Katalog

Yol însanları Brtül Ihnınan YOI.İKSANLARI s "1 Gültekin EMRE gül" olmaktan çıkacak. Sonrası şu can alıcı soruya yanıt aranmayacak: "güllcr solunca tıe bitccek/yağmurun imkânı na/tııtunacak nıı kadın" Bir kadımn ya ılı bir erke^ın yiizıinden ölmek ya da dirilmektir yaşam da aşk da! "kazdıkca hcr hatırayı" Gcrisi unutulmaz lotoğrallara yatibiyan görüntiilerdir mutlııluğun peıçinlendiği, tari he kazındığı. Hüzün orada tla vardır tarihc mal olunca aşk. Cîün gelır "ııçıırıım" dolar o mııtlıı odalara, camların ardında aç crkck gözlcri, aşk yoktur artık orada, satdan ctür yalnızca, ruh ise çoktan kcndini çekmiştir sessiz, sakin bir limana "bazen açar" içınde "gül kokıısıı" yıkılmış bir kadının da. Rüyasına gircr harflcrın her kadın, sonra da tenine güller yamar; "eski bir kadın"dır kendine yeni bir aşk arayan. "atcştcki ağrıyı" soğurandır kadın yürcği, dolu dizgin yaşamımızdan geçip giden atların diline gül diken. HÜZNÜ TÜM DİZELERİYLE TANIŞTIRIYOR "kadife zaman"ın üıünüdür çocuklar; evin "can yeleği"dir onl.ır Snnra "aşk ömre ziyan" olmaya mı başlar? Aytıalara baka baka şıı dizeleri mi gcçırır ıısundan bir kadın ıısul tısııİH "kırkını dün eskitmış/otuzunda duşunccli/komşusuyum kiımelerin/ka<,'irdıgıında kcndimi ola^andan" Bu hüzün hrtınaMndan ka çamadan yakalanıyonız bir başka rüzgârın ağına: "kendime ıyi gelirım ama! tçimdc/çalışılmış bir yalnızlık var" Bu, işte "gül yaprağını gülle budamaktır", başka bir şey degil hayat karşısında. Çocukluğun o zengin bahçesi susar, zamanın bahçesi küflüdür içinde "hep bir azlık" duygıısu taşıyan yürekte. Boş yere eksilen, eskıtilen ilişkiler yıımağıdır sarsıcı olan, sarsa sarsa hayatımızı kucaklayan. O zaman aynalar ne yapsın? "ağlar evler odalar" kcndi çaresizliklerine. Martılar su scrpbeler de yüreklere, "çünkü korkmanın alfabesi/aşktı"r. Hayat insana acısını uzaktan tanımayı da öğretir. Betül Tarıman, Yol tnsanlan'ndaki şiirlerinde hüznü yalnız başına bırakmı yor, tüm dizeleriylc tanıştırıyoı. Kararan yerleri iyice paılatılmış gümüş bir yaşa mın eskittiği, eksilttiği duyguları harf harf izliyor. Diri, dirençli şıırlerinı ycpyeni güllcrc sarıyor, bambaşka bir demet sunuyor bize adı aşka kazılı. îjiirleriyle kalıcı, etkileyici Toplu l'otoğrai cektiren ender biı şairle karşı karşıyayız işte. Bıınıı unutmadan onıınla yola çıkıyorıım ben de Giile Gece Yorııml.ın'nı (2002) da yanıma alıp "şıirın yapragını yeniden oku'yorum. • Yol Insanları/ Betül Tarıman/ Şiir/ Can Yay./ 2004/ 77 sayfa K uğunun sedefine lconup, "şiirin yaprağını yeniden okıı "yan şairin bize ön gördüğii yaşam "cam/inceliğindedir", yani "agzı j»üller büyütüyor"dur dumıadan. Bctül Tanman'ın yeni şiir kitabı Yol tnsanları, içsel yolıı, yolculuğıı ele alırken, aşkın yoluna da çıkanyor okurıı: Kadınla crkek arasındaki buruklukları, incc kırgınlıkları, yabancılaşmayı, hüzün sağanagıyla yoğuruyor: Kadınla erkeğin o ezeli yalnızlığı, birbirlerini durmadan sorgıılamaları ııstaca dizelcre ağdırılmış. Yaşamı, aşkı titizlikle gözlerken Betül Tarıman, bir yandan da çocukluğuna uzanıyor. Böylecc kendiliğinden bir bü tün oluijturmu^ Yol Insanlan. Oyle ya, yolcu yolunda gerek! AŞK DA BİR HAZİNE'DİR C), "harflcıı yan yana getirincc" şiiri "berckcr'Meniyor. Ontın aradığı zamanın "kayıp <,ocuklan"dır aslında. Artık hiı,var olmayacak bir döneme yakılan ağıt dcgil dc o günlerin yokluğuna yakınma, "vazoda solmuş çiçek"ler onıın şiirine sürgiin olan dııygıılar. Şairin yüreği ise hayat vc aşk karşısında "gerilim hattına konmuş/güvercin" gibidir. Çiinkii, çocukluğu "orda yok"tur nc dc olsa. Geçmi^c açılınca, düşcr zamanın bir yerleri ne doğru; sonra, rastladığı "her bıçak yara açar" onıın dünyasında. Oysa hayat ve aşk özen gösterilmc bekliyor bizden, yımlan dünyamız ise, "iliksiz"dir. Aşk solmuşsa bir zamanlar yanıp tutuşturdujîu yürcktc, boııra durup düşüneceğimiz başka şeyleri de söyletir insana: "yırtık; neyimdi ki o benim/irinayla büyüttüğüm erkek/dııa eder gıbi çocuksu yenik" Işte bıı sıkıntıdan, bu daralan diinyadan doğııyor Bctül Tarıman'ın şiiri: Işte o zaman "yaralarına pamuk/yetiştirir bir kadın/sırtında kırk abdal cli'yle. Oysa, "aşk da bir hazıne "dir, hem de ne hazine! Bıraksalar insanı kendi haline, toplumsal baskı kalksa kadının, er keğin üstünden, törelerin zulmii bir bitse "yüz iizülmiiş 1 1 Uykuya yatmış kentte aşk. Japnn İmparatorlııgu'nun 'eski' kutsal başkenti Kyoto'da, kentin tanınmış ailclerinden birinin evlat edindigi Çieko adlı güzel bir genç kız yaşamaktadır. Gelcneksel Japon anlayışına görc, "bulunmıuj bir vocugun" ugursuzluk getirereğine inanıldıgı için. alle gerçegi kızdan saklamıştır. Kırsala yaplığı bir gczirılide Çieko varlıgından haberdar olıııadıgı ikızi Neako ile karşılaşır. Nobcl lidcbiyal Ûdi'ılü sahıbi Kavubalu'mn üç kez fllnıe nlınmış bıı unlii aşk romanı, birbirinden çok farklı ikl dünyada yetlşmiş ikiz gcnç kızlar İle âşık oldııkları ikı delikanlı arnsındakı ılışkiden yola çıkıp. drrin bir etki yaratmayı başarıyor. Kyoto / Kavabata Yaaunarl Dünya KlasiğiRoman 260 iayf» 4 YTL U)K1)LAR KAMARASTNDA TARANMAK \ASAK MUSIAI'A KtMAL BKDEMUL Yaşam a y r ı n t ı d a g i z l i d i r . "Mustafa Kemal'in özelliklc bıkmadan araştırıp kanşlırdıgı tski kitaplaıda, agırbaşlı göriinümde anlatılan nicc ayrınülar iviııde insanoglımıın sınlsıklam gulünesi yanlanru kahkahayla bulup cıkarmakla üstünc yoktıır. Mustafa Kemal'i okurken o kahkahalardaki. acı buruk tadı siz de duyauaksını/. saıııyurum. (...) A/UMO/K Krımıl l.ıtl* ıııol u ııı ııu^aın (iijiınluld ı/ı/lulıı Vedat Türkall. Ist. Eylul 2004 Lordlar Kanunuu'nda Taranmak Tauk/M. Kenul Erdemol DonklfotOcneme 320 uyfa 4 YTL Betül Tarıman'ın yeni şiir kitabı "Yol Insanları", içsel yolu, yolculuğu ele alırken, a$kın yoluna da çıkanyor okuru C U M H U R İ Y C T K İ T A P SAYI 79 All K I . A S İ K Y A Y I N I . A H ,.4 .."..* m C ı . ı n kfl(S<ıtı^ İM/Hrlıırn.ı ( ıf.T.ıfi.ı Mnh Mııhı lcl (0210) J4K 9H 0;i HJX lax 1021b) 349 9.İ 4f> K mall Lır Cıl Nıı fiü/5 P»sl.ı Kmlu 34710 Kddıkuv/İM IR I c onı lr Wrb www Imıılusly.ıh ı (»ııı tı [ SAYFA 24