Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 15 EKİM 1996 SALI
12 DIZIYAZI
L)
"3
Dr. Şükrü G
Amerika 'şeytanın uçsuz
bucaksız imparatorluğu'
Bizım
enım gıbı duşunmevenı
Mev lana pek humanıst bılıntr
dinimizde iş sa\aştadır. Hz.
Pe>gamber kılıçla
gonderildi" dıvor
Islam duşuncesme gore Musluman kışı. kendısı gıbı
duşunmeyenı \a kendisi gıbı duşundurteı.ek >a da
oldurecektır Başka yolu vokrur Farklı duşunenlenn
ulkesıy le onlar Musluman olana kadar olduruşme
ve savaş halınde oldufumuz emredılmıştır O
ulkelere "dan harb" denılır (harp ulkesı) (I) Farklı
duşunenlere de "harbi" derler Harp edılecek adam
demektır
Halid bin \elid Iran halkına şoyle dıyor "Siz İslam
dinine ginnız. gmen içinde yaşarsınız. Girmezseniz
hâkımnetımizi kabul ediniz. Biz de sizi koruvalım. O
takdırde bıze ciz>e vereceksiniz. Yok bunu da kabul
etmezseniz, aramızdakı hukmu Allah verecektir.
Fakat biz o> le bir ondu ile gelmişiz ki bu ordunun
erieri. olumu sizin hayah sev diğınızden daha fazla
se\en kimselerdir." (2)
Adamı kendı du^uncesınde rahat bırakma \ok ^a
bızım gıbı duşunecek. >a olecek ya da cızve
\erecek
Bu çıknıazı Islamla ılk karşılaşan Turkler de
duymuşlar O sıralar bır Turk soruvor "Halife
bizden ne ıstiyor. Oldurecek bizi soğukta. Ne
istedığıni bılsek..." Islam gezgını İbni Fadlan
yanıtlıyor "Butun ıstedıği, Allah'tan başka Tann
vokturdemenız". Turk gulerek yanıtlıvor "Doğru
olduğunu bilsek so> lerdik." (3)
"Yestehleme"
Farklı duşunenler ustune Kuran ın ve Hz
Peygamber'ın emırlenne u>ularak neleryapılmış'
Neleryapıldığını butun tnsanlık tarıhı yazıyor
Orneğ'ın Turkler 800-900"lu vıllardd fıırkistanda
kendı hallerınde yaşamaktadırlar Halkın kımisi
Manı dınınde kımisi Budıst kımı de Hırıstıyandır
Muslumanlar bunların varlıgını fark edınce sorun
başlıyor kuran a gore Turkler ya Musluman gıbı
duşunecekler \a olduruleceklerdır Sonucu \ıne
tarıh kayıtlarından oğrenıyoruz "Seller gibi aktık.
Şehirlerin üzerine çıktik. Put ewni yıktık. Buda
neykellennin ustune vestehledık" (4) ka\dı duşuren
Kaşgarlı Mahmutaçikhvor "Muslumanlann
toreleri budur. Bir gâvur ulkesine gırdikleri zaman.
Kafır Avrupalılar. bızım onlara soyledığımız laflann
aynısıy la bıze karsi yuruvorlar- Haçlı Seferlen
sırasmda 1146 larda Avrupa askerlerının dılınde şu
dızeler \ardır
"Askerler kâfîriere saldınn
Turk \e Surhelı kâfirler
Allah'a karşı geldiler
Allah ocunu sizin elinizle alacak
Onunuzde olacak
Allah'ım sizi korusun" (21)
Pl I de BujukPetro Turkler ustune Balkanlara şu
bıldırıvı volluyor "Allah"ın iznıyle.Ortodoks
Hırisriyanlan. gâ\ur zulmünden kurtaracağız" (22)
Gorulduğu gıbı tarklı duşunenı oldurmek onlan
ınsan yerıne koymamak yalnızca Islaın dınının
değıl butun Ortadoğu dırtlennın nıtelığıdır 1492de
Amerika keşfedıldığınde orada da yaşayan ınsanlar
vardı \e onlar doğal olarak Ortadoğu dınlerınden
farklı duşunuvorlardı Hırıstıyanlar. bu adamlan
toptan oldurmek ıçın yıne kutsal kıtaba dayandılar
"Bu varatıklar kutsal kitapta geçmijor, ovlîevse insan
değildirler. oyleyseoldurelim!" kutsal kıtaptan
aldıklan guçle Turkıve nın kırk mislı
buyukluğundekı bırkıtanın butun ınsanlan yok
edıldı $urada burada kalanlar da çıtler ıçıne alındı
Hınstıyanlar. kanlar ıçınde bıraktıkları o
'azı araştırmalara göre. bugüne
kadar dınler, farklı düşünme suçu
ışlediklerı ıçın, günümüzdekı Türkıye
halkının bırkaç katı ınsan
öldürmüşlerdır. Yalnız Cezayır'de son
dört yılda, ellı bın ınsan ruhçularca
katledılmiştır.
hakaret için putlann ustune yestehlerler." 15)
Bır başka marıfet de şovle anlatılıyor
"Attara bindik bız
Uygur kentlerine vardık bi/
Buda'nın e\inı uktık biz
Budanın ustune sıçtık biz." (6)
Thomson Lvgurbaşkentı ldıkut u Pompeı \e
benzetı\or Pompeı'de doganın yaptığı \ıkımı
burada Muslumanlar yapmiştır Ç) "Bir yerde rahip
elbiseli karmakanşık iskeletler. l stlerinde kan lekesi
olan kadın elbiseleri..." (8)
Kan değirmenleri
Muslumanlann, farklı duşunuyor dı>e Turklere
yaptıklarının tumunu burada say mak olanaksız On
ıkı bın kii-ıvı kesıp kanından değırmen dondurmeler
manastırlardakı altın hevkellen goturup erıtmeler
"Birinizioldurme>eceğim" dı\e soz \enp aldığı
kentın "birl~ dı^ında butun halkını oldurtmeler (ta
o zamandan takı\\e \e hıle başlamış) Bunların
sa>ılma\ı kıtaplar dolar ve zaten bu kıtaplar da
\azılmıştır (9) Turkler sadece
bırhalktır \ervuzundekı çofu
halklara a>nı se\ vapılmıştır
Dınler kendılerınden
olmavanlan kolasca
oldurtebılmek ıçın olduren
mumıne cennerte olanaklar da
sağlarlar Içkı me\\e hun
gılman\s (56 P-24 \e dığer
pekçok surede)
kuran sovle so\lu\or "Allah
şüphesiz, Allah \olunda sa\aşıp
olduren \e olduruien
muminlerin canlannı \e
mallannı. Te\ rat. Incıl \e
Kuran'da soz \erilmiş bir hak
olarak cennete karşı satın
almıştır. Nerdiği sozu Allah'tan
daha çok tutan kım \ardır.
Ojle>se >apağınız alış\erişe
se\inin: bu bu>uk başandır" (9)
Me\lana. bu alısverisi sovle
yorumlusor "Kendiniucuza
satma. l lu Tann buj urmor ki:
•Ben sizi. nefsinizı. \aktınızı.
mallannı/ı satın aldım. Eğer
bunları benim içın harcar, bana
u'rirscniz. bunun karşdığı
olumsuz cennettir." (10)
Goruluvor kı bır alıs\erı^ \e
çıkar karşılığı Musluman gıbı
duşunme\enlerı oldurmek ıçın ınsanlar
heveslendırılıyor ve olum mangaları toplanı>or
"Eli kan"
1993 vılı Hıcret takvımının 22 kasım savfasında
"Hiçşuphesizcennetbeda\adeğildir" ujarısı var
Cennete gırebılmek i(,ın Musluman gıbı
duşunmevenlerle oldurusmek gerekır Gâvur
oldurmeje gıderken şu dua ve dev ışler okunur
Eli kan
kılıcı kan
Allah \olunda
Şehıdı ur\ an
Allah voluna cenk edelım
kuran'da zafer vaadedıvor
Hazretı ^ezdan
Eğer gav ur oldururken ishal olur da olursenız y ıne
doğrudan (.ennete gıdersınız E\ııp el F.nsari. bu
kanaldan cennete gıtmıştır (II) Sen veter kı senın
gıbı duşunmevenlerı olurmeve çık Cennet ışı kolav
Yunus ve Mevlana
Bu şehıtlık meselesı. Sümerlerden ben goruluvor
Sumerlerde kral va da egerpenlerın ı,ıkarı ıçın
olduğunuz zaman hıç beklemeden dogruta seks
tanrıçası Inanan ın >atağına gıdersınız Sumerlerın
ılk zamanlarından ben kralların çıkarı ıçın ote
dunva zevklerı gosterılerek ınsanlar aldatılı>or ve
kola>ca olume gonderılıvordu 10 2500 lerde Lr
kentınde, Kral Mesanipadda'nın volunda bırçok
kışının vaşamını verdığını bılı>oru7 Bu adamlar
seks tanrıçasinın kollarını haval ederek geçıp
gıttıler Acaba dort bın beş vuz vıldır tanrıçjvla
halvetlerı suru>or mu dersınız En ınsanul ozan
bıldıgımız \unus Emre bıle bu oldurme kulturunun
\ e cennet sozunun etkisivle msan oldurmevı ınsan
vakmavı ovebılmıştır "Havber Kalesın vıkan/
Kâflri orda vakan/ Şahinler gıbı bakan. Alı gibi er
>atar"(12) Mevlana da pek humanıst bılınır Ama
o da oldurme kulturunun etkisıvle "Bizim
dinimizde iş savaştadır. H/. Pe>gamber kılıçla
gonderildi" dıvor (9)
\unus ve Mevlana bo>le duşundukten sonra dığer
mumınler de elbet "Silahınıı çeksem çıksam
dağlara/Onee Allah vokdiveni \ururum" dıvecek
(14). > a da "Trabzon LIkucu Gençlik", 1979 da
"Bir komunisti oldurmek. vuz kere Hicaz'a
gitmekten ividir" fetvasını verecektır
Câvur öldurmeye gidiş
Toplu halde adam oldurmeve gıdış, hep dınsel
anıacı v urgulavan semboller eşlığınde olur
1670'lerde Fransız elçisı olan A. Galland "Allah
\olunda cenge" çıkişi sovle anlatıvor "Biradam
Muhanımed'in ba>rağını taşnordu. Bu bavrak.
bıı\ uk >eşil satenden \e dort tarafı. Arapça >e
kuran'dan birvamı. \anışu: Allah tan baska Allah
vokturve Muhammed pevgamberdır sozlenni ihti\a
edivordu. Bav rak direğinin başında gumuş bir
kâsede bir kuran \ardı. Bır başka Kuran. altın ve
gumuş sırmalı bir de\e tarafından taşınıvordu. Bu
devevi bir Arap vedivordu. Birdiğer Arap. başka bir
devede Mekke'nin resmini taşıvordu" (15) Askerlık
ışlemlerı camının onundekı masada gorulurdu (16)
Bır danişmentnanıeden oğrendığımıze gore ordunun
onunde sevvıdler. şeyhler valınayak dervisler
vururdu (l"
7
) Kemal Paşazade'nın 1^00 lerde
vazdıgı Te\arihi Alı Osman'da "Zira gazilerdi ki
Allah "a ortak koşanlardan ıntikam alıcılardır" dıvor
(18) >anı kışı. başka turlu dusundu mu ıntıkama
hazır olacak Manısa da bır hutbev ı de Doçent Ali
Rıza Balaman derlemış "Pevamber efendimiz,
Asker vuruvuşunden kalkan tozun gırdığı buruna
cehennem dumanı gırmez bu>urmuştur.
Pe>gambeıiikten sonra en \uksek derece. şehadet
mertebesidir"(19)
Ruhçular baskalannın duşuncesıne karışmaya.
ovlesıne alışmış kı Napolvon1799"da Mısır'ı
kolonıleştırmek ıçın bıze saldırdığmda sankı onun
du>uncesmı. dınını değıştırtmek ıçın bızona
saldırmışız gıbı halk şıırlerı sovlenmış "Cezzar
Paşa der ki seni basannıMertlık kılıcını arşa asanm/
İnşallah futannı başın keserim/ \a gel sen kabul et
şimdi imanı" (20) koea Mısır elden gıdıyor. adam
oturmuş Napolvonu ımana davet edıvor
Mumın kendısı gıbı duşunmevenlerı "kotu"
gornıevı bırkultur bır alışkanîık halıne getırmıştır
Alevılerı gorece hoşgorulu bıl, ız Almanva'da
çalisan bır Alevı bırgun "Gâvura ividenme/ama
m adamlar" dıvordu Gav ura ı\ ı denmeveceğı
vuzvılların bırmeselı olmus Anadoluda
Isin tuhatı "kâfır" dedıklerımız de bızı kâfır bılı>or
ümerlerde kral ya da egemenlenn
çıkan ıçın öldürdüğünüz zaman,
doğruca seks tanrıçası Inanan'ın
yatağına gidersınız. Sumerlerın ılk
zamanlarından berı. kralların çıkarı
ıçın, öte dünya ze\klen göstenlerek
ınsanlar aldatılıyordu.
Amerika va "Şe>tanın uçsuz bucaksız
imparatorluğu" dıvorlardı Çunku oradakıler. (arklı
duşunceydedıler yanı Hırıstıvan değıldırler Yanı
şeytandılar Amerika dakı yerlılen tukettıkten
sonra Hırıstıyanlar. Afrıkaciakı ınsanlan da
vakalayıpçalışmaları ıçın Amerıka'ya kaçırdılar
\erliler. kendı ulkelennde kolelıgı kabul etmedıklen
ıçın Hırıstıvanlar. 15-20 bın kılometre uzaklıktakı
baska bır kıtanın ınsanlarını kendılenne kolelık
vapsın dıve taşıdılar 20 mıhon ınsanı avlavarak
Atnkadan Amerıka'ya taşıdılar Bu ışte de kutsal
kıtaba dav ındılar "Kutsal kitapta bunlar geçmiyor.
O>le>$e insan değildiıier. ojlevse..."
Bazı araştırmalara gore bugune kadar dınler. farklı
duşunme suçu ışlediklerı ıçm gunumuzdekı Turkıye
halkının bırkaç katı ınsan oldurmuşlerdır Yalnız
Ceazv ır'de son dort yılda. ellı bın ınsan ruhçularca
katledılmiştır Oldurulenler arasında muzıkçıler,
onemlı bır çogunluktur Ruhçulara gore "Mıizik,
inanan Muslümanlan dinden uzaklaştın>or" da
ondan(23)
Farklı düşıınenlen bo\ lesıne katleden bır kulrur,
savaşın tam da haklı oldugu zaman. onu yapanlan
lanetler Şeyhulıslamımız ve Allah'ın goİgesı olan
halıfemız. fstıklal Savası nı vapanları lanetlemış.
ustlerıne olum fermanları çıkarmıslardı
Sıirecek
Müslümanlann kâfir bildikleri Avrupalılar da kendıleı ıne gore kâfir olan muslumanlann uzenne haçlı ordulannı gondermişti.
(1) C. L{ok ~2. Turk Hukuk Tarıhı
(2) E. \\dtn 1994. 39 \a\tl Musluman Olduk. Ukara,
Ba$ak.
(3)E 4\dın 1994: 9.
(4) Kaşgartı Mahmud 1919- 344. Dnanu Lugat-ıt Turk
I Ankara TDK.
ty 4\nı kıtap. 344.
(6) 4 Inan I9'6 200. Eskı Turk Dını Tarıhı. Istanbul.
kultur Bakanlı^ı
D H. \ Orkun 1935 C: 545. Eskı Turk }azıtları
İstanbul.
(8) 4ynı \er
(9) Bu kılaplardan bazılarr R. \iantran 1981. hlamm
}a>ıli} Tarıhı Ankara, 4nk. in flahnat Fak.
Taberı 1982. Mılletler ve Hukümdarlar Tarıhı. Ankara,
\İEB.
Z Kıtap(,ı. 1991 Hazretı Pe\gamber'ın Hadıslerınde
Turk I arlığı. Isıanbul. Turk Dun\a\ı 4ra$tırmaları
\aktı
E 4\dınl994 \asıl Musluman
Olduk 4nkura, Başak.
(10) Mevlana 1954: 23 Fıhı
Mafıh. 4/tkara. MEB.
(11) E\h)aÇelebı 1983:62
Se\ahatname. 4nkara, Kültür
Bakunlığı.
(12) B Toprak 1934: '0. Yuıtus
Emre
(13) Metlana 195^:42. Mesnevı
I /. 4nkara MEB.
(14) 4şık Gulhanı Sıvas Folkloru.
Şubat 19'4.
(15) Galland 1949: 116.123.
İstanbul'a 4ıt Gunlük Hatıralar 1
4nkara, TTK
(16) 4\demır 196': 68 Su\u
iru\un 4dam. Istanbul, Remzı.
(1-) Barthold 196': 210. tslam
Medennetı Tarıhı.
(18) Çağata) 1963 328. Turk
Leh^elerı Örneklerı. \ IU-\\ 111.
r>. )azı Dılı.
(19) Balaman 1983. 105.
Gelenekler, Ture \e Torenler.
lzmir. Betım.
(20) 4tla\ 1992:6. Destanlarmtız.
Mut. \enı Matbaa.
(21)Bedıer 19^1: ll.Les
Chansons de Crotsade. \^H lork.
(22) 4bdullahZekı 1929- 99 Essaı
Surles Causes de la Decadencede
de l'Empıre Ottoman.
(23) Cumhumet 21 9.1996.
ÇALIŞANLARIN SORULARI /SORUNLARI YILMAZ ŞÎPAL
Âskerlik süresine kıdem tazminatı ödeme koşullam
Sorıı: Ben askerliğimi vapmadan once, bir kamu kuruluşunda
ilk kez sigortalı oldum. Daha sonra 20 a\ âskerlik >aptım.
Askerliğim bittikten sonra. bir ozel şırkette sigortalı ola-
rak çalıştım. Bu işverinden çıkıp. bir ilçe beknlivesinde 33
av dev let memuru olarak çalıştım. Şu anda bir işçi sendi-
kasında SSK'li ve kadrolu personel olarak çalışmaktav ım.
Oğrenmek istediğim: Ben emekli olurken. askerlikte ge-
çen surem için kıdem tazminatı alabilir mivinı.' Alabil-
mem için odeme vapınam mı gerekli? H.A.
Y AMT: Iş Yasası nın 14 maddesı uv annca "T.C. Emekli Sandı-
ğı Kanunu \e Sos>al Sigortalar Kanunu'na \e\a \alnız Sosyal Sigor-
talar Kanunu'na tabi olarak sadece ay nı y a da değişik kamu kuruluş-
larında geçen hizmet surelerinin birleştirilmesi sureti> le Sosyal Sigor-
talar Kanunu'na goreyaşlılık\eya malulluk ay lığına ya da toptan ode-
me\e hak kazanan işçıve. bu kamu kuruluşlarında geçirdi0 hizmet
surelerinin toplamı uzerinden son kamu kuruluşu işverenince kıdem
tazminatı odenir."
Yasada geçen "Kamu kuruluşları de>imi. genel katma \e ozel but-
çeli idareler" ıle Kamu lktısadı Teşebbuslerı'nı kapsamaktadır
Işçıye askerlık suresı ıçın kıdem tazminatı odenebılmesı ıçın on-
celıkle bu surenın bır sosy al guv enlık kurumuna borçlanılmasi v e bor-
cun tumunun de odenmış olması gereklıdır Borcun odenmış olma
sı da yeterlı değıldır Işçının bır kamu kuruluşundan ve Sosyal Sı-
gortaîarkurumu ndan "\aşlıükve>amalulluka\lığı\adatoptanöde-
me almak anıacı ile hizmet aktini bizzat feshetmesi" durumunda as-
kerlık suresı ıçın kıdem tazminatı odenebıletektır
Ozet olarak askerlık suresı ıçın kıdem tazminatı odenebılmesı uç
koşiılun bıraraya gelnıesıne bağhdır
1 llşçının askerhksuresını bırsosval guvenlık kurumuna borçlan-
masi ve borcun tumunu odemesıne
2) Işçının çalıştığı ışvennın kamu kurum ve kuruluşlarından ol-
ması
3) Işçının ıs akdını kendı ısteğı ıle ve Sosval Sigortalar kuru-
mu ndan "Naşlılık. emeklilik \eya malulluk aylığı yahııt toptan ode-
me almak amaeıyla" feshetmesıne bağhdır
konuvla 1I21I1 varaı karar ozetlerı
"Ozet: Borçlanılan âskerlik suresinin kıdem tazminatında na-
zara alınabilmesi için çalışılan işyerinin kamu kurum ve kuru-
luşlarından olması gerekir. İşveri bu nitelikte bir işyeri değilse
borçlanılan âskerlik suresi kıdem tazminatı hesabında nazara
alınmaz."
(Yarsııtay 9 Hukuk Daıresı, 7 2 1991 tanh, 1991 1294 esas ve
1991 f37
3 karar)
"Ozet: Değişik kamu kuruluşlarında ve bu arada askerlikte geçen
hizmet surelerinin birleştirilebilmesı, kıdem ta/minatının odeneceği
tum haller hakkında değil. işçinin sadece yaşlılık \eya malulluk aylı-
ğı ya da toptan odeme almak anıacı ile hizmet akdini bizzat feshet-
mesi halinde sozkonusu olabilecektir."
(Varmtay Hukuk Genel Kurulu 9 3 1994 tanh 1994 9-5 esas ve
1994 144 karar)
"Ozet: Kamu kuruluşlanndaçalışan işçinin SSK'yeborçlandığı âs-
kerlik hi/met suresinin kıdem tazminatının hesabına dahil edilebil-
mesı için. ış akdinin vaşlılık. malulluk veva toptan odeme almak anıa-
cıyla işçi tarafından feshedilmesi gerekir."
"(Varmtav 9 Hukuk Daıresı 10 6 1993 tanh 1992 15158 esas ve
1993 9984 kaıar)
ANKAEA NOTLARI
MÜSTAFA EKMEKÇÎ
Yargıda Türban
Olayının İçyüzü...
Yargıç-savcı adavlarının uğraş (meslek) oncesı
eğıtım sonunda bı'Uğraşa kabul aşamasının geç-
mesı gerekıyor Bu^argıç, savcıadayları oncesta-
ja başlarlar Ikı yıllık bır uğraş oncesı eğıtım surecı-
nı bıtırırler Bunu bıt'r
dıkten sonra uğraşa kabul de-
nılen bır karar alınması gerekıyor Uğraşa kabul ka-
rarını verecek makam da Yargıçlar-Savcılar Yuksek
Kurulu
Bu yargıçlık, savcılık uğraşına kabul yolu da şoy-
le ışlıyor Adalet Bakanlığı Personel Genel Mudur-
luğu'nde adaylann tum dosyaları toplanıyor Bu
dosyalann ıçınde, staj gorduklerı, eğıtım gordukle-
rı bırım amırı olan, genellıkle yargıç ya da savcılar-
dan aldıkları fışler, yanı sıcıl raporları bulunur Sıcıl
raporlarını kapsayan dosyalar, Yuksek Kurul'un
onune getırılır
Aslında bu dosyaların. bırıncı sıradan başlayarak
tek tek kurulda ınceleme (tetkık) yargıcı olan yanı
"raportoryargıçça' açıklanması gerekıyor Ancak
Yargıçlar-Savcılar Yuksek Kurulu bır çeşıt yarım gun
(part tıme) çalışan bır kurul olduğu ıçın bır çeşıt ek
gorev gıbı bu gorevı gorurler Çunku bu Yuksek Ku-
rul uyelerının Yargıtay da, Danıştay'da asıl gorevle-
rı var çok ağır ışlerı var, bu asıl ışlenne ek olarak bu
gorev/ yaptıkları ıçın yeterlı zamanlan olmuyor Ya-
nı bır alt yarkurul (komısyon) kurup dosyaları tek
tek ınceleyecek ınceleme olanakları yok Orneğın
ıkı kurul uyesını gorevlendırıp bu dosyalann ınce-
lenmesını sağlayabılırlerdı ama demek kı ona da
zamanlan yok Çunku onlerıne çok sayıda dosya
gelıyor, kurul sozcusu (raportoru) olan kışı, yargıç
olduğu ıçın -daha doğrusu, sekretarya gorevını ya-
pan bakanlık bınmınde genellıkle yargıçlar çalıştığı
ıçın- bıraz da guvene dayalı olarak sozcuye derler
kı yuksek kurul uyelerı
- Sız bu dosyalann tumunu bıze anlatmayın, da-
ha once bunlar uzennde ınceleme yapmadınız mı ?
- Yaptık efendım1
- O zaman, sorunlu olan dosyalan bıze getırın lyı
durumda olanları, orta ya da ortanın ustunde olan-
ları zaten uğraşa kabul edeceğız Hıçbır engellen
yok bunların, bunları ayıklaym, bunların ıçınde pu-
ruzlu olan dosyalan, yanı olumsuz sıcılı olan dos-
yalan bıze anlatın'
Uygulama genellıkle boyle olur
Son olayda da kurul sozculuğunu oluşturan Per-
sonel Genel Mudurluğu nden ılgılı yargıçlar, sorun-
lu dosyalan -272 dosyadan T3 tane dosyayı- ayır-
mışlardı Bunların ıçınde ıkı "turbanlı" ıle ılgılı dos-
ya da vardı Oburlerı. yanı 11 dosya ıse ufak tefek
eylemlerı olan yargıç adayları ıle ılgılı dosyalardı
Orneğın, bınavtufeğı ılebırınıyaralamış bın bırtra-
fik kazası olayına karışmış kovuşturmaya yer olma-
dığı kararı almış ya da aklanmış gıbı kımı belgelen
olan kışıler bunlar Kurula sunulmak uzere bu 13
dosya ayrılıyor
Ancak son gun ne oluyorsa oluyor, Yuksek Ku-
rul toplantısının yapılacagı 16 Eylul 1996 gunu sa-
bahleyın, ılgılı sozcu yargıç, buyuk olasılıkla
Ş.K.'den aldığı bır yonergeyle (talımatla) yanı yu-j
karıdan gelen bır buyrukla, ınceleme yargıcı bu ıkı
dosyayı, sorunlu dosyalar arasından çıkarıyor Ş K ,
"Bu ıkı dosyayı sorunlu dosyalar arasından çıkara-
lım" dıyor mu demıyor mu
7
Sorun burada Dosya
sayısı 13'ten 11 'e duşuyor
272 adaylı dosya, kurul odasına goturuluyor Is-
kambıl kâğıdı gıbı bır kenara yığılıyor Gerekırse ku-
rul, oburlerınden bırını de sorabılır Ama genel ola-
rak sormuyor Dosyalar kurulun onune gelınce
- Hangılen sorunlu dosyalar, anlatın bakalım dı-
yor
Başlıyorlar anlatmaya Sırada kım varsa Kurul.
- Geç onu, onu da geç dıyor
- Efendım, bunun şoyle bır sorunu var
Kabul ya da reddedılıyor Boylece sıraya gore gı-
dıyorlar Sonunda ızlencelerını bıtırıyorlar Fakat
turbanlı ıkı adayla ılgılı dosyalar, kurula açıklanmı-
yor Kurul uyelerınden bırı ya da bırkaçı şunu soy-
leyemezler mıydı
- Basında sureklı yazılıyor, ıkı tane turbanlı aday
da varmış, onların dosyalannı bıze sunmadınız
Bunların arasında değıl mı bu dosyalar?
Bunu bır soran çıksa olaya hemen el konabıle-
cektı Ama buyuk olasılıkla kurul uyelerı uç ayda
bır boyle bır olayla karşılaştıkları ıçın -çunku uç ay-
da bır ad çekme olayı oluyor- kurul uyelerı bunun
uç ay sonrakı kurula gelebıleceğını de duşunebılır-
ler, duşunemezler mı"? Belkı onlar da pek gazete
okumuyorlar ne bıleyım? Sozun kısası soran ol-
muyor, 272 adayın dosyası goruşuluyor Bunlardan
U.Ç. adında bır aday olumsuz raporu oldugu ge-
rekçesıyle yargıçlığa alınmıyor Ama ıkı turbanlı ada-
yın dosyası kurula sunulmamış olduğundan, karı-
şıklığa yanı karambole gelıyor kurul 271 kışı hak-
kında uğraşa (mesleğe) kabul kararı verıyor U Ç.
hakkında ıse "çıkarma" kararı verılmış o\uyor
BULMAGA
SOLDANSAGA:
lAenusgezegenı-
ne venlen bır baş-
ka ad Kuzu sesı
2/ Otlak Endo-
nez\a'yı oluşturan
adalardan bın 3/
Asıl parçava vol
gosterıcıhk gorev ı
vapan gırış muzı-
ğı 4/ Çın ve Ja-
ponvada ovnanan
bırstratejıoyunu
Hayat arkadaşı
Kuşaktan kuşağa
geçen kalıtımsal
oğe 5/Hısse.pay \apıcı-
lıkta dolmalann kavması
nı onlemek ıçın bunların
eteklerıne moloz tasıvla
orulen kaplama 6/ Bır ba- 3
lıkcınsı Dunvamızın uv- 4
dusu 7/Bır dev letın baş-
ka bır dev lete y aptığı bıldı-
rı Argoda esrar 8/ Alet-
lerde duz ve uzunca tuta-
mak Eskı bır Fransız 3
halk dansi 9/ Japonlar a „
ozgu çıçek duzenleme sa-
natı
VLKARIDANAŞAĞIVA:
1/ L'fak bataklık va da çamurlu kuçuk sol Bır nota 2J
Mustahkem yer \ararlanılan uygun koşuf 3/Hıç emek ver-
meden ele geçırılen sev Destân 4/ Frgın 5/ \ ucut ısisı
Tropıkal \frika dj vetışen bır jg.n, 6/ Fnis Bafur"ım bır si-
ırkıtabı Eskı dıldeavak Tarla sinırı 7/lncıçıçegı Duz
ve genış arazı 8/ lcranın ılımlı bır tempoda olması geıek-
tığınıbelırtenmuzıkterımı 9/Rutbesızasker Lflemelıbır
çalgı Tıtan elementının NII