Katalog

Vîtıundekil Gençlere Türk Romanından Altın Sayfalar 1/ \\azırlayan Selim 1leri/ Yapı Kredi Yayınları/ İ24 v. Gençlere Türk Romanından Altın Sayfalar '11/ lla Zirlayan Selim llerı/ Yapı Kredi Yayınları/ 296 s. Selim tleri'nin hazırladığı "Gençle re Türk Romanından Altın Sayfalar", roman tarihimizin bir panoraması. Selim tleri, tlgençlik Çağına Oyküler'den (1 ve 2) sonra, genç kuşaklara bu kez de Türk romanını gelişim tarihi içinde tanıtıyor. "Gençlere Türk Romanından Altın Sayfalar"da Ahmet Mithat Efendi'den Orhan Kemal'e kadar, toplam 54 yazarın bir ya da daha çok sayıda romanından alırılılar ile yazarlar hakkında bilgiler var. Gençlere Türk Romanından Altın Sayfalar, yalnız Türk edebiyatının değil, Türk kültürünün de günümüzdc insafsızca göz ardı etlilen bir hazinesini sunuyor. Seçkinin birinci cildinde, bir lusmı on doku zuncu yüzyılın son yarısında eser vermiş, hepsi gcçcn yüzyıl doğum lu romancılar yer alıyor. ikinci riltteki yazarlar ise, biiyiik çoğunluğu yirminci yüzyılın ilk çeyreğindc doğmuş olanlar. Gençlere Türk Romanından Altın Sayfalar, geniş bir yazar yelpazesini kap sıyor. Artık adı nercdcyse unutulmuş olanlardan, eserlcri birer klasik olarak kabııl edilenlere kadar uzanan bir yelpazc bu. Anlatımdan üsluba, içerikten çözümlemeye, dünya görüşünden siyasal secime farklı tutumlar sergileyen yazarlardan, çok renkli bir seç ki. Yaban Yaşam"ın esas kahramanı, ıssız adaya düşen Yorklu tüccar Crusoe değil, yerli Cuma. Daniel Defoe'nun kitabında, Robinson Crusoe, onu kurban etmek isteyen kabilesinin elinden kurtardığı ve Cuma adını taktığı hizmetkârına uygarlığın nimetlerini yavaş yavaş öğretiyordu. Adadan ayrılana kadar, ikisi de büyük bir düzcn ve disiplin içinde, Batı'nın püriten disiplini içinde yaşıyorlardı. Oysa Michel Tournier'nin kitabının sonu Defoe'nunkinden farklı. Cuma, bir kaza sonucu, adadaki uygarlık anıtları ve araçlarının çoğunu havaya uçuruyor ve ondan sonra da Robinson'a Pasifik'te ıssız bir adada yaşamanın yolları ile, bayranı, eğlence ve oyıınun anlamını öğretiyor. Tournier'nin bu farklı Robinson öyküsü içeren "Cuma ya da Yaban Yaşam"mda aynca gcnç okuyuculara hoşça vakit geçirtecek oyunlar ve testler de var. Ekmek Arası/ Charles Bukoıvski/ Çeviren. Avi Pardo/ Metii Yayınlart/22 i s. Metis Yayınları, Bukovvski'nin öykülerinden derlediği iki seçki "Kasabanın En Güzel Kızı", "Büyük Zcn Düğünü" ve "Factotum başlıklı romanının ardından, yazarın "Ekmek Arası" (I fam on Rye) adlı romanını yine Avi Pardo'nun çevirisiyle yayımladı. Bukovvski'nin yine birinci tekil şahsın ağzından yazdığı ve iki yaşında olduğu 1922 yılından başlayıp çocukluğunu, aile ortamını, okul dönemini, yeniyetmeliğini anlattığı bu roman, onun diğer escrlerindc gördüğümüz dünyaya bir hazırlık, giriş niteliğinde. Acımasızlık, katılık dolu bir aile ortamında büyüyüp yalnızlığa itilen, okul ve arkadaş çcvresinde de aynı acımasızlıkla karşılaşan gcnç Henry (Hank) Chi naski dünyayla, o "yıldırıcı vaıoluşla" başa çıkabilmek için içki ve vurdıımduymazlığın ardına sığınarak yal nızlığının duvarlarını önneyi öğreniyor. 2 Sistem Karşiti Hareketler/ Giooanni Arrighi, Terencc llopkins, lmmanuelWallerstein/ Çcvirenler: C. Kanat, B. Somay, S. Sökmen/ Metis Yayınları/ 138 s. "Sistem Karşiti Hareketler", 1. VCallerstein, G. Arrighi ve T. HopSİSTEM kins'in 19821991 yilları arasında KARŞITI "Dünya Ekonomisi Hakkında YılHAREKETLHR lık Uluslararası Kollokyumlar"a or tak olarak sundukları altı makaleden oluşuyor. Makalelerin temel konusu, 19. yüzyıl kapitalizminin yapısal çerçevesi içinde gelişen vc bir antitez oluşturmakla birlikte, kaynakları ve dinamikleri açısından ondan ayrılmaz bir yapılanışı olan "geleneksel" sistem karşıtı hareketlerin, 20. yüzyıl boyunca ve günümüzdeki durumu. Wallerstein, Arrighi ve Hopkins'in temel tezleri ise, bir "dünya sistemi" olarak kapitalizmin günümüzdeki konumunun bu toplumsal/ulusal sistem karşıtı hareketleri giderek geçersizleştirdiği, bunların yerini, oluşan yeni toplumsal, ulusal, etnik ve toplumsal cinsiyet kaynaklı dinamiklere denk düşcn, yeni sistem karşıtı hareketlerin almakta olduöu. Ya zarlara göre bu yeni oluşumların ilk ortaya çıkışlan, "gelenelcsel" harekctlcrden "bağımsızlık ilanlan" ise 1968 "Devrimi"ne denk düşüyor. EinsteinBir Dâhi/ joseph SchtuartzMıchael Mc^uinness/ Çevıren. Mehmet Harmana/ Milliyet Yayınları/ 169 s. Einstein'ın yaşamı vc düşüncesi üzerine eglenceli, ciddi oîlmayan ve kolay okunup anlaşılabilir bir kitap. Matematifiin doğum yeri olan Babil'e ve yıldınmı kullanabilecekleri nc inanan Etrüsklere kadar gcrilere uzanan bu kitap, bizi elektrik ve teknolojide izafiyeti mümkün kılan devrimler arasında dolaştırıyor. Bu süreç içinde tmparatorluk Alman^ yası'nın ünlü bilginleri ve kişileriyle ve bu arada Galileo, Faraday ve Newton'la tanışıyor; harcket halindc olan saatlcrin duran saatlcrden ncdcn daha ağır çalıştıklarını; ncden hiçbir şcyin ışıktan hızlı gidemeycccöini öğreniyor ve Albert'la adım adım yirminci yüzyılın en ünlü formülü olan E= mc2 lormülü ne ilerliyoruz. Hcm geçmişin hem de günümüzün bili mini kavramak için edinin bu kitabı. Tevfik Fikret/ Hazırlayan. Memet I'uat/ Yapı Kredi Yayınlart/ 2 ?5 v TevKk Fikret, Osmanlı lmparatorluğu'nu çöküşten kurtarma amacıyla çağdaşlaşrna yolunda önemli adımfarın atıldığı bir dönemde ya şadı. Kendisi de bu çağdaşlaşmanın en iyi ömeklerinden biri. I letn Doğu, hem Batı kültürünii kişiliğinde birleştirmiş bir sanatçı. Ki tap, hiçbir /.aman kişisel ya da sınıfsal çıkarlar ardınua koşnıayan, "fikri hür, irfanı hür, vicdaııı hür" şairi, gençlere her yönüyle tanıtıyor. Deneme yazarıeleştirmcn Memet I'uat, Tevfik Fikret'in yaşamını, sanatçı kişiliğini, dünya göıüşünü ayrıntılı biçimde elc alıyor, yapıtları nı ınceieyerek, siyasal ve toplumsal etkinliklerini değerlendiriyor. Ayrıca değişik düşüncelerdeki sanatçıların şairle ilgili görüşlerini özetliyor. Tevfik Fikret, aynı zamanda Fikret'in şiirlerinden yapılmış bir scçki yi, geniş bir kaynakçayı, şiirlerin bugünkü aile çevirilerini vc sayfa altlarında açıklamalı sözlükleri de içcri yor.Tevfik Fikret'i Memet Fuat'ın kaleminden okumak bir ayrı keyif. Cuma ya da Yaban Yaşam/ Michel Tournicr/ Çeviren Osman Senemoğlu/ Yapı Kredi Yayınları/ 17i s Michel Tournier'in "Cuma ya da Yaban Yaşam"ı, ilginç bir kitap. Tournier, Yorklu tüccar Robinson Crusoc nun bilinen öyküsünü farklı bir şckilde işlemis. Kitabın isminden de anlaşılacağı gibi, "Cuma ya da SAYFA 20 Rölativite'nin abc'si/ Rertrand Russell/ Çeviren: Vahap Erdoğdu/ Sarmal Yayınevt/ 16S Atuan Mezarları/ Ursula K LeCjuın/ Çeviren• Çıfcdem v lirkal Ipek/ Metis Yayınlart/ 152 s. Herkes Einstein'ın şaşırtıcı bir şcy "Atuan Mezarları", Ursula LeGuyaptığını bilir ama onun ne yaptığı ın'in 19681972 yılları arasında yaz nı gerçekten bilen çok azdır. Onun, ATl'AN dığı "Yerdeniz Uçlemesi"nin ikinci MK'/ARLAR! fiziksel dünyayı kavrayışımızda kitabı ("Üçlcmc", yazarın 199()'da yaptığı dcvrim yeni matcmatiksel yayınıladığı Tehanıı ile dörtleme olayrıntılar içine sarmalanmıştır. Rö ı\ı\ aslında; üçlemenin üçüncü kitalativite kuramının kolayca anlaşılabı En Uzak Sahil vc dördüncü kitap bilir nitelikte birçok açıklaması var Tehanu da Metis Yayınlan'nda yasa da bunlar tam önemli şeylcr söyyımlanacak). "Atuan Mezarları", ilk lemcye başlayacağı noktada anlaşılabilirlikten uzakla kitap olan "Yerdeniz Büyücü şıverirler. Birçok yeni fikir matematikscl olmayan bir sü"nde büyümek için tek yolun dille açıklanabilir ama yine bu haliyle de pek kolay kcndisiyle karşılaşıp bu yüzlcşmcdcn galip çıkmak oldeğildir. îşte Bertrand Russell, bu zoru başardığı yapıdufiunu öğrcncn Ged'in, karşı cinsle karşılaşmasını tında Rölativiteyi en anlaşılır biçimiylc sunuyor. Yapıt, anlatıyor. Ancak Atuan Mezarlan'nın Ged kadar, bel sadece konuya yeni ilgi duyanlar için değil, konunun ki ondan da önemli olan kahramanı, bir kadın: Tenar. uzmanları için de bir Laşvuru kitabı niteliğinde. Rus Tenar'ın bir kız çocuğu olmaktan kaılın olmaya doğrıı sell'in dediği gibi "Ulaştığımız son nokta, bildiklcriizlediği yol, "Atuan Mezaıları"nın altındaki karanlık mizin çok az olduğudur ve gcnc de şaşırtıcıdır ki, çok labirentlerden aydınlığa, denize ve dünyanın merkezişey bilmekteyiz ve daha da şaşırtıcı olanı, bu denli az ne doğru açılan yola.bağlanıyor. Atuan Mezarları, Le bilgirnizin, bize böylesine büyük bir güç verebilmesi Guin'in "Yerdeniz İJçlemesi"nde izlediği Büvümedir." F'instein'la ilgili bu iki kitabı birlikte okumayı CinsellikÖlüm temasının ikinci adımı. Ursula K. dcncyin. Hem bir dâhiyi yakından tanıyacak hem de LeGuin'in bu ilginç kitaplarını kaçırmayın. çok büyük keyifler alacaksınız CUMHURİYET KİTAP SAYI 277