Katalog

Türkçe Günlükleri 21 Eylül Pazar alia Aysel Yılmaz, belT gesellerdeki tercümelerin yanlışlığı ile ilgili gözlemini aktarırken, “Tercümanlar esasen Türkçeyi, coğrafyayı, tarihi ya da konuyu iyi bilmedikleri için veya yabancı dili iyi bilmedikleri için ortaya garip durumlar çıkıyor. Örneğin İtalya’dan bahsedilen bir belgeselde, İngilizcede ‘Naples’, “Napoli” demek olduğu halde ‘Nepal’ olarak tercüme edilmişti.” dedikten sonra, “Tüm dillerde ülke, şehir gibi yer isimleri o dilin harflerinin telaffuzuna uygun yapılır. Biz şimdiye kadar Sydney’e ‘sidni’ demiyorduk. ‘Vaşington’ diyorduk ‘Washington’ demiyorduk. Yoksa Amerika bize kızar mı? ‘Sevil’ diyorduk ‘Seviyya’ demiyorduk, ‘Sevil Berberi’ adlı eserde olduğu gibi. Yanılıyor muyum? Herkes ne derse desin bari önceden bildiklerimizi değiştirmeyelim.” diyor ve ekliyor: “İki dil birden kullanılacaksa önce Türkçesi yazılır. Alttaki satıra yabancı dildeki (karşılığı) yazılır. Türkiye’de yapılan uluslararası toplantılarda konu önce Türkçe yazılır. Korkarım yakında bakanlıklar isimlerini önce İngilizce, sonra Türkçe yazacaklar. İnsanlarımız, bir uluslararası toplantıda İngilizce konuştuğu için harakiri yapan Japon bilim adamını unutmasınlar.” Yabancı dil öğrenilmesine karşı değil Aysel Hanım. Hiçbirimiz değiliz. “Yabancı dili öğrenebiliriz. Bu kendimiz için gereklidir. Başkalarına özeneceğiz diye dilimizi katletmeyelim. Tabii esas sorun ‘milli’ eğitim sistemimizde. Anaokulllarında Türkçe yerine İngilizce öğretiliyorsa iş işten geçmiş demektir.” Son sözü yine Talia Aysel Yılmaz’a bırakıyorum: “Öğretmenlere bu konuda çok görev düşüyor. Öğretmenlerin öğ. esası olan ‘şüphe’yi öğretmeleri lazımdır. rencilerine bilimin Şüphe olmazsa her şey daha kötü olabilir. Başkaları gibi olmak, hemen her şeye inanmak yerine; çocuk ilkokulda, ansiklopedi karıştırmayı, sözlüğe bakmayı, imla kılavuzuna danışmayı, doğru mudur yanlış mıdır diye düşünmeyi öğrenmelidir.” angi kentteki hangi lo22 Eylül Pazartesi kantadan alındığı önemli değil. Türkiye’nin her yerinde rastlanabilir. Bir lo 23 Eylül Salı özünü etmek S üzere ayırdığım kitaplar birikti. Nihayet Arslan, Nazlı Eray’ın bütün yapıtlarına yönelik kapsamlı bir inceleme kitabı yazmış: “Nazlı Eray (Bir Okuma Denemesi)” (Phoenix Yayınevi); İskender Pala’dan iki yeni kitap: “Kırkıncı Kapı” ve “Dört Güzeller Toprak, Su, Hava, Ateş” (Kapı Yayınları); Don Delillo’dan bir roman “Kozmopolis”, çeviren: Gül Çağalı Güven (Everest Yayınları); Arzu Alır’ın şiir kitabı: “Yalnızlık Üşür” (Kül Sanat)… li Durmaz’ın sorusu ilginçA ti.: “Türkçedeki FEYZA HEPÇİLİNGİRLER kantanın yemek listesi… Her yemeğin yanına İngilizcesini yazmak istemişler. İstemişler diyorum; çünkü pek becerememişler. Türkçe yemek adlarının İngilizcelerini bulamayınca yemeğin tanımını yapmaya, malzemesinin bir bölümünü yazmaya kalkmışlar. “Haydari”, sarmısaklı yoğurt (yoghurt vith garlic) olmuş; “döner”, “sliced meet turning kebap”, Adana Kebap”, “hot mince meat with spices” halini almış. Açıklama yapıp kimsenin keyfini kaçıracak değilim. En iyisi, yazımına dokunmadan Türkçe ve İngilizce incilerinden birer, ikişer örnek vermek... Eğlenebilecek olanlar eğlensin; eğlenemeyenler kendimizi nasıl rezil ettiğimize bakıp dövünsün diye… Çoban Salata – Mixed Salad Mevsim Salata – Sezon Salad Cacık Yoğurt – Yoghurt Urfa Kebap – Mince meat spices Vali Kebap – Mixed Kebap Beyti Kebap – Mince meat with Garlic Kuzu Şiş – Lamp Cooked on Skewer Kuzu Etinden Saç Tava – Lamp Frying Pan Tavuk Etinden Saç Tava – Chicken Frying Pan Kıymalı Kaşarlı Pide – Mince meat Cheese Pide Kaşarlı Sucuklu Pide – Garlic Sausage Cheese Pide Lahmacun – Mince meat Lahmacun Su Böreği – Layered Pastry Peynirli Börek – Cheese with meat Pastry Baklava – Finely layerd pastry filled with a nus and steepedin Tavuk Göğsü – Chicken breast Puding Küçük Su – Little Water Büyük Su – Big Water Dahası var: Açma Poğaça – Opening Pastry with meat Cheese Sosisli Peynirli Açma – Sausage Cheese vith meat Opening Bu manzarayı gördükten sonra, “sac” ile “saç”ın karıştırılmasına, büyük harf küçük harf karmaşasına, ayrı bitişik yazımlara artık bir şey diyemiyor insan. Nazlı Eray Yine 23 Eylül Salı ‘numara’nın İngilizce karşılığı ‘number’, Fransızca karşılığı ‘numero’, Almanca karşılığı ise ‘nummer’dır. Ancak bizde “numara”nın kısaltılmışı “No” şeklindedir. Bu “No”, numaranın kısaltması mıdır ve nerede yazmaktadır? Türk Dil Kurumu’nun resmi internet sitesinde adres kısmında numaranın kısaltması “Nu.:” olarak yazmakta, ancak diğer tüm devlet kurumları kapı numaralarını “No” şeklinde yazmaktadır. Sonuç olarak, “numara”nın kısaltması “No” mudur? “Nu.:” mudur?” Fransızcada sözcüğün ilk ve son harfleri alınarak da kısaltma yapılırmış. “No” kısaltması, “numero” sözcüğünden bu yolla yapılmış. Biz de Fransızcadan alıp kullanmışız. Numara sözcüğü için “Nu.” ve “Nr.” kısaltmaları da yapılıyor; ama yaygın kullanıldığı için alıştığımız kısaltma: “No.”.? www.feyzahepcilingirler.com [email protected] Yıldız Teknik Üniversitesi, Türk Dili Bölümü Çukursaray Binası Kat: 2, Barbaros Bulvarı34349 Yıldız / İst. H B U L M A C A Önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın. (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa bu, sözcüğün alttaki satırın başına sarktığını gösterir.) Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların karşılığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru bir romanın adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse, aynı şiir kitabından dizeler ve şairin adı ortaya çıkacaktır. 1 J 2 K 3 J 4 I 5 I 6 K 7 E 8 G 9 H 10 A 11 E 12 G 13 H 14 E 15 B 16 I 17 F 18 G 19 H 20 J 21 A Hazırlayan: İLKER MUMCUOĞLU 75 32 47 50 H. Neodimin simgesi. 22 I 23 H 24 G 25 K 26 B 27 F 28 B 29 I 30 A 31 F 32 J 3 71 I. Letonya para birimi. 33 H 34 K 35 E 36 E 37 D 38 A 39 G 40 G 41 C 42 A 43 J 44 I 45 I 46 A 47 J 48 A 49 K 50 H 51 H 52 H 44 30 22 J. “... İpekçi” (öldürülen gazeteci). 53 F 54 H 55 G 56 G 57 J 58 B 59 I 60 B 61 G 62 D 63 H 64 H 65 F 66 I 67 C 68 F 69 J 70 F 71 H 72 B 73 J 74 H 37 20 36 72 K. “Edmond ...” (Cyrano de Bergerac adlı oyunu yaratan Fransız yazar). Tanımlar ve sözcükleriniz: A. Zorlu, katı, şiddetli. 75 F 76 F 77 G 78 I 79 J 80 C 81 D 82 B 83 B 84 F 72 28 25 6 80 B. Bestecinin, besteleniş sırasına göre numaralanmış müzik yapıtı. 17 9 59 83 21 62 48 L. Hafif ışık. 27 58 29 19 40 69 35 74 57 54 55 11 43 18 56 F. Yutmak işi. 24 68 46 84 45 26 972. sayının çözümü: A. YILKI ATI, B. AŞEKA, C. Ğ VİTAMİNİ, D. MOD, E. RAKILARI, F. ANNA KARENİNA, G. UYKU TANRISININ, H. RUS, I. ESKİZ, J. LORD, K. LAB, L. EZA, M. EZA, N. İHSAS. Şiir: “okuduğum bir şiirden hazırla kızım Sivas’ı de ki: yanıyor hâlâ Metin Altıok’un uçsuz sigarası” 51 52 12 33 C. “Perihan ...” (yazar). 38 39 23 41 53 8 2 10 61 65 85 60 82 5 G. Pratik Usun Eleştirisi adlı yapıtı olan Alman filozof. 15 4 31 64 1 66 78 67 76 13 63 79 42 D. Susanna Tamaro’nun ünlü yapıtı. E. “Tam bir düşünce denemezdi buna. Sakız gibi uzayan, ... bir düş gibiydi bunlar” (Oktay Rifat) 34 81 70 49 7 14 16 73 CUMHURİYET KİTAP SAYI 973 SAYFA 31