Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
EKİM1996CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
Tüketici fiyatlan eylülde yüzde 6.1 arttı, yıllık fiyat artışı yüzde 80'e dayandı
Enflasyon (lizipııleııeıııiyor
• Okullann açıldığı
e>'lül ayında eğitim
giderleri 1 ayda
yüzde 57.9
zamlanırken, aylık
toptan eşya fiyat
artışı yüzde 5 oldu.
Yılbaşınagöre,
tüketici fiyatlan
yüzde 55.2. toptan
eşya fiyatlan da
yüzde 60.5 oranında
yükseldi.
AN'KARA (Cumhuriyet
Biirosu)- Fıvatlardaagustos
ayında başlayan yüksek oran-
lı çıkışlar. okullann açıldığı.
sonbahar-kış sezonunun baş-
ladığı eylül ayında da artarak
sürdü. Geçen a>, bir önceki
aya göre tüketici fiyatlan
v üzde 6.1. toptan eşya fiv at-
ları da 5.1 oranında yüksel-
di. Yıllık enflasyon tüketici
fiyatiannda yüzde 79.3. top-
tan eşya fiyatiannda da yüz-
de 79.8 oranında gerçekleş-
tı. Yılbaşına göre. tüketici
fiyatlan vüzde 55.2. toptan
eşya fiyatlan da yüzde 60.5
* 5
1 I
Eyiul Ekım
1995
1
4.3
t
Kasım
1
3.5d\
t
Ararık
^8
F\f co
co
OcaK
1996
i
^8
6-'
ı
Şubaî
Aylık enflasyon
C ^ Toptan eşya
«O* Tüket'cı
^8.1
Mar! Nısan Mayıs Hazırar Tem Agus E/lul
'Yüksek artışın başlangıcı'
Ekonomi Senisi - İstanbul Lnıversitesı İktısat Fakül-
tesi Dekanı Esfender Korkma/ toptan eşva fıyatlarında-
kı artışın yüksek çıkmasının. enflasyonun devam edece-
ğını gösterdığını vurguladı Korkmaz. toptan fıvatlarda gö-
züken malıyet artı>lannın ılerıkı av larda tüketici fıyatla-
rına da vansıjacağını \urguladı. Enflasvonun geçen ev-
lül a> ınagöre 1.7 puan düşük sev retmesinın ı\ ıleşmegös-
tergesı savıljmavacağını da kavdeden Korkmaz. geçen
yıl 24 aralıkta \ apılacak seçımler nedeni) le koalısvon hü-
kümetının bazı vatırımlara hız \erdıgını hatırlattı. Prof.
Esfender Korkmaz. REFAHYOL'un zamları erteledıgını
de sa\ undu.
istanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Meh-
met Yıldınm da pıvasalarda eylül ayının 15'ınden sonra
hareketlennıe olduğunu. bu nedenle evlül avı enflas-
yonunun geçen a>a göre bir artı^ gösterse bıle. fı>atlara
bırebınansımadığınıkavdertı. Yıldırım.~Bugidişİeekinı
a\ı enflasvonunun vüksek olması k;n,ınılma/~ dcdı
Eylül artışları
Cinsi
Unıversrte harçları
Anaokulu ucretterı
Taksı fiyatlan
Arttş (%)
55.2
47.5
30.4
Dolmuş-mınıbiis ucretı 27.8
Kadın elbısesı
Okul kıtapları
Yumurta
Ayakkabı
Soba
Sut
Kömür
Odun
Petrol urunlen
Peynır
Ekmek
Doçjalgaz
Deterjan
23.5
23
17.6
11.8
10.6
102
9.3
9.6
8.7
7.8
7.6
7.4
7.2
oranında yükseldi. Eğıtım-
de kullanılan mal ve hizmet-
lerin fıyatlan geçen ay, birön-
cekı aya göre y üzde 57.9 ora-
nında arttı.
Yaz aylarında özellikle
>aş mey\e-sebze fiyatiann-
da azalmayla bırlikte düşük
oranlarda gerçekleşen enf-
lasyonun. ağustos ayında baş-
layan dızginlenemeyen dü-
zeydekı artışı sürürüyor. Dev-
let Istatıstik Enstitüsü'nün
(DİE) verilenne göre. tüke-
tici fiyatlan geçen ay. birön-
ceki aya göre y üzde 6.1, y ıl-
başına göre yüzde 55.2, yıl-
lık da vüzde 79.3 oranında
arttı. Evlül ayında 12 aylık or-
talamalara göre, enflasyon
vüzde 80.5 düzeyinde ger-
çekleşti.
Tüketici fiyatiannda ge-
çen ay. bir önceki aya göre en
yüksek oranlı artış yüzde 8.5
ile Antalya'da yaşandı Ay-
nı dönemler itibarıyla tüke-
tici fiyatlan Ankara'da yüz-
de 7. f. Di\ arbakır'da yüzde
7.2, Adana'da yüzde 6.2. İs-
tanbul 'da yüzde 6.5, İzmir'de
vüzde 5.6, Trabzon'da yüz-
de 5. Tüketici fiyatlan geçen
ay. bir önceki aya göre. gıda
ürünlerinde vüzde 3.3. gi-
yim ve ayakkabıda yüzde
6 7. konut gıderlennde y üz-
de 6.1. eğıtım giderlennde
yüzde 57 9, ulaştımıa-haber-
leşme giderlennde v üzde 7.8
oranında vükseldi.
Evlül ayında bir önceki
aya göre, toptan eşya fiyat-
lan sektörler itıbanyla. ta-
nm ürünlerinde yüzde 6.2,
madencilik sanayiinde özel
sektörde yüzde 5.4. kamu
sektöründe v üzde 7.2 olmak
üzere vüzde 6 7, mıalat sa-
nayıınde. özel kesimde yüz-
de 4.6. kamu kesiminde yüz-
de 4.8 olmak üzere yüzde
4.7. enerji sanayiinde de yüz-
de 4 6oranında arttı.
İzmir'de düştü ~
tTO da. geçen ay İstan-
bul'da tüketici fiyatlannın
yüzde 5.7 oranında arttığını
duvurdu. Bövlece İTO'nun
hesaplamasina göre. İstan-
bul'da yıllık ortalama enf-
lasyon yüzde 95.2. 12 aylık
enflasyon da yüzde 95.9 ol-
du. İzmir'de ise eylül ayı enf-
lasyonu. bir önceki yılın ay-
nı dönemine göre 1.8 düijerek
yüzde 4 olarak gerçekleşti. İz-
mir Ticaret Odasfndan
yapılan açıklamaya göre. yıl-
İık enflasyon 5.9 puanlık bir
artış gösterdi.
4 zammın toplamı yüzde 24'e ulaşıyor
• Normal benzin fiyatlan (liire)
s s
CVJ CM
Akaryakıta 'bileşik zam'
•Memur maaşlanna yüksek zam yaparak dargelirlilerin
desteğini kazanmaya çalışan REFAHYOL hükümeti, birçok üriinün
fiyatını belirleyen akaryakıta küçük oranlı ve sık aralıklarla zamlar
yaparak dar gelirliye vurduğu darbeyi gizlemeye çalışıyor.
BAR1Ş KARCIOGLLi
Tüketım maddelenne bir defada yapılacak
yüksek zammın. kıtleler üzennde yarata-
cagı etkıden korkan REFAHYOL hükü-
meti. akaryakıt fiyatlanna düşük oranlı ve
çok sayıda zam yaparak tepkıden kurtul-
maya çalışıyor. Akaryakıt fiyatlanna uv-
gulanan fiyat polıtıkası REFAHYOL hü-
kümetinin yeni zam polıtıkasını gözler
önüne seriyor REFAHYOL akaryakıtta
ba^\urdugu fiyat artış polıtıkasıyla. hıs-
.settirmeden "bileşik zam" uvguluvor
RP-DYP koalısvonunun akaryakıta 4 ke-
rede yaptığı zamlann toplamı 3 ayda v üz-
de 24'e ulaştı.
Hükümet. akaryakıt fiyatına heray vüzde
5 zam yapmasına karşın Petrol Ürünlen
Işverenleri Sendikası (PLİS) Başkanı İs-
mail A\1emiz. akaryakıtta fiyatiar belır-
lenmeden önce hükümete önen sunan
TÜPRAŞ'ın en az yüzde 15'lik zam öner-
diğinı söyledi. Hükümetin yüzde 5 ora-
nında zam yaptığı 21 evlül tanhinde TL'P-
RAŞ'ın vüzde 1 7 zam önerdığıni vurgula-
yan Aytemız, akaryakıtın birçok ürünün
fiyatını belırledıği ıçin hükümetin zammı
düşük tuttuğunu kaydetti.
1996 yılının ilk 9 ayında akaryakıt fiyat-
lanna yapılan 7 zam, şimdiden 1995 ve
1994 yıllanndaki zam sayısını geçtı. 1994
ve 1995 yıllannda akaryakıta 6'şar kere
zam yapıldı. Bu zamlar arasında yüzde
24'e. hatta yüzde 80'e varan zamlar da
bulunuvordu. REFAHYOL ıktıdan döne-
mınde ıse akaryakıt fiyatlanna yüzde 5 -
yüzde
7
arasında toplam 4 kez zam geti-
rildı.
Petrol iş Genel Başkanı Bavram Yıldınm,
söz konusu uygulamanın hükümetin venı
icadı olduğunu v urgulayarak, "Hükümet
tepkivi azaltmak için küçük, anıa sık ara-
lıklarla zam yapnıavı tercih edivor" dedı.
Petkim - İş Genel Başkanı Mustafa Kara-
da>ı ıse RP'nin büyük zamlar yaparak
toplum önünde küçük düşmek istemediği-
ni söv ledı. Eğıtım Araştırma Müdürü İl-
yas Köstekfi ise Türkiye'deki akaryakıt fi-
yatlannın ABD'nın üç katı olduğunu vur-
guladı.
Turfandanın çıkışıyla etiketlerde büyük fark oluştu
Sebze meyvede fiyat karmaşası
Ekonomi SerM'si- Farklı kalitede
tarla ve sera ürünü nıeyve sebzenın
aynı anda pıyasada bulunması. fivat
kannaşası yarattı. Meyve sebze
fiyatlanndakı uçurumun kasımın ılk
haftasına kadar süreceğıne dikkat
çeken yetkililer. tüketıcilere "ürünler
arasındaki kalite farkını gözönünde
bulundurmalan" uvar^ında
bulundular. Istanbul halınde
domatesin kılosu 15 bın lıra ıle 40 bın
lira arasinda değışirken. dolmalık
biber fiyatlan i 5 bın lıra ıle 60 bin lira
arasında değışıvor.
Piyasada farklı kalıte ve fiyatta sebze.
meyve bulunduğunu belırten İstanbul
Meyve Sebze Komısyoncuları
Dernegi Başkan Yardımcısı Sedat
Tokrürk, tüketicinin
ürünler arasındaki kalıte
farkını veterince
izleyemediğinı dile
getırdi Türkıve'de tarım
ürünlerinde >tandardın
düzene sokulmaması halınde
fivat ve kalite farklılıklarının
önüne geçılemeveeeğını belırten
Toktürk. kaMiıı avının ılk haftasına
kadar pıva.sada tarla ve sera
ürünlerının bırarada bulunacağını dıle
getirdı Şu anda Çanakkale'den gelen
domatesin 15 bın lıradan satıldığını
anımsatan Toktürk. halde40 bın liraya
da domates bulunduğunu kaydetti.
Taze fasulvenın kılosunun 40 bın lıra
ıle 100 bin lira arasında değıştiğını
> belırten Toktürk. si\ri biberin
Y kılosunun 20 bın lıra ıle 60 bın
lıra arasında sevrettığıne dikkat
çektı. İstanbul halinde
çekırdeksız üzümün kılosu 15 bın
lıra ıle 50 bın lira arasında
değişırken. golden elma 30 bin lira
ıle 80 bın lıra arasında. annut 30 bin
lıra ıle 80 bın lıra arasında satıhşor.
Geçen hafta kılosu 150 bin lıra ıle 170
bın lıra arasında değışen vatak
lımonun fiyatlannın erkenci
enterdonat lımonun pıyasava
çıkmasıyla ucuzladığını belırten
Toktürk. Tanm Bakanlığı tarafından
ürünlerin hangı dönemlerde hasat
%edildığının denetlenmesı gerektıgını
savundu.
Eylül ayındaki düşüş yüzde 3 olarak gerçekleşti
üıracatta kan kaybı sürüyor
Ekonomi Servisi- Ihracatta-
kı dü^üş ev lül av ında da de-
vam ettı Türkıje İhracatçı-
lar Meclisi'nden (TİM) ya-
pılan açıklamada, ıhracatçı
birliklerı tarafından tutulan
kav ıtlara göre Türkıye'nın
eylül ayında gerçekleştırdığı
ıhracat 1 nıilyar 93
7
milvon
dolar düzev mde kalırken.
toplam ihracat geçen vılın
avnı ayına oranla vüzde 3
düşüş gösterdi. İhracatın lo-
komotifı lıazır gıvım \e
konfeksiyonda ıse vıne e> lül
ayında dış satım 496 milyon
425 bin dolar olarak gerçek-
leşirken. geçen vılın aynı ayına
oranla yüzde 26 oranında gerileme
vaşandı.
TİM kayıtlarına göre. Ocak-Evlül
dönemınde 16 mıl>ar 52 milvon do-
larlık ihracat yapılırken. geçen yılın
Eylül ayı ihracat rakamları (Bın Dolar)
MclQQGı6r
Hazır Giyım ve Konf.
Hububat, bak. tah.
Otomotıv ve yan. san.
Fındık ve mamul.
Den ve den mam.
Zeytın ve z. yağı
Dığer
TOPLAM
Aylık ihracat
1995
670.780
147.378
107.843
87.982
74.542
9.611
890.525
1.988.681
19WJ
496.425
144.583
103.152
53.185
60.600
5.221
1.074.459
1.937.625
Artış
u
/o
-26
- 2
- 4
-40
-19
-46
20.6
- 3
ilk 9 aylık dönemine oranla vüzde
4'lük bir artış sağlandı. Eylül ayında
hazır gıyım \e konfeksıyon ıhracatı-
nın yanısıra. zeytın ve zeytınyağı ih-
racatı yüzde 46. fındık ve mamulleri
ihracatı yüzde 40. den ve deri ma-
mullerı ihracatı da yüzde
19 oranında düştü.
TİM Başkanı Okan
Oğuz, gereken önlemler
alınıp ihracattaki gerileme-
nin önüne geçılmediği tak-
dirde Türkiye'nin ciddi so-
runlarla karşı karşıya kala-
cağına dikkat çektı. Oğuz.
"Bu olumsuz gelişmeler
orta şiddetteki bir sarsın-
tının işaretleridir" şek-
lınde konuştu. İhracatın
önündeki sorunlan yılba-
şından bu yana göreve
gelen bütün hükümet tem-
silcilerine ve ilgililere ak-
tardıklarını. bu konudakı uyarılarını
defalarca yinelediklerinı hatırlatan
Oğuz. "Gerek ihracata, gerekse
ithalata ilişkin rakamlar, il-
gililerin bu konuvla ne kadar ilgili
olduklarının göstergesidir".
Spor otomobil meraklılarına yeni bir Ferrari
ERKAN ALTINSOY
OTO>IOBtL DITVY\SINDAN KISA KISA
• Volvo, ürettığı otomobıllerin yakıt tüketımını 2005
yılına kadar yüzde 25 azaltmayı planlıyor. Alman
hükümetıyle otomobil üretıcilerı arasında 1990-2005
yıllan arasında araçların yakıt tüketıminin yüzde 25
azaltılması konusunda anlaşma imzalanmıştı. Düşuk
karbon ıçeriklı alternatıf yakıtlarla çalışan otomobiller
de ortalama hesaplanırken göz önünde
bulundurulacak.
• Gümrük Birtiği'ne gırildikten sonra Türkıye'de
doğrudan yatınma giden ünlü Vespa Scooter'in en
son Vespa ET4 ve Vespa ET2 pıyasaya sunuldu. 4
zamanlı 125 cc hacminde motora sahıp ET4'ün
sipanşlerı şimdiden on bınleri buldu. Vespa ET2 ise
dünyanın ilk enjeksiyonlu 2 zamanlı 50 cc'lik
motoruna sahip.
• Passat
Volkswagen'in
büyük sedan
sınıfındaki modeli
ekım ayı içinde
Avrupa'da
sunulduktan sonra
kasımda da
Türkiye'de satışa
sunulacak.
Passat'ın Audi
A6'yı da andıran
aerodinamik tasarımı ve yüksek güyenlik
standartlarıyla sıkı bitrakip olarak piyasaya giriyor^
Bütünüyle galvanizlenmiş gövdesiyle Passat kendi
sınıfında 11 yıllık pas garantisine sahip tek otomobil.
Ayrıca bu sınıfta sürücü ve yolcu hava yastığına ek
olarak yan hava yastıkları da sadece VW Passat'ta
standart.
F
errari, spor otomobil meraklılan
için yepyeniiıir 'canavar' yarattı.
550 Maranello adı verilen otomobil
Ferrari'nin uzun zamandan beri ürettiğı
ilk önden motorlu otomobil.
Otomobilin ön/arka ağırlık dağılımının
dengelenmesi için vites kutusu
motordan ayrı olarak arka dingilin
üzerine yerleştirilmiş. 65 derece açıya
sahip V12 motor 5474 cc hacminde.
235 kg ağırlığındaki motorun sağladığı
güç, 485 BG. Bu sayede Ferrari 550
Maranello sıfırdan 100 km/s hıza 4.4
saniyede ulaşıyor. Son hızı ıse 320
km/s. 550 için özel olarak geliştinlen
jantlara takılan lastıkler ise önde
255/40 ZR 18 ve arkada 295/35 ZR 18
boyutlannda. Pininfarina tarafından
tasarımı yapılan aracın gövdesinin
üretiminde teknolojik verimlilik ve
güvenlik bakımlarından Ferrari'nin
Formula 1 teknolojısinden
yararlanılmış. Yeni 550 Maranello,
Ferrari'nin özel pistinde 512 modeline
göre 3.4 sanıye daha lyi olan bir tur
zamanı yapabiliyor.H
Alfa Romeo'dan iki spor model Toyota'dan Carina E
A
lfa Romeo'nun
Türkiye Temsilcisı
Zeytinoğlu yeni
150 beygirlik Twin
Sparkmotora sahip
145 ve 146'yı piyasaya
sundu. 1970 cc
hacmindeki motor bu
iki otomobile de
güçlü performans
sağlıyor. 145
hatchback'in 150
beygirlik modeline
Alfa geleneğine
uygun olarak
Quadrifoglio (dört
yapraklı yonca) adı verilmiş. 146
Sedan'ın aynı motora sahip
modeline ise tı (tourism
internazionale) adı verilmiş. Görsel
olarak performansı yansıtan öğelerle
destekienen her iki model, yüksek"tnztı
otoban yolculuklarında da rahat ve
atak bir kullanım sunuyor. Yüksek
devirleri seven Alfa motorunun
çıkardığı sesler, kulak okşayıcı mınltılar
gibi.
150 beygirlik motora sahip 145
Quadrifoglıo sıfırdan 100 km/s hıza 8.4
saniyede ulaşıyor (ti, 8.5 sn.), son hızı
ıse 210 km/s (ti, 215 km/s). Her iki
modelın yakıt tüketimi de aynı:
sırasıyla 90 km/s, 120 km/s ve şehir
içinde 6.2-8.0-10.1 litre/ 100 km. Alfa
Rome 145 Quadrifoglio'nun anahtar
teslimi satış fiyatı 3 milyar 24 milyon
lira. 164 ti'nin fiyatı ise 3 milyar 105
milyon lira. •
T
oyota'nın Vectra sınıfındaki yeni modeli Carina
E, Türkıye'de satışa sunuldu. 125 beygir
gücundeki motoruyla duz ve otomatık vitesli
olarak sunulan Carina E'nın boyu 4.53 m ve
genışlığı ıse 1.695 m. Sıfırdan 100 km/s hıza 9.4
saniyede ulaşan Carina E. 200 km/s son hıza
ulaşıyor. 1175 kg ağırlığındaki aracın 90 km/s hızda
yakıt tuketimı 6.6 litre/100 km ABS fren, çift hava
yastığı. klima ve diğer aksesuvarlar standart olarak
sunuluyor. •
Skoda Octavia tanıtıldı
S
koda,
Volksvvagen'ın
kontrolüne
geçtıkten sonra
ürettığı ılk otomobil
Octavıa'yı
Avrupa'da piyasaya
sundu. Skoda'nın
fiyat avantajıyla VW
teknolojısını bırleştiren otornobıi. 3 ayrı motor
seçeneğiyfe sunüTuyor. Önümüzdeki yırBunlarâlki
motor daha eklenecek. 4.51 m uzunluğunda ve
1.73 m genışlığındekı otomobilin bagajı, 528 litre
hacminde. Octavia'nın kısa bir süre sonra
Türkiye'ye gelmesi bekleniyor. •
İŞÇİMN EVRENİNDEN
ŞÜKRAN SONER
Bjpbininden Kötü
Senaryolar
Refah-Yol'un gönderilmesinde genel bir uz-
laşma sağlanmış gibi bir hava esiyor. Senaryo-
lar. nasıl götürülebileceği üzerine.
En kolay yol, sorumluluğu sırtından atıp kur-
tarıcılar aramak. Geleneksel senaryo yine gün-
demin başında. Gözler "devleti kollama" göre-
vi verilmiş askerlere çevrili. Ordudan gelen her
söz ve davranış, medyada baş köşede. Anlam-
lı(!) yorumların ardı arkası kesilmiyor.
işin garabetine bakın ki, iktidarın Refah kana-
dı, askerteri müdahaleye zorlamak üzere elinden
geleni ardına koymuyor.
Hükümete gelirken ve geldiği ılk aylarda dik-
katli davranan, hileyolunu seçen Refahlılar, baş-
ta Erbakan. takım halinde bir pervasızlığı sergi-
liyorlar. Kamuoyunun ve askerlerin de doğal ola-
rak çok duyarlı oldukları konuların üzerine üze-
rine gidıyorlar.
Birbirinden kötü senaryolardan birine göre
de, iktidarı yüzüne gözüne bulaştıran Refah kad-
roları ve Erbakan, ne başarısız olarak seçime
gitmeyi ne de parlamento tarafından düşürülüp
sonuç olarak partinin erimesi ve Erbakan'ın lider
olarak işinin bitmesini göze almaya niyetli de-
ğiller.
Bir askeri müdahaleyi tahrik edip mağdur ve
şeriatçıların, radikal fslamcıların gözünde kahra-
man olarak iktidardan ayrılabilmenin yolunu an-
yorlar.
Bu kötü senaryonun geçerli olmaması için ya-
zılan bir başka kötü senaryoda ise sivil çözüm
adına Çiller'ın kurtarılması formülü var. Bu se-
naryoya göre, hesap vermekten kurtulmak üze-
re her şeyi yapmaya hazır olan Çiller, Refah'ın elin-
de rehine olmaktan kurtarılmalı. Bu senaryoyu
yazanlara göre zaten Çiller de kendisine hesap
sorulmayacağının, yüce divana çıkarılmayaca-
ğının güvencesi verilmek koşulu ile çekilmeye ra-
zı.
işin kötüsü, gelişmeler çoğu kişiyi, sonunu
düşünmeden, birbirinden kötü senaryolardan
biri ya da bir başkasını benimseyecek noktala-
ra getiriyor.
Herkesin kendine göre kafayı takacağı kimi ay-
rıntı görünen olaylar her gün katlandıkça katla-
nıyor. Herkes kafasını bırolumsuzluğatakıp, "ne
olursa olsun, ama bir şeyler olsun, bu hükümet
düşsün" diyecek konuma geliyor. Sabırlar taşı-
yor, hoşgörü bitiyor.
Kendi adıma, bir kadın olarak iki gündür bir
fotoğrafa bakıp bakıp kızıyorum. Tarih: 1 Ekim
1996.. saat: 13.15.. yer: TBMM. Meclis koridor-
larında dolaşan türbanlı ve çarşaflı kadınlar...
"Ne var bunda? Heryerde dolaşmıyorlar mı?"
diyeceksiniz. İyi de ben hıç unutamıyorum. So-
ğuk bir kış günü, günübirlik Ankara'ya gitmiş ve
Meclis'e gitmek zorunda kalmıştım. Üzerimde ce-
ketle giyilmiş bol bir pantolon vardı.
Gazeteci olduğum halde yan kapıdan girdiğim
basın bölümünde kaimış. görüşmem gereken
parlamenterlerin odalarına gitmek üzere Mec-
lis koridorlarından hiçbirineçıkamamıştım. Pan-
tolonlu bir kadının koridorlarda bile dolaşması-
na izin vermeyen kıyafet yasağına ne olmuştu?
Mecliste kara çarşaflılar, türbanlılar ayncalığı, üs-
tünlüğü nereden geliyor?
Meclis'teki belki çok ayrıntı, belki çok simge-
sel bu ayrıcalık bile, duygusal da olsa bir karam-
sarlık getiriyor: "Bu simgesel ayrıntılara kolayca
boyun eğip izin verdiğımıze göre, hızla daha kö-
tülerine gidiyor ve olumsuz gidişi hak ediyoruz"
dıye düşünüyorum.
Kaçınılmaz bu gidişi durduracak, Refah-Yol
iktidarına bir an önce son verecek senaryo yaz-
ma korosuna katıldığımı görüyorum. Yazılan bir-
birinden kötü senaryoların sonuçlarından da
Refah-Yol iktidarı kadar ürküyorum.
Bizi, birbirinden kötü senaryolar ve çok teh-
likeli bir iktidar gidişi gibi birbirinden daha olum-
suz seçenekle, "yukarı tükürsen bıyık, aşağı
tükürsen sakal" seçeneksizliği ile karşı karşıya
bırakan siyasi partiler, lider kadroları ve par-
lamenterlerimize daha da çok kızıyorum.
Benım, sizin, bizim, örgütlü, örgütsüz kitlelerin,
öfkelerini sağlıklı dile getirmeleri halinde, bizi
seçeneksiz bırakanlann, seçenek yaratmak zorun-
da kalacaklarını düşünüyorum.
Türkiye ve dünyada son yıllar, son aylarda
yaşanan olumsuzluklann en çok da, solun ideolojik
ve örgütlü teslimiyeti, dağınıklığından kaynaklan-
dığına inanıyorum.
ŞİRKETLERDEN HABERLER
• ŞİŞECAM tek camlı pencerelere göre yüzde 69
oranında ısı tasarrufu sağlayan Isıcams modelıni
tanıttı.
• İŞ BANKASI Yönetim Kurulu
üyelığine Bahtivar Sönmez seçıldi.
• EGS Bank Ankara ve Güneydoğu
\atınmlar Koordınatörlüğü'ne \edat
Aksu cetırıldi.
• PİMAPEN P\'C 16 ülkede faaliyet yürüten
ihracat bayilerini. Uluslararası Bayilertoplantısında
birarava eetırdi.
• StMERBANK Genel Müdür Yardımcılıgrna
Zekı Lnal getırildı.
• SPEKON Paraşütleriyle dünya şampiyonasında
yarışan Alman sporculardan Denise Bar bir altın. iki
uümüş ve bir bronz madalya kazandı.
"" KOÇBANK ATM'lerinden
günlük para çekme lımıtı 50 milyon
lirava yükseltıldi.
VİSA Kartı ile Migros'lardan
alışveriş vapanlar. toplam 18.7
milyar liralık alışvenş çeki ve Karayip Adaları ile
Londra'da tatil kazanacak.
• EMEK HAYAT bıreysel satış elemanı ve acente
olarak falıyet gösterecek toplam 43 kışiye eğitim
verdi.
• UNİVERSAL SİGORTA. düzenlediği basın
toplantısıyla Aktıf Sıszorta Tımını tanıttı.
""PEPSİCOLA 4Cresta
Reklam Yarışması'nın televizyon
dalında üç ödül kazandı.
BAŞAK SİGORTA
Trakyabirlık Karacabey Yağ
Fabrıkası'nı 710 milyar bedelle güvence altına aldı.
• LEITZ MANU Kırtasive'nin desteğiyle açılan
ücretsız sekreterlik kursları. 24 Ey lül'de ilk mezunlannı
verdi.