Katalog

haftalık bulmaca 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Okyanusların derinliği Soru: Oşinograflar okyanuslann derinliğini nasıl hesaplar? Su seviyesindeki değişiklikler ile derinlik arasında bir ilişki var mı? Yanıt Okyanus zemin haritası, yerçekimi anormalliklerinin uydudan ölçülmesiyle çıkartılır. Okyanus zenıini statiktir. Dolayısıyla uzun bir döneme ait ölçümlerin ortalaması alınır. Okyanuslann ortalama derinliğini bilmek deniz seviyesindeki yükselmeler için önenıli değildir. Su seviyesi kıyıda gelgit ölçerlerle, küresel olarak uydu altimetreleriyle ölçülür. Gelgit ölçerler eski moda yüzer tiplerden olabilir veya akustik sensor/radar kullanılabilir. Dalgaların neden olduğu hızlı yükseklik farklılıkları, gelgit ölçerini "düzeltici hokka"ya (dibinde, tüpün çapının onda biri büyüklüğünde bir açıklık olan dikey bir tüp) monte ederek yok edilir. Düzeltici hokka dalgaları sönümler, fakat gelgitleri ölçer. Uydu altimetreleriyle resim biraz daha karmaşık hale gelir. Çünkü hava basıncı, su buharı miktarı gibi değişkenler için çok sayıda ayarlama yapmak gerekir. Bu süreç o kadar karmaşıktır ki altimetrelerin gelgit ölçerlerle ayarlanması gerekebilir. Gelgit ölçerler ve uydu altimetreleri için milimetrik doğruluğa erişmek için ortalama alınır. Uydular çapı 7 kilometre olan bir alan üzerinde ortalama alır. Bu arada gelgit ölçer ve uydulardan alınan veriler zaman içinde ortalanır. Bu şekilde gelgitler. dalgalar, fırtmalar, hatta mevsimsel döngüler verilerden çıkartılır. Böylece su seviyesi çok büyük bir hassasiyetle belirlenir. j SOLDANSAĞA 1. Resimdeki Fransız kadın fizikçi Suyun buz tutması 0 derece, kaynaması 80 derece santigrat esas alınıp ikisi arası seksen eşit parçaya bölünerek elde edilen sıcakölçer Ünlü bir spor kulübünü simgeleyen harfler. 2. 1953'ten itibaren kullanılan Türkiye'nin ilk deniz araştırma gemisi 16 Tetnmuz 1945'te atom bombasının denendiği ABD kenti Bir üzüm türü. 3. Su düzeyindeki sıra kayalar Utanma duygusu Stronsiyumun simgesi Acımasız bir biçimde. 4. Kobaltın simgesi Spiral, helezoni Bağış /apma • Eşyaya ya da hayvanlara vurulan dam£a Cilve. 5. Kalça kemiği Altının simgesi Taş ievrinin son çağı ile ilgili Namuslu, iffetli. 6. aöbek, kuşak At başındaki koşumlar ve siisler Yeni Zelanda'nın plaka işareti Yıldız için batna. 7. Paylama, azarlama Rusya'da bir ırmak Japon Buddha rahibi Küresel. 8. Lübnan'ın )laka işareti Kekliğin boynundaki siyah halka "Kendi kendine" anlamı veren önek Alümin'iımun simgesi Eski Mısır inancında ruhun laşlıca görünümü Jüpiter'in bir uydusu. 9. Deîerli bir milyon hertz olan frekans birimi Stocılık. 10. Çok anlayışlı ve sezgili kimse "Ho« r d ..." (IBM'in 1944 yılında ürettiği ilk otolatik hesap makinesinin mucidi) Bir tahıl 61eği. 11. Küçük bal teknesi Parola Savaşta le geçirilen mal. 12. Sarp bölgelerde kurulmuş [afkas dağ köylerine verilen ad Datça'daki ank kent Eski Mısır'da güneş tanrısı. 13. Bir ompada, bir körükte, bir motorda bir akışkaın geçmesini sağlamak ya da engellemek üzeî bir eksen etrafında yaptığı açval hareketle çılıp kapanan bir kapak "Yazıklar olsun!" nlemi Bir cetvel türü Hekimlerin akciğeri inlerken duyduğu patolojik ses. 14. 1904'te iberküloz mikrobunu bulan tıp adamı Nepinyumun simgesi. 15. Tulyumun simgesi Bir ınat yapıtında işlenen konu Dönence. YUKARIDAN AŞAĞIYA meyve. 9. Alamet Yakup peygamberin karısı Tropikal Afrika'da (Gabon) yetişen ve daha çok kaba dokulu, yan sert ve yarı ağır, gripembe bir odun veren ağaç "Kıta"nın kısa yazılışı. 10. Eski Yunan mitolojisinde, şafak tanrıçası Özenli, düzgün Kunduz kürkü. 11. Izgara Buzultaş Gülün Adı ve Focuault Sarkacı adh romanları da olan İtalyan yazar. 12. Yunan abecesinde bir harf Tırpana balığı Bir tür yabanmersini "Beygirgücü" anlamındaki kısaltma. 13. Başkasının yerine kullanılabilen, yedek Şikar Yılan. 14. Yeniçeri kışlası Yumuşak deri Başkentimizin kısa yazılışı. 15. Element ya da bileşikleri oluşturan ve onların özgül niteliklerini gösteren en küçük birim, madde Yaprakları çok iri ve kalp biçiminde, çiçekli bir süs bitkisi. 16. İndiyumun simgesi Güçlü korku, yılgı. 17. Işınım dozu birimi Zabit. 18. Filipinler'in başkenti. 19. Spor karşılaşmalarında sonucu belirten karşılaşma Çinlilerin bir uzunluk ölçüsü. 20. Baklagillerden bazı ağaçların kırmızı boya çıkarılan odunu Basit şekerlerin ortak adı. Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu 1 2 Kök hücreler ve kellik tedavisi Soru: Kök hüaeler kelligi tedavi edebilir mi? Yarut Rockefeller Üniversitesi'nden biyokimyacı Elaine Fuchs'un başkanlığında yürütülen bir çalışmada, çıplak bir kafada yeni saçların çıkmasını sağlayan kök hücreleri aynştırıldı. Bu çalışma vücudun kendini nasıl yenilediği konusuna da ışık tutuyor. Bir yaralanma olayından sonra derinin kendi kendini yenilemesini inceleyen bilim adamları deride kök hücreleri bulunduğunu düşündüler. Bu güne dek kimse bu hücrelerin derinin neresinde bulunduğunu ve kaç çeşidi olduğunu bilmiyordu. Fuchs ve arkadaşları floresan işaretler kullanarak, fare derisindeki iki belirgin kök hücresi popülasyonunu ayrıştırmayı başardılar. Bilim adamları daha sonra bu hücreleri çıkartarak, genetik olarak tüysüz bir farenin derisine yerleştirdiler. Bu iki tip kök hücresi de farenin derisi üzerinde yoğun tüylerin gelişmesini sağladı. Hücreler yalnızca tuyleri değil, ter ve yağ bezlerini de oluşturdu. Bu kök hücreleri embriyolardan alınan kök hücrelerinden farklıydı. "Embriyonik kök hücreleri pluripotent, yani herhangi bir doku tipine dönüşecek yetenektedir" diye konuşan Fuchs, "Biz bu kök hücrelerinin multipotent, yani deri üzerindeki herhangi bir yapıya dönüşebilecek yetenekte olduğunu biliyoruz" diyor. Fuchs şimdi benzer hücreleri insanlarda da ayrıştırmayı deniyor. Kellik tedavisi konusunda şöyle konuşuyor: "Kelliği tedavi etmek için, saç tellerinin birbirlerine ne zaman büyümeleri gerektiğini söylemek için kullandıkları kimyasal yolları saptamamız gerek. Bu da epey zaman alacak." 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İSIAILIVIAIEIOIHSIOTNMETFEI SHİNİTUTİİRES 1. Telsiz telgraf, radyo ve antenler konusunı pek çok buluş gerçekleştiren, 1908 Nobel izik Ödülü'nü kazanan İtalyan fizikçi ve mucit Bakırtaşı. 2. Sıvıölçer ağıl. 3. Habeş soylusu Atomlarının dış elektron halkaları tamamıyla :ya geçici olarak elektrona doymuş olan gazr (helyem, neon, argon, kripton, ksenon). 4. 5zün renkli bölümü İnce urgan Bir papaın türü Irmakları geçmek için kullanılan sal. Aktif Fütüvvet şeyhi Kısa kepenek. 6. KalıOin simgesi Yüz, çehre Etilen gibi yapısına ışka bir öğe ya da kök sokulabilen, karbonlu drojenlerin genel adı İlaç. 7. Bilimler, ilimler Telli balıkçıl Papa, piskoposlar ve bazı din amlarının giydikleri tören başlığı. 8. 2040 ı yükseklikte, kökü sürgün kesici olarak kululan ağaççık Uzaklık anlatan sözcük Bir Uluhan ailesi Soyadları ULUHAN olan NİHAL, ÜLKÜ ve AHU kardeşler, 9 sayısının uğurlu olduğuna inanıyorlar. Geçen yaz GÜNLÜK ilçesinin HANTAL köyünde kamp yaptıkları sırada, sözcüklerdeki harfleri belli rakamlarla değiştirip sö'zmetik türü sayılar üretmekle uğraştılar. Bu yöntemle adlarını, soyadlarını ve köyün adırıı oluşturan sözcükleri birer sayıya dönüştürdüler. ULUHAN, NİHAL ve HANTAL sayıları 9'un tam kat931/23 22 Ocak 2005 ları idi. ÜLKÜ bir tam kare idi. ÜLKÜ'den bir yaş büyük olan AHU'nun adını veren sayı, 9'un tam katı olan bir tam kareden bir kadar büyük olan bir sayı idi (yani, AHU1 =P ise, P, 9'un katı bir tam kare sayıya eşitti.) SORU: Çarpanlarından biri 9 olan GÜNLÜK'ün temsil ettiği sayı kaçtır? (Çözüm için ipucu: Önce sadece ULUHAN, AHU ve ÜLKÜ sayılarını bulunl.) Düzenleyen: Necah Büyükdura