Katalog

GİRİŞİMCİLİKYENİLİKÇİLİK POLİTİK BİLİM Aykut Göker http://www.ınovasyon.org “İlk defadır ki bir kitap AB'nin araştırma politikasının gerçekte nasıl oluşturulduğunu Avrupa Komisyonu'nun içindeki kişilerin noktai nazarından ortaya koymaktadır.” Uğur Müldür TÜGİAD'dan genç girişimci adaylarına ödül 7. Çerçeve Programı ve Bir Kitap Bu hafta A New Deal for an Effective European Research Policy: The Design and Impacts of the 7th Framework Programme adlı kitaptan söz edeceğimi söylemiştim. Springer tarafından yayımlanan (2006) ve adını “Etkin Bir Avrupa Araştırma Politikası İçin Yeni Düzen: 7'nci Çerçeve Program'ın Tasarımı ve Etkileri” olarak çevirebileceğimiz kitabın baş editörünün Avrupa Komisyonu Araştırma Genel Direktörlüğü'nden Prof. Dr. Uğur Müldür olduğunu da yazmıştım. Kitap, bu yıl uygulamaya giren 7'nci Çerçeve Program'ın (7.ÇP) niçin böyle tasarlandığını açıklıyor ve tasarımın ardındaki politik çerçeveyi ortaya koyuyor. Bu yapılırken, çerçeve programlar nasıl hazırlanıyor; bu programların dayandığı politikaların şekillenmesinde rol oynayan aktörler ve faktörler, siyasi kısıtlar ve fırsatlar, toplumsal iddialar ve beklentiler nelerdir; önceki programlar AB'ye ne sağladı; neler başarılamadı; bunların açıklamalarına da kitapta yer veriliyor. Yirmi yıllık geçmişi olan çerçeve programlar ulusal sınırları aşan, araştırma ve teknolojik geliştirme işbirliklerini desteklemeye yönelik, dünyanın en kapsamlı ve en iddialı programları... 7.ÇP'nin bu açıdan özel bir önemi var; çünkü 53.2 milyar Avro'luk bütçesi ile bugüne kadarki en yüksek tutarlı program... Bu nedenle, programın arka planında olup bitenleri öğrenmek daha bir önem kazanıyor. Aslında, kitabın adında geçen “New Deal” sözcükleri 7.ÇP'yi öncekilerden ayırt etmemizi sağlayacak ipuçlarını ele veriyor. “New Deal” bilindiği gibi, “ABD'de Başkan Franklin D. Roosevelt yönetiminin 1929'daki Büyük İktisadi Buhran'ı takiben uyguladığı (193339) ekonomik ve toplumsal reform programının adıdır. Programın amacı acil ekonomik önlemlerin yanı sıra federal hükümetin etkinlik alanını genişleterek tarım, sanayi, maliye, kamu hizmetleri, çalışma ve konut alanlarında bir dizi reformu gerçekleştirmekti... Geleneksel 'laissezfaire' görüşünün tersine, New Deal planlı bir ekonomi politikası uygulanmasını öngörüyordu.” [Ana Britannica] Çerçeve programlar, Avrupa'nın bilim ve teknolojideki yetkinliğini artırmak; bölgesel, ulusal ve Avrupa düzeyinde bilim ve teknoloji alanlarında rol oynayan aktörleri bu amaçla harekete geçirmek için tasarlanan politikaların uygulama araçlarıdır. Bu araçlar gücünü, üye ülkelerin (ve Türkiye gibi katılımcı ülkelerin) kamu kaynaklarından ayırdıkları ve anılan alanlardaki ortak faaliyetleri hibe yoluyla destekleyip özendirmek üzere bir havuzda topladıkları paradan alır. 7.ÇP, büyük tutarı ve destekleme kapsamına aldığı bilimsel ve teknolojik faaliyet alanlarıyla, 'New Deal' terminolojisiyle söylersek, “Avrupa Birleşik Devletleri”nin ortak çıkarlarını temsil eden Avrupa Komisyonu'nun etkinlik alanını genişletmektedir. Tabi, Avrupa toplumunun böylesi bir programdan bekledikleri de o ölçüde yüksek olacaktır. 7.ÇP bu beklentileri karşılayabilecek mi? Kitap, program tasarımının dayandırıldığı ekonomik, toplumsal ve çevresel çözümlemeleri, tasarımda rol oynayan faktörleri ve yapılan temel kabulleri açık kâlplilikle ortaya koyarak kafalarda düğümlenen bu konudaki sorulara da yanıt veriyor. Kitabın baş editörü Uğur Müldür'ü Türkiye'de bilim, teknoloji ve inovasyon politikaları ile ilgili çevreler Paraskevas Caracostas ile birlikte yazdıkları Society, The Endless Frontier: A European vision of research and innovation policies for the 21st century adlı kitabıyla (1998) tanıyor. Bilim ve teknoloji politikaları tarihinin anıtsal politika dokümanlarından olan Science The Endless Frontier'e (Bilimsel Araştırma ve Geliştirme Ofisi'nin Direktörü Vannevar Bush'un 1945 Temmuz'unda Başkan Roosevelt'e sunduğu rapor) 1990'lı yılların Avrupa'sından “politik bir metaforla” göndermede bulunan bu kitap yayımlandığında, TÜBİTAK'ta bilim, teknoloji ve inovasyon politikaları ve uygulamalarıyla uğraşanlar için çok ufuk açıcı olmuştu. Dilerim, günümüzde bu konularla uğraşanlar için de Sayın Müldür'ün editörlüğünü yaptığı yeni kitap ufuk açıcı olur. Atın atın eski telefonlarınızı atın! Türkiye Genç İş Adamları Derneği (TÜGİAD) Girişimcilik Programı kapsamında yapılan yarışmada Marmara ve Yıldız Teknik Üniversitesi öğrencileri birinci oldu. YTÜ öğrencileri, ECOTÜRK adlı “Elektronik atık toplama ve geri dönüşüm sistemi” projesiyle, eski cep telefonlarını toplayarak geri kazandırmayı; MÜ öğrencileri, TAPA TAPA TUU adlı “Tapas Bar” projesiyle, Türk ve Meksika mutfağını birleştirerek, yeni bir mutfak kültürü yaratmayı hedefliyorlar. T ÜGİAD'lılar tarafından bir yıl boyunca verilen “Girişimcilik Derslerini” başarıyla tamamlayan Marmara ve Yıldız Teknik Üniversiteleri öğrencileri arasında düzenlenen yarışmada projeleri ile birinci olan gençler, 26 Haziran Salı gecesi düzenlenen TÜGİAD Girişimcilik Sertifika Töreni'nde genç işadamlarına sunum yaptılar. Alim Erdoğan, Eda Alkaş, Ezgi Bekdemir, Ozan Özer, Bajramali Ljusi'den oluşan YTÜ öğrencileri çevre konusunda oluşturdukları ECOTÜRK projelerini sundular. Bir elektronik atık toplama ve geri dönüşüm sistemi olan ECOTÜRK projesi ile artık kullanılmayan cep 1TÜGİAD Başkanı Murat Saraylı, Girişimcilik Komisyonu Başkanı İrfan telefonları kurulan bir Kadir Tanver ve üyeleri İzel Levi Coşkun, Engin Kalkan Marmara ve Yılyaygın toplama ağı ile dız Teknik Üniversiteleri birinci gelen grup öğrencileriyle. geri kazandırılıyor. Bu proje, hem çevreye, hem topluma hem de elektronik sanayine katkıda bulunuyor. Berna Kara, Hakan Alan, Murat Çeven, Nizam Ciner, Serap Şahin ve Yasin Aktaş'tan oluşan MÜ öğrencileri ise Eğlence ve Gıda Sektöründe TAPA TAPA TUU adlı “Tapas Bar” projelerini tanıttılar. Türk ve Meksika mutfağını birleştirerek, yeni bir mutfak kültürü yaratmayı hedefleyen genç öğrenciler, Tapas ile Türk mezelerini buluşturup, turizme katkıda bulunmayı amaçlıyorlar. GERİ DÖNÜŞÜME ODAKLI PROJE Yıldız Teknik Üniversitesi, İşletme Yönetimi Master Öğrencileri Alim Erdoğan, Ozan Özer, Ezgi Bekdemir, Bajramali Ljusi, Eda Alkaş'ın, kurduğu ECOTURK Elektronik Atık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi üzerinden ve Engin Kalkan'ın danışmanlığı altında yürüttükleri ECOTÜRK projesi, cep telefonlarının yeniden kullanıma sokulmasını hedefleyen bir çalışma. Projenin mimarları ECOTÜRK'ü özetle şöyle anlatıyor:“ECOTURK, telekomünikasyon sektöründe cep telefonlarının yeniden kullanıma sokulması ve geri dönüşümü işine odaklanmış ve bu alanda uzmanlaşmış bir firmadır. ECOTÜRK olarak biz, ücretsiz toplama ve değerleme hizmetinden başlayarak cep telefonlarının sınıflandırılması, çalışan cihazların yeniden kullanıma sokulması amacıyla satışa çıkarılması, bozuk olanların ise demonte edilerek geri dönüşüm yoluyla hammadde olarak yeniden endüstriye sokulması ile kişilere ödemelerin ve istenilen kurumlara bağışların yapılması süreçlerini kapsayan bütünsel çözümler sunuyoruz.” “Ülke çapında başlattığımız “GeriKazanalım!” programıyla kullanılmayan, evlerimizde günün birinde katı atık olarak çöpe gitmeyi bekleyen ve sonrasında da çöp tepelerine dönüşüp bünyesindeki kadmiyum, nikel, lityum, kurşun gibi birçok zararlı maddenin toprak ve suya karışarak ekolojik devirlerle doğaya ve insanlığa zarar vermesine engel olmayı hedefliyoruz. Bu süreçte de hem kendiniz veya organizasyonunuz (okulunuz, kulübünüz, derneğiniz, şirketiniz, vb.) hem de TEMA, TEV, vb. gibi ülkemizin çevresel ve sosyal alanlarında çok önemli katkıları olan dernek ve vakıflarına bağışta bulunmuş oluyorsunuz. “GeriKazanalım!” programı; küçük ve büyük tüm şirketleri, GSM operatörlerini, cep telefonu üreticilerini, perakende satıcıları, sivil toplum kuruluşlarını (dernekler, vakıflar, v.b.), okulları ve bireyleri kullanılmış ve artık kullanılmamakta olan cep telefonlarını yeniden kazanım ve geri dönüşüm için geri alınmasını teşvik eden ülke çapında bir programdır.” CBT 1059/6 6 Temmuz 2007