Katalog

YUNUS NADİ ARMAĞANI mi/.de dc kapı gilıi hir tüzüklc oturmuştun masaya. Sanırım scn de biraz kultuk çıkıyorsun bana. Hu da heni sevdiğini gösterir. Yclcr, konuya dönelim lıa, ne dcrsin? Kazanımlannı korudu ya, gülüyor. Hâlâ genç. O grcvci çadırında ilk karşılaştığımız saatte. Peki ben? Gözlerini kaldırıp yuınuşacık bakıyor yüzümc. Scn de diyoı... Biz hie yaşlanmayaeağız ki. İçeridt zaman duı uyor bilmiyor musun? Ama saçların diyoıuın, boyle söylemiyor: Eliyle yana doğru taııyor, çok ıızadı kestirmesi gerek. Çıkınca asıl rengine boyatacağız diyor, sakalı da kestik mi, on dokuz yaşın ilkbalıarındayız... Ellerine bakıyorum. Bir çocuğunki gibi pürüzsüz. Temiz birer yaprak onlar, diye fısıldıyor biri kirpiklerinin ucundan. / Kim? Kırınızı Torbalı Kadın: Kırmızı Torbalı Kadın! Sonra?.. Sonra, onları dize gctirebilccek miyiz diye sordum, yastığının altından çıkardığı gazeteyi uzatu. Al, yanıiı burda: Bu soruyu bckliyordu hep, biliyorum. Iç sayfalara sığmayacak büyüklüktc bir haber fotoğrafı, altyazısı da ancak bir l'otoğrafla tanımlanacak bir kadın aıınem yaşında. Elinde kırmızı torba olmalı diyorum, içinde mavi kazak, yumuşacık, bulul gibi bir yüııden dokunmuş nizamiye kapılarıııda. Ve bir şişe ben/in yanında ve bir kutu kibrit, tutuşturulınaya hazır olarak. Hayır, diyorum o zaman hayır... biz kazanacağız! Bir lekmede yılop kapıyı çıkıyorum koridora. Ellerim sıkılı... İki yanımda iki balyoz. Bağırıyorum, heeeey biz kazanacağız! Kalkın cocuklar... Kıralım bütün kapılan, çıkalım yıldı/ların balkonuna. öfkcyle dokunuyorum lelevizyonun düğmesinc. Top tam ağlara gömülecekken, kopuyor ses yitip gidiyor görüntü. Gösteriden gelenleri gördün mü? Ağlara gömülüyor top, beynimin ortasına diişüyor bir çığ gibi scs. Goooooooooooooolll!.. Maç bilcli günler oluyor diyorum sana! Hâlâ buna, gecikmiş gol sesleri saydırıyorsun. Bıınıı yapman zorunlu mu? Iri puniulaı batmış olmalı gözüne. Masaya dönmeklen başka umar yoktu. Masada bir gazete onun uslunde tulııyordun notları gazete sarıkıtmızı bir bayram sevinci kocaman puıılolaıia: GALATASARAY TUR ATLADI: Araya girip dıırma! (iördüm, diyorum, hepsi de pırıl pırıl cocuklar... Dışarısı çok hurekefliyıniş söylediklerine nörc. Aydınlar da yogun olarak ugraşıyorlarmış. E,cee, dcmokrasiye gectik ariık, havalar pembe gidiyor ya! Ne diye kinayeli konuşuyorsıın, onların yaplıklarını yok mu sayacuğız? öfkelendi. Alnı carçatık bir kuşkayasına dönüşlü. Battaniyeleri fırlatıp alacak usiünden... Alıyor. Elleri büyüyor, iki yanında iki balyoz. Az önce pürüzsiiz, lemiz birer yapraklı oysa. Gövdesi kök tutmanıış yeni bir kavak, eğilse tam ortasındaıı kırılacak... Ne yaptı aydınlarımı/ ha, kendi gölgelerinden bile korkarak sustular... fcülçe gibi yığılıyor tabureye. öfkelenmenin ycri dcğil ki, diyorum, seninle de tartışmaya gclmiyor, günlerdir ınilim ilerleyemedik! tki metrelik beton olsa, en az yarım met rc girmi^lik iceri, sen bu kadar ısıtmakla suyunu kaçırıyorsun bıçağın! Betondan söz edincc yumuşadı biraz. Sen de sorularına dikkat et, diye çıki!,ıyor. tyi diyorum, iştc masa, kalern ve kâğıt, oturııp scn sor! Ağ?ı kıyısında o bildik gülümseme, susuyor. Bctonda bir boşluk yakaladı, ordan ilerleyecej;! Bırak bıçaktan, betondan söz etmeyi. Aydın olmanın bir sorumluluğu var mı yok mu? Elbettc var; biz de birer aydımz, bi/im de sorumluluklarımız var... Gördun mü, (,ayı unuttuk arada. Sen de hiç hatırlatmıyorsun! Kalkmı^. Tuluna tutuna tuvalctc gidiyor, lavaboya tırmanıp tavandaki lanıbaya taktığımız ısılıcı kablosunu indirecck. Gö/Icri kararıp düşmesin de. Tutuklu Konscyi, bu kez ı;ay içimini serbest bıraktı. Eskiden diyor, kamuoyu onlardan yanaydı, artı, sessi/ bir coğunluk vardı... Şimdi gene var, ama bizım sesimi/ de epeyce yiıksek çıkıyor. Çayı getîrıııiv. Kâğıtlarımı topluyoıuın. Çaydanlığı biı iki sallayınca çöküyor çay... lyi diyorum, lazla kaynamamış... Şekeri nasıl olsun? Her zamankinden biraz fazla... Sigara da isterim ama, şıırda güzel şeyler düşünerek uyumak istiyorum... Upuzun, ölü gibi yatıyor üç battaniyenin altında. Yatağa nc zaman girdi ki? Çayını, ranzaya yanaştırdığı plastik luburenin üzerine bırakıyorum. Yaktığım sigarayı da tutuştııruyorum eline. Karşısındaki resme dalmış: Gözleri kısık bir gcınici feneri. Deminden beri düşünüyorum da diyor, seninle en son, denize karşı çay içmiştik dışarda, ama nerde, anımsayamıyorum. Sakin bir kıyı kahvesiydi, diye yazıyorum masaya dönıip, Galata Köprüsü'nün dubalarında avuç içi kadaı bir yer, cski tahla masa ve iskemleler, duvarlarda birkaç martı resmi filan... Vapur kalabalığı, insan denizi vc köprü sevenler için güzcl bir yer diye ekliyor, gözlerini çekip o resimden, deniz orda sevilmez ki! Gel, isterscn bir boğaz turu yapalım seninle. Sigaradan uzun bir nefes çekerek, yapalım be, diyor, hem rüzgârı da kaışıdan alırı/... Bakarsın lıirkü bile söyleıi/... Parkanı giyd'ysen başlayalım. Ydıııaııı başla sen, şimdi giyinip yetişirim sana. Dinle diyorum, Gülhane Parkı'ndan (,'iktık yola... Sonra Sirkeci'ye vurdıık, diye tamamlıyor, ordan doğruca Galata Körüsü'nc... Yaya gidiyoruz ama! Parkasını giyinmiş, simdi volta atıyor onumde... Güpegündüz... Söze atılıyoıuın, güpegündüz ne? Güpegündüz Galata Köprüsü'nden geçiyoruz, her yanda afişlerimiz var ve vur emriyle arıyorlar, seninki de laf mı şimdi? Peki devam et sen... Karaköy iskelesini geçtik, şimdi otoparkm orda bir yeıe uğramami7 gerekli. Nedcn? Ncdeni var mı, son nıodel daktilolar orda. Üraya neden uğruyoru? bizim daktilo cczaevi deposımda! O kadar sabırsız olına, vitrinc baktık gözumuze kestirdik gccc dalıp kaldıracağı/... Sigarası .sönmuş, kibriti istiyor atıyoıum. Yakıyor. Sonra stadın önüııe geldik... O ne, scn öne geçtin, arkanda kaldım... Omuzlarımızın üstünde uzunca bir sandık var. Ama bir tabut mu diyorum, araya böyle iç karartıcı şeyler sokmasan! Eliınde değil, güzcrgâhı sen seçtin! lyi de ölen kim? Bunu, ancak önümüzdeki günlerde yanıtlama olasılığı olabilir, diye yanıtlıyor gözlcrimin içi bu! Bu söyleşi diyor, bitmez de eylem sürüyor ne bakarak ve bu, sen de olabilirsın! çunku, biz tunıccye nokta koyabiliriz bciki. Kaşları çatık, öylesine atıyor kendini yatağa. Ama nasıl? Yaz diyor o zaman, yaz; iç/günStadın onündcyiz, diye sürdürüyorum, nerdeyse duz, tutukcvi avlusu ve yağmur çiscliyor, adam denize duşecck bir kalabalık; Kırmızı Beyaz arkadan... Yazıyorum; iç/gundüz, tutukevı u\Tıırk bayraklı, Sarı Kırmızılı flamalı, atkılı, lusu ve yağmur çiseliyor, adam arkadaıı... şapkalı, ıığul uğul... Hiçbiri görmüyor, duymu Uzun, bakır sakallı, bununla celişki oluşyor bizi. Lwct, diye karışıyor, oysa her yerimizde turan kuzguni saçları var, volta atışoı... kocaman kilise çanları asılı. Sonra beşinci gol Kim? diyorum, maç bu skorla bitiyordu. Nerden bil Bunu yaklaşınca anlayabileceğiz. dın? Bunlar içeri girememiş taıaftarlar, baksana Hadi yaklasalım... kulaklarında radyolan. Üzgunum ama, bu kez ...Yürüyuş hızında yaklaşıyoruz. DUşunevanıldın, daha ınae başlamadı ki! Asıl sen ya rck yürüyor adam, adımlaıı duşüncesinin hı/ınılıyoısuıı dostıım, diye yazıyorum, stadın na göre dcğişerek ama, gitgide hızlanarak... öııundc kimse yok, birkaç temizlik işçisi... O Neden? nıav bıtcli, neredeyse yıl var, seninle zaman, me ...Nereye baksa deniz görüyor çünkü, nekân iıslu bir soyleşideyiz. reye baksa deniz? Sonra? Uyumıış. Her yanından kocaman kilise çanları, parmakları arasında yarılanmış sigara, yü Koşmaya başlıyor, büyücek daircler çıze/undc kederli bir anlam. rek... Hız arttıkça, dairc geniş bir burgaca dö Temİ7 birer yaprak onlar, usulca el elin nüşuyor, etki alanı icindc ne varsa kendiııe çeken... Sonra da güclü bir motor sesi du\uden... Üşür, üstunc parkanı ört... Sigarayı alıyorum parmakları arasından. Par yoruz, önc geçerek devam ediyor. Burda bir kcsme daha yaparak, motorun döncn dişlerine kamı örtüyorum üstüne. geçiyoruz... 5. Motor sesi erimeye duruyor, viınkü >ııkUyumuşum. Içimde anlam veremediğim bir selen başka bir sesi duyma>a başlıyorıı/. Evet... lkinci ses çın çın biı sessi/likte ve üşümeyle uyanıyorum, ağzım zehir. Kule nöbetv'ilerinin vukuat tekmillcri duyuluyor uzaktan. dıştan... "(, ulıırlıır coıııklurını/ı, calarlar si/Parkamı alıp kalkıyorum. Tuttuğum notlar sa den... Uyur uuıııırsını/, olıı bir ogul..." çılıyor yere. Demek ki yazarken uyuyakaldım, Anladım, Kırmı/ı Torbalı Kadın... Ama başım dönüyor, düşecek gibiyim. Ranza demi neden sahnenin burasında? rine tutunup gev'mesini bekliyorum. Geçince Oğlunu arıyordu. Oğullar buldu... O yüztoplarım diyorum, Onları. Sıcağı sıcağına da bi den. tirmeli. Ama nasıl? Artan çayı takıyorum ısıtı Peki devam el... cı ya. Bitti aslında, yazılacak üç diyalog var... KIRMIZI TORBAI.I KADIN Biricik kuÇay iyi geldi. yağmur yağıyor, belki de üşüracm ondan, biraz yürursem geçer. Ama kitap zıımu kaybetmişim... Gelsene oğlum, tutsana lar diye fırlıyor yataktan, kitaplar ıslanacak: elimden, tutsana... / tlini uzatır. YAZAR Bak iştc oğulların anacığım, koPencereleıi unutnıuşum. Günlerdir eski bir çar>afla ortuyordum, ruzgâr düşürdü anlaşılan; biz şuyorlar... Her birinde mavi renkli bir kazak, de lafa daldık... Çarçabuk topluyorum onları, elceğizinlc dokuduğun... earşafı yeniden gcriyorum penccrc kapaklanKIRMIZI IÜRBALI KAO1N (Onlaıa drtna... Bu söyleşi nasıl bitecek, buna bir tuiamak ncrck) Oğullar... Aslanlaı... Si/ler koşaıak geçersiniz. Hep koşarak, hep... Duymazsınız, görme/sini/, koşaıak geçersiniz... Kadının sesi giderek yııkseliyor... Evet... Adeta biı çığlığa donüşuyor. Şimdi daiıenin tam ortasında, clini uzatıp koşanlaıa değmeye çalışıyor ve dairc tam burada çözulmeye başlıyor, tıpkı bir makaradan diğcrine aktarılan iplik gibi tcrsinc çevrınme. Hcpsi de mavi kazaklı çocuklar tck sıra halındc koşarak duvarın icindc kayboluyorlar... Kadın? Kadın da koşuyor onların ardından... Gözden ırayıp gidiyor... Nasıl? Soruyu duymazdaıı gclı>onım. Soyleı ınisin, diyorum, daha ne kadaı koşabileceksin? Keııdindeıı güvenli yanıtlıyoı: En az bın >ıl! Ben, ozguı ve mutlu ulkeler kuracak insaıılar kuşağıyım... Kalkıyoı. Ama daha bitiremedik ki! Bitirdik, bitirdik! Patates haşlamaya gidiyorum ben. Beşinci gol yok bu maçta... Galatasaray kaybcıti! biz kazandık! Şubat/Mart 1989 17