cektir. Ne zaman Spock bir gezegen yüzeyine ışınla- nacak olsa, elinde tut- makta olduğu bir cihazla minarel ve yaşam izlerini araştrrmaktadır. Benzer bir sensörü, NASA önümüz- deki yıllarda Mars'a gön- dermeye hazırlanmakta- dır. Tıpkı Dr. McCoy'un otuz yıl önce yaptığı gibi bıçak kullanma- dan, bu teknikle gerçekleşen ame- liyatlarda dokulara zarar vermeden % vücuttaki istenmeyen oluşumları yok edilmektedir. Şekil 9: 4 Numara, Odaklanmış Sesüstü dalgaları- nın Cerrahide kul- lanımı Uzay Yolu di- zisinden hatırla- dığımız transpa- ran aluminyum zırhı (aluminyum oxinitrat - ALON) ABD ordusu tarafından gelcneksel materyallere göre daha hafif ve daha güçlü bir seçenek olarak test edilmijtir. ABD ordusu için birçok pro- teypi geliştirlmiş FAZER silahı- nın Uzay Yolu dizisindekilerle olan benzerliği ( açıkca görül- Şekil 11:2 Numara, FAZER silahı mektedir. Elde taşınabilen bu silah, düşük-şiddette, farklı dalga boyunda iki lazer kul- lanarak düşmanı geçici olarak kör etmektedir. Doğrudan U z a y Yolu'ndaki uzun menzilli dedektörleri- h a t ı r l a t a n NASA'nın sponsorluğun- da geliştirilen Zoe yeryüzü gezgini, uzak- tan kontrol- le yaşamı tespit edebilen ilk robot gezgindir. Avrupa Uzay Kurumu gelecek Mars uçuşu için yaşam dedek- törleri kullanmayı planlamaktadır. Şekil 12: INumara, Yaşam detektörleri