Katalog

Murathan Mungan'dan erkek hîkâyelerî antolojisi ERKEKLERİN HİKÂYELERt 'Erkeklerin Hikâyeleri' uzerme ğerlendırmeye yoneltmektedır Oykulerın buyuk bır kısmını ıçcren bu alt grupların ıl kınde erkek doğası kadınlarla ılışkısınde tum acımasızlığıyla sergılenıyor Bu grubu oluşturan erkeklenn çelışkılı doğası kadına hukmetmeyı, ona acı çektırırken acı çek meyı ve bundan haz duymayı, onu aşağıla mayı, reddetmeyı arzuluyor Bu doğa bır yandan kadının bağkhğını reddedıyor an cak dığer taraftan kabullenmekte çok zor lansa da ona vazgeçılmez bır gereksınım duyuyor Kadını yok sayarcasına aldığı ka rarlar, onu kabullenmeye, boyun eğmeye ve muhtaç olmaya zorluyor Bu gruptakı kadınlar ezılen ama baş kaldıramayan, seven ancak sevgısı hor gorulup aşağılanan ve her zaman kaybetmeye mahkum edılen kadınlar olarak çızdmış Ikıncı alt grubu oluşturan erkekler ıse kadınlann yaşamla rındakı gereklı yerlennı, ya yaşadıkları olaylar netıcesınde ya da bunları henuz hıç yaşamadan kabullenmış olarak gosterıl mekte Bu erkek tıplemesı, oz varlığına ve toplumsal kımlığıne kadın ıle bırlıkte ula şırken mutluluğu da kadın ıle bırlıkte bulu yor Bu grubu oluşturan kadın tıplemesı bı rıncı gruba kıyasla çok buyuk bır farklılık gostermese de onlan bırıncı gruptan ayıran temel ozellığı, erkeğin ona yaklaşımı oluşturuyor Bu ızlek çerçevesı ıçerısınde okun duğunda daha çok anlam kazanan Murat han Mungan'ın seçtıklerıyle Erkeklerin Hı kâyelen'nı şu oykuler oluşturmakta Erkeklerin Hikâyeleri özetle, insan doğasının belirlediği duyguları kendine göre duyumsayan erkeğin bu hisleri olumlu ya da olumsuz yönleriyle kadınlarla yaşadığı ilişkilere nasıl yansıttığını anlatıyor. Erkeğin kadına hislerini yansıtma şekli ne olursa oisun aslında kitap, bu konudaki tek bir evrensel gerçeği farklı yollarla dile getiriyor: Ne onlarla ne de onlarsız... a Yasemin Cuniz SERTEL* BASLANCIÇ ÖYKUSU Erkeklenn Hıkâyelen'nın başlangıç oy kusu Cesare Pavese'nın Kendını Olduren ler Oykudekı erkek karakter kendısınden yabancılaştığı ve kendısını tanıyamadığt za manlarda gerçek muduluğu bulan bır ın san Kendı lumlığınden yabancılaştığı dığer bır deyışle toplumsal meslekı ve kışısel bas lulardan kurtulabıldığı anlar ozgurluğunun tadına vanyor Kadın ıse herhangı bır kafe de kasıyer olarak çalışan ve dıkkat çekıcı bır ozellığı olmayan, adamın deyımıyle "kolay elde edılebılır, basıt, pek zekı olma yan ama erkeklere karşı nazlanmaması ge reken tıpte bır kadın Erkeğin çelışkılı do ğası kadınla yaşadığı ılışkıde onu kendine yaluştıramıyor, aşağılıyor, sevgısını ve bağlı lığını reddedıyor ancak onunla bcraberlığı adanıı rahatlatıyor, hafıfletıyor ve kendı kımlığınden uzaklaştırırken onu temızlen miş hıssetunyor Kadının bu aşkı yaşarken çektığı acılar adama tarıf edılemez bır zevk ve mutluluk yaşatıyor Ancak adam her ne kadar kadının aşkını reddetse de, kadının eskı kocasıyla bırleşme fıkrı onu çıleden çı karıyor Adam tanı sıkıldığında çekıp gıdı yor, canı çektığınde ıse koşa koşa kadına donuyor Bu donuşlerden bırınde, adamın tutarsızlıklanna dayanamayan kadını ıntı har etmış olarak buluyor Oykunun sonun da kapıcının suçlayıcı bakışları bu olumun sorumlusunun adam olduğıınu hıssettırı yor Bana gore, oyku bırıncı gruba tıpık bır ornek teşkıl etmckte Ikıncı oyku, Henry Mıller'ın Madmazel Claude adlı oykusu Oyku "sadık bır oros pu" ıle ona ve onun hayatına hukmeden bır erkek arasındakı bcncıl aşkı anlatıyor Erkek, kadını sevıyor sevmesme ama ona E rkeklenn Hıkâyelen, Murathan Mungan ın ortak yonlerıru yakala dığı onaltı oykuden oluşturduğu bır scçkı Bu seçkıyı oluşturan oy kuler arasındakı ortak yonlerden bırı hep sının erkek yazarlar tarafından uretılmış ol ması ve bu yazarlann, erkeklerı, yanı ken dilerını ıfade etmış olmalan Her ne kadar oykuler rarklı doncmlerın ve farklı kultur lerın yazarları tarafından farklı yaklaşımlar sergılenerek ortaya konmuş olsa da ve boy lece toplumsal ve kulturel farklılıkları yan sıtsa da, bu oykuler temelde erkeklenn ev rensel doğasını gozler onune sermekte Seçkıdekı oykuler kıtabın onsozunde Mu rathan Mungan'ın da belırttığı gıbı erkek lerın "bağımsızlık merakları, seruven tut kuları, sevgı gereksınımlerı, sahıplenme ıs teklen, bağlanma korkuları, toplumsal rol lerı " uzenne kurulmuş Kıtapta erkek dunyası kımı zaman bırbırıyle çekşen yon lerıyle sergılenırken kadın erkek ılışkısınde yaşanan ezelı sorunlar ve erkeklerin bu ılış kıden beklcntılerı de seçkıdekı ana tema lardan bırını oluşturmakta Erkeklerin Hıkâyelen'nı oluşturan bır bırındcn farklı oykuler, kadın erkek tıple melerı ele alınarak ıncelendığınde, kendı ıçlerındc mevcut olan ortak yonlerı, okuyu cuyu bu oykulerı ıkı alt gruba ayırarak de baskın çıkıp hukmedebıldığı, onu aşağıla yıp ezebıldığı, ılışkısını yonlcndınp yonete bddığı surece Erkek ıçten îçe boyle bır aş kı ancak bır 'orospu'nun kabullenebıleceğı gerçeğının farkında Kadındakı başı eğıklık adamın ona şefkade karışık bır acıma hıs setmesıne yol açıyor ve hatta adam kendınce o kadar O£verılı kı 'sadık orospu'su ıle bır hayat kurmavı bıle duşunebılıyor Onu gezdırecek, kendı seçtığı kıtaplan okutacak ve olası pıçını buyutecek Adamın bencıl aşkı vc bundan duyduğu sadıstçe ?evk onu, hastalığı olan bır fahışeyle ılışkıye gırmesı ne ve kaptığı hastalığı bılerek ve ısteyerek sevgılısıne bulaştırmasına yol açıyor Tedavı gormeye başladıkları hastalığın sorumlusu ıse, pek tabıı kı bırçok kışıyle yatıp kalkan kadın Erkeğin sergılcdığı buyurganlık ve buna karşılık kadının aşkındakı çaresızlığı ve yazgısını sorgulamadan kabullenışı oy kuyu bınncı grupta sınıflandırıyor Kıtabın uçuncu oykusunu Vladımır Na bokov'un Sesler'ı oluşturmakta Oyku, evlı bır kadın ve bır erkek arasında yaşanan tutkulu, cesur, korkusuz ve umarsız aşkı konu ahyor Ancak kadını seven Pal Palıç adında yaşlı btr adam daha var Kadınla adamın Pal Palıç'e beraber yaptıklan zıyaret esna sında, adam bır donuşum yaşıyor ve Pal Palıç ıle kadının ıçıne gınp dunyayı onların gozlenyle gormeyı başanyor Kadının aş kındakı tutkuyu hıssedıp Pal Palıç'ın aşk go?yaşlannda yrkanıyor Eve donduklerın de kadının adama, kocasından boşanacağı nı vc artık onsuz olamayacağını bıldırmesı ne rağmen adam, kadına hıçbır açıklama yapmadan ve hatta haber bde vermeden çekıp gıdıyor ve bu terk edışten tanf edıle mez bır muduluk duyuyor Erkeğin kadına karşı sergılediğı bencılce tavır, bu oykuyu de bırıncı kategorıye sokuyor Sesler'ı Bernard Malamud'un Meslek Seçımı adh oykusu takıp etmekte Bu oyku, yaşamını yenı bır kentte, geçmışınden kurtulup oğretmen olarak çalışmaya başlaya rak yenıden kurmaya uğraşan bır erkek ve onun derslerıne gıren oğrencısı arasında yaşanan ancak adamın bencıl tabıatı yu zunden yarım kalan bır aşkı anlatıyor Ya kınlaşmaya başladıkları sırada ve adam tam, 'ışte benım aradığım kadın' demek uzereyken kadın, ona geçmışınde erkek kardeşımn kendısıne tetavuz ettığını, son radan kendısını pazarlayan bır adamla ev lendığını ve telckız olarak çalıştığı ıçın hap se atıldığını anlatıyor Kadının hayatı hak kında oğrendığı gerçekler, adamı ona ya kınlaştıracağına, ondan nefret cdıp tıksın mesıne yol açıyor Adam bır yandan kadını tutkuyla ozluyor, delıcesıne kiskanıyor bır yandan da hıssettıklerını kendısıne yakıştı ramıyor Adam, kadınla kendı ılışkısını ko pardığı gıbı onunla goruşebılecek dığer ın sanlara da kadının geçmışını anlatıyor An cak, bunları yaparken bır yandan da pış manlık duyuyor Oykunun sonunda kadın, adamın tum çabalarına rağmen okulunu bıtırıp oğretmen olma yolunda ılcrlcrken gosterılıyor Adamın bencıl yapısı oykuyu bırıncı gruba sokarkcn kadının adam tara fından harcanamamış olması kadını bu gruptakı dığer kadınlardan farklı bır konu ma sokmakta Seçkıdc yer alan dığer bır oyku John Cheever'ın Merhem adlı oykusu Merhem evlılığınden sıkılan ve bundan kurtuldu ğunda muduluğu bulacağını uman ancak karısının kendısını terk etmesıyle kendısını asmaya doğru ıtekleyen bır dızı sembolık tuhaflıklar yaşayan bır adamın oykusu Ka nsının gıdışı ıle adam yavaş yavaş akıl sağlı ğını yıtırmeye başlıyor ve arkadaş çevrelerı, komşuları, dosdarı ve tanımadığı kışılerce sembolıze edılen toplum, adamı kendını asmaya davet edıyor Ancak son anda karı sından gelen bır telefon yardımına yetışıyor ve bu saycde normale donebılıyor Karısıy la barışıp mutlu yaşantılanna devam edı yorlar Bu oykunun erkek karakterı, her ne kadar başlangıçta reddetse de oykunun sonunda kadına muhtaç olduğunu kabul edıyor ve boylece oyku ıkıncı grubun ılk orneğuıı oluşturuyor îkıncı grubu oluşturan oykulerden bır dığerı, Raymond Carver'ın Kamerıye ısımlı oykusu Oykude mutlu ve hedefleı ı olan bır evhlığı yaşarken kocanın karısını aldat ması ve çıftın bu gerçekle nasıl baş ettıklerı anlatıhyor Lskı bır anının canlanmasıyla erkek karısına gereksınım duyduğunu ve ondan vazgeçemeyeceğını dıle getiriyor Oykuyu sonlandıran cumle ıse adamın hıs lennı açıkça ıfade edıyor "O bu konuda da haklı çıktı " KADININ DEĞİSMEYEN YAZCISI Alberto Moravıa'nın Fazla Kanştırma ısımlı oykusu, takıntılı bır erkeğin karısıyla olan ıhşkısınde tum dışıl rollerı ustlenerek, karısıyla ılgılı tum kararları kendısı alarak ve kansını hıçbır ışınde bır an olsun yalnız bırakmayarak, onun varlığını ve kadınlık kımlığını nasıl yok ettığını anlatıyoı Kadın adamı terk eder ancak adam bu terk edışın sebebını hıçbır zaman anlayamaz çunku o, kendısıne gore çok ıyı bır eştır Adamın ka nsına duyduğu sevgı ve takıntılarının far kında olmayışı oykuyu ıkıncı kategorıde sınıflandırabılırken erkeğin bılınçsızce de olsa hukmedışı, kadınm yaşadıkları ve kadın olarak değışmeyen yazgısı oykunun bırıncı gruba daha aıt olduğunu hıssettırıyor Hanıf Kureıshı'nın Gun Boyu Gece Yansı ısımh oykusu, erkek tavn goz onune alındığında bınncı grupta ınceledığımız oy kulere donuş yapmakta Karısı ve çocuğu nu terk edıp hamıle olan sevgılısıyle bırhk te Parıs'te tatıle gelen ve bu sureçte yaşa mıyla ılgılı kararlar almayı planlayan bır adamın hıkâyesını okuyoruz bu oykude Adam, kararsız ve guvensız bır ınsan olarak çızılmış ancak yıne de tıpık bır bencıl er kek Karısının, adamın uıanctıne dayana mamış ve ıntıhara teşebbus etmış olması duşundurmekte ama pek de uzmemektedır bu adamı Sevgılısı ıse, ılışkısı ıle ılgılı te reddutler yaşamaktadır çunku kendısını terk edılen eşın gelecektekı ıkıncı bır vcrsı yonu olarak gorebılmektedır Ancak yıne de oykunun sonunda adam kendısı ıle ya şamayı seçtığınde, onu bekledığını ve hep bekleyeceğını hısseder okuyucu Bu du rum, her ıkı kadının da bırıncı gruba aıt ol duğunu kesınleştmr Seçkının dokuzuncu sırasında Truman K İ T A P SAYI 767 SAYFA 18 C U M H U R İ Y E T