Katalog

1970'lerde NATO kapsamında olmayan ycni bir ordu kurduklan sonradır ki, faijist Nikos Satnson Kıbrıs'ta darbc yapıp Enosis'i ilan etlcrkeıı Türkıye adaya müılalıale edelıilmiş rir. ()yle aııla^ılıynr ki, adaya 1974'tcki Türk askcri nıüdahalcsi, sadccc Kıbrıslı Türklcnn değil, ama Türkiyc'nin dc can güvcnlıği için yapılmış; ancak ıkınci husus ne Türkiye kamııoyuna, ne adalı Türklere yetcrimlc açıkIanmı^tır! Ikıgiin AB'nin uslu yalvarıcısı Türkiyc'nin ilcrdc bu usiulug'unıın bcdclıni gcne zor kullanmaya mecbıır kalıp ınsanlarımızın canları ıle ödeme talihsizliğine vc sevinısizligi ne düşmeınrsini düeıneklen ba^ka nc gcliyor, sadc vatandaijin clindcn! Bu kadar cdllgcn olınayalım! Yurttaşa bilgilenmek, bilmçlenmek ve kamuoyu olııştıırmaya çabalanıak düjüyor! } lüııer Tuncer'in uyarısı da bu yöndedir <s. 12). Bu uyarıya kulak vcrclim. Türkiyc'nin uslulıı£u üstelik ınandırıcı da olamamakra, Türkiye ne Isa'ya ne Musa'ya ya ranabilnıektedir. Inandırıcı olanıaz, çünkü Dcmokrat Parti iktidan 1950'lerde, Batı'nın yaramaz çocug'u Yımanisran'ın yanında, sorun çıkarmayan has müttefiki oynarken bir yan dan ıla atlada Türk Mukavemet Tcşkilatrnın kurulmasını cl altından desicklcmektcdir; 1995'tc AB gümriik birligine kapılanmak hevesiyle Kıbrıs Rıım kesiminin tüııı adayı tcmsileıı vc uluslararası anlaşnıalara aykjrı olarak AB üyeligine aday olmasına ses çıkarmayan Türkiye, bir yandan da dönemin Dışişleri hakanı'nın ağzından (s.145), Kuzey Kıbrıs Türk C.umhuriyeti'yle bütünleşmektcıı söz etınekledir! AŞKIN GOZU KORDUR Aşkın gcwı kordür En azından başlarda... BAYAN KIMBLE Ken Kımlıle'ı beya/ atlı prensle karıştırdılar; çıinkü oncelerı çekıci. ılgılı ve şefkatliydi. Ona aşık oldular ve hızla evlendiler. Aıokgercekortayaçıkınca. uç Bayan Knnble da kendinı bir yabancıyla baş başa buldu. Üstelik bu evliliklerın tııçbırı tesadüf degıldi. leıınifer Haigh. aşkın. evlilıgın ve yanılsaınaların keşfini anlattıgı "Bayan Kımble "da, ayııı erkekle, gızemli ve fırsatçı Ken Kiıntıle'la evlnnen iıç kadının çarpıcı hıkayesiııı ustalıkla işlıyor. Hüner Tuncer sinin ikmal yolları tıkanmış ılcmcktir! 1955'le, Demokıat Parti'ıün yeni Dışişjeri Bakanı Fatiıı Rüştü Zorlu, konunun uluslararası platfornıda tartış,ılması sırasında, Atatürk'ün gfi rüşünc koşut bir tutum sergiler (s. 76); ancak ıktiıiar bu turunula sebat edemez. Ingiltcre'nin dümen suyunda gitmeyi uygun bulur. Ingihere'nin Süveyş, bozgunu gerek Kıbrıs gerck dünya için bir döniim noktasıdır (s. 86): Ingiltere dünyanın gidişatında söz salıibi ve hiir dünyanın rcisi olına iddialarındakı son tutamagını bu ycnilgıyle yıtırmiş, rolünü ABD'ye kcsin kes devrederken Klbrıs'a egemen olma arzusundan vazgeçip adadaki iislcriyle yetiıune durumunda kalınıştır (s.81). Güncydogu Avrupa'ya vc ABD'nin Eisenhovcr doktrini aracıfığıyla iyi ilişkiler kurıııaya çalıştığı, petrolun unayuıdıı Ârap ülkelerine açılan yollann kcsişınc noktasındaki Kıbns artık, NÂTO kısvesı altındakı ABü'nin ilgi ve yetki alanındadır (s.75. )Yunanistan'ın Enosis kararlılığı güçlenirken, Türkiye yeni bir tez bulmak zorundadır: Bu tez taksim'dir. Kıbrıs'm talıhsiz hikâycsı, bir yılan hikâyesıne dönüşüp kanlı bogazlaşmalardan, 1950'lerde kalmış Radclille tasarıları, McMillaıı plaııları aşamalaıından vc daha nicelerindcn, kısa sürtnıış, vc kıyımla kavrulmuş bağımsızlık baharından geçe geçe, gelip günü müziin naııılı Annan bclgelcrinc dayanmıştır. /fc> EKONOMİK VE KÜLTÜREL CUÇ... Hüner Tuncer, kitabının başına Atatürk döncmi Türk diplomasisinin ilkelerini ve ııy gulamalannı boşuna mı koynıu^tur! Atatürk diplomasisi açıktır, bcrraktır; böyle zikzaldar çizınez. Gcrçekçıdir, akJcıdır, barışçıdır; sakindır, temkinlidir ama ııyıışuk değildir, hele onursuz hiç değildir! Bu diplomasinin tşığında Hüner Tuncer'in önerisi, Kuzcy Kıbrıs'la Türkiyc'nin var olan huktıksal düzlcnıdc, ekonomik ve kültürel ilişküerini güçlcndirme leridir. (Bu giine dek yapılınış hatalar, Kıbrıslı Türklcrin hatırı sayılır bölümünün Türkiyc'den vazgcçmcsınin sebcplcri, bir başka kitabın konusudur.) Mevcııt dumnı dsı sürse, son soııu konfederasyon (s.202) şeklinde birleşmiş bir Kıbrıs kurulsa da, tutulacak akılcı ve gcrçckçi yol, hcr iki hal için Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeri'nin pkonomik ve kültürel giiçlennıesintlen geçmektedir (s.202 ) Hüner Tuncer çalı^ınasının genis, bir bölümünü, fcdcrasyonu öneren Annan bclgelerinin ıncelenmesinc ayirmış, ve çeşitli numara larla anılan bu planlar sürecinin gerek BM'nin gelenekscl iııcclikJi diplomasisiyle çelişcn dayatmacı yanlarını, gcrek tüm adanın kısa sürcdc Yunanlaşmasına yol açacak nıaddelerini irdelemiştir(s.l58 194). 1 lüner Tuncer'in kitabuıın incelenmesindcn ög'rendig'imiz bir başka husus, Kıbrıs konusunda cicı çocuğu en razla oynamış iktidarların, deyinı yerindeyse, çarşafa en fazla dolananlar oldu^udur. Kıbrıs burgacına cn fazla onlar yakalanmıştır. Kıbrıs sarmalından kurtulmak hiçbir Türk hükümeti için kolay olnıayacaklır. Kıbrıs bağımsız bir dcvlct olarak dünya sahnesinde ycr aldıktan, adada barış sağlandıktan çok kısa bir süre sonra, yani 196Vte, Türk kökenli Kıbrıs yurttaşjanna karşı Akri tas Planı gibi bir soykırun tasarısını hazırlamıs, vc uygulamaya koymuş (s.9295) politikacılar, (örneğin l'apadopulos, hatta Klerides !) gününıüzde ellerini koflarını sallayarak dolaşı yorlar, üstelik Kıbrıs Rum kesiminin yönctiminc scçilip itibar görüycırlar vc kımse onlara de^il hesap en ııfak bir soru dahi sormayı ak lının köşesiıulen geçirmiyur. Llzak geçmiijin kan lckelcrini bile arıtnıa iddiasındaki sözum ona insansevcr vc barıijsever bir uygarlık atılımı, yani Avrııpa Birliği bu zatların varlığından ve rtkinlig'inden incinıneyebiliyor! tlginç! Böylesi bir ikiyüzlülük harikasınuı sergilenebildi^i bir döncmde, hcrhangi bir Türk hükümeti Kıbrıs sarmalından yağdan kıl çeker ibi kendisini sıyırabileceğini gerçekten dc ıaval cdcbilir nıi? 'IGH Bayan Kimble Jennifer Haigh Jthakı > Çagdaş Dünya Edebivatı HAFIZANIN DEHLIZLERINDE SARSINTILI BİR YOLCULUK Gazetecı Fabıo Rossı gö/üniı hastanede İKİ YÜZLÜLÜK... Bu u/.ıın maeeradan çıkarılacak birtakım dcrslcr vardır: Bunların cn çarpıcılarından ve hazinlcrindcn biri, dünya egemenliği iddiasın daki güçlerin, adalıların iyiligini düşünme maskesi altıtıda, gcrçcktc bu insanları zerrece umursanıayıp kritik bir coğrafyadaki aılanın denetimini ele geçirme ve/veya eldeıı büsbii tiin kaçırmama aziınleridir. Bu ikiyüzlülüğün larkına öncc Kıbrıslıların varması gcrckmiyor 1 1 1 " Diğer, çarpıcı husus, Türkiye'nin sorıı 111 nun başladıgı 1950'lerde ve sonlanır gibi ol dıığıı 1990'larda ve günümüzde sergıledig'i kararsız ve edilgetı uiplomasidir. Türkiye, 1950'lcrdc vc bu gün ülkemiz vc Kıbrıslı Türkler için neyin akılcı yaklaşım olduğunu tayin eılip adıın ataca&ı yerclc, öneelig'i hcp karşı tarafa bırakıp adımlarını ona uydurmaya çalışmaktadır. Türkiyc'nin bu uslulug'u, karşı tarafın elini güçlendirmekten öte işe yaramamaktadır! ...rahatlıkla söyleyebiliriz ki, 1950'lcrdc Yunanistan'ın resmcn Enosis politikasım beninısemesinin altında yatan önemli bir neden de, bu yıllarda Türk hükümctinin Enosis'in önlenmcsini büyük ölçiidc tngıltcrc'yc bırakma yoltındaki tımımıı olmııştur. .... Yunan Dışiş icrı Bakanı Stefanopıılo.s, Türkiye ba^bakuıu Adııan Mendcres vc Dısişleri Bakanı Fuat Köprülü'dcn, 'Kıbrıs gibi kücük bir konunun TürkYunun ilişkilerine zarar vermesinin dü şünülcmeycceğini' bildiren ınesajlar aldığını söylemiştir. (s.73). NATO'nıın '1950'lcrdcki uslu çocuğu Türkiye bu küçük mesele için, 1960'larda savaşnıa gcreğini hissetmiş, hüyük patron ABD'den izin çıknıadığı için kıpırdayamamiîj, C U M H U R İ Y E T K İ T A P Cın Dos açar: başından yaralanmıştır ve son elli gıi'n hafızasından silinmıştir. Fabio. dagılan yaşamının parçalarını bir araya getirmeye. kafasındakı sorulara yanıt bulmaya çalışır. Yanıtlara ulaştıkça, yitık yaşamında adım adım yolunu bulur. Bu sırada, örtbas edılmeye çalışılan bir skandalın içıne çekilir "Can Dostu", yaşamı durma noktasına gelen bir insan hakkında etkıleyıcı bıı roman, ıki erkegın dostlugıı üzerıne kunılıı pslkolojik bir gerilim, tüm dünyayı ilgileııdiren bir konııyu ışleyen surükleyıcı birpolısıye. "Martin Suter, psikolojik gerilim ile polisiye roman arasındaki dengeyı tutturmayı çok iyi başarıyor." Oer Spiegel Martin Suter İ îkinci Dünya Savas.1 sonucu oluşmıış hari talar de£ışirken, ülkelerin tasfiye edilip dünyanın yeniden paylaşlldlgl şu yıllarda, ülkc vc yurttaş olarak hangi yol a^ızlarında durduğtımuzu kavrayabilmek için, tarihı ö^ren meyc her zamankinden çok ihtiyacımız var! • Kıbrıs Sarmalı Nasıl Bir Çözüm?/ Hüner Tuncer/ Ümtt Yayıncıhk/ 205 s. i • | Can Dostu Martin Suter Ithaki > PolisiyeGerilim >Pc S AYI 7 98