Katalog

"* kâyelerın Doğuşu vc Gelışmesı MullıfMese lesı Varyantlar Mcselesı IV Halk Hıkâyelc rındc Farıhı Hadıseler ve !jahıslar Hıkâyele rın Tarıhle Ilgısı V Halk Hıkâyelerının Kıta ba Geçışı, Ek Metınler, Metınlere Aıt Notlar, Sonsoz ve Bırkaç Not Ek Kaynakça(1987), YenıLkKaynakça(2000) Dızın.KıtaptaGe çen Manzum Parçaların Fıhnstı, Pertev Na üı Boratav'ın bıyografısı bolumlennden mey dana gclmektedır Kultur Bakanı Prof Dr B Suat Çağlayan tarahndan yazılan "Pertev Naılı Boratav'ı Anarken" adlı kısımd Kultur Bakanı Çağla yan Boratav'ın 1 urk halk kulturu çalışmalan ıçerısındekı onemını vurguladıktan sonra Kultur Bakanlığı'nın Boratav ıle ılgılı yaptığı çalışmalardan bahsetnııştır Eserde Pertev Naılı Boratav tarafından bı n kıtabın 1987 baskısı ıçın dığerı ıse 1946 bas kısı ıçın yazılmış olan ıkı "Onsoz" yazısı var < dır "Onsoz (1987)"de Boratav, kıtabının ya • zılış amaunı belırttıkttn sonra bır ıkı kuçuk değışıklık dışında kıtabın yenı baskısında dı lı, uslubu ve ıçerığı ıle olduğu gıbı bırakıldı ğını belırtmıştır Boratav "Onsoz (1987)" de ozellıkJe Profesor Faruk Sumer'ın Koroğ lu'nun gerçek tarıhı kışılığıyle ılgılı yazdığı bır yazısı uzerınde durmaktadır Ayrıca Boratav "Onsoz"de "Dıl ve Farıh Coğrafya Fakultesı folklor Arşıvı" adının neden "Pertev Naılı Boratav ArşıvT olarak değıştırıldığını açıkla maktadır "Onsoz" (1946) da ıse Boratav, halk hıkâ yelerıyle ılgüı onemlı tespıtlere yer vermekte dır Boratav burada Koroğlu destanı ıçın " onu epık nev'ın mukemmel bır numunesı olarak goruyordum, fakat destanî karakterı galıp ve dığer halk hıkâyelerınden bu ıtıbarla tamamen ayrı bır onjınal nev'ın numunelerı olarak alıyordum Bugun bu fikırden uzaklaş mış bulunuyorum Artık Koroğlu hıkâyelennı, butun dığer halk hıkâyelerınde bır halk edebıyatı nev'ınden sayıyorum " (s XII) dı yerek bır bılım adamının yenı bılgıler karşı sında nasıl tavır alması gerektığını gostermek . tedır Boratav halk hıkâyelennın Dede Kor kut da dahıl olmak uzere destanın yerını ya konular, hıkâyelerın şekıl ve vaş yavaş alan yenı nev'ın ro Pertev Nalll uslup ozellıklen ıncelenmış manın ve hıkâyenın ıptıdaî Boratav'ın numunelerını veren bır tur tır Turk II Ntv ı Meselesı" ust olduğuna dıkkatlerı çekmek te ve burada konularının sı halkbilimi ve başlığı ıle Boratav halk hıka yelerının destan masal ro nırlarını belırtmektedır Bo Turk halk man halkşıın realıst halk hı ratav Arşıvı'nden dızısının edebiyatı beşıncı kıtabı olarak yayımla alanında pek kavclcrı meddah hıkâyelerı halk temaşası gıbı dığer halk nan "Halk Hıkâyelerı ve çok onemli Halk Hıkâyecılığı"nı halkbı eserı vardır. J edebıvatı urunlerı ıle. olan benzerlıkvefarklılıklannıor lımıuzmanıM SabnKozbu taya koymuştur yuk bır tıtızlıkle yayıma ha zırlamıştır Kıtabın M Sabrı III "Halk Hıkâyelennın Doğuşu ve Gelış Koz tarahndan vayıma hazırlan mesı Muellıt Meselesı Varvantlar Meselesı" ması hem kıtap henı dc okuyu başlığı altında ıse Boratav kendısıne kadar cu ıçın bır şans Çunku bu kıta pek di soz sovlenmış olan bu konuları, 1 Ku bın 1988'de Adam Yayınları taçuk turkulu hıkavelerın meydana gelışı, 2 Bu rafından yapılan ıkıncı basımını da M Sabrı vuk hıkavelerın bazı epızotlarının meydana Koz Boratav'la yazışarak, onun ısteklerı doğ gelmesmde turkulenn rolu, 3 Buyuk hıkâye rultusunda yayıma hazırlamıştır lerın meydana gelışı, olmak uzere uç aşama da ele alıp ıncelemış ortaya çikan sonuçları "Yayıma hazırlayanın Notu"nda M Sabrı halkbılımtıkrın gozlerı onune sermıştır Koz kıtap ıle ılgılı olarak şunlan soylemekte IV I lalk Hıkâvelerınde Iarıhı Hadıseler dır "Halk Hıkâyelenve Halk Hıkâyeulığı ve V'uslar Hıkâyelerın Iarıhle Ilgısı" başlığı Boratav'ın Koroğlu Destanı ıle başlayan des altında Boratav bır tarıhçı tıtızlığıyle, Koroğ tan" ve "halk hıkâyelerı" araştırmalarının lu başta olmak uzere halk hıkâvelerınde ge dunya goruşu, bılım anlayışı vc geleceğe vo çen şahısların ve bazı epızotların tanhle olan nelık buyuk projeler hayal etme bakımından ılgısını tespıt etmeye çalışmıştır vardığı olgunluk duzeyını gostermede bır or nek teşkıl eder (s XV) Boratav' a gorc, halk hıkâyelerınde tarıhı ısımlere rastlanılması hıkayelerde tam bır ta AyricaM SabnKoz kıtabın bu basımı ıçın rıhı realızm karakterı bulmamız ıçın yeterlı yenı bır ek kaynakça hazırlamayı bır gorev değıldır Bu ısımlerden bır kısmı kahraman bıldığını ve bu kaynakçada otuz yüı aşkın bır lara ısım verılmesı gerektığı ıçın vardır ve hı sure ıçınde yayımlanmış kıtap makale,v<bıl kaytu gebşı guzel ısımltr scçmek yenne ba dırılerden yapdmış seçmelerle ozel ve resmı zen halk ıçınde çok populer olnıuş ıvı veya kıtaplarda bulunup yenı tespıt edılen yazma kotu çok tesırler bırakmış ısımkrı tercıh et Jan sıraladığını soylemektedır Yayıma hazır mıştır (s 142) layan ek kaynakça ıle beraber kuçuk sayta al tı notlarıyla bırlıkte bazı duzeltme ve ekleme V "Halk Hıkâyelerının Kıtaba Geçışı" bo ler de yaptığını ıfade etmektedır lumde Boratav ornekler vererek halk hıkâye lerının nasıl yazıya geçirıldığını anlatmakta ve "Bıblıyografya" bolumunde konu ıle ılgılı halk hıkâyelennın yenı basımlarında nasıl hayayınlar sıralanmıştır Boratav kıtabında halk reket cdılmesı gerektığı sorusuna cevap arahıkâyelerı uzenne yaptığı ıncelemelennı baş, maktadı r ijuphesız bu bolumde ele alınan koIıca beş bolum altında ele almıştır Bu bolunı nular uzerınde ılk duşunen ve çozumler ureler ve ıçerıklen şoyledır "I Mevzu, Şekıl ve ten kişılerın başında Boratav gelmektedır Uslup Meselelen" ust başlığı altında hıkâve Kıtaptakı "Lk Metınler" kısmında sırasıy lenn konuları bakımından sinıflandırılması la şu halk hıkayesı metınlerıne yer venlmıştır hıkâye konularının kaynakları eskı ve yenı " I Gul de Alı Şîr Hıkâyesı" II Koroğlu 1 "llk Kol'dan Parçalar 2 "Bolu Beyı Kolu na Aıt Baş Kısmı III LelalîBeyveMthmetBey Hıkâyesı" "Metınlere Aıt Notlar" kısmında ıse metın lerı verılen halk hıkâyelerınde geçen bazı ke lımelenn anlamları hıkâyelerın kaynakları hıkâyelerın ıcrasına aıt bılgıler verılmıştır "Sonsoz ve Bırkaç Not" kısmında Boratav kıtabm baskıya verılnıesınden sonra gorduğu bazı kıtaplara ve çeşıtlı çalışmalara daır not ları sıralamıştır "Ek Kaynakça (1987)"da Boratav kıtabın 1946da yapılan ılk basımından 1988'de va pılan ıkıncı basımına kadar geçen surede rast iadığı toplam 117 yayının kunyesını sıralamış tır Kıtabı yayıma hazırlayan M Sabrı Koz ıse "Halk Hıkâyelerı ve Halk Hıkâyecılığı Içın Yenı Ek Kaynakça (2002)" başlığı altında 1988'den 2000'e kadar geçen surede belırk dığı toplam 221 yayının kunyesını vermış boy lece konu ıle ılgılenenlert Furkıyc'de vapılan halk hıkâyelerı çalışmalarını topluca gorme olanağı sunmuştur Kaynakça kısımlan ıle beraber "Dızın' "Kıtapta Geçen Manzum Parçaların Fıhnstı' ve ' Pertev Naılı Boratav" hıyografısı de kı tabın bır kaynak olarak kullanımını kolaylaş tıran çok onunlı kısımlardır Tanh Vakfı nın projesı ve Kultur Bakanlı ğı'nın katkılanyla "Boratav Arşıvı'nden" ad lı sen ıçerısmde yavımlanan bu beş kıtap Tur kıye'dekı halk kulturunun eşsız bır hazıne de ğerınde olduğunu akademık çalışmalarıyla tum dunyaya gostercn Pertev Naılı Boratav'ın unutulmaması genç kuşaklara tanıtılması ve yapmış olduğu onemlı çalışmalardan halkbı lımcılerın vararlanması bakımından çok onemlı bır gorevı verıne getırmış bulunmak tadır Bcklenrımi7 odur kı Boratav Arşıvı'nuı tamamı usta ellerın oztnlı çalışmalarıyla Turk ınsanına ıdaştınlsın Bu vavımlarda emeğı ge çen herkes ozellıkle de kıtapları yayıma hazırlayan M Sabn Koz, Metın Turan ve Muhsı ne Helımoğlu Yavuz, tıtız çalışmalanndan do layı her turlu takdıre lavıktırlar • * 1. U. Turkçe Okutmanı PİRAMİT Y A Y I N C I L I K ZİNCİR GOLGE KARDEfUCl oonr MASON SADRAZAM |1| ooırr MASON SADRAZAM ( 1 | ROMAN . KUKİİK TARlHARAfTIRMA TARİHARAJT1RMA Jk, MAVİ YOL 33 10 MCRKEZI Jk. PERCUSSION SAPKIN GEN A YA6MURU BAdlSLAR GIBIYIM ÇAĞDAŞ SANAT BENBIR OLUYUM EZOTfMKBATM DOKTRİMER TARİMİ PİRAMİT VATIIHCILIK Tkarmt UnMml f PCLHM HUMJK,^ RAM T Y A Y RAM T Y A Y RAM T Y A Y RAM T Y A Y RAM T.V A Y SAYFA 20 K K K K K 1. KİTAP FUARI: Ümitköy GALERİA • 1Ş Şubcrt 14 Mart 2004 2. KİTAP FUARI: Yenimahalle YEREL GÜNDEM 21 • 20 Mart 4 Nisan 2004 3. KİTAP FUARI: Kayakhdere KARUM • 5 Nisan 11 Nisan 2004 KİTAP ve SANAT EVİ: (merkez) 100. Yıl 35/37 Cad. Bplgat • (şube) Galleria Ümitköy Tel: (0312) 284 11 88 284 10 86 235 42 99 220 00 90 • Fax: (0312) 284 15 75 ANKARA C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 7 3 5