Katalog

Cumhuriyet 29 EKIM 1923 29 EKIM 1993 70YILŞONRA YENİDEN BASIM Cumhuriyet ve Cumhuriyet O gün. Arap harfleri değil de Latin harfleri kullanılıyor ol- saydı... Bu düşünceden yola çıkınca, ortaya yanda gördüğünüz gazete çıktı. Anadolu'da yeni bir rejimi. Cumhuriyet'in ilanını haber veren 30 Ekim 1923 tarihli "Yenigûn", aynı mizanpajla yeniden haa- rlandı. Cumhuriyet'in 70. yıhnda, 70 yıl öncesi yeniden can- landınlmaja çalışıldı. Milli Mdcadele basını içinde önemli bir yeri olan Yenigûn, bu tarihi olayı 6 sütun manşetten vermişti. Vfanşet o günün diliyle şöyleydi: "Büyük Millet VTeclisi şekl-i hükümetimizi tespit eden Teşkilatı Esasiye tadilatını kabul >e Türkiye Cumhuriyeti'ni ilan eylemiştir" Yenigün'ü yeniden hazırlarken. dihnın de sadeleştiril- mesine özen gösterildi. Başlığm altındaki spot o günkü dille şöv- leydi: "Müşir Mustafa Kemal Paşa Hazretleri Türkiye Cumhuri- vetfinin ilk Reis-i Cumhurudur. Büyük Millet Meclisi büyük halas- kan dûn müttefiken Reis-i Cumhurluğa intihap eylemiştir, Gazi Paşa Hazretleri intihabını müteakip hararetli bir nutuk irad eyle- mişlerdir. diin gece bütiin memleket, Türkiye Cumhuriyeti'ni tesid eylemiştir." Bugünkü haliyle Yenigün'ü günümüz gazeteleriyle karşılaştın- nca bu büyük olayın sanki "sıradan" bir lîaber gibi verildiği düşü- nülebilir... Oysa, 8 Ekim 1923"te Yenigün'ün sahibi ve başyazan Yunus Nadi, Anadolu'da kurulacak yeni devletin yönetim biçimi- nin Cumhuriyet olacağını tüm dünyaya ilk kez duyuruyordu... Çünkü Yenigûn Kurtuluş Savaşı'nın. Kurtuluş Savaşı Cumhuri- yet'in bir parçasıydı. Peki neydi Yenigûn 0 Yenigûn, Anadolu'da Yenigûn ve Cumhuriyet Yıl 1918. Mütarekeyıllan. Yunus Nadi. 3 Eylül'de İstanbul'da Yenigûn gazetesini çıkarmaya başlar. "Anafartalar Kahramanı Mustafa Kemal Paşa"yı destekleyen bu gazete Damat Ferit Hü- kümeti'nın baskısına rağmen kurtuluşun Anadolu direnişinde ol- duğunu yazar. Bir yandan İngilizler gazeteyi sık sık kapatır. diğer yandan hükümet Yunus Nadi'yi tutuklar... Bu arada Mustafa Kemal Paşa. Şamsun'dan Anadolu'ya geçer. 2 Nisan 1920'de de Yunus Nadi. İstanbul'dan gizlice aynhr ve Ankara'ya gider. Ga- zetenin yayını bir süre dunır. Karaoğlan Caddesi'nde ahşap bir evin alt katındaki odaya elle çalışır köhne bir baskı makinesi ku- rar ve 9 Ağustos 1920'de "Anadolu'da Yenigûn" çıkmaya başlar. Kurtuluş Savaşı boyunca Yenigûn vardır artık. 1921 "de Sakarya Meydan Savaşı öncesi Ankara'nın boşaltılmasına gerek görüldü- ğünde Yenigün'ün matbaası da bir süre için Kayseri'ye taşınır. Yunus Nadi ise Ankara'da kahr. Kayseri'ye gjden Yazı İşleri Müdürü Salih Sel'e verdiği talimata îki önemli unsur yeralır. "Bir: Misak-ı Milli sınırlan içinde hukukun sağlanacağı ilkesinden ödün vermemek. İki: Görülen eksikliklerin eleştirilmesinde tered- düt etmemek ve özellikle eksiklik hükümetten gelirse eleştiride gö- züpek davranmak." Günde 2 bin 500 adet basılan Yenigûn. Şükrii Kaya'nın an- lattığına göre "Gazi Mustafa Kemal'in akşamlan okumadan uyumadığı bir gazete"dir. Yenigûn 11 Mayıs 1924'e kadar yayın hayatını sürdürür. Kurtuluş Savaşı'ndan 'Cumhuriyet'in ilk ay- lanna kadar vayın ilkelerinden ödün vermez: Kurtuluş Savaşı'mn haklüığı ve zafere kesin inanc. Saltanat ve hilafete karşı rutum. Emperyalizme karşı ve sosyalizme yatkın bir eğilim. L luslararası planda mazlum millctlere. ulusal plahda ise amele ve köylü gibi çalı- şan insanlara yakın bir tutum. Ankara'da Yenigün'ün son sayılan yayınlanırken. öte yandan İstanbul'da Yunus Nadi yeni bir gazete çıkarmaya hazırlığı için- dedir. 7 Mayıs 1924'te, adını Mustafa Kemal Paşa'nın verdiği ga- zete yayın hayatına girer: Cumhuriyet. İstanbul'da Cumnuriyet'in çıkışindan dört gün sonra da Yu- nus Nadi. Ankara'daki "Anadolu'da Yenigün"ü kapatır. Artık, Cumhuriyet'le birlikte yepyeni günler başlamaktadır... Numan: 943 • 320 S*ym 2 IM\J» İmtyu MhU « başyazan. Yunut Nad Anadolu'cla Ankara * 30 EKtm 1923 O SaJt 0i9Ret*Hewel1336 YENİGÛN1334 Cumartesiden baska hergün sabahian yayınlanır slyası, bihmsei, edebl Türk guated Marahan* H0kOm«t CaddMlnda im dain Talgral vcteMDnıdrur ArUrı - Y*nl0<jn Abon» hoşulan • Tûrtty» Içnta üfctlard» 1110 1700 O 6 «y»» 600 »00 ° 3 n * » 32S SOO Büyük Millet Meclisi hükümet şeklimizi saptayan Anayasa değişikliğini kabul ve Türkiye Cıımhuriyeti'ni ilan etmiştir Mareşal Mustafa Kemal Paşa Hazretleri Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanıdır, Büyük Millet Meclisi büyük kurtarıcıyı dün oybirliği ile Cumhurbaşkanlığına seçmiştir, Gazi Paşa Hazretleri seçilmesinden sonra hararetli bir söylev vermiştir, dün gece bütün memleket Türkiye Cumhuriyeti'ni kutlamıştır. Türkiye Cumhuriyeti İkinci Türkiye Büyük Millet Meclisi dün aldığı kararlar ile Bi- rinci Türkiye Büyük Millet Mec- lisi'ne la>ık olduğunu göstermiş- ur. Aynntılan bütün ulusun ku- lağına erişmiş ve ağızdan ağıza yayılmış olacağı üzere Meclis. Cumhuriyet'ı ilan etmiş ve hükü- met de bu \enı yönetim biçiminin gereklerini kabullenmiştir. İkinci Türkiye Büyük Millet Meclisi her aniamı ile bir halk meclisi olduğunu karşısına çıkan güçlüklere dik ve yüksekten ba- karak çözümleri sonuna kadar götürme yeteneğine sahip oldu- ğunu kanıtlamışür. Birind Türki- ye Büyük Millet Meclisi zaten za- ruretlerden doğmuştu. Bu neden- le. karşısına çıkan her sorunu çe- kinmeden ve önündeki sonınun çozümünü sonraya bırakmadan sonuna kadar götürür, sürekh toplanulara yer bırakmadan so- nuca ulaştınrdı. Karannı verdik- ten ve yayınladıktan sonra da gö- nül rahatbğı içinde dağılırdı. Bi- rinci Büyük Millet Meclisi bu er- demi kendisini secen ve gönderen halktan almışu. Osmanb İmpara- torluğu çöktükten sonra Türk ulusu disiplin ve düzenden yok- sun bir korkuluk haline gelmiş ve düşmanlanmızca. "aruk bitu. gjt- ti" hükmünün verildiği bir sırada. ulusumuz, kendi göbeğıni kendi kesen çaresiz çocuk lutumu ile >eni bir Meelis secerek yeni bir durum ortaya çıkarmıştı. Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi. büyük Türk ulusunun en bu- nalımlı bir aşamasında yarattığı bir deha idi. O Meclis bu dehaya uyarak yürümesini bildi ve kendi- sini yaratan dehanın amaçlanna ulaşü: Ulusal zaler. ulusal bağımsızbk ikinci Türkiye Bü- yük Millet Meclisi de ulusun azim ve dehasına temcüman olan Bi- rinci Büyük Millet Meclisi'nin kuşkusuz bir devamıydı. Dünkü hareket tara ile ve ulaştığı sonuç- la bunu kanıtlamış oldu. Burada en gür sesimizle bağırmak zorun- luluğunu duyuyoruz: L'lusumu- ?un yaradılışına tercüman ol- makta bu kadar başan gösteren İkinci Büyük Millet Meclisi'nı kutluyoruz. Sözlerimian bu noktasında bir konunun da altını çizmekte yarar göriiyoruz. Birinci Meclis'in adı "Türkiye Büyük Millet Meclisi" idi. İkinci Meclis secilirken ve se- çildikten sonra kımileri Binnci Mecbs'ten sonraki Meclislere de Türkiye Büyük Millet Meclisi de- menin gerekip gerekmeyeceğı ko- nusunda kuşku duydular. Bun- lardan Büyük Millet Meclisi sıfatını meclise bırakmak ondan sonra gelecek meclislere sadece Millet Meclisi demenin uygun olacağını söyleyenler bile görül- müştü. Biz bu duruma bakarak diyoruz ki "Hayır. Türk ulusunu temsil eden ve Türk egemenliğine dayanak olan her meclis Türkiye Büyük Millet Mecbsi olacak ve meclislerin hepsi ulusun yüksek ruh ve ımanına tercüman olmak- ta devam edecektir." İşte ömeği bugünkü meclislir ki önüne çıkan sorunlan derhal çözmek içın elinden gelenı yapmıştır. Bilindiği gibi Bakanlar Kurulu'nun son istifası üzerine ülkenin önemli bir bunabmla karşılaştığı bir sırada ortada kuv- vetli bir partı ve meclis vardı. Hü- kümet mecüs karşısında kendini zayıf görerek cekildi. Yeni hükü- Cumhurbaşkanınuzın ilknutku "..Bu Yüce Meclis'i oluşturan Türk milletinin son 4 yıl içinde başardığı zafer bundan sonra da birkaç misli olmak üzere sonuçlarını gösterecektir." Gazi Paşa Büyük Mılleı Meclisi'nin dünkü toplantısında Anayasa değışıkliğinin kabulün- den sonra oybirliğiyle cumhurbaşkanlığına secilmiş ve secilişinin ardından aşağıdaki nul- ku söylemıştır: "Sayin Arkadaşlar. önemli ve dünya çapında ola- ğanüstü oiajlar kaı>ısında saygı- değer ulusumuzun gercek uyaniklık ve göz açıkliğına değerli bir belge olan Anayasamızın baa maddelenni açıkbğâ kavuşturmak içın özel kurulca yüce topluluğu- muza teklif edilen yasa tabansının kabulü dolayısıyla yeni Türkiye devletınin zaten dünyaca bilınen ve bilinmesi gereken nitelıği ulus- lararası lanınmış adıyla anıldı. Bu- nun doğal gereğı olmak üzere bu- güne kadar doğrudan doğruya meclisımızin başkanlığında bulun- durduğunuz bu acız arkadaşınıza > aptırdığınız görevi Cumhurbaş- kanı unvanıyla yıne aynı arkadaşımza yönelttiniz. (Estağ- furullati hakkınızdır. sesleri) Bu münasebelle şımdiye kadar tekrar tekrar hakkımda gösıermiş bulun- duğunu7 >e\gi. ıçtenlık ve güvenı bir kere daha göstermekle yüksek kadırbılirlığınızi ispat etmiş olu- yorsunuz. Bundan dolayı yüce meclısını?e gönlümün büıünıçten- ligiyle leşekkürler sunanm. (Es- tağfurullah. Allah muvafFakıyet versin. >esleril Efendiler! Yüzyıllardan ben Doğu'da gadre v e zulme uğramış ulusumuz. Türk ulusu gerçekte sahıp olduğu nıteliklerden yoksun sayılıyordu. Son yıllarda ulusumunfiilengös- terdiği yetenek, anlayış. kavrayış kendisıne kötü gözle bak tanlann ne kadar gafil. bilgisız. görünüşe kanan ınsanlar olduğunu pek gü- zel ispat ettı. Ulusumuz taşıdığı nıteliklen ve değerlilığını hükü- metin yeni adıyla uygar dünyaya daha çok kolaylıkla göstermeyn başaracaktır. (Inşallah. sesleri) Türkiye Cumhunyctı dünyada bulunduğu yere layık oldueunu eserlenyle ispat edecektir. (fnşal- lah sesleri) Arkadaşlar. bu büyük kurumu meydana getıren Türk ulusunun son dort yıl içinde gös- terdığı zafer bundan >onra da bir- kaç katı olmak üzere belirtılennı gösterecektir. (tnsallah sesleri I Gördüğüm güvene layık olmak içın pek önemli saydığım bir nok- tadakı ıhtıyacımı bıîdırmek zo- rundayım. Ö ihtiyaç yüce kurulu- nuzun şahsım hakkındakı tevec- cüh. vardım ve güvenın de- vamıdır. (Hiç şüphe yok. daıma. seslen) Ancak busavedeTannnm vardımıvla $ahsımj voneltlığinız ve yönelteceğıni7 görevlen ıvi bir ş^kilde başarabilcceğımi unıanm (Allah muvaffak etsın se^lon) Da- ıma vıyın arkadaşlanmın ellcnne çok vımimı \e sıkı bir biçımde yapışarak onlann şahıslanndan kendimı bir an bıle ıızak görmeye- rek çabşacağım Ulusun hakkı- mdakı ıvi görüşünü daıma daya- nak noktasi sa;,arak hep birlikte ileriye gıdeceğız. Türkiye Cumhu- nyeti mutlu. başanlı. muzaffer ofacaktır (Şiddetli alkı^larl" Dünkü tarihi parti toplantısı Dün Halk Partisi 2 oturumda aralıksız 6 saat toplanmış ve önemli kararlar alnııştır. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkam ve büyük kurtarıcı meti meclis seçecekti ve bunun için toplantıya çağnbnıştı. Halk Partisi Yönetim Kurulu öneriye değer bir topluluk oluşturabilmek için önceki gün akşama kadar üzerinde çabşarak sonunda mey- dana qkarabildiği listeyı dün. Ye- nıgün de kabul edilebilir bubnu- yor ve böyle hareketten kendisiyle bırlikte bütün meclisin ve hatta bütün ülkenin ayru düşüncede ol- duğunu görüyordu. Oysa Halk Partisi Yönetim Kurulu 8-10 kişi- den oluşan sınırb bir topluluktu. Onlann listesi sadece bir öneri öneri olduğundan hıçbir özellik taşımıyordu. İş 280 kişibk Mec- lis'e bırakıldığı zaman çıkabilecek sonuç ne olabilirdi? Herhalde bu lısteden daha hayırlı birşey değil... Dün parti toplandığı zaman du- rum bu idi. Ve bu da yasama ve yürütme yetkilerini kendisinde toplamış bir meclis için durum- lann en tehlikelisiydi. Sonunda. çıkmaza saplanmış bulunan ve şu veya bu biçimde her geçici hal. işi pamuk ipliğine bağlamaktan iarksız olacak olan bu durum karşısında İkmci Türkiye Büyük Millet Meclisi irkikli. Sorunun ke- sinlikle çözülmesi gerektiğine ina- narak dün aldığı kararlara götüren alanda serbest ve kararlı yürüdü. Birinci Büyük Millel Meclisi'nin kurduğu devletin hükümet şekb zaten adı söylenmemiş bir cumhu- riyetten başka birşey değildi. İkincı Büyük Millet Meclisi durumu iyice kav ramış bir kurul yetkisiyle o sö> - lenmeyen adı açıkladı. devletimizin hükümet biçiminin cumhuriyet ol- duğunu bebrtti. Bunu yaptıktan sonra onun sonuçlannı da belirt- mekte hiçbir zorluk çekmeyerek ve kutsal Anayasamızın ruhuna uv- gun kalmaya özen göstererek cum- hurbaşkanını seçti. Cumhurbaş- kanına verilecek yetkilere ilk adım olarak hükümetin kurulmasında çağdaş bir ılkeyı kabul etü: Cum- hurbaşkam Başbakanı seçecek, Başbakan arkadaşlannı sececek \e bunlann hepsi birden Meclisin ka- bulüne sunulacaktır. İkinci Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin azmi sonunda dünkü gün dahi tarihsel günlerimiz arası- nda yeralmaya hak kazanmıştır. Zaten mevcut olan bir durumu bc- brünekten ibaret olsa bile Türkiye Cumhuriyeti dün ilan edildi. ilk Türkiye Cumhurbaşkam da secil- di. Onun içindir ki biz de burada: -Yaşasın Türkiye Cumhuriyeü! seslerine: Yaşasın İkinci Türkiye Büyük Millet Meclisi de! demek- ten kendimizi alarruyoruz. Yunus NADİ Hükümelın istifası ile ortaya çıkan bunalım üzenne önceki gün Meclis koridorlannda. komıs- yonlannda Meclis üyeleri küme küme konuşurken. partı yönetim kurulu yeni bir seçıme zemin ola- bilecek arkadaşlann belirlenme- siyle uğraşıyordu. Geç vakit çıka- bılen liste kımseyı tatmin etme- miştir. Ancak bundan dolayi bir- çok kıymetlı arkadaşlan boj yere üzmemek için Yenigûn. isimlen aynen yayımlamaktan kaçınmı^tır. Dün sabah saat 10'- da parti toplantısı bu esaslar için- de yapılmış. en zıyade listeye giren kımselenn bu liste aleyhinde söz söylemelen suretiyle durumun m- celenmesıne geçıJmiştir. Özel ola- rak öğrendiğimıze göre. bu suret- le açılarak devam eden toplantı yavaş yavaş en ciddı noktaianna yaklaşmış ve durumu inceden ın- ceye tetkik ettikçe bütün yüce ve heyecan vencı aşamava gelinmış- Anayasa Komisyonu tutanağı ve kabul edilen yasa Anayasa Konıisyonu'nun tutanağı ••Ulusumu7u esenlığe ve mutluluga ulaştıran ve tam bağımsızlığa kavuşturan. Tannnm da beğendi- ei. kutsal mücadelede ulusalegemenlik temelı kesın- fikle kabul edılmış ve hep buna uyulaaelınmiştır. Bu usulün soylu ulusumuza ve şartsız ufusa ait olması ve ıdare usulünün ulusal kaderin ulusça yönetilmesi temeline dayalı bulunması (Cumhuriyet) demek ol- duğundan. kışısel saltanatı kesinlikle kovucu olan bu kelimenın kullanılması ve Türkiye Devletınin hükümet şeklinın cumhurıvet gibi olması hakkı- ndaki Anayasa maddesinin bir fıkra ile açıklanması hukuka ve işin gereğine uygun görülmüştür."' Madde I - Egemenlik kayıtsız ve sartsız ulusun- dur. İdare usulü halkın kaderini kendi eliyle vönet- mesi temeline dayanır. Türkiye Devletinin hükümet şekli. cumhuriyettir. Madde 2- Türkive Devletinin dini. Islam dinidir. Anayasa"da kabul edilen değişiklikler Resmı dilı Türkçedir. Madde 4- Türkiye Devletı. Büyük Millet Mecli- si'nce yönetilır. Meclis, hükümetııi bölündüğü idare şubelennı bakanlar aracılıâyla yönetir. Madde 10- Türkiye Cumhurbaşkam. TBMMge- nel kurulunca ve kendi üyeleri arasından bir seçım dönemi için seçilir. Başkanlık görevi. yeni cumhur- başkanının secimine kadar sürer Yenîden seçılmesı caizdır. Madde II- Türkiye Cumhurbaşkanı devletin başkanıdır. Bu nıteliğ! ile iiereklı gördükçe Meclıy; ve Bakanlar Kuruluna bajkanlık eder. Madde 12- Başbakan. Cumhurba^kanınca ve Meclis üyeleri arasından seçılır Öteki B<ıkanlar. Başbakanca yıne Meclis üyeleri arasından seçildik- ten sonra lümü Cumhurbaşkanınca Meclisin onavı- na sunulur. Meclis toplantı halınde değılse onayla- ma ışi Meclisin toplanmasına ertelenir. 1923Devpimi'nin 70'inci Yıldönümü Cumhuriyet'in 70'inci yıldönümünü kutluyonız. Yetmiş yıl önce bugün, 29 Ekim 1923 şabahı, Büyük Millet Meclisi toplandı. İlk sözü alan Anayasa Komisyonu Başkanı Yunus Nadi şunlan söyledi: "Arkadaşlar; Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi. Teşkilat-ı Esasiye ile şarkta yeni ve mühim bir devlet kurmuş- tur. Teşkilat-ı Esasiye Kanununun (Ana- yasanın) birinci maddesine bir fıkra ilave ediyoruz: Türkiye devletinin şekl-i hükü- meti cumhuriyettir." 29 ekim sabahı anayasaya eklenen bir fıkrayla Cumhuriyet rejimi gerçek- leşmişti. Ancak hiçbir devrim bir günde ger- çekleşemez. "AydınJanma De>Tİmi"nin Türkiye'- ye yansıması, ne bir günde, ne bir ayda, ne bir yılda oldu; 1789'dan beri toplum Batı'dan esen rüzgârlarla sarsılıyordu. Avrupa "Üç R" diye anabileceğimiz "Rönesans-Reform-Revolüsyon'''la bü- yük bir değişimi yaşamıştı; kulun bire- ye dönüşmesi, siyasal iktidar daya- nağının gökten alınıp yere indirilmesi. din ile devlet işlerinin aynlması, özgür- lüklerin benimsenmesi ve demokra- sinin kurulması kolay olmamıştı. 1789"da devrimini yapan Fransa, 19'- uncu yüzyıl boyunca cumhuriyet-impa- ratorluk-krallık gelgitlerinde çalka- lanmıştı. Türkiye'de 29 Ekim 1923'ten önce Aydınlanma devriminin gebelik sancı- lannı yaşamıştır. Ancak 1923'ten sonra da hiçbir şey kolay olmayacaktı. Tarihin. değişimin ve devrimin do- ğası budur. 1923 Devrimi'nin en kısa tanımı, "Anadolu'da Aydınlanma'nıngerçekleş- mesidir" diye yapılabilir. Atatürk, "Me- deniyetöyle bir ateştir ki ona bigâne olan- ları yakar" demişti: 1923 bir uygarlık devrimidir. 1923'ü yalnız siyaset, askerlik, top- lumbilim ve ekonomi açısından ele al- mak. yüzeysellik demektir. Felsefe tari- hinin içinde Cumhuriyet devriminin anlamını aramak gerekir; Anadolu'da dinsel felsefeyi aşarak aklın felsefesine gecmek kolay olmamıştır. 70 >ıldan beri bu yolda çalkalanma- lar süriiyor. Askeri zaferden sonra Büyük Millet Meclisi'nin Cumhuriyeti ilan etmesi. Türkiye'nin geleceğinde yazgısını sap- tayacak bir karan vermesidir. Bu erken bir karar mıydf?.. Türkiye'de Cumhuriyet, sana\i devriminden önce kurulmuştur. 1923'- te bu karan verecek bir Meclis \ardt: ama. halk kesiminde Cumhuriyet fikri- nin tabanı hangi oranda oluşmuştu? Bu soru artık aşılmıştır. 70 yılın çalkalan- malannda. ne padişahlık geri gelebildi, ne hilafet!.. Sözgelimi Fransa'da, Yu- nanistan'da ve benzerlerinde krallık geri dönebilmiştir; Türkiye'nin Cum- huriyet tarihinde böyle bir gelgit yok... Ancak laikliğin yerleşmesi ve de- mokratikleşmcnin gerçekleşmesi için gerekli süreç. bütün dünyada olduğu gibi. kimi zaman sertleşerek kimi za- man yumuşayarak süriiyor. Bu sürecin başanyla noktalanması, Türkiye'nin dirlik ve düzenliği için kaçınılmaz bir amaçtır. Cumhuriyet, Cumhuriyet devrimiyle birlikte kuruldu, gazetemizin adını da Atatürk koydu. Bu tarihsel olgu, onurumuzdur. Adında cumhuriyet ya da demokrası sözcükleri bulunan nice ülkenin çağdaş anlamında demokrasi ya da cumhuri- yet olmadığı bilinen bir şeydir. İnsanlık durmadan ilerliyor; halkın halk tarafı- ndan halk için yönetimi, yeni içerikler, zenginlikler, derinlikler kazanıyor. Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün geleceğe, insanlığa, uygarlığa bakış açısı, sürekli değişimin rayına oturmakta ve bilimi gerçek yol gösterici saymaktadır. Cumhuriyetimizi dünyanın en ileri demokrasisine dönüştürmek hedefi önümüzde duruyor. Bu hedef. durağan değil, devingen- dir. 1923 Devrimi. bu hedefe doğru giden yollann "Aydınlanması" için yapıldı. O yollan "karartarak devrimi saptıra- cak bir siyasal bağnazlık ortamı yarat- mak isteyenler. başan kazanamaya- caklardır; politika yaşamınm gelgitle- rinde kimi zaman başanya ulaşır gibi görünseler de bu aldatıcı ve geçicidir. Yeni kuşaklanmızın Cumhuriyet devrimine sahip çıkacaklarına inana- rak Cumhuriyetin 70'inci yılını kutlu- yoruz. Cumhuriyet