Katalog

ARGE VE SANAYİ POLİTİK BİLİM Aykut Göker http://www.ınovasyon.org; hagoker@ttnet.net.tr Türkiye'de yaşayan insanlar olarak kendi üniversitemizin gelişim tarihi üzerinde ayrıca durmak zorundayız. Çünkü bizim, gelişmiş ülkelerdekinden farklı olarak, üniversiteyle ilgili, kökenleri Osmanlı'dan devraldığımız bilimsel mirasın fakirliğinde yatan, çok daha büyük sorunlarımız var. Türkiye’nin Sanayi Stratejisi İhtiyacı Sayın Bursalı 19 Ekim 2007 günlü CBT'deki yazısında Bilgi Üniversitesi'nin yayımladığı, üniversiteleri konu alan iki kitaptan söz etmişti. Türkiye Bilimler Akademisi'nin (TÜBA) Ağustos'ta yayımladığı Türkiye'de Üniversite Anlayışının Gelişimi (18611961) adlı eser tam o sırada elime geçti. Üniversiteler üzerine art arda kitap yayımlanması ne güzel... Bilindiği gibi, modern sanayi kapitalizmi, hem bir yükseköğretim hem de bugün anladığımız anlamda bir bilimsel araştırma kurumu olma hüviyetini 19'uncu yüzyılda kazanmış olan üniversiteye, aynı yüzyılın ikinci yarısında, doğrudan ekonomik fayda yaratmaya yönelik yeni bir misyon yükledi. Mühendis yetiştiren Almanya'daki yüksekokulların üniversite statüsünü kazanmaları ve bazı Alman akademisyenlerin Alman kimya sanayiinin ihtiyaç duyduğu, sonuçları ticarileştirilebilir araştırmalara da yönelmeleri yeni misyonun ilk habercileriydi. 20'nci yüzyılın ortalarından itibaren teknolojinin üretimde kazandığı olağanüstü önem ve günümüz teknolojisinin başlıca kaynağının bilim olması, sonuçları ekonomik faydaya dönüştürülebilir ARGE faaliyetlerinde üniversiteye biçilen rolü daha da artırdı; bilim insanlarıyla ana dinamiğini kâr etme güdüsünün oluşturduğu iş dünyasının insanları arasında geleneksel üniversitenin alışık olmadığı türden ilişkiler kuruldu. Bu durum, bilim dünyasında süregelen, bildiğimiz, bilimsel etik tartışmalarını da beraberinde getirdi. Bugün başta sanayi, bütün üretici sektörlerin üniversiteye ihtiyaçları var; onsuz yapamazlar. Onun için, üretici kesimler ile üniversite arasındaki ilişkiler sürecek; hem de güçlenerek... Ama bu yaşamsal gereksinim, üretici kesimlere bir sorumluluk da yüklüyor: Üniversitenin bilimin gelişmesi ve yaygınlaşmasındaki ana misyonunu kaybetmemesi, aksine, güçlendirmesi için, üniversiteyi her kesimden daha fazla gözetme sorumluluğu... Bilim üretemeyen üniversite teknoloji de üretemez; bunu hiç aklımızdan çıkarmayalım. Yine unutmayalım, gezegenimiz üzerinde bugün karşılaştığımız ve pek çoğunu da üretici kesimler marifetiyle yarattığımız yaşamsal sorunların üstesinden gelinebilmesi de, büyük ölçüde, bilimdeki gelişmelere bağlı. Üniversitenin gelişim tarihini ve bilimin gelişmesindeki rolünü iyi bilirsek üniversiteye karşı olan sorumluluğumuzu daha iyi duyumsayacağımızı sanıyorum. Biz Türkiye'de yaşayan insanlar olarak kendi üniversitemizin gelişim tarihi üzerinde ayrıca durmak zorundayız. Çünkü bizim, gelişmiş ülkelerdekinden farklı olarak, üniversiteyle ilgili, kökenleri Osmanlı'dan devraldığımız bilimsel mirasın fakirliğinde yatan, çok daha büyük sorunlarımız var. Yukarıda adını andığım TÜBA yayını, üniversitemizin üniversite anlayışımızın gelişimi üzerinde yeniden düşünebilmek için bize iyi bir imkân sunuyor. Prof. Dr. Namık Kemal Aras, Prof. Dr. Emre Dölen ve Osman Bahadır'ın editörlüğünde hazırlanan ve 18611961 arasındaki ilk yüzyıllık gelişimi konu alan eser, 18 Kasım 2006'da TÜBA'nın İstanbul'da düzenlediği toplantıda sunulan bildirilerden oluşuyor. Prof. Dr. Ali Rıza Berkem, Prof. Dr. Namık Kemal Aras, Prof. Dr. İlhan Tekeli, Osman Bahadır, Prof. Dr. Erdal İnönü, Prof. Dr. Emre Dölen, Prof. Dr. Feza Günergun, Araş. Gör. Kaan Ata, Prof. Dr. Ülkü Azrak, Prof. Dr. Orhan Ulutin, Prof. Dr. Nuran Yıldırım, Prof. Dr. Günsel Koptagelİlal, Regine Erichsen ve Prof. Dr. Mete Tunçay bildirileri kitapta yer alan bilim insanlarımız. Kitaba ayrıca, ele alınan döneme ilişkin belgeler eklenmiş. Darülfünun’la ilgili 1869, 1900, 1919 tarihli Nizamnâmeler; Prof. Dr. Albert Malche'ın İstanbul Darülfünunu Hakkında Rapor'u (1932) ve 1933 Üniversite Reformu ile ilgili başka belgeler; 1946 tarihli Üniversiteler Kanunu; Prof. Dr. Philipp Scwartz'ın “İstanbul Üniversitesi'nin Bugünkü Durumu ve İstikbali” başlıklı raporu (1951); ve 19331961 Arasında Üniversitelerimizde Yapılan Doktoralar listesi eklenen ilginç belgelerden bazıları. Bu değerli eser için TÜBA'ya, editörlere, bildirileri sunan bilim insanlarımıza binlerce teşekkür... Türkiye Teknoloji Ödülleri Yarışması: 14 finalist TÜBİTAK, TTGV ve TÜSİAD'ın ortaklaşa düzenledikleri 7. Teknoloji Ödülleri’nde finale kalan 14 ürün/ şirketler açıklandı. Büyük Ödül’ün ve Küçük Ödül’ün hangi ürüne verileceği, 11 Aralık'ta yapılacak Teknoloji Kongresi'nde açıklanacak. B u yıl yedincisi gerçekleştirilen Teknoloji Ödülleri'nde, 6'sı Büyük Ödül, 8'i Başarı Ödülü kategorilerinde olmak üzere toplam 14 finalist yarışıyor. Bu yıl ilk kez oluşturulan Nanoteknoloji, Biyoteknoloji ve Nanobiyoteknoloji Özel Ödülü kategorisinde ise birbirinden yenilikçi 11 proje başvurusu alındı. Her üç dalda da ödül kazananlar, 11 Aralık'ta, Sabancı Center'da düzenlenecek Ödül Töreni'nde açıklanacak. Aynı gün gerçekleştirilecek Teknoloji Kongresi'nde ise, yüksek katma değerli teknolojiler ve sanayide bu yöndeki eğilimler, gelecekte önem kazanacak teknolojiler ve nanoteknolojinin sanayide hangi yenilikleri ortaya çıkaracağı irdelenecek. Basın toplantısında, TÜSİAD Başkanı Arzuhan Doğan Yalçındağ, TTGV Başkanı Dr. Fikret Yücel, TÜBİTAK Başkan Vekili Prof. Dr. Nüket Yetiş ve 7. Teknoloji Ödülleri ve Kongresi Yürütme Kurulu Başkanı Şafak Alpay konuşmacı olarak yer aldı. Aselsan’ın BÜYÜK ÖDÜL FİNALİSTLERİ CBT 1077/6 9 Kasım 2007 1) AirTies Mesh Teknolojisi. Özellikle betonarme binalardaki kablosuz internet bağlantısında kapsama alanı sorunlarını ortadan kaldırmak üzere geliştirilen AirTies Mesh teknolojisi, kendi kendine organize olarak yol atayabiliyor, yük dengeleyerek ses ve video aktarımını yüksek hızda yapabiliyor. Ürün, aynı konutta birden fazla kablosuz erişim noktası gereksinimini ortadan kaldırıyor. 2) Aselsan: ASELFLIR300T, Saldırı Helikopteri Çok Sensörlü Entegre Hedefleme Sistemi. Saldırı helikopterleri, insansız hava araçları ve savaş gemilerinde kullanılmak üzere geliştirdiği “çok sensörlü hedefleme sistemi” ile yarışmaya katılan Aselsan'ın bu ürünü, seyir, gözetleme, hedef tespit, teşhis, tanıma, takip, hedef işaretleme ve aramakurtarma görevlerini yerine getirebiliyor. 3) ECA Su ve Enerji Tasarrufu için Kartuşu Dönebilen ve Ses Uyarı Sistemi ile Sıcaklık Derecelerini Haber Veren Mix Batarya. Tam soğuk su pozisyonuna getirildiğinde kombi ya da şofbeni tetiklemeyecek debi miktarıyla çalışan çevre dostu armatürüyle yarışmaya katılan ECA, böylelikle enerji tasarrufu sağlıyor. Ayrıca su akış sıcaklığı konusunda kullanıcıyı uyaran ürün, hem fazla enerji tüketiminin, hem de haşlanma riskinin önüne geçiyor. 4) Ermaksan: Lineer Motorlu CO2 Uçan Optik CNC Lazer Kesme Tezgahı. Türkiye'nin ilk lazer kesim tezgahını geliştirerek yarışmaya katılan Ermaksan, dakikada 150 metre hızla hassas kesim yapabilen bu ürünü ile, sac işlemede günün en ileri teknolojisini sunuyor. Bugüne kadar yalnızca gelişmiş birkaç ülkede üretilebilen Lazer Kesim Tezgahı, Türk sanayicisine önemli maliyet avantajı getiriyor. 5) Tega TEGA 3000 GPS MAP Elektrofüzyon Kaynak Makinesi. Doğalgaz ve içme suyu boru hatları döşenirken, iş sahasındaki bir işçinin yaptığı kaynakla ilgili tüm bilgileri, ilgili mühendise ulaştıran teknolojisiyle yarışmaya katılan Tega, 11 uydu ile haberleşerek çalışan bu sistemle, yapılan tüm çalışmaların, boru hattı planı ile eşzamanlı olarak uzaktan izlenebilmesini sağlıyor. 6) Vestel: Pixellence TFT LCD TV. Vestel'in projesi sayesinde, daha parlak, canlı ve detayların ortaya çıktığı bir ekranda, mevcut görüntülerin çok ötesinde görüntü kalitesine ulaşılabiliyor. Proje, renk iyileştirilmesi, ten rengi düzenlemesi ve keskinlik iyileştirmesine de olanak tanıyor. “çok sensörlü hedefleme sistemi” ile geliştirdiği ürünü, seyir, gözetleme, hedef tespit, teşhis tanıma, takip, hedef işaretleme ve arama kurtarma görevlerini yapıyor. BAŞARI ÖDÜLLERİ FİNALİSTLERİ 1) Alarge Makina: Mikro Seviyelerde Debi ve Basınç Kontrol Sistemi. Basınç