Katalog

ye eklcdi içtenliklc; kimsc sesinde kendini beğcnmiş bir hava bulamazdı. 'llginç bir saplantı, hocam,' dcdi Marki, gerçekten hayran. 'Ozelltkle içinde bulundugumuz su günlerde. Neden bu sö'z dc ba^kasıdeğjl? Düzinelenesıgeliyoraklıma: l'ara, güç, ihtiras, ncfret, tulku...' 'Sanıyorum bir baikasını değil dc bunu seçlinı. Belkilcsadüfen, ya da bclki söylenişindekiahenk hosuma gitti. Bclki bir şekildc, gururlu bir bıçimdc ö'lcn babamla ilişkilcnuirdinı. lyi bir öliinı her şeyi aklar. l lcrhangt biryasamı bıle.'" (s. 115) Böyle olduğıı için de aslında şövalyelerden farklı değil. Her ne kadar kcndisini "bencil bir asilzade" olarak görse de, savunduğu/korumaya çalıştıgı değcrlcr göz önüne alındığında, bunıın "bencillik" oldıığunu söylcmek zor. Yabancılaşmanın cgemcnliginde maddi çıkarların gerisine itilen, dahası Linutıılan insanî değerleri savunmak/korumak ya da yaşatmaya çalışmak, şövalyelere yakışır, "şövalyece" bir davranıij çünkü. Nitekim öörencisi vc arkadaşı, ama aynı zamanda bir "Marki" de olan Muis de Ayala, olanca içtenligi ile şöyle diyecektir: "Don \aimc, sızın kralhğınız bu dünyada degjl. Bunu bana ılham ettıiiniz son dcrccc büyü'k bir saygıyla söyleuig'imdcn cmin olun... Uzun zamandır beni doslluğunuzla onurlandırıyorsunuz, (iıtıa buna rag'men her geçcn gün o cş.siz vazifc duygusu saplanlınızu biraz daha sasıyorum. C h/le bir vazifc duygusu ki, ne dogmatik, ne dini, ne ablaki... Sadccc, her seyin parayla ölçüldüg'ü bu dönemde görülmeyen, kendi isleg'inizle üstlendig'iniz, kendinize yönclik bir vazife. Bunun bugün için ne demck oldugunu hiliyor musunuz? Ne biliyorum, ne de ilgileniyorum. likselamlan. Sizin olag'andısı olan yöniinüz de tam olarak bu işte, hocam. Ne biliyorsunuz, ne ilgileniyormnuz. Ne var bıliyor musunuz? Baten kendi kendımc şu zavallı hpanyamızda maalese] rollerin dcgibtirilip deg'islirilmediğini, yasal soylulug'un, lanıdığım çog'u kişiden, hatta benden çok size ait olup olmadığınt soruyorum. Lütfcrt, don Luis... Bırakm konuşayım, ianrı askına. Bırakın konuşayım... Benim dedetn, huzur içinde yalsm, unvan satınalnıısçünkü Napolyon'a karşt yapılan savaşta Ingiltere ile ticaret yaparak zengin olmuş. Bunu dünya âlem biliyor. Ama gerçek soyluluk, kaçak olarak tngiliz kuması ithal ederek değil, kılıç gücüyle eldc edilirdi. Öyle deSil mi?.. Ve siz, sevgili hocam, elinizde ktlıçla, onlardan herhangi birinden daha az değerli olduğunuzu söytemeyin bana. Ya da benden." (s. 111112) Bir Marki'nin bir eskrim hocası için böyle düşünmesi neyse ne de, bunu dile getirmesi öyle alışıldık bir davranıs olmasa gerek. Asalet unvanına sahip birlcîşi, sıradan biri için, kolayına böyle konuşmaz, konuşamaz. Ama don Jaime, karşısındakini buna zorluyor. Onun saygın ve asil kişiliğinin bir başka göstergesi de bu. Nitekim yaşamı üstüne düşünceleri de, onun böyle bir kişilik olduğunun açık kanıtı: "...Yaşadığına pişmanlık duymuyordu, sevmişti ve öldürmüştü, asla kendisi ile ilgili düşüncelerine onunuzluk düşürecek hiçbir şey yapmaya kalkt}mamıştj; sahip oldu9u tek servet olsalar da,yaşamını anlamlı kılacak kadar antsı vardt...Sadece Lucien dc Montespan 'ın yaptı&ı gibi, kendisi öldüg'ünde silahlarım bırakacag't birinin oltnamasına üzülüyordu. Onlara can verecek bir kol olmadan ise yaramaz nesnelerden baska bir sey olmazlardt; herhangi biryerde, fakir bir antikaa dükkânımn en karanhk kösesinde, toz vcpas içinde, sonsuza dek sessiz kalacaklardt; sahihi kadar ölü. Ve mezarıntn üzerinehiç kim.se bir kılıç koymayacaktı." (s. 6566) Böylesine bir kişilifie sahip belki de son eskrim hocalarından biri ve bir spor dalı olmadan önce bir sanat olan eskrim ekseninde gelişen polisiye tadındaki bu roman, okurda değişik duygular uyandjrmaya açık. Asil, ama bir o kadar da yalnız Kılıç Ustadı!.. • CUMHURİYET KİTAP SAYI 651 Mustafa Yıldırım yeni bir yazar. Kaleme aldığı roman onun yazıştaki ustalığını gösteriyor. Kurtuluş Savaşımıza yeniden dönmek için okuyun "Ulus Dağına Düşen Ateşi". MEHMET SAYDUR • brahim Artuç'un 'Kurtuluş Savaşı'nın Zorlu Yılları kitabından belleğimde kalan olayların arasında Parti Pehlivan konusu önemli bir yer tutuyordu. Çerkez Ethem'in bir kısım kuvvetiyle Yunanlılara sı&ınmasının üzerine diğer kuvvetleri dörtbir yana dagılırlar. Etncm'in sağ kolu olan Parti Penlivan emrindekileri Halil Efe komutasında Türk ordusuna teslim olmak için geri göndermiş, kendisi de biriki kızanı ile birlikte gizlice Yunan işgali bölgesine geçmişti. Bundan sonra çevresinde topladığı gönüllülerle Yunan geri bölgelerinde gerilla harekâtına girişecek, milli mücadele kuvvetlerine çok yararlı hizmetlerde bulunacak, fakat sonunda bir baskında Yunan kurşunu ile bir gözünü kaybedecekti. Kara Harp Akademisi öğretim üyelerinden emekli kurmay subay Artuç'un "Genelkurmay Harp Tarihi Türk Istiklal Harbi" günlüklerinaen yararlanarak yazdı&ı dört ciltlik ve özgün Kurtuluş Savaşı belgeseli içinde yukarıdaki olay bu kadar geçer. Bu olay, Mustafa Yıldınm'ın derin araştırmasıyla giinü gününe ortaya çıkanlmış, ayrıntılanmış ve nefis bir roman oluşmuş. Demirci, Simav, Gördes, Kula, Gediz... Kurtuluş Savaşımızda işgal altında kalan topraklarırmzın bir bölümü... Yıldırım'a göre.en çok acı çekentopraklar... Bunun da bir nedeni var: Düşmana ve işbirlikçilerine karşı ölümüne savunma... Hukuktan 1912 çıkışlı Kaymakam îbrahim Ethem Bey ülkenin içine düştüğü durum karşısında kendine görev çıkaran binlerce yurtseverden biridir. 29 Eylül 1919günüsaat5.30'daSanyer'dendemir alan Reşat Paşa Vapuru'ndan Mustafa Kemal Ânkarasının tek kapısı olan Inebolu'ya çıktıklannda sessiz hıçkırıklarla birbirlerini kutluyorlardı. Sonra Küre, Kastamonu, Ilgaz Dağları ve Ankara... Ankara'nın tbrahim Bey'e verdiği görev Demirci Kaymakamlığı... Mustafa Yıldırım'dan "Ulus Dağına Düşen Ateş" Kurtuluş Savaşı direnişinin romanı yayılıyor ve o köklerden gelen enerjisi ile dal uçlarındu yeni filizler boy veriyor. Akıncı lideri tbrahim Ethem Bey ile Parti Pehlivan'ı dinleyelim: " Pehlivan, Ulus böyledir işte: Bilirmisin, bu 'ulus adına birçok yerde rastlıyoruz. htanbul'da arkadaşlarla aramızda konuştuyduk. Ankara'da, Bartın'ın üst yanındaki yaylalarda da \ Hus adında köy Mustafa Yıldırım. romanını ilglll mekânlan gezerek, kütüphanelerde ler varmış. Asya'da arastınp Inceleyerek üc yılda yazmıs l'ürkler, eski tarihlcrdc, yerleştikleri bü'yük yerlere 'ulus'der dan ve SivastopoFdan mermi çeken gelermis. micileri anlatmıştı. Yıldırım da düşman gerilerini anlatarak Kurtuluş Savaşımızın Desenize bu 'ulus' kuvvetli bir kelimeırmak romanının oluşumuna önemli bir dir! .. Öyle de desek olur. Kendilerine 'Öz katkı sağlıyor. Şimdi sıra IneboluAnkabek Ulus', 'Mo&ol Ulus' derlermiş. Hatta ra arası ve cephelerdeki uğraşıları konu edinen romanlann daha da çoğaltılmasıKore'de, sülaleyerine'ulus'diyenlerolurna geliyor. Eskişehir'deki Inönü Savaşlamuş. Bu dağın adtnt da Asya 'dan gelen boy n Karargâh Müzesi'ni geçen yıl bir kışinin bile gezmediğini gazetelerde okudulc. lar koymus olmalı! llerhalde, eteklerinde yerleşenler gel Çanakkale'ye yenilen Anzaklar geliyor. dikleriyerleriunutmamak için dag'tn adı Biz (Kastamonulular dışında) oturduğumuz yerden TV'de onları seyrediyoruz. nı 'Ulus koymuslardtr. Yurdumuzun Bau yarısına dağdan şehit Sağol Kaymakam Bey, bilmek gibisi yok. tçim rahatladt. Şimdi sırtımı Ulus'a liklerimizin yanlarından okumuş yetişkinlerimiz ve çocukJarı tatile giderken verip biraz kestirsem iyi olur." hızla geçiyorlar. Bu ne iştir, bu ne duyguVurkaç taktiğiyle düşmana kayıp versuzluktur... Oysa her düzeydeki okul dirmeler... Önemli sayıda birliği üzerleriprogramlarımızın amaçları arasında neçekmeler... istihbarat başanlan... Işte, "Mılli, manevi, ahlaki, içtimai vb." sözlegönderilen bir gazetenin içinden çıkan ri başta geliyor. Gençlerimizin, çockulaYunan'ın Ayvalık'a çıkrnasından ve îzhaber: rımızın bayramlan törensel boyutlarıyla mir'den yukarılara gelmesinin arduıdan "... tzmir'dekitüccarlarkararalmtş. Baortaya dağınıkhk çıkmış, kim ne yapacahar gelmeden yağ işini büireceklermiş. Sa değil; doyurucu içerikleriyle kavrayarak kutlamalarını, yüreklerinde anlamlı coşğını bilemiyordu. Ibrahim Ethem Bey'in lihli'ye trenle sevk edilen yedi sele zeytin, kular yasamalarını bu tür çalışmalarıa ük görevi bu dağınıklığı toparlamaktı. Akhisar üzerinden Stndtrgı'ya yollansağlayabüiriz. Böyle bir romanın ortaya Ancak görev bununla kalmıyordu. Düşmış..." çıkması için öncelikle ulusal kurtuluşçu manın Kütahya, Eskişehir, Afyon hatlaBu haberin çözümü kolay oluyordu: bir yürefee gereksinim var. Kalpaksız Kunnda saldınya geçmesi üzerine istihbarat "... Yedi tabur demek!... Bakaltm kim kivayı Milliyecilerden M. Yıldırım bu yüsubaylan gönderılen ve "Akıncı" adını mi ezip de yapnı çıkaracak?..." reğiyle saSır dolu titiz araştırmasını kayalan bölge direnişçilerinin lideri DemirSonuçta Ulusal ordunun düşmanı boznaştırarak zoru başarmış. Dikkatimizi o ci Kaymakamı'na ulaştırılabilen son ması ile Akıncdarla bağ kurulmuştur. günlere yeniden çekerken güzel bir örnek emirde şunlar yazılıydı: Akıncılar iki yıl boyunca düşmana naoluşturmuş. Eline, yüreğine, beynine sağ"... Ordu nereye çekilirse cekilsin, ister sıl kayıplar verdirdiler?.. Hangigüçlüklık sevgili Yıldırım. Ulusal Kurtuluş SaseSiıvas'a cekilsin, bölgedekitüm jandarleri yaşadılar?.. Ibrahim Ethem Bey, Asvaşımıza ilişkin yeni romanlar bekliyoruz malar Demirci Kaymakamı mn emrinde ker Makbule, Küçük Halil Efe ve diğer usta kaleminizaen. akınalarla birlikte kesintisiz düşmanı taakıncılar ne olmuşlardır, dersiniz?.. Batı ciz edecek... Dağlarda eşkıya olacak ve ka Cephesi istihbarat Müdürü Binbaşı BaSevgili çocuklar, her yaştan gençler... tiyen orduya katılmayacaktır! Orduya gelKesinlikle okumanız gerek bu kitabı. ki Bey'in şaşkınlığı nedendir ve bu şaşkınmeye kalkanlar idam olunacaktır!' Okuyun da öğrenin Makbule Ablanızı, lığı üzerinden atarken dudaklartndan çıHalil Amcanızı ve Akıncı abilerinizi... kan tek sözcük "Bilmiyordum ki..." neleSonrasında düşman gerilerinde direnri özetlemektedir?.. me başlayacaktır. Parti Pehlivan ve KüDüşünün, sizin yasarmnmn bedeJini onçük Halil Efe ile adamlarının katdımıyla Mustafa Yıldırım bu romanı oturup ların ödediğini... Anlayın, bu yurdu yolbaşlayan direnmenin romanı. Asker sırça köşkünde yazmamış. Bir elinde pida bulmadığımızı... Makbule ile somutlaşan kadınlarımızın posu, bir elinde viskisi barlarda tartışarak Okuyun, öğrenin, çalışın; yüreğiniz dirençleri, direnişleri... kurmamış. Ilgili mekânlarda üç yü gezinsevgiylecoşsun... miş, inceıemiş; kütüphanelerde araştırDirenme alanlarından Ulus Dağı... Bakın bugün 23 Nisan... Yarın 19 Mamış. Ortaya toplumcu gerçeki bir roman Gördes, Gediz, Bigadiç üçgeninde yükyıs... Öbür gün 30 Ağustos... 29 Ekiın... çıkarmış. Hem de Kurtuluş Savaşımızın selen dağlardan biri... Akıncıları yürekBayramlarınız kutlu olsun!.. • üzerine gidilmemiş, düşman gerilerindelendiren, onları saklayan Ulus Dağı... ki direnişin romanı... "Halima Kaptan" "Ulus" kavramı Yıldınm'ın kalemiyle Ulus Dağına Düşen AteşMustafa Yılromanıyla Rıfat Ilgaz, ŞileAğva açıklannköklere iniyor, derinlerden tüm ülkeye dırım/ Bilgi Yayınevt,2002/2S6 s. SAYFA 11