Katalog

O K U R L A R A Halikarnas Balıkçısı’nın yazıları: İmbat Serinliği TÜYAP İzmir Kitap Fuarı gelişerek sürüyor. Bu yıl 11.’si düzenlenen kitap fuarına geçen yıl 185 yayınevi ve sivil toplum kuruluşu katılmıştır. Bu yıl bu sayı 225’e ulaştı. Fuarda geniş bir konu yelpazesi içinde gerçekleştirilecek konferans, söyleşi, panel, şiir dinletisi ve çocuklar için okuma saati gibi 100 kültür ve edebiyat etkinliğinde 200 yazar, sanatçı, bilim adamı, gazeteci ve politikacı konuşmacı olarak yer alacak. Yaklaşık 500 yazar okurlarına kitaplarını imzalayacak. İzmirli çocuklar bu yıl 23 Nisan’ı fuarda kutlayacaklar. İlk kez Bursa Kitap Fuarı’nda gerçekleşen “TÜYAP Okur ve Yazar Buluşmaları” İzmir’de de devam edecek. Bu kapsamda Server Tanilli, İnci Aral, Doğan Cüceloğlu, Elif Şafak ve Ceyhun Yılmaz söyleşi yapacaklar. Fuardaki bir diğer etkinlik ise “Can Şenliği” kapsamında gerçekleştirilecek söyleşiler. Penguen ve Hayvan dergisi çizerleri tarafından açılacak “Çizgilerle Can Yücel” sergisi de izlenebilir. Fotoğrafçı Mahmut Turgut’un yaklaşık 40 yazarın portrelerinden oluşturduğu fotoğraf sergisi de görülmeye değer. Çınar Yayınları ise “Hababam Sınıfı 50. Yılını Kutluyor” sergisini açacak fuarda. Okurlarımıza iyi bir fuar dönemi geçirmelerini dileriz. Bol kitaplı günler!.. Cevat Şakir Kabaağaçlı (Halikarnas Balıkçısı) Değerlerimizi ortaya çıkaran bir yapıt Halikarnas Balıkçısı’nın yazılarından oluşan kitap hem kendi ülkemizi hem de kendi ülkemizde göze çarpan ve bizim iyi tanıyamadığımız değerleri ortaya çıkaran bir yapıt. ? Abdullah TEKİN ruva Savaşı’nın, Helen adlı güzel kadının kaçırılmasından çıktığı söylenir. Kaz Dağı’nda (İda) çobanlık yapan yakışıklı Paris üç tanrıça için hakemlik yapar. Altın elmayı en güzel olana verecektir. Atena ona an, san, Hera güç ve zenginlik, Afrodit ise dünyanın en güzel kadınını vaat eder. Paris altın elmayı Afrodit’e verir. Güzel Helen’e yönelik aşk, onun kaçırılmasına neden olur ve savaş başlar. Halikarnassos’lu (Bodrumlu) Herodotus bu mitolojik öyküye karşı çıkar: “İnanılır şey değil” der. “Sidan esir pazarında en güzel kızların binlercesi hiç denilecek kadar az paraya satılırken neden bir kız için savaş edilsin.” (s. 113) Herodotus’un hemşehrisi olan Halikarnas Balıkçısı böyle diyor “İmbat Serinliği” adlı kitabında. Kitap Balıkçı’nın radyo konuşmalarını bir araya getirmiş. Balıkçı Herodotos’u dünyanın ilk gezginSAYI 844 lerinden biri olarak niteliyor. HERODOTUS’TAKİ GEZİ AŞKI Ünlü tarihçi günümüzden 2500 yıl önceki koşulların ağırlığına ve çeşitli zorluklara, tehlikelere karşın, Anadolu başta olmak üzere Mısır, Arabistan, Sicilya ve İran örneği coğrafyaları dolaşmayı başarmıştır. Travel sözcüğünün kökeni “tripilyum” adlı Latince bir sözcüğe dayanır. Üç çatallı kazık anlamına gelen bu sözcük seyahat kavramının zorluğunu ve güçlüğünü ortaya koyar. Ne ki Herodotus’taki gezi aşkı, tüm bu zorlukların üstesinden gelmiştir. Herodotus, dolaştığı coğrafyalardaki yaşam biçimlerini, insan ilişkilerini, toplumsal yaklaşımları ve en önemlisi kültürel buluşmaları kaleme alarak ilk çağdan günümüze çok ilgi çekici bir yapıt bıraktı. Herodotus’u okuyanlar birçok kültürün uc uca eklenerek günümüze kadar uzandığını görebilirler. İnsanlık tarihine büyük katkılarda bulunmuş olan Anadolulu Herodotus hakkında bir tanıtma yazısı yazan Suidas bir sözlük maddesi örneği anlatımında şunları belirtir: “Herodotus, Lyxes ve Dryo’nun oğlu, Halikarnassos’ta yüksek tabakadan doğma, Theodoros adında bir erkek kardeşi vardı. Artemisia’nın ikinci halefi Lygdamis yüzünden Halikarnassos’tan kaçıp Samos’a yerleşti. Samos’ta İoncasını ilerletti. Pers kralı Kyros ve Lydia kralı Kandaules çağlarıyla başlayan dokuz kitaplık bir tarih yazdı. Halikarnassos’a döndüğü zaman tyranı devirdi, ama politika çekememezlikleri karşısında kendi isteğiyle çıktı ve o sırada Atinalıların kurmakta ol TURHAN GÜNAY eposta: [email protected] [email protected] T dukları Thurium’da yerleşti. Orada öldü. “(Herodotus. Herodot Tarihi. s. 7) Halikarnaslı Herodotus’u dünyanın ilk gezginlerinden biri olarak kabul edersek, Halikarnaslı Balıkçı’yı da ülkemizin ilk turizmcisi olarak tanımlamalıyız. Katır sırtında gittiği Bodrum’da Knidos başta olmak üzere çevreyi saptayıp sergilemesi, Bodrum’u ağaçlar ve bitkilerle donatması, yaşadığı toprakları Batı’ya tanıtması ve Bodrum’a gelen yabancıları gezdirmesi tümüyle bu çerçevede yorumlanıp değerlendirilmesi gereken işlerdir. Kitaba adını veren “İmbat”a gelince. İmbat yaz aylarında hemen hemen bütün Akdeniz kıyılarına serinlik getiren, insana ferahlık veren bir rüzgârdır. Balıkçı “imbatsız Akdeniz neye benzer” sorusunu sormakta haklıdır. (s. 114) İsmi kıyı kentlerinde farklı farklı anılsa da Akdenizli şairler onu kelebek kanatlı maviş bir kız olarak tanımlarlar. ki Çatalhöyük kazıları bu işte de Anadolu’nun öncülük ettiğini göstermektedir. Balıkçı’nın kitabı hem kendi ülkemizi hem de kendi ülkemizde göze çarpan ve bizim iyi tanıyamadığımız değerleri ortaya çıkaran bir yapıt. Anadolu’nun savaş ve acıları içinden süzülerek çıkan ünlü düşünür ve mizahçı Nasrettin Hoca da bunlardan biridir. Anadolu halkının özelde insanımızın zulüm ve baskıya nasıl dayandığını bir fıkrayla ne güzel anlatılır: “Timurlenk bir gün bir saniye aynada kendi yüzünü görmüş. Çirkinliğini görünce iki saat ağlamış. Dalkavuklar ‘çok güzelsin sultanım’ diye onu avutmuşlar. Ama hocamız boyuna ağlıyormuş. Aksak Timur ona niye ağladığını sormuş: Hoca da ‘Ey sultanım, suratınızı bir saniye gördünüz de iki saat ağladınız. Ben yüzünüzü her Allahın günü sabahtan akşama dek görüyorum. Ağlamayıp da ne halt edeyim’ demiş.” (s. 17) İYİ TANIYAMADIĞIMIZ DEĞERLERİMİZ Balıkçı kitabının 74. sayfasında da Antalya’daki Karain mağarasından söz eder. Bu yaklaşım bir bakıma Anadolu’nun yüz binlerce yıl önceki görünümünü anlatmak anlamına gelir. Tarih öncesi bu dönemde Anadolu, ormanlarla, büyük yanardağlarla, iç denizlerle ve bataklıklarla kaplı olup av bolluğu söz konusudur. Bunun kanıtı olarak, filler, gergedanlar ve sırtlanlara ait kemik ve dişler müzede sergilenmektedir. Bu ilkel yaşam günümüzden 6000 yıl önce insanın hayvanları ehlileştirmesi ve tarıma başlamasıyla sona erdi İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk ? Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız ? Yayın Yönetmeni: Turhan Günay ? Yazıişleri Müdürleri: Mehmet Sucu ve Güray Öz (Sorumlu) ? Görsel Yönetmen: Dilek Akıskalı ? Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. ? Baskı: İhlas Gazetecilik A.Ş. 29 Ekim Cad. No: 23 Yenibosna İstanbul ? İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2 34381 Şişliİstanbul, Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 ? Cumhuriyet Reklam: Genel Müdür: Özlem Ayden/Reklam Müdürü: Eylem Çevik ? Yerel süreli yayın ? Tel: 0 (212) 251 98 74 75 0 (212) 343 72 74 İmbat Serinliği/ Halikarnas Balıkçısı/ Ankara/ Bilgi Yayınevi/ 2005/ 160 s. SAYFA 3 CUMHURİYET KİTAP