Katalog

Hazırlayanlar: Nilay Yılmaz, Aytül Akal, Mavisel Yener, Çiğdem Gündeş, Mustafa Delioğlu. ÇOCUKGENÇLİK OKUMA Fantastik dünyalarda gezinti... Ë Mavisel YENER arklı yaş gruplarına yönelik üç fantastik kitaptan söz edeceğim bu hafta. İlki Erol Büyükmeriç’in Yergök adlı yapıtı. İlkgençlik dönemi okurlar için yazılmış bu romanla buluşmam epey gecikmiş meğer. İlk baskısını 1996’da yapan kitabın ikinci baskısı Logos Yayınlarınca 2001’de, 3. baskısı 2009’da yine Logos Yayınları’nca yapılmış. Yergök yapay bir söylence, bir ütopya. İnsanın içsel gelişimini kurgu aracılığı ile anlatan sürükleyici bir kurgu. Dünyanın bir ucundaki düşsel adadan söz edilirken evrensel ve yerel motifleri bir arada barındırıyor kitap. Uçsuz bucaksız kar düzlükleriyle kaplı Yergök Ülkesi’ndeyiz. Bilinmeyen bir yer ve zamanda… Kitap yer ile gök arasına sıkışmış bir toplumun yaşantısını F anlatırken, İngök Buldön adlı gencin serüvenlerini de yaşatıyor okuruna. İngök Buldön,Yergök’ten ibaret sandığı dünyanın genişliği ve farklılığı içinde, insanın önemini ve insanca duyguların tekliğini de algılayıp okura aktarıyor. İlk sayfadaki “Yeri göremiyorsan, en tepede olmak ne işe yarar?” tümcesi kitabın felsefi içeriğini muştuluyor. Yazarın Emece Memece Çizgili Bilmece, Bozbıdık, Son İki Çocuk, Midas’ın Serçe Parmağı, Gizemli Anne ve Çağdaş Yorumla Nasreddin Hoca adlı kitaplarında da dikkatimi çekmişti. Erol Büyükmeriç, dilini önemseyen, dilinin tadını çocuk okura duyumsatan bir yazar. Yergök, yazarın dilini kullanma, arıduru bir Türkçe ile metinlerini yazma konusundaki duyarlığının kanıtı. Yergök’deki adlandırmalar da çok ilginç; kahramanların toplumbilimsel olgulardan esinlenerek koyulmuş uydurma adları var. Erol Büyükmeriç, yaşam yürüyüşünde sığındığı düş ülkelerini anlatmaya devam etsin diliyorum. O ışıklı dili, Türkçenin varsıllığını çocuklara hep duyumsatsın. Söz etmek istediğim bir başka kitap, Doğa Dostu Masallar dizisinden çıkan fantastik bir masal. Kırmızı Başlıklı Ispanak. Çocuk edebiyatının yetkin kalemlerinden Miyase Sertbarut bu kitapta altı yaş üstü okurlara seslenmiş. Kitapta pek meraklı bir Ispanak’la tanışıyoruz. Ispanak, tarlasının yanı başındaki okulda neler olup bitiyor, dünyada neler yaşanıyor çok merak ediyor doğrusu. Diğer ıspanakların aksine, yazgısını değiştirebileceğine inanıyor o. “…sofraya konan akılsız bir tabak ıspanak olmaktansa, akıllı bir tabak ıspanak olmayı yeğlerim ben,” diyor. Akıllı olmak için neler neler yapıyor, ne düşler kuruyor bir bilseniz. Günlerden bir gün Kırmızı Başlıklı Kız masalını dinleyince “ben de kırmızı başlıklı ıspanak” olacağım diye tutturuyor. Ormanda dolaşıp kurtla tanışırsa belki kurt onu yer ve bu karşılaşmayı bir yazar masal yapar diye seviniyor. Bundan böyle okullarda kurt ve ıspanağın masalı okunur, diye hayaller kuruyor. Evet ama ormana gidebilmeyi nasıl başaracak? Peki, kurt ıspanak yer mi? Yaşamda ne çok sorun var değil mi? Bu eğlenceli ve düşündürücü masalı Sertbarut’un güzel Türkçesinden okurken kitabın resimlerine ve sayfa tasarımına da hayran kalıyorsunuz. Doğadostu Masallar dizisinin diğer kitaplarını da okumak için sabırsızlanıyorum. Philip Reeve, Artve Mumby kardeşlerin olağanüs tü macerası Şafak Feneri’ni yazdıktan sonra fantastik maceralar seven okurların gözdesi bir yazar oldu. Yıldız Geçidi’nde Art ve Mumby’nin yeni maceralarını okuyoruz. Neşeli, hızlı, yoğun bir kitap bu. Egzotik Asteroit Kuşağı’nda geçirilecek bedava bir tatile ne dersiniz? Art ve Mumby’nin tatil için gittiği yer hayal edebilecekleri her tür lükse sahip. Ama orada çok kötücül bir ortam var. Ne insanlar ne de mekân göründüğü gibi. Dev kum tarakları, insan yiyen denizyıldızları tuhaflıklardan sadece ikisi… Art’ın kurnazlığı ve cesareti, bilinen Evren’i tekrar kurtarması için yeterli olabilecek mi? Reeve’nin yarattığı fantastik dünya çok etkileyici, düşündürücü. Yazarın ve ressamın öyküsünü anlatan satırlar bile buluş kokmuyor mu? “… onları birkaç haftalığına bir daireye kapatın; yanlarına kalem, mürekkep, kâğıt ve bol bol da bisküvi verin, size düşünebileceğiniz en düzgün resimli macera hikâyesini yaratacaklardır. Bay Reeve Ölümcül Makineler dörtlemesini ve Arthur Burada Yatıyor kitabını yazmıştır. Ayrıca pek çok çocuk kitabının ressamıdır ve Bisküvi Bakanlığı adlı müzikali yazan kişilerden biridir. Bay Wyatt, Majesteleri adına cüretkâr bir istihbarat ajanı olarak ikili bir hayat yaşamaktadır ve genelde Sumatra ormanlarının derinliklerinde bambu köprülerde sallanırken ya da Venedik kanallarında gondol yarıştırırken bulunabilir. Ama bu, onun neslinin en önde gelen kitap resimleyenlerinden biri olmasını engellememiştir. Çalışmaları Profesör Tolkien, Bay Pratchett, Bayan MacCaughrean ve pek çok başka yazarın kitaplarını süslemektedir. Fantastik kurguları seven her okur gibi ben de üçüncü kitabı iple çekiyorum.? www.maviselyener.com *Yergök, Erol Büyükmeriç, Logos Yayınları, 120s, 3. baskı 2009, 13+ *Kırmızı Başlıklı Ispanak, Miyase Sertbarut, resimleyen: Beyza Tükel, Çizmeli Kedi Kitaplığı, 64s, 2009, 6+ *Yıldız Geçidi, Philip Reeve, resimleyen: David Wyatt, Tudem Yayınları, 2010, 321s, 13+ SİHİRLİ HABERLER 2010 Hans Christian Andersen Ödülü Uluslararası çocuk edebiyatı ödüllerinin en büyüklerinden kabul edilen Hans Christian Andersen Ödülü, IBBY (International Board on Books for Young People) tarafından, iki yılda bir, bütün eserleriyle çocuk edebiyatına yaptıkları kalıcı ve önemli katkılarından dolayı yaşayan bir yazar ya da illüstratöre verilmekte. 2010 Hans Christian Andersen Ödülü Bologna Çocuk Kitapları Fuarı’nda açıklandı ve IBBY’nin internet sitesinden duyuruldu. IBBY Ulusal Temsilcisi, 2010 Hans Christian Andersen Ödülü’ne 55 aday göstermişti. Bu yıl Andersen Ödülü İngiliz yazar David Almond ve Alman illüstratör Jutta Bauer’e verildi. Ülkemiz adına yazar Muzaffer İzgü ve illüstratör Can Göknil aday gösterilmişti. ALMA ödülü bu yıl yazar, çizer ve öykü anlatıcısı olan Kitty Crowther’e verildi. Ödül Töreni 1 Haziran tarihinde Stokholm’de gerçekleşecek. Lindgren, 2002 yılında 94 yaşında yaşama veda etmişti. Ölümünden sonra İsveç hükümeti, ünlü yazarın anısını yaşatmak ve çocuklara yönelik roman yazılmasını teşvik etmek amacıyla ALMA adında bir vakıf kurmuş ve her yıl, en iyi çocuk romanı yazan yazara veya okuma kültürüne katkı yapan kuruma 5 milyon kron tutarında ödül verilmesini kararlaştırmıştı. Bu yıl Astrid Lingren Ödülü`ne Türkiye’den yazar Aytül Akal ve Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı’nın “Okuyorum Oynuyorum” okuma projesi (TEGV) aday gösterilmişti. Mevlut Kaplan Edebiyat Ödülleri 1996’dan bu yana sürdürülen Mevlut Kaplan ödülleri açıklandı. Lütfü Gülşen’in mansiyon aldığı yarışmada Zehra Ünüvar seçici kurul özel ödülüne layık görüldü. Üçüncülük ödülünü Hatice Emel Dinseven, ikincilik ödülünü Dündar Aydoğdu aldı. Birincilik Ödülü , Aslı’nın Dürbünü adlı dosyasıyla Sultan Su Esen’in oldu. Ödül töreni 23 Nisan 2010’da TÜYAP İzmir Kitap Fuarı’nda, saat 12.00’de, gerçekleştirilecek. ? 2010 Astrid Lindgren Ödülü (ALMA) ‘Çocuk edebiyatının Nobel`i` olarak da adlandırılan 2010 yılı Astrid Lindgren Edebiyat Ödülü (ALMA) sonuçları açıklandı. Astrid Lindgren Memorial Ödülü İsveç Sanat Konseyi tarafından yönetiliyor. SAYFA 42 CUMHURİYET KİTAP SAYI 1052